سرویس فرهنگی شهدای ایران: چند روز پیش با یکی از دوستان تصمیم گرفتیم برای خرید مانتو به بازار برویم اما به قول معروف هر چه بیشتر می‌گشتیم کمتر پیدا می‌کردیم مانتوهای تنگ و کوتاه با آستینک‌هایی که تازه با بند به بالای آرنج متصل کرده بودند تا کوتاهتر هم بشود بدتر از همه دکمه هم نداشتند. از این بازار به آن بازار و از این فروشگاه به آن فروشگاه، سرانجام بعد از کلی جستجو موفق شدیم با قیمت تقریبا بالایی خرید کنیم.



متاسفانه این ماجرا برای بیشتر خانم‌های محجبه رخ می‌دهد؛ چنان‌چه به سختی می‌توانند مانتو و لباس خوب و مناسبی  تهیه کنند جالب این‌که مانتوهای رنگی و نامناسب گاه با قیمت‌های ارزان در اختیار مشتری قرار می‌گیرد. مثلا پشت ویترین فروشگاهی نوشته بود سه عدد مانتو 20هزارتومان! با تعجب وارد فروشگاه شدیم تا ببینیم این قیمت شگفت‌انگیز برای سه مانتو بخاطر چیست؟! حدسمان درست بود سه مانتو با رنگ‌های جیغ وتند نارنجی و قرمز و سبز که پوشیدگی درستی نداشتند به حراج گذاشته شده بودند و دخترکانی با هیجان از این حراجی همراه خانواده برای خرید  آمده بودند  خب شما تصور کنید وقتی چنین اجناسی با قیمت نازل به فروش می‌رسد از طرف نوجوانان و جوانان تنوع طلب و الگوپذیر که قیمت ارزانی هم دارد با استقبال همراه نمی‌شود؟! آیا واقعا وضعیت بازار پوشاک در ام القرای جهان اسلام باید این‌گونه باشد؟! براستی این وضعیت ناجور پوشاک، ترویج کننده کدام سبک زندگی است؟!

مانکن‌های پشت ویترین

این رویه بدپوششی در فصل گرما نمود بیشتری دارد به طوری‌که به دلیل ولنگاری فرهنگی وعدم نظارت و کنترل اجتماعی گاه افراد با پوشش‌هایی خانگی که برای محارم استفاده می‌کنند در جامعه تردد دارند. با گذری در خیابان‌های بزرگ شهر شاهد فروشگاه‌هایی خواهیم بود که خارج از عرف و شرع اقدام به تزئین ویترین‌های خود کرده و پوشش‌هایی را برای مانکن‌ها انتخاب می‌کنند که در اکثر موارد رواج دهنده‌ بی‎حجابی و بی‌عفتی است. به این صورت که مانتوهای بدون دکمه و آستینک را با ساپورت‌های هنجارشکنانه در پشت ویترین قرار می‌دهند که بیشتر افراد سعی می‌کنند از آن مانکن بزک شده پشت ویترین، ایده پوشش بگیرند و دیده شوند.

این موضوع یکی از آزار دهنده‌ترین مواردی است که به صورت غیرمستقیم بی‌حجابی را رواج داده و فرهنگی بس سخیف را در جامعه به ودیعه می‌گذارد؛ چرا که ویترین مغازه‌ها به عنوان رسانه‌ای قوی در حوزه‌ پوشش عمل کرده و چشم تمامی افراد نیز به دنبال مدل‌هایی است که مغازه‌داران بر تن مدل‌های مصنوعی‌شان می‎کنند.

ترویج لباس‌ها و مانتوهایی که با سبک زندگی ما در تضاد‌اند به راحتی روی مانکن‌های پشت ویترین مشاهده می‌شود و جای تعجب دارد که هیچ کس نیست که به این مسئله رسیدگی کند. گاه چشم‌هم‌چشمی میان مانکن‌ها این روزها بدجوری رواج پیدا کرده است که هربار هرکدام در تیپ وهیبتی جدید ارایه‌گر مد والگویی کاملا مخالف فرهنگ حجاب وعفاف کلامی مسئولان پیش می‌روند. اگر به نحوه پوشش زنان خیابانی و افراد منافی حجاب وعفاف نگاهی بیندازیم هیچ تفاوتی با مانکن‌های پشت ویترین‌ها ندارند آن‌ها هم مانتوهای بدن‌نما با ساپورت‌ در رنگ‌های مختلف پوشیده‌اند و آرایش جیغی هم زده‌اند پس انتظاری نباید از مصرف کنندگان عامی داشت که متاثر از این الگوسازی هستند؟!

ولنگاریسم بازار پوشاک

بازار بلبشوی خرید و فروش پوشاک زنانه و تنوع لباس‌های بی‌حجاب و بدحجاب نشان می‌دهد در جامعه ما نیازمند اقدامات اساسی برای کنترل این بلبشوی پوشش است از جمله: کنترل بیشتر بر بازار پوشاک زنانه، به ویژه کنترل بر طرح‌هایی که از سوی شبکه‌های ماهواره‌ای وارد کشور می‌شود همچنین  کانال‌های تلگرامی و شبکه های اجتماعی که لباس‌های ناجور عمدتا غیرایرانی  را گاه حتی با قیمت‌های پایین و حراجی تبلیغ و ترویج می‌کنند، استفاده از طراحان خوش ذوق در طراحی لباس‌های مناسب و متنوع، به کارگیری معجزه رنگ‌ها در لباس‌ها و فرهنگ سازی در زمینه حجاب است.



