«سمفا» طرحی که از طرف سازمان سینمایی با شعار عدالت در اکران و مدیریت فروش رونمایی شده، ابهاماتی را بوجود آورده؛ از رانتی که جناب انتظامی به این بهانه به پخش کننده معروف سینما هدیه می کند تا فشارهایی که خبر از استعفای آقای رئیس می دهد.
شهدای ایران: چند وقتی است که طرحی به نام سمفا (سامانه مدیریت فروش و اکران) از طرف سازمان سینمایی مطرح و با شعار حذف انحصار در سینما ارائه و رونمایی شده است که حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی در خصوص آن می گوید: «انتخاب فیلم‌ها از میان متقاضیان اکران براساس قرعه از سه گلدان فیلم‌های کمدی، فیلم‌های عام به معنای اجتماعی‌های پرفروش و بعدی که عنوان سایر دارد، صورت می‌گیرد. اصلی‌ترین وظیفه شورای صنفی با وجود سمفا این است که اگر اختلافی بین پخش و سینمادار باشد، در این شورا مطرح می‌شود. در اصل، ۹۰ درصد اختلافات مرسوم به صورت اتوماتیک در این سیستم حذف می‌شود.»سانس های چرخشی و پایان دعوا
رییس سازمان سینمایی این واگذاری امور به ماشین یا فرآیند الکترونیک کردن نظامات اجرایی از جمله جریان اکران را چنین توضیح داد: «این موضوع برای من سئوال بود که جلسات روز یکشنبه که چهار پنج ساعت است و گاه به جلسات فوق‌العاده می‌رسد چه موضوعاتی را شامل می‌شود. کافی بود الگوریتم‌های آنها شناسایی شود و به ماشین داده شود تا اساساً ماشین این را انجام دهد. همانند روشی که برای مجوز‌ها داریم. یکی از بحث‌های مرسوم بین صاحب فیلم و سینمادار در این جلسات بحث سانس‌های چرخشی بود. من به کرات وقتی با فیلمسازان آثار فرهنگی مواجه می‌شدم، می‌دیدم از این گلایه دارند که سینمادار در جریان سانس چرخشی نوبت ظهر را به آثار آنان اختصاص می‌دهد و از چهار و شش بعد از ظهر فیلم سینمای به اصطلاح بدنه را اکران می‌کند.»
وی ادامه داد: «در حال حاضر در سامانه سمفا یعنی سامانه مدیریت فروش و اکران فیلم‌ها راه‌حل این مشکلات دیده شده است. این سامانه دو کار انجام می‌دهد یعنی هم فروشنده بلیت را به چهار شرکت رسانده که زمینه رقابت ایجاد شود و بخش دیگر این سامانه مدیریت اکران است. یک پرده سینما بنا به قراردادش که در سمفا ثبت می‌شود می‌تواند دو فیلم و یا یک فیلم داشته باشد و اگر دو فیلم داشته باشد، باید یکی در میان فیلم را اکران کند، و سیستم اجازه جابجایی نمی‌دهد. آن نگرانی قبلی برطرف می‌شود و پس دعوایی دیگر رخ نمی‌دهد که پای بحث آن به شورای صنفی نمایش وارد شود.»
آپ، ایرانتیک، سینما بلیت و سینماتیکت چهار پلتفرم این سامانه جدید سینمایی اند که مخاطب می تواند بلیط خود را از آن ها تهیه کند.
با توضیحات انتظامی درباره سامانه جدید سازمان سینمایی، در مصاحبه اخیرش با فریدون جیرانی، کارکرد «سمفا» و برخی ابهامات موجود برطرف می شود. با این وجود هنوز برخی تهیه کنندگان سینما و حتی سینماداران ابهامات و سوالاتی را مطرح می کنند که نیاز به شفافیت بیشتری از سوی سازمان سینمایی دارد.
اوج شفافیت در سمفا
سامانه سمفا مخالفان و موافقانی دارد که به سراغ برخی از آن ها رفتیم، از جمله آن ها محمدحسین فرح بخش تهیه کننده و کارگردان پیشکسوت سینما است که در گفتگویی با دانا موافقت خود را با سمفا اعلام کرد و گفت: «سمفا یک سامانه جدید است که در واقع سازمان سینمایی از آن رونمایی کرده و بسیار چیز خوبی است، برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران در اکران، پخش و سالن های سینما دارد یک نظم ویژه برقرار می شود که همه خودشان می توانند صندلی و سانسشان و سینمایشان را تعیین کنند، مهمتر از همه این که وقتی تماشاگر می رود بلیت می خرد، پول آن دقیقا بین صاحب سینما و صاحب فیلم تقسیم می شود و حتی مالیات بر ارزش افزوده هم جدا می شود.»
