«تدبّر» از ریشه «دَبْر» (بر وزن ابر) گرفته شده و به معنای عاقبت اندیشی است، تلاوت کننده قرآن، هنگام تلاوت آیات شریفه باید به عاقبت کسانی که آیات تلاوت شده در مورد آنها سخن می گوید بیندیشد.
شهدای ایران: دعای روز بیستم ماه مبارک رمضان: اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ یَا مُنْزِلَ السَّکِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِین»
خدایا، در این روز برای من درهای بهشت را بگشای و درهای آتش دوزخ را ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما، ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل های اهل ایمان.
«اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ»
خدایا، تمام درهای بهشت را بر روی من باز کن ، درهای بهشت راه های خیر است که من بتوانم از طریق این درها وارد بهشت شوم.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیّه، که خطبهای بسیار پر محتوی است، در مورد درهای بهشت و جهنّم جملهای دارد، میفرماید: «إِنَّ أَبْوَابَ الْجَنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ؛ «وسائل الشّیعه، جلد 7، صفحه 228.» درهای بهشت در این ماه باز است.»
از این جمله نیز استفاده می‌شود که بهشت هم اکنون وجود دارد، به گونه‌ای که در ماه رمضان درهای آن به سوی بندگان صالح خداوند باز است. و منظور از ابواب بهشت، روزهای است که میگیریم؛ قرآنی است که تلاوت میکنیم؛ غذائی است که صرف نیازمندان مینماییم؛ و خلاصه، تمام کارهای خیری که در این ماه انجام می‌شود، هر یک از آنها دری از درهای بهشت است.
«وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ فِی هَذا الشَّهْرِ مُغْلَقَةٌ؛ درهای جهنّم در ماه رمضان بسته است.» گناهان، شهوات، هوای نفس و وسوسه های شیطان، از جمله درهای جهنّم است که در سایه روزه و مبارزه با هوای نفس، اسیر و زندانی شدهاند. باید با نیّت‌های صاف، و قلب‌های پاک، از خداوند قادر بخواهیم که این‌ها همچنان در قفس بمانند.
وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ
خدایا در این ماه درهای جهنم را روی من ببند و موفق کن تا گناه نکنم و اهل معصیت نشوم.
وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ
خدایا به من توفیق تلاوت قرآن عنایت کن، «تلاوت» با «قرائت» این فرق را دارد که قرائت، خواندن و شاید همراهی است، ولی تلاوت به دنبال درآمدن و پیروی کردن است. امیر المومنین علیه السلام در حدیثی می فرمایند:« الا لاخَیْرَ فی قِرائَةٍ لَیْسَ فیها تَدَبُّرٌ؛ اصول کافی، کتاب فضل العلم، باب صفة العلماء، حدیث سوم. »؛ «آگاه باشید! علمی که در آن فهم نباشد فایدهای ندارد. بدانید! قرائت قرآنع اگر همراه با تدبّر و اندیشه (در معانی آن) نباشد بیفایده است. آگاه باشید! عبادتی که در آن تفکّر و اندیشه نباشد خیری ندارد» آری، بسیارند کسانی که قرآن تلاوت می کنند، ولی مورد لعن قرآن هستند «میزان الحکمة، باب 2311، حدیث 16250،( جلد 8، صفحه 90).»! زیرا به دستورات این نسخه شفابخش آسمانی عمل نمی کنند؛ آنها هنگامی که آیات مربوط به غیبت را میخوانند، در حالی که خود غیبت می کنند، مورد لعن این آیات قرار میگیرند! هنگامی که آیات مربوط به ربا را قرائت می کنند، در حالی که آلوده به این گناه بزرگ و کثیف هستند، مورد لعن آیات ربا واقع می شوند! و همچنین در سایر آیاتی که به آن عمل نمی کنند.
«تدبّر» از ریشه «دَبْر» (بر وزن ابر) گرفته شده و به معنای عاقبت اندیشی است، تلاوت کننده قرآن، هنگام تلاوت آیات شریفه باید به عاقبت کسانی که آیات تلاوت شده در مورد آنها سخن می گوید بیندیشد، زیرا قرائت یک آیه همراه با تدبّر از یک ختم قرآن بی تدبّر ارزشمندتر است!
یَا مُنْزِلَ السَّکِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِین
«سکینه» در اصل از ماده «سکون» به معنی آرامش و اطمینان خاطری است که هر گونه شک، تردید و وحشت را از انسان زائل میکند و او را در طوفان حوادث ثابت قدم میدارد. این آرامش ممکن است جنبه عقیدتی داشته باشد، و تزلزل اعتقاد را بر طرف سازد، یا جنبه عملی، به گونه ای که ثبات قدم و مقاومت و شکیبائی به انسان بخشد، اگر درهای بهشت باز نباشد و موفق به تلاوت قرآن نشویم به آرامش و رفع اضطراب موفق نمی شویم.
