امام صادق عليه السلام فرمود: خانه اى كه در آن غنا باشد، از فساد و فحشا مصون نخواهد بود.
به گزارش شهدای ایران ، گوش دادن به موسیقی خوانندگی خواننده زن توسط مرد، از نظر مراجع حرام است که در ادامه مطلب، نظر سه مرجع تقلید را درباره این موضوع بخوانید.
مقام معظم رهبری
سؤال: آیا مرد می تواند به تک خوانی زن گوش دهد؟
جواب: گوش دادن به خوانندگی زن که غالباً مشتمل بر مفسده است، جایز نیست.
سوال: آیا جایز است مردى غناى زن اجنبیه را به قصد لذت بردن از حلال خود گوش کند؟ آیا غناى زن براى شوهر و بر عکس جایز است؟ و آیا این گفته صحیح است که شارع مقدس غنا را به علت ملازمت آن با مجالس لهو و لعب و عدم انفکاک از آن دو حرام کرده و تحریم غنا ناشى از تحریم آن مجالس است؟
جواب: گوش دادن به غنا که عبارت است از ترجیع صدا به نحوى که طربانگیز و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد، مطلقاً حرام است، حتّى غناى زن براى شوهرش و بالعکس، و قصد لذت بردن از همسر، استماع غنا را مباح نمىکند و حرمت غنا و مانند آن، با تعبّد به شرع ثابت شده و از احکام ثابت فقه شیعه محسوب مىشود و دائر مدار ملاکات فرضى و آثار روانى و اجتماعى نمىباشد، بلکه تا زمانى که این عنوان حرام بر آن صدق کند، حکم آن حرمت و وجوب اجتناب به طور مطلق است.
آیت‌الله مکارم شیرازی
سؤال1: شنیدن صدای آواز زن برای مرد نامحرم چه حکمی دارد؟
جواب: حرام است.
سوال2: آیا گوش دادن به موسیقی‌هایی که زنان می‌خوانند، ولی آرام هستند و مناسب مجالس فساد نیستند، هم اشکال دارد؟
جواب: حرام است.
سوال3: آیا گوش دادن به صدای زن خارجی با موسیقی ملایم اشکال دارد؟
جواب: گوش دادن به آواز زن جایز نیست و اگر موسیقی مناسب مجالس لهو و فساد نباشد، جایز است.
سوال4: آواز خواندن زن براى زنان و براى شوهرش چه به صورت غنا و چه بدون غنا چه حکمى دارد؟
جواب: براى شوهرش و براى سایر زنان بدون غنا و بدون آهنگ‌هاى مناسب لهو و فساد اشکال ندارد.
آیت‌الله سیستانی
سوال: شنیدن صدای زن تا چه حدی برای مرد نامحرم جائز است؟
جواب: شنیدن صدای زن نامحرم اگر از روی لذت نباشد و ترس افتادن در حرام نباشد اشکال ندارد.
فلسفه حرمت خوانندگی زن
براي چي اگر مردي صداي زنانه داشته باشد و خوانندگي كند مشكلي ندارد ولي صداي زن حرام است؟ اصلآ چرا گوش دادن به آهنگ زن حرام است؟
پاسخ سؤال جناب عالي را در دو بخش مورد بررسي قرار مي دهيم:
الف) حكم فقهي صداي زنان؛
گوش دادن به آواز زن اگر غناء نباشد و باعث التذاذ جنسي و تهييج شهوت نشود و مفسدهاي بر آن مترتب نگردد، اشكال ندارد.1
از نظر فقهي صدا و آواي زنان در صحبت با مرد اجنبي نيز، نبايد نازك و تحريك انگيز شهوت باشد. پس معيار درحرمت، غنا 2وطرب انگيزبودن صدا است ومسئله غنا ربطي به زن يا مرد بودن ندارد و صداي مرد هم مي تواند غنا باشد.لذا در حرمت موسيقي، ترانه هاي غنايي و طرب انگيز و لهوي، ميان زن و مرد تفاوتي نيست
ب)علت اجتناب ازگوش دادن به آواز زن
فلسفه حرمت گوش دادن به صداي خواننده زن همان فلسفه حرمت غنا ولهوي بودن است. افزون براين كه زن مظهر زيبايي و جمال خداوند است و از خصوصيت جذب فراواني نسبت به جنس مخالف خود برخوردار است.بالطبع صداي مردان با زنان تفاوت دارد، صداي مردان به طور مشخص از صداي زنان بم تر است و صداي زنان مهيج است.
مردان از سه سطح تقابلي، زير و بمي آهنگي برخوردارند، در حالي كه زنان داراي چهار سطح اند و اين خود سبب مي شود كه به راحتي احساسات و عواطف گوناگون را ابراز و ديگران را تحت تأثير قرار دهند.3 و همين خصوصيت سبب شيريني و استحكام كانون خانواده ميگردد در نتيجه اسلام خواسته خانمها از اين نعمت خدادادي در جهت مثبت و گرمي كانون خانواده استفاده كنند و از هرگونه معرض گذاردن و عمومي ساختن اين خصوصيت خود داري كنند تا اولاً خود به دام فريبكاران و تبهكاران نيفتند و ثانيا: سلامت روحي و رواني فردي و اجتماعي ديگران آسيب نبيند. براي جلوگيري از سوء استفاده برخي مردان،
قرآن كريم، براي همسران پيامبر توصيه مي كند كه جدي و خشك و معمولي سخن گويند و با تعابير تحريك آميز كه گاه كشش خاصي دارد صحبت نكنند، مبادا كه افراد، منحصر به فكر شهوت بيفتند: «يا نساء النبي لستن كأحد من النساء ان اتقيتن فلا تخضعن بالقول فيطمع الذي في قلبه مرض و قلن قوله معروفا؛ اي همسران پيامبر، شما مانند هيچ يك از زنان [ديگر] نيستند، اگر سر پروا داريد، پس به ناز سخن مگوييد تا آن كه در دلش بيماري است طمع ورزد، و گفتاري شايسته گوييد» (احزاب، آيه 32).
از اين آيه پيداست، موقعي كه اسلام به اين اندازه در مسايل مربوط به عفت عمومي سخت گير و موشكاف است كه حتي اجازه چنين كاري را نمي دهد پس، تك خواني زنان براي مردان جاي خود دارد.ازهمين رو ، درحديثى از نبىاكرم صلى الله عليه وآله آمده است: »غنا نردبان زنا است
(الغناء رقية الزنا«: بحار الانوار، ج 76، باب 99، )باب الغناء).
امام صادق عليه السلام فرمود: »خانه اى كه در آن غنا باشد، از فساد و فحشا مصون نخواهد بود«.( بيت الغناء لاتؤمن فيه الفجيعة«: كافى، ج 6، )باب الغناء) و نيز: »غنا باعث پيدايش روح نفاق است«.( الغناء يورث النفاق«: وسايل الشيعه، ج 12، باب 99، )ابواب مايكتسب به) روح نفاق همان آلودگى به فساد و كناره گيرى از تقوااست.
با توجه به اين مطلب ، آيا حرف زدن عادي يك خانم با آوازخواني او از نظر تهيج و تحريك مردان يكسان است؟ ممكن است برخي مردان بيتفاوت باشند ولي يك مرد كه از غريزه و احساسات سالم برخوردار است مسلّم تحريك ميگردد در غير اين صورت ممكن است دچار خمودي (ضد حالت شهوتراني) گشته باشد كه نياز به مداوا دارد.با اين توصيف ادعاي اينكه موسيقي حرام و غنا تاثيري در شخص نگذاردوتحريك شهوت نكند مانند اين است كه كسي بگويد خوردن سم تاثيري در بدن او نمي گذارد.
بنا براين، محدوديت هايي كه در اين باب هست براي حفظ سلامتي روحي و معنوي زن است كه مستلزم سلامت مرد و در نتيجه سلامت همه جامعه مي باشد و مراعات نكردن اين حدود، نه تنها سلامت معنوي زن؛ بلكه، سلامت معنوي همه جامعه را تهديد مي كند
غنا و آواز مطرب و لهوى، انسان را به سوى شهوت و فساد اخلاقى مى كشاند و از راه پرهيزكارى باز مىدارد. مجلس غنا و موسيقى، معمولاً مركز مفاسد گوناگون است. در تفسير روح المعانى سخن يكى از سران قبايل را نقل مى كند كه به آنها مى گفت: از غنا بپرهيزيد كه حيا را كم مى كند؛ شهوت را مىافزايد؛ شخصيت را درهم مى شكند؛ جانشين شراب مى شود و همان كارى را مى كند كه مستى انجام مى دهد. ( به نقل از: تفسير نمونه، ج 17، ص 24)
پي نوشت
1. آيت الله تبريزي، استفتاءات، س1058 و 1049 و 1075؛ آيت الله سيستاني، sistani.org، (غناء)، ش6؛ آيت الله خامنهاي، اجوبة الاستفتاءات ، س1145؛ آيت الله نوري، استفتاءات، ج1، س444 و ج2، س542 و 544 و 549.