این تهیه کننده سینمای کشورمان اظهار داشت: «سال های قبل سرگروه ها برای تعیین فیلم ها خیلی مهم بودند اما الان دیگر این طور نیست الان دیگر سمفا تعیین می کند کدام فیلم کی و کجا اکران شود و حتی تماشاگر هم می تواند ببیند یک فیلم همزمان در کدام سانس ها و سالن ها در سراسر کشور اکران می شود، این سامانه همه چیز را شفاف می کند، این چیزی است که ما تا به حال برداشت کرده ایم، قطعا این طرح هم اشکالاتی خواهد داشت که با گذشت زمان سازمان سینمایی باید آن را مرتفع کند.»
الان چه موقع سمفاست؟ به درد سینمادار برسید
همچنین در این زمینه به سراغ یک سینمادار نیز رفتیم که از قضا او مخالف این سامانه بود و در گفتگویی با خبرنگار فرهنگی دانا گفت: «در شرایطی که سینماها هنوز بازگشایی نشده اند و در شرایطی بحرانی بعد از 4 ماه تعطیلی قرار است با ظرفیت پایین این کار صورت گیرد، آیا می شود مانند شرایط عادی طرح جدیدی بدهیم؟ موضوعیت سمفا در این شرایط که قرار است سینما با 50 درصد ظرفیتش کار کند و یک صنعت ورشکسته محسوب می شود چیست؟
این فعال عرصه هنر و سینما افزود: «سازمان سینمایی چرا کارکرد حمایتی از سینماها را فراموش کرده است، در شرایطی که سینماها بعد از 4 ماه تعطیلی با بحران مواجه هستند و تعداد زیادی از پرسنلشان بیکار شده اند، بهتر نبود سازمان سینمایی برای آنها یک طرح حمایتی ارائه کند به جای این که یک محدودیت جدید برایشان به وجود آورد؟ سمفا ذاتا محدودیت آور است و این محدودیت درست کردن از لحاظ مدیریت شرایط فعلی آیا عقلانی است؟»
این سینمادار اظهار داشت: «سازمان سینمایی به عنوان دولت مگر می تواند در مراودات بخش خصوصی دخالت کند و به آن بگوید چگونه بفروشد، چگونه بخرد و از چه کسی بخرد؟ این مسئله مخالف قانون تجارت اصل 44 است، این مداخله در بخش خصوصی است، مگر وظیفه سازمان سینمایی مداخله در وضعیت بازار است، سینما جدا از ماهیت فرهنگی و هنری که دارد یک کسب و کار مبتنی بر اقتصاد بخش خصوصی است، بخش خصوصی تصمیم می گیرد با چه کسی قرار داد ببندد و چگونه ببندد، دولت که نمی تواند بگوید فلان سینما چگونه بخرد و چگونه بفروشد، آیین نامه ها و ضوابط کلی فعالیت را می تواند ابلاغ کند اما نمی تواند در شئونات اقتصادی این ها دخالت کند و این کاملا مخالف اصل 44 است.»
وی در پایان گفت:«سازمان سینمایی بر چه اساسی به این 4 سامانه برای فروش بلیت رسیده است؟ مگر ادعا ندارد که مشکل قبلی انحصار بوده است، اینگونه اگر چند جوان یک پلتفرم جدید به وجود آوردند چگونه باید وارد این سیستم فروش بلیت شوند؟ این مسئله خودش انحصار دیگری عملا بوجود آورده است.»
ترسم نرسی به کعبه ای اعرابی ...
در این میان شائبه هایی نیز وجود دارد که این سامانه هدیه ای است از جانب سازمان سینمایی برای یک پخش کننده معروف سینما از طریق انحصار فروش بلیت در 4 پلتفرم معرفی شده از سوی سمفا تا نگرانی های پخش کننده معروف برطرف شود، از سویی زمزمه هایی به گوش می رسد که حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی این طرح را در روزهای آخر ریاست خود به این دلیل رونمایی کرده که می خواهد دست خالی از مدیریت سینما کنار نرود و برای آینده خود برنامه ریزی کرده است که سیستم فروش و اکران فیلم را با همکاری همان پخش کننده در اختیار داشته باشد. از طرفی در این روزها شاهد خبرهایی در فضای مجازی مبنی بر استعفا و یا کنار گذاشتن آقای رئیس از سمت سازمان سینمایی به گوش می رسد که به دنبال شفاف سازی این داستان و برای تایید و یا تکذیب این اخبار، با حسین انتظامی تماس گرفتیم اما متاسفانه جوابی نگرفتیم، لذا از رئیس سازمان سینمایی می خواهیم که این سوالات را بدون پاسخ نگذارند.