خدایا، در این روز برای من درهای بهشت را بگشای و درهای آتش دوزخ را ببند و مرا توفیق تلاوت قرآن عطا فرما، ای فرود آورنده وقار و سکینه بر دل های اهل ایمان.
«اللَّهُمَّ افْتَحْ لِی فِیهِ أَبْوَابَ الْجِنَانِ وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ»
خدایا، تمام درهای بهشت را بر روی من باز کن ، درهای بهشت راه های خیر است که من بتوانم از طریق این درها وارد بهشت شوم.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در خطبه شعبانیّه، که خطبهای بسیار پر محتوی است، در مورد درهای بهشت و جهنّم جملهای دارد، میفرماید: «إِنَّ أَبْوَابَ الْجَنَانِ فِی هَذَا الشَّهْرِ مُفَتَّحَةٌ؛ «وسائل الشّیعه، جلد 7، صفحه 228.» درهای بهشت در این ماه باز است.»
از این جمله نیز استفاده می‌شود که بهشت هم اکنون وجود دارد، به گونه‌ای که در ماه رمضان درهای آن به سوی بندگان صالح خداوند باز است. و منظور از ابواب بهشت، روزهای است که میگیریم؛ قرآنی است که تلاوت میکنیم؛ غذائی است که صرف نیازمندان مینماییم؛ و خلاصه، تمام کارهای خیری که در این ماه انجام می‌شود، هر یک از آنها دری از درهای بهشت است.
«وَ أَبْوَابَ النِّیرَانِ فِی هَذا الشَّهْرِ مُغْلَقَةٌ؛ درهای جهنّم در ماه رمضان بسته است.» گناهان، شهوات، هوای نفس و وسوسه های شیطان، از جمله درهای جهنّم است که در سایه روزه و مبارزه با هوای نفس، اسیر و زندانی شدهاند. باید با نیّت‌های صاف، و قلب‌های پاک، از خداوند قادر بخواهیم که این‌ها همچنان در قفس بمانند.
وَ أَغْلِقْ عَنِّی فِیهِ أَبْوَابَ النِّیرَانِ
خدایا در این ماه درهای جهنم را روی من ببند و موفق کن تا گناه نکنم و اهل معصیت نشوم.
وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِتِلَاوَةِ الْقُرْآنِ
خدایا به من توفیق تلاوت قرآن عنایت کن، «تلاوت» با «قرائت» این فرق را دارد که قرائت، خواندن و شاید همراهی است، ولی تلاوت به دنبال درآمدن و پیروی کردن است. امیر المومنین علیه السلام در حدیثی می فرمایند:« الا لاخَیْرَ فی قِرائَةٍ لَیْسَ فیها تَدَبُّرٌ؛ اصول کافی، کتاب فضل العلم، باب صفة العلماء، حدیث سوم. »؛ «آگاه باشید! علمی که در آن فهم نباشد فایدهای ندارد. بدانید! قرائت قرآنع اگر همراه با تدبّر و اندیشه (در معانی آن) نباشد بیفایده است. آگاه باشید! عبادتی که در آن تفکّر و اندیشه نباشد خیری ندارد» آری، بسیارند کسانی که قرآن تلاوت می کنند، ولی مورد لعن قرآن هستند «میزان الحکمة، باب 2311، حدیث 16250،( جلد 8، صفحه 90).»! زیرا به دستورات این نسخه شفابخش آسمانی عمل نمی کنند؛ آنها هنگامی که آیات مربوط به غیبت را میخوانند، در حالی که خود غیبت می کنند، مورد لعن این آیات قرار میگیرند! هنگامی که آیات مربوط به ربا را قرائت می کنند، در حالی که آلوده به این گناه بزرگ و کثیف هستند، مورد لعن آیات ربا واقع می شوند! و همچنین در سایر آیاتی که به آن عمل نمی کنند.
«تدبّر» از ریشه «دَبْر» (بر وزن ابر) گرفته شده و به معنای عاقبت اندیشی است، تلاوت کننده قرآن، هنگام تلاوت آیات شریفه باید به عاقبت کسانی که آیات تلاوت شده در مورد آنها سخن می گوید بیندیشد، زیرا قرائت یک آیه همراه با تدبّر از یک ختم قرآن بی تدبّر ارزشمندتر است!
یَا مُنْزِلَ السَّکِینَةِ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِین
«سکینه» در اصل از ماده «سکون» به معنی آرامش و اطمینان خاطری است که هر گونه شک، تردید و وحشت را از انسان زائل میکند و او را در طوفان حوادث ثابت قدم میدارد. این آرامش ممکن است جنبه عقیدتی داشته باشد، و تزلزل اعتقاد را بر طرف سازد، یا جنبه عملی، به گونه ای که ثبات قدم و مقاومت و شکیبائی به انسان بخشد، اگر درهای بهشت باز نباشد و موفق به تلاوت قرآن نشویم به آرامش و رفع اضطراب موفق نمی شویم.
