رئیس شورای شهر تهران تاریخ ایجاد مترو در تهران را تشریح کرد و از دستور بنیانگذار انقلاب اسلامی درباره توسعه مترو سخن گفت.
به گزارش شهدای ایران ، محسن هاشمی در نشست خبری عملکرد کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر تهران در پاسخ به پرسش فارس مبنی بر اینکه چرا خطوط 6 و 7 مترو تهران به کندی پیش میرود، گفت: احداث مترو تهران به سال 52 بازمیگردد که در آن سال وضعیت ترافیکی تهران زیاد بود و درآمدهای نفتی نیز بالا بود و قصد داشتند در سطح شهر پروژههای زیادی را اجرا کنند.
وی افزود: نهایتا طرح ترافیک تهران و احداث مترو توسط مشاور فرانسوی داده شد و 7 خط مترو به طول 146 کیلومتر برای تهران در نظر گرفته شد که 4 خط آن 64 کیلومتر بود.
هاشمی ادامه داد: در سال 1354 شرکت راهآهن شهری تهران و حومه تاسیس میشود و مجددا با فرانسویها قرارداد بسته میشود که با جزییات خوبی مترو طراحی شود و آن زمان 100 میلیون دلار به آنها پرداخت شد.
رئیس شورای شهر تهران بیان داشت: اولین کلنگ مترو هم اواخر سال 56 در تپههای عباسآباد به زمین زده میشود چرا که آن زمان میخواستند به صورت باز مترو را بسازند و ایستگاه مترو میرداماد در حال حاضر 30 سال از عمرش میگذرد که تازه افتتاح شده است و در زمان انقلاب مترو تهران 300 متر توسعه داشته است.
هاشمی گفت: بعد از انقلاب دلواپسان آن زمان میگفتند ما اصلا مترو نمیخواهیم و میخواهند پول ملت را به تاراج ببرند و تکنولوژیهای آن زمان برای آنها قابل هضم نبود و این حرفها را میزدند تا توسعه مترو را کنسل کردند و ا ین عمل آنها به صورت یک اقدام انقلابی بود.
وی افزود: در سال 1360 مترو تهران منحل شد و در همان تاریخ نیز انتخابات مجلس برگزار شد و در آن زمان آیتالله هاشمی به عنوان رئیس مرکز شورای اسلامی به فعالیت خود ادامه داد و در همان زمان آیتالله هاشمی مسئولیت مجمع نمایندگان استان تهران را نیز داشت که در آن مجمع با حمایتهای دکتر شیبانی از مترو تهران دفاع کردند و تعدادی از دلواپسان آن زمان مانند الویری، جاسبی و دکتر بانکی مخالف احداث مترو بودند. نهایتا طرح مترو به دولت ارسال میشود و در آنجا رای نمیآورد.
رئیس شورای شهر تهران افزود: نهایتا آیتالله هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه خطبهای درخصوص مترو میخواند که آن خطبه نیز معروف به خطبه مترو است که البته بخش فاضلاب تهران را نیز مطرح میکند.
هاشمی گفت: نهایتا بحث مترو در هیات دولت با حضور رئیس مجلس مطرح میشود و این تنها پروژهای است که رئیس مجلس به خاطر آن به هیات دولت میرود و آن موقع استدلال ا ین بوده که نباید تمام پول را در تهران هزینه کرد چرا که موجب ایجاد مهاجرت از سایر شهرها به تهران میشود و این پول باید در سایر شهرستانها نیز هزینه شود.
وی در ادامه بیان داشت: نهایتا این طرح با یازده رای به موافقت هیات دولت میرسد و جالب این است که وزرای اقتصادی آن موقع به این طرح رای منفی دادند.
رئیس شورای شهر تهران گفت: در مراحل اجرای احداث مترو ایتالله هاشمی رفسنجانی موضوع بخش خصوصی را مطرح کرد که برای احداث مترو میتوان از بانکها وام گرفت و از طریق احداث مجتمعهای ایستگاهی میتوانیم پول مترو را پس دهیم.
وی ادامه داد: پس از مبلغ 100 میلیون دلار 5 میلیارد دلار دیگر نیز از بانک تجارت و یکی دیگراز بانکها وام دریافت شد تا مترو ساخته شود.
هاشمی گفت: اولین مدیرعامل مترو نیز مرعشی بود و بنده نیز 13 سال مدیرعامل مترو بودم.
* ماجرای دستخط امام خمینی (ره) درباره توسعه مترو
رئیس شورای شهر تهران گفت: برای توسعه مترو ایتالله هاشمی رفسنجانی از امام خمینی اجازه گرفتند که هرچه تراکم در شهر به فروش میرسد 50 درصد آن برای احداث مترو باشد و شرکت مترو بنابر دستور امام تاکنون هزاران میلیارد تومان از شهرداری طلبکار است.
هاشمی بیان داشت: ما مجددا مشاور فرانسوی را برای توسعه مترو صدا زدیم و قرارداد مجددی منعقد شد و نقشه مترو را در سال 86 با 12 خط مشاور مترو تهران کشید که 8 خط فعلی است و 4 خط نیز اکسپرس است که برای تمامی شهرهای اقماری تهران کشیده است.
وی ادامه داد: نهایتا 430 کیلومتر با 250 ایستگاه با جابجایی 10 میلیون نفر توسط مترو انجام شد.
* خط 6 و 7 مترو 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است
رئیس شورای شهر تهران گفت: خط 6 و 7 مترو از نظر پیشرفت کمتر از 50 درصد بوده است و در دوره گذشته افتتاح زودرس شده است و این دو خط تجهیزات متحرک اصلا ندارند و در مترو تنها 20 درصد تونلسازی است و مابقی مربوط به تجهیزات، سیگنالینگ و دیگر موارد است.
وی گفت: نمیتوان خط را افتتاح کرد ولی تجهیزات نداشت.
هاشمی بیان داشت: بنده در این خصوص نیز تذکر دادهام که 3 هزار میلیارد تومان خرج شده است و در حال حاضر نمیتوان کاری انجام داد.
رئیس شورای شهر تهران افزود: ما باید بر اساس اولویت ایستگاهها را افتتاح کنیم. اشتباهی که صورت گرفته بود 700 میلیارد تومان به تمامی خطوط مترو تزریق شد در صورتی که این پول را میتوانستیم در بخشهای اولویتدار هزینه کنیم.
وی در خصوص تاثیر تحریم بر مترو گفت: از آنجا که ساخت مترو و تجهیزات آن بومی است، تحریم تاثیری بر آن ندارد و امیدواریم در آینده نیز تاثیری نداشته باشد.
رئیس شورای شهر تهران تاکید کرد: مترو موضوعی کاملا محیط زیستی و اقتصادی است و نمادی برای اقتصاد مقاومتی است از این روی ضرورت دارد که دلار دولتی با نرخ 4200 تومانی و حتی 3900 تومانی به آن تعلق گیرد.
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به سوالی در خصوص اتصال مترو به پایانه های مسافربری شهری گفت: اشتباهی در حوزه حمل و نقل در کشور رخ داد و آن این بود که به جای هزینه کرد در راه آهن در حوزه های دیگر سرمایه گذاری شد و دلیل آن پایین بودن نرخ سوخت در ایران است.
وی اظهار داشت: امروز شاهدیم که افراد به استفاده از خودروهای شخصی اقبال دارند و حتی استفاده از اتوبوس های برون شهری کاهش یافته است.
رئیس شورای شهر تهران گفت: با این مترو به پایانه های شهر تهران متصل است و پس از ساخت پایانه شرق نیز اتصال مترو به این پایانه نیز در دستور کار قرار می گیرد.
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به سوالی در خصوص منبع تامین اعتبار مترو تهران گفت: نخستین منبع تامین اعتبار مترو بودجه خود شهرداری است به نحوی که مترو باید به عنوان نخستین اولویت شهر مطرح شود.
وی اظهار داشت: وقتی چنین تعریفی ایجاد شود دیگر به سراغ انجام پروژه هایی همچون ساخت باغ پرندگان نمی رویم که مجبور شویم برای ایجاد مترو از بانک وام دریافت کنیم.
رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: دیگر منبع تامین اعتبار مترو قانون حمایت از حمل و نقل ریلی درون شهری است که بر اساس آن دولت باید معادل حداقل هزینه شهرداری در مترو هزینه کند.
هاشمی رفسنجانی افزود: مجتمع های ایستگاهی منبع بسیار مهم دیگری استکه می توان به وسیله آن اعتبار مورد نیاز ایستگاه و حتی ایجاد تونل ها و هواکش های مترو را تامین کرد.
وی اظهار داشت: اگر به این موضوع توجه می شد به جای ساخت برج در کوچه های 6 متری در اطراف ایستگاههای مترو ساخته می شد که متاسفانه به دلیل مترو محور نبودن حمل و نقل شهری چنین اتفاقی رخ نداده است.
رئیس شورای شهر تهران اظهار داشت: از آنجاکه از 20 میلیون سفر درون شهری باید 10 میلیون سفر توسط مترو انجام گیرد می توان با سیاست گذاری صحیح مترو را از درون خودش ساخت.
وی دیگر محل تامین اعتبار مترو را از محل کاهش مصرف سوخت از وزارت نفت دانست و گفت: البته وزارت نفت بر این موضوع تاکید دارد اما شرایط خودش را دارد.
وی اظهار داشت: شهرداری در حالی تاکنون یک ریال هم از این محل دریافت نکرده است که تاکنون 4 هزار میلیارد تومان در مترو سرمایه گذاری کرده و 3 میلیون سفر را پوشش می دهد که می توان گفت وزارت نفت سالانه باید حدود 90 میلیون دلار به شهرداری پرداخت کند.
رئیس شورای شهر تهران ادامه داد: البته به جز تمام این موارد امروز شهرداری به عنوان بدهکار بانکی شناخته می شود و بانکها با وی تعامل خوبی ندارند که باید در شورای پول و اعتبار مورد پیگیری قرار گیرد.
هاشمی رفسنجانی گفت: از آنجا که مترو باعث کاهش مصرف سوخت است می تواند از بانک وام دریافت کند و وزارت نفت به ازای صرفه جویی ضمانت لازم را داشته باشد و این موضوع باید در سازمان برنامه ریزی و در سطح دولت و رئیس جمهور مورد پیگیری قرار گیرد.
وی گفت: سابقه تاریخی نیز همین را نشان می دهد که اصغر ابراهیمی، اعتباری را از آیت اله هاشمی رفسنجانی برای مترو دریافت کرد. من نیز در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی اعتباری را از وی دریافت کردم در زمان احمدی نژاد نیز این پیگیری انجام گرفت که به من داده نشد اما به آقای درویش مدیرعامل پیشین مترو این اعتبار داده شد. اما تاکنون شاهد دریافت اعتبار از آقای روحانی نبوده ایم.