در روزهای کرونایی گذشته و در شرایطی که چینیها بهطور سخاوتمندانهای به کشورهای مبتلا و به خصوص ایران کمک نموده است، موضعگیری عجیب سخنگوی وزارت بهداشت اعتراض محافل سیاسی را برانگیخت.
شهدای ایران: کیانوش جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت در گفتوگویی با یک رسانه ترکیهای در موضع عجیب و تأملبرانگیز گفته بود: در ژاپن اپیدمی اتفاق نیفتاد و واژه اپیدمی وقتی گفته میشود که یک درصد جمعیت به ویروس مبتلا شده باشند. در ایران هم نمیتوان گفت در همه جای کشور اپیدمی داریم. مرحله تکگیری و انفرادی در برخی مناطق کشور وجود دارد. در قسمت عمده مناطق کشور در مرحله طغیان و در برخی شهرها در مرحله اپیدمی یا همهگیری هستیم. حتی در کرهجنوبی هم اپیدمی اتفاق نیفتاده است.
وی ادامه داد: در چین وضعیت متفاوت بود و ووهان تجربه اپیدمی داشت. بهنظر میرسد آمارهای چین یک شوخی تلخ بود. زیرا بسیاری در همه جهان فکر کردند این بیماری مثل آنفلوآنزا است و مرگ و میر کمتری دارد. همه این موارد مبتنی بر گزارشهایی بود که از چین گزارش میشد و بهنظر میرسد چین شوخی تلخی در این زمینه با همه دنیا انجام داد. اگر در چین گفته میشود دو ماهه یک اپیدمی مهار شده، باید بیشتر درباره آن فکر کرد.
موضعگیری نسنجیده و اعتراض مقامات چینی
این موضعگیری نسنجیده واکنش و اعتراض محافل سیاسی و رسانهای کشور و حتی دولت چین را برانگیخت و «چانگ هوا» سفیر این کشور در ایران در توئیتی نوشت: «وزارت بهداشت چین هر روز نشست خبری دارد. پیشنهاد میکنم برای حصول نتیجه، اخبار آن را با دقت بخوانید.»
کیانوش جهانپور یکشنبه شب در صفحه توئیتر خود نیز نوشت: «مباحث علمی را هیچگاه نه میتوان و نه باید با سیاست آمیخت. همه محافل آکادمیک دنیا بر پایه اطلاعات اپیدمیولوژیک و گزارش محققین چین، حداقل آنفلوآنزای تیپA را از ویروس نوپدید کرونا وخیمتر قلمداد کردند. امروز یافتهها خلاف این را نشان میدهد. به یافتههای خودی اطمینان بیشتری داریم.»
چانگ هوا، سفیر چین در ایران در پاسخ به این توئیت سخنگوی وزارت بهداشت ایران نوشت: «وزارت بهداشت چین هر روز نشست خبری برگزار میکند. پیشنهاد میکنم برای نتیجهگیری اخبار آنها را با دقت بخوانید.»
کیانوش جهانپور نیز به چانگ هوا پاسخ داد: «بسیار عالی! وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران هم روزانه دو کنفرانس خبری، نشست تخصصی ساعت ۱۱:۳۰ و نشست سخنگو ساعت ۱۴:۳۰ هر روز با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار میکند که تقریبا کمنظیر هست و برای سفرای محترم و اصحاب رسانه و همه کشورها بهویژه کشورهای دوست قابل استفاده خواهد بود.» سفیر چین نیز در پاسخی دوباره به سخنگوی وزارت بهداشت ایران نوشت: «آقای عزیز، بنابراین امیدوارم که شما به حقایق و تلاشهای بزرگ مردم چین احترام بگذارید.»
دلجویی وزارت امورخارجه و قدردانی از کمک چینیها
این مشاجره توئیتری واکنش عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران را برانگیخت. او بدون اشاره مستقیم به سخنان حاشیه ساز کیانوش جهانپور در صفحه توئیتر خود نوشت: «شجاعت، فداکاری و عملکرد حرفهای چین در مهار کووید ۱۹ را باید تائید کرد.» وی همچنین تأکید کرد که ایران قدردان پکن در این «شرایط دشوار» است.