چندی پیش یکی از دوستان مذهبی مقیم بیروت در لبنان صحبت می‌کردم. بحث ما به وضعیت زنان در لبنان کشیده شد و این‌که برخی از زنان بازیگر و خواننده عرب در لبنان ساکن هستند که تواب شده‌اند و حجاب خوبی دارند اسم حجاب و پوشش که به میان آمد، درد دل دوستم باز شد و از وضعیت حجاب این روزهای زنان لبنانی گلایه می‌کرد این‌که زمانی حجاب دختران و زنان شیعه لبنانی برای خیلی‌ها جالب و تاثیرگذار بود، ولی حالا اوضاع خوبی ندارد و این زنگ خطری برای زنان محجبه مسلمان محسوب می‌شود که این‌گونه گرفتار تهاجم نرم فرهنگی دشمن شده‌اند. گفتم مگر حزب‌الله در لبنان، فروشگاه لباس و حجاب مناسب ندارد تا بانوان  بتوانند در میان  فروشگاه‌های رنگارنگ پوشاک،  لباس و پوشش مناسبی تهیه کنند؟ گفت نه.  و در واقع یکی از مشکلات عمده بانوان در لبنان هم همین است که آن‌جا فروشگاه مجزا و مناسبی برای لباس و پوشش زنان  وجود ندارد. براستی وقتی در کشور خودمان ام‌القرای جهان اسلام  در زمینه  پوشاک مناسب برنامه درستی صورت نگرفته چگونه می‌توانیم برای کشورهای اسلامی ارائه دهنده الگوی مناسب باشیم؟! البته چند سالی می‌شود که با صرف هزینه‌های بالا  و تبلیغات از سوی مدیران دولتی شوهای لباس راه اندازی می‌شود اما طرح‌ها و مانتوها عمدتا نامتعارف و یا بسیار گرانقیمت هستند  و بیشتر نمونه‌های دیدنی برای بیلان کاری فلان  وزارتخانه در نمایشگاه محسوب می‌شوند تا فرهنگ‌سازی عمومی در جامعه.

امان قرایی مقدم دکترای جامعه شناسی در این‌باره می‌گوید: « بازار عرضه و تقاضا برای پوشاک و لباس در جامعه بسیار زیاد است تولید کنندگان نیز به دنبال سود خود هستند و برای کسب درآمد بیشتر                  لباس‌هایی را تولید می‌کنند که مد روز باشد. اکثر مردم خواستار مد و لباس‌های شیک،‌ نو، جدید و متمایل به غرب هستند به طوری که مشاهده می‌شود لباس‌هایی که در بازار و مغازه‌ها وجود دارند با فرهنگ ما سازگار نیست.  مصرف کنندگان بر نحوه تولید و عرضه پوشاک و لباس در بازار نقش بسیار مهمی دارند تا زمانی که آن‌ها لباس‌های بیشتر را مصرف کنند و به دنبال مد روز باشند؛ تولید کنندگان از این جوی که در جامعه حاکم است سوء استفاده می‌کنند و برای کسب درآمد بیشتر، هر روز لباس‌هایی را با مدهای متنوع ، تازه، نو و متمایل به غرب تولید می‌کنند متاسفانه گروهی از مردم که به دنبال مد نیستند و طرفدار لباس‌های سازگار با فرهنگ جامعه هستند دچار مشکل‌های بسیار می‌شوند.»

جای خالی سبک زندگی اسلامی

سال 91 بود که مقام معظم رهبری درخراسان شمالی با تاکید فراوان بیاناتی درباره سبک زندگی داشتند و در بخش‌هایی از سخنرانی خود فرمودند:«یکی از ابعاد پیشرفت با مفهوم اسلامی عبارت است از سبک زندگی کردن، رفتار اجتماعی، شیوه‌ زیستن این‌ها عباره اخرای یکدیگر است این‌یک بعد مهم است... باید به سبک زندگی اهمیت دهیم؛ اگر به معنویت و رستگاری معنوی اعتقادی هم نداشته باشیم، برای زندگی راحت، زندگی برخوردار از امنیت روانی و اخلاقی، باز پرداختن به سبک زندگی مهم است. بنابراین مسئله، مسئله‌ اساسی و مهمی است...» از آن زمان تا امروز ایشان درخصوص اجرایی شدن سبک زندگی اسلامی ایرانی به دستگاه‌های فرهنگی سفارش زیادی کرده‌اند، ولی متاسفانه در این زمینه هم مثل بقیه امور تنها کاری که می‌شود این است که از سخنان رهبری عکس و بنر می‌سازیم و موضوع همایش و جلسات و چاپ کتاب و نشریه می‌کنیم بدون عملیاتی کردن آن‌ها در جامعه و زندگی اجتماعی یا این‌که خروجی مطلوبی از توصیه‌های ایشان داشته باشیم.

 برخورد درست با بدپوششی

عوامل مختلفی در چنین  تهاجم نرم فرهنگی دخیل هستند به