2.غناء عبارت است از ترجيع صدا به نحوي كه طربانگيز و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد.
3.حسيني، سيد هادي، فصلنامه كتاب نقد، ش 17، ص 168
*جام نیوز
مقام معظم رهبری
سؤال: آیا مرد می تواند به تک خوانی زن گوش دهد؟
جواب: گوش دادن به خوانندگی زن که غالباً مشتمل بر مفسده است، جایز نیست.
سوال: آیا جایز است مردى غناى زن اجنبیه را به قصد لذت بردن از حلال خود گوش کند؟ آیا غناى زن براى شوهر و بر عکس جایز است؟ و آیا این گفته صحیح است که شارع مقدس غنا را به علت ملازمت آن با مجالس لهو و لعب و عدم انفکاک از آن دو حرام کرده و تحریم غنا ناشى از تحریم آن مجالس است؟
جواب: گوش دادن به غنا که عبارت است از ترجیع صدا به نحوى که طربانگیز و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد، مطلقاً حرام است، حتّى غناى زن براى شوهرش و بالعکس، و قصد لذت بردن از همسر، استماع غنا را مباح نمىکند و حرمت غنا و مانند آن، با تعبّد به شرع ثابت شده و از احکام ثابت فقه شیعه محسوب مىشود و دائر مدار ملاکات فرضى و آثار روانى و اجتماعى نمىباشد، بلکه تا زمانى که این عنوان حرام بر آن صدق کند، حکم آن حرمت و وجوب اجتناب به طور مطلق است.
آیت‌الله مکارم شیرازی
سؤال1: شنیدن صدای آواز زن برای مرد نامحرم چه حکمی دارد؟
جواب: حرام است.
سوال2: آیا گوش دادن به موسیقی‌هایی که زنان می‌خوانند، ولی آرام هستند و مناسب مجالس فساد نیستند، هم اشکال دارد؟
جواب: حرام است.
سوال3: آیا گوش دادن به صدای زن خارجی با موسیقی ملایم اشکال دارد؟
جواب: گوش دادن به آواز زن جایز نیست و اگر موسیقی مناسب مجالس لهو و فساد نباشد، جایز است.
سوال4: آواز خواندن زن براى زنان و براى شوهرش چه به صورت غنا و چه بدون غنا چه حکمى دارد؟
جواب: براى شوهرش و براى سایر زنان بدون غنا و بدون آهنگ‌هاى مناسب لهو و فساد اشکال ندارد.
آیت‌الله سیستانی
سوال: شنیدن صدای زن تا چه حدی برای مرد نامحرم جائز است؟
جواب: شنیدن صدای زن نامحرم اگر از روی لذت نباشد و ترس افتادن در حرام نباشد اشکال ندارد.
فلسفه حرمت خوانندگی زن
براي چي اگر مردي صداي زنانه داشته باشد و خوانندگي كند مشكلي ندارد ولي صداي زن حرام است؟ اصلآ چرا گوش دادن به آهنگ زن حرام است؟
پاسخ سؤال جناب عالي را در دو بخش مورد بررسي قرار مي دهيم:
الف) حكم فقهي صداي زنان؛
گوش دادن به آواز زن اگر غناء نباشد و باعث التذاذ جنسي و تهييج شهوت نشود و مفسدهاي بر آن مترتب نگردد، اشكال ندارد.1
از نظر فقهي صدا و آواي زنان در صحبت با مرد اجنبي نيز، نبايد نازك و تحريك انگيز شهوت باشد. پس معيار درحرمت، غنا 2وطرب انگيزبودن صدا است ومسئله غنا ربطي به زن يا مرد بودن ندارد و صداي مرد هم مي تواند غنا باشد.لذا در حرمت موسيقي، ترانه هاي غنايي و طرب انگيز و لهوي، ميان زن و مرد تفاوتي نيست
ب)علت اجتناب ازگوش دادن به آواز زن
فلسفه حرمت گوش دادن به صداي خواننده زن همان فلسفه حرمت غنا ولهوي بودن است. افزون براين كه زن مظهر زيبايي و جمال خداوند است و از خصوصيت جذب فراواني نسبت به جنس مخالف خود برخوردار است.بالطبع صداي مردان با زنان تفاوت دارد، صداي مردان به طور مشخص از صداي زنان بم تر است و صداي زنان مهيج است.