اشاره موسوی به کمکهای سخاوتمندانه دولت و ملت در ارسال محمولههایی شامل اقلام پزشکی و بهداشتی به ایران طی روزهای سخت و دشوار گذشته بوده است. این درحالی است که کشورهای غربی نه تنها از ارسال کمکهای پزشکی و بهداشتی به ایران خودداری کرده و از تحریمهای ظلمانه و غیرانسانی دارویی آمریکا علیه کشورمان نیز حمایت کرده بودند.
اروپا و آمریکا حتی در شرایط سخت مبارزه ایران با کرونا، از تحریمها کوتاه نیامدند و هیچ کمکی در این راه که میتوانست مانع شیوع نشود، نکردند. بلکه به یکدیگر هم ترحم نکردند و به راهزنی و سرقت ماسک و تجهیزات پزشکی از هم پرداختند.
در همین خصوص «محمد کشاورززاده» سفیر جمهوری اسلامی ایران در پکن روز شنبه اعلام کرد که شنبه شب طی دو پرواز از شهر پکن کمکهای چین برای مقابله با ویروس سخاوتمندی چینیها در مقابل خدعه و خیانت اروپا و آمریکا سفیر ایران با بیان اینکه «تاکنون کمکهای دولتی و مردمی چین با ۲۸ پرواز طبق جدول پیوست از شهرهای پکن، شانگهای و گوانجو به کشورمان ارسال شده است،» خاطرنشان کرد: «بیش از ده میلیون ماسک، ۵۰۰ هزار کیت تشخیص کرونا، ۳۰۰ هزار جراحی و لباس ایزوله، دو میلیون و ۲۰۰ هزار دستکش، ۳۵۰ ونتیلاتور، ۵۰۰ اتاق پیش ساخته بیمارستانی و انواع دارو و تجهیزات بیمارستانی از جمله این کمکها میباشد.
طبعا ما در حوزه سیاست خارجی، رفتار چین را مانند هر کشور دیگری تحت رصد میگیریم. این کارنامه فراز و نشیب دارد اما در مجموع، به مراتب بهتر و مفیدتر از رفتار یکسره خیانت و جنایت و خدعه اروپا و آمریکا بوده است.
البته اگر دستگاه دیپلماسی بهویژه دیپلماسی اقتصادی دولت، رویکرد فعالانهتری داشت، میشد تعامل اقتصادی و سیاسی متوازنتر و پر سودی برای کشورمان رقم بخورد. بهعنوان مثال، چهار پنج ماه سفیر نداشتن در چین یا عدم اهتمام به تدارک روابط راهبردی، بخشی از فرصتهای مهم را دریغ کرد.
ادعای پرهیز از سیاسیکاری و اصرار بر خطاهای سیاسی گذشته!
همه ما دوست داریم مبارزه با کرونا زودتر به سرانجام برسد و از وضعیت رکود و تعطیلی خارج شویم، اما اگر گاهی شتابزدگی و سادهسازی مسئله دیده میشود، به روحیه خود آقای روحانی بر میگردد، نه چین و ماچین!
موضوع مبارزه با بیماری عالمگیر کرونا آن قدر مهم است که باید از سیاسیکاری درباره آن پرهیز کرد اما گویا جناب سخنگو اصرار دارد برخی خطاهای سیاسی خود در سال ۸۸ را تکرار کند.
بحث این نیست که روش چینی در قبال کرونا بهتر است یا روش کرهای و ژاپنی و فیلیپینی و یا روش انگلیسی و آمریکایی و آلمانی. کرونا ناشناختههای بسیار دارد.
اغلب کشورهای شرقی و غربی در اینباره پنهانکاری کردند و اغلب آنها تا همین دو هفته قبل، سعی در آسان جلوه دادن ماجرا داشتند؛ هم چینیها و هم اروپاییها و هم آمریکاییها.بنابراین سخنگوی وزارت بهداشت اگر میخواهد تبیین جامع، بیطرفانه و علمی ارائه دهد، باید همه واقعیات را بازگو کند، نه گوشهای از آن را.
از سوی دیگر این اظهارات حاشیهساز سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا بر روابط دیپلماتیک ایران و چین بیتأثیر نبوده و باعث اعتراض مقامات چینی و در نتیجه دلجویی مقامات وزارت امور خارجه از چینیها شده است. پرسش قابل تأمل این است که این موضعگیری هزینهساز آقای جهانپور صرفا از روی ناآگاهی وی از اصول دیپلماسی بوده یا خدای ناکرده مسائل دیگری در این میان مطرح است؟