ممنوعه ای که ممنوع نمی شود
این اولین بار نیست که رسانه‌های ایرانی در بازنمایی مهاجرین افغانستانی ساکن ایران، اشتباه می‌کنند. اشتباهاتی بزرگ که بهانه‌هایی بزرگ به دست مروجان جدایی می‌دهد.
به گزارش سرویس فرهنگی پایگاه خبری شهدای ایران؛ فیلم « ممنوعه» که مدتی قبل به دلیل داشتن صحنه های مسئله دار و تبلیغ روابط جنسب ضربدری با اعتراض رسانه ها مواجه شد بعد از مدتی لغو مجوز فروش دوباره به شبکه نمایش خانگی بازگشته است و حاشیه ای جدید با خود به همراه آورده است!
بنابراین گزارش، سریال «ممنوعه»
که پخش آن از شبکه نمایش خانگی انجام می‌شود، یکی از آثار پرحاشیه در
سال‌های اخیر کشور در حوزه تصویر است. از همان ابتدای پخش ممنوعه موضوع
استفاده از مواد مخدر، مشروبات الکلی، قمار و عادی جلوه دادن روابط دختر و
پسر و شرکت در میهمانی‌های مختلط از جمله حواشی این سریال بود که حرف و
حدیث‌های بسیاری را در مورد آن رقم زد و توزیع آن نیز بعد از پخش سه قسمت
چندماهی متوقف شد.
در این مجموعه شاهد زندگی چند جوان هستیم که زندگی بی هدفی دارند و خیانت کردن به یکدیگر به عنوان موضوعی پذیرفته شده میان آنها دیده می‌شود. سازندگان این مجموعه موضوع خیانت را به والدین این جوانان هم گسترش داده اند، در حالی که روابط میان شخصیت‌های این سریال ماهیت خارج از عرف و به عبارتی ساختارشکنانه دارد. مجموع این عوامل باعث شد که از همان ابتدا با پخش هر قسمت از این مجموعه نقدهای فراوانی نسبت به این فیلم مطرح شود و کاربران فضای مجازی هم متأثر از محتوای به نمایش درآمده نسبت به آن واکنش نشان دهند.
اما جدای از حاشیه‌های محتوایی این سریال؛ نمایش صحنه‌ای در قسمت ششم سریال، شاخک‌های حساس مهاجرین افغانستانی ساکن ایران به این سریال را حساس‌تر کرد. در قسمت ششم این مجموعه سکانسی از یک جوان افغان به نمایش درآمد که با ظاهری نامناسب، کاندیدای ازدواج با یکی از شخصیت‌های اصلی سریال (برکه) معرفی می‌شود در حالی که این وصلت مجازاتی برای برکه معرفی می‌شود و این یعنی اینکه مؤلفان مجموعه همچنان با دید عقب‌مانده‌ای ازدواج با یک افغانستانی را آنقدر پایین تصور می‌کنند که می‌تواند به عنوان مجازات یک فرد محسوب شود.
پورکیان در صحنه‌های دیگری از فیلم هم در لا به لای گفت و گوی شخصیت‌ها، اتباع افغانستان را مورد تمسخر قرار می‌دهد. به عنوان مثال در صحنه اسباب کشی خانواده برکه به تهران، فردی افغانستانی به آنها کمک می‌کند. اما دختر برکه عبارت «اون بو می ده» را درباره‌اش به کار می‌برد. در صحنه دیگری هم برکه عکسی سلفی با کارگر افغانستانی می‌گیرد و همین تصویر را دستمایه شوخی و تفریح با دوستانش قرار می‌دهد.
بی بی سی جای رسانه‌های داخلی
این سکانس‌های ممنوعه به تنهایی کافی بود تا این بار علاوه بر واکنش مخاطبان داخلی در فضای مجازی، کاربران و اتباع افغانستان هم نسبت به آن موضع بگیرند و آن صحنه‌ها را «نژادپرستانه» قلمداد کنند. به همین مناسبت کمپین نه به نژاد پرستی با همین هشتگ در فضای مجازی به راه افتاد، با این حال علی رغم انتظار از رسانه‌های داخلی برای پرداختن به این سوژه با اهمیت، آنها به این موضوع نپرداختند در عوض رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور همچون بی بی سی فارسی و رادیو زمانه به سراغ این موضوع رفتند و با نگاه خودشان تلاش کردند تا از این سوژه راهی برای برهم زدن روابط تاریخی میان دو کشور ایران و افغانستان پیدا کنند.
بی بی سی فارسی در گزارشی با تیتر «ممنوعه؛ برای تحقیر نژادی افغان‌ها یا مخالفت با نژاد پرستی؟» با مقدمه‌ای که در آن تحقیر نژادی و قومی در ایران را موضوعی جدیدی ندانسته است، صحبت از این می‌کند که اقوام و ملل مختلف بارها در ایران شاهد انواع توهین‌ها بوده اند. در ادامه این گزارش هم آمده است نمایش بعضی از این تحقیرها از طریق رسانه‌ها و متعاقب آن واکنش‌ها نسبت به آن سبب شده است که عذرخواهی هایی صورت بگیرد.
بعد هم بی بی سی فارسی می‌نویسد تحقیر افغانستانی‌ها موضوعی است که تا به حال کمتر مورد توجه قرار گرفته در حالی که شبکه‌های اجتماعی بستری شده است تا نسبت به آن واکنشی صورت بگیرد. با این مقدمه نویسنده گزارش به سراغ سریال ممنوعه می‌رود. البته با این ملاحظه که صحبت‌های ویدئویی پورکیان با مخاطبان صفحه اش در اینستاگرام درباره برخورد با اتباع افغانستان به شکل کوتاه و گذرا مطرح می‌شود و به نقل از وی می‌نویسد اقداماتش هدفمند و به منظور ابراز همدردی با افغان هاست.
سپس سکانس‌های یادشده در فیلم و واکنش کاربران برجسته می‌شود و در نهایت رفتار بازیگران این فیلم با شخصیت‌های افغانستانی به کل ایرانی‌ها تعمیم داده می‌شود. در همین رابطه در بخشی از این گزارش می‌خوانیم: «این نوع برخوردها البته محدود به این سریال نیست و موارد مشابه‌ای در برخی دیگر از مجموعه‌های تلویزیونی نیز گاهاً دیده شده است؛ ضمن اینکه در عین حال چنین نگاهی در جامعه ایران به اشکال مختلف از مقامات گرفته تا مردم وجود دارد.»
