روزنامۀ الحیات، در یادداشتی به قلم ولید شقیر، تحلیل گر جهان عرب به آخرین تحولات خاورمیانه و بده بستان‌های سیاسی میان ایران، آمریکا و روسیه بر سر سوریه پرداخته است.روسیه بدون هیچ جنگی با معامله بر سر سوریه به خاورمیانه باز می گردد؛ آنهم در حالیکه آمریکا در حال خروج از آنست.
سرویس بین الملل پایگاه خبری شهدای ایران؛ آمریکا بر سر امحاء سلاح های شیمیایی سوریه، با معامله و امتیاز بر سر برنامه هسته
ای ایران گره خورد. این بازی با دقت و ظرافت و طی مراحلی حساب شده در حال پیش رفتن
است. اما نتایج این مذاکرات به دلیل ارتباط و پیوستگی میان یکی با دیگری به سرعت
منعکس نخواهد شد.با منتفی شدن حملۀ نظامی به سوریه، آمریکا این ضمانت را به روسها
داد که می توانند در کنار آنها و همچنین سایر قدرتهای جهان بر سر پرونده هسته ای
ایران همکاری کنند. در عوض ایران برای اولین بار از سال 2007 با پذیرش و بازرسی
ناگهانی بازرسان از تأسیسات هسته ای کشورش، این امتیاز را به طرف مقابل داد و اعلام
آمادگی کرد که حاضر است این مسئله را ثابت کند که با غنی سازی 20 درصدی، به دنبال
سلاح هسته ای نیست. در واقع اینها همان مفادی است که از نشست دو هفتۀ پیش 1+5 خارج
شده بود.ادامه….
اما این بده بستان های متقابل بسیاری از کشورهایی که درگیر بحران سوریه هستند را نگران کرده است. این کشورها نگران گسترش نفوذ ایران در منطقه هستند و بیم آن دارند که توافق بر سر سلاح های شیمیایی سوریه، سبب صرفنظر از راه حل سیاسی و تغییر رژیم در سوریه شود. آنها نگرانند که کنترل صرف برنامۀ هسته ای ایران و کاهش تحریم های بین المللی تنها به همین مسئله محدود شود و دخالتش در بسیاری از کشورهای منطقه که با توازن قوا ارتباط پیدا می کند، نادیده گرفته شود.
با این حال آنهایی که تغییرات مذاکره میان روسیه- آمریکا و همچنین ایران و غرب را در چهارچوب دو برنامۀ سلاح‌های کشتار جمعی دنبال می کنند، به بقای این توافقات چندان اعتقادی ندارند. آنها بر این باورند که سرنوشت رژیم سوریه و راهکار سیاسی و نقش ایران، در آینده باید مورد مذاکره و گفتگو قرار گیرد و این مسئله می تواند حتی فراتر رفته و به معامله ای بزرگ بر سر نقش منطقه ای ایران نیز بینجامد.
اما مسئلۀ مهم در بحران سوریه که لازمۀ روند کنترل سلاح های شیمیایی سوریه است، حضور روسیه در این کشور است. کارشناسان بر این اعتقادند که مسکو نیازمند 5000 سرباز و کارشناس در این مرحله خواهد بود. از سویی بعید است که این سلاح ها بدون حضور کارشناسان سازمان ملل و چتر حمایتی و نیروهای صلح – که تعدادشان از کارشناسان روسی نیز بیشتر خواهد بود- به طور کامل منحل شود و اصولاً این پروژه شدنی باشد.
اما مضحک تر از همه اینست که روسیه بدون هیچ جنگی با این معامله به خاورمیانه باز می گردد؛ آنهم در حالیکه آمریکا در حال خروج از آنست. اما در وهلۀ اول روسیه باید از حمایت های بین الملل برای حضورش در خاورمیانه مطمئن شود که حضور نظامی اش شبیه شکست آمریکا در عراق و افغانستان نخواهد شد. این مسئله نیازمند قطعنامه دیگری در شورای امنیت با حمایت آمریکاست. اما از آنجایی که آمریکایی ها تمایلی به این مسئله ندارند، احتمالاً دور جدیدی از چانه زنی و معامله میان دو قدرت جهان آغاز خواهد شد.
گفتنی است نزدیک به 50.000 سوری مسیحی از دولت روسیه تقاضای تابعیت کردند تا آنها را از شر تروریستهای مسلح نجات دهند. قاعدتاً، پذیرفتن 50 هزار سوری دشوار خواهد بود. اما در عوض آنچه می تواند امنیت این شهروندان را تأمین کند، نیروهای روسی است. این همان دلیلی است که می تواند حضور نظامی روسها در سوریه را توجیه کند.
خلاصه اینکه، پیچیدگی بحران سوریه اجازه نخواهد داد ثبات و استقرار سیاسی تنها به موضوع سلاح های شیمیایی محدود شود. در واقع شرایط جنگ نیابتی در سوریه، وضعیتی را به وجود آورده که نیازمند حضور و رایزنی قدرتهای بزرگ برای حصول به توافق است.
این فرضیه درست است که ایران، آمریکا و سوریه پیرامون از بین بردن تروریست های افراطی در سوریه با یکدیگر به توافق رسیده اند، اما در عین حال سیاست واشنگتن اینست که مانع از شکست اپوزیسیون در سوریه شود. کمااینکه جان کری با ظرافت خاصی گفته بود که پایان بحران سوریه با ماندن بشار اسد در قدرت ممکن نخواهد بود. این اظهارنظر در حالی مطرح شد که بسیاری تصور می کردند که خلع سلاح شیمیایی سوریه نیازمند حضور دولت بشار اسد در قدرت است و آمریکا این مسئله را پذیرفته است.
با این حال آمریکایی ها به خوبی می دانند که پایان دادن به بحران سوریه و توافق با روسها نیازمند زمان است؛ توافقی که در ژنو 2 شامل راه حل سیاسی و کنار رفتن بشار اسد از قدرت باشد که البته این به معنای طولانی شدن درد و رنج مردم سوریه خواهد بود.
این معادلات گویای آنست که پایان دادن به بحران سوریه، برخلاف عراق، گزینۀ نظامی نیست. در مورد ایران نیز غرب تمایل دارد با آغوش باز از رویکرد جدید این کشور استقبال کند. در کنار اینها، واشنگتن می خواهد این پیام را به اعراب بدهد که متحدان کلیدی اش(به خصوص بحرین و عربستان) را رها نخواهد کرد.
اما طنز این حکایت در اینست که لبنان در این معادله نادیده گرفته شد. به رغم توافق روسیه و واشنگتن پیرامون ثبات لبنان، آمریکا نگران کشور کوچکی است که در آستانۀ بهار 2014 است و کابینۀ آن در برزخ است و رئیس دولت توان برگزاری انتخابات پارلمانی را ندارد. اما آیا این بدان معناست که لبنان به حال خودش رها شده به این دلیل که ایران و سوریه از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
منبع: خبرانلاین
اما این بده بستان های متقابل بسیاری از کشورهایی که درگیر بحران سوریه هستند را نگران کرده است. این کشورها نگران گسترش نفوذ ایران در منطقه هستند و بیم آن دارند که توافق بر سر سلاح های شیمیایی سوریه، سبب صرفنظر از راه حل سیاسی و تغییر رژیم در سوریه شود. آنها نگرانند که کنترل صرف برنامۀ هسته ای ایران و کاهش تحریم های بین المللی تنها به همین مسئله محدود شود و دخالتش در بسیاری از کشورهای منطقه که با توازن قوا ارتباط پیدا می کند، نادیده گرفته شود.
با این حال آنهایی که تغییرات مذاکره میان روسیه- آمریکا و همچنین ایران و غرب را در چهارچوب دو برنامۀ سلاح‌های کشتار جمعی دنبال می کنند، به بقای این توافقات چندان اعتقادی ندارند. آنها بر این باورند که سرنوشت رژیم سوریه و راهکار سیاسی و نقش ایران، در آینده باید مورد مذاکره و گفتگو قرار گیرد و این مسئله می تواند حتی فراتر رفته و به معامله ای بزرگ بر سر نقش منطقه ای ایران نیز بینجامد.