مردان از سه سطح تقابلي، زير و بمي آهنگي برخوردارند، در حالي كه زنان داراي چهار سطح اند و اين خود سبب مي شود كه به راحتي احساسات و عواطف گوناگون را ابراز و ديگران را تحت تأثير قرار دهند.3 و همين خصوصيت سبب شيريني و استحكام كانون خانواده ميگردد در نتيجه اسلام خواسته خانمها از اين نعمت خدادادي در جهت مثبت و گرمي كانون خانواده استفاده كنند و از هرگونه معرض گذاردن و عمومي ساختن اين خصوصيت خود داري كنند تا اولاً خود به دام فريبكاران و تبهكاران نيفتند و ثانيا: سلامت روحي و رواني فردي و اجتماعي ديگران آسيب نبيند. براي جلوگيري از سوء استفاده برخي مردان،
قرآن كريم، براي همسران پيامبر توصيه مي كند كه جدي و خشك و معمولي سخن گويند و با تعابير تحريك آميز كه گاه كشش خاصي دارد صحبت نكنند، مبادا كه افراد، منحصر به فكر شهوت بيفتند: «يا نساء النبي لستن كأحد من النساء ان اتقيتن فلا تخضعن بالقول فيطمع الذي في قلبه مرض و قلن قوله معروفا؛ اي همسران پيامبر، شما مانند هيچ يك از زنان [ديگر] نيستند، اگر سر پروا داريد، پس به ناز سخن مگوييد تا آن كه در دلش بيماري است طمع ورزد، و گفتاري شايسته گوييد» (احزاب، آيه 32).
از اين آيه پيداست، موقعي كه اسلام به اين اندازه در مسايل مربوط به عفت عمومي سخت گير و موشكاف است كه حتي اجازه چنين كاري را نمي دهد پس، تك خواني زنان براي مردان جاي خود دارد.ازهمين رو ، درحديثى از نبىاكرم صلى الله عليه وآله آمده است: »غنا نردبان زنا است
(الغناء رقية الزنا«: بحار الانوار، ج 76، باب 99، )باب الغناء).
امام صادق عليه السلام فرمود: »خانه اى كه در آن غنا باشد، از فساد و فحشا مصون نخواهد بود«.( بيت الغناء لاتؤمن فيه الفجيعة«: كافى، ج 6، )باب الغناء) و نيز: »غنا باعث پيدايش روح نفاق است«.( الغناء يورث النفاق«: وسايل الشيعه، ج 12، باب 99، )ابواب مايكتسب به) روح نفاق همان آلودگى به فساد و كناره گيرى از تقوااست.
با توجه به اين مطلب ، آيا حرف زدن عادي يك خانم با آوازخواني او از نظر تهيج و تحريك مردان يكسان است؟ ممكن است برخي مردان بيتفاوت باشند ولي يك مرد كه از غريزه و احساسات سالم برخوردار است مسلّم تحريك ميگردد در غير اين صورت ممكن است دچار خمودي (ضد حالت شهوتراني) گشته باشد كه نياز به مداوا دارد.با اين توصيف ادعاي اينكه موسيقي حرام و غنا تاثيري در شخص نگذاردوتحريك شهوت نكند مانند اين است كه كسي بگويد خوردن سم تاثيري در بدن او نمي گذارد.
بنا براين، محدوديت هايي كه در اين باب هست براي حفظ سلامتي روحي و معنوي زن است كه مستلزم سلامت مرد و در نتيجه سلامت همه جامعه مي باشد و مراعات نكردن اين حدود، نه تنها سلامت معنوي زن؛ بلكه، سلامت معنوي همه جامعه را تهديد مي كند
غنا و آواز مطرب و لهوى، انسان را به سوى شهوت و فساد اخلاقى مى كشاند و از راه پرهيزكارى باز مىدارد. مجلس غنا و موسيقى، معمولاً مركز مفاسد گوناگون است. در تفسير روح المعانى سخن يكى از سران قبايل را نقل مى كند كه به آنها مى گفت: از غنا بپرهيزيد كه حيا را كم مى كند؛ شهوت را مىافزايد؛ شخصيت را درهم مى شكند؛ جانشين شراب مى شود و همان كارى را مى كند كه مستى انجام مى دهد. ( به نقل از: تفسير نمونه، ج 17، ص 24)
پي نوشت
1. آيت الله تبريزي، استفتاءات، س1058 و 1049 و 1075؛ آيت الله سيستاني، sistani.org، (غناء)، ش6؛ آيت الله خامنهاي، اجوبة الاستفتاءات ، س1145؛ آيت الله نوري، استفتاءات، ج1، س444 و ج2، س542 و 544 و 549.
2.غناء عبارت است از ترجيع صدا به نحوي كه طربانگيز و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد.
3.حسيني، سيد هادي، فصلنامه كتاب نقد، ش 17، ص 168
*جام نیوز