اما مسئلۀ مهم در بحران سوریه که لازمۀ روند کنترل سلاح های شیمیایی سوریه است، حضور روسیه در این کشور است. کارشناسان بر این اعتقادند که مسکو نیازمند 5000 سرباز و کارشناس در این مرحله خواهد بود. از سویی بعید است که این سلاح ها بدون حضور کارشناسان سازمان ملل و چتر حمایتی و نیروهای صلح – که تعدادشان از کارشناسان روسی نیز بیشتر خواهد بود- به طور کامل منحل شود و اصولاً این پروژه شدنی باشد.
اما مضحک تر از همه اینست که روسیه بدون هیچ جنگی با این معامله به خاورمیانه باز می گردد؛ آنهم در حالیکه آمریکا در حال خروج از آنست. اما در وهلۀ اول روسیه باید از حمایت های بین الملل برای حضورش در خاورمیانه مطمئن شود که حضور نظامی اش شبیه شکست آمریکا در عراق و افغانستان نخواهد شد. این مسئله نیازمند قطعنامه دیگری در شورای امنیت با حمایت آمریکاست. اما از آنجایی که آمریکایی ها تمایلی به این مسئله ندارند، احتمالاً دور جدیدی از چانه زنی و معامله میان دو قدرت جهان آغاز خواهد شد.
گفتنی است نزدیک به 50.000 سوری مسیحی از دولت روسیه تقاضای تابعیت کردند تا آنها را از شر تروریستهای مسلح نجات دهند. قاعدتاً، پذیرفتن 50 هزار سوری دشوار خواهد بود. اما در عوض آنچه می تواند امنیت این شهروندان را تأمین کند، نیروهای روسی است. این همان دلیلی است که می تواند حضور نظامی روسها در سوریه را توجیه کند.
خلاصه اینکه، پیچیدگی بحران سوریه اجازه نخواهد داد ثبات و استقرار سیاسی تنها به موضوع سلاح های شیمیایی محدود شود. در واقع شرایط جنگ نیابتی در سوریه، وضعیتی را به وجود آورده که نیازمند حضور و رایزنی قدرتهای بزرگ برای حصول به توافق است.
این فرضیه درست است که ایران، آمریکا و سوریه پیرامون از بین بردن تروریست های افراطی در سوریه با یکدیگر به توافق رسیده اند، اما در عین حال سیاست واشنگتن اینست که مانع از شکست اپوزیسیون در سوریه شود. کمااینکه جان کری با ظرافت خاصی گفته بود که پایان بحران سوریه با ماندن بشار اسد در قدرت ممکن نخواهد بود. این اظهارنظر در حالی مطرح شد که بسیاری تصور می کردند که خلع سلاح شیمیایی سوریه نیازمند حضور دولت بشار اسد در قدرت است و آمریکا این مسئله را پذیرفته است.
با این حال آمریکایی ها به خوبی می دانند که پایان دادن به بحران سوریه و توافق با روسها نیازمند زمان است؛ توافقی که در ژنو 2 شامل راه حل سیاسی و کنار رفتن بشار اسد از قدرت باشد که البته این به معنای طولانی شدن درد و رنج مردم سوریه خواهد بود.
این معادلات گویای آنست که پایان دادن به بحران سوریه، برخلاف عراق، گزینۀ نظامی نیست. در مورد ایران نیز غرب تمایل دارد با آغوش باز از رویکرد جدید این کشور استقبال کند. در کنار اینها، واشنگتن می خواهد این پیام را به اعراب بدهد که متحدان کلیدی اش(به خصوص بحرین و عربستان) را رها نخواهد کرد.
اما طنز این حکایت در اینست که لبنان در این معادله نادیده گرفته شد. به رغم توافق روسیه و واشنگتن پیرامون ثبات لبنان، آمریکا نگران کشور کوچکی است که در آستانۀ بهار 2014 است و کابینۀ آن در برزخ است و رئیس دولت توان برگزاری انتخابات پارلمانی را ندارد. اما آیا این بدان معناست که لبنان به حال خودش رها شده به این دلیل که ایران و سوریه از اهمیت بیشتری برخوردار است؟
منبع: خبرانلاین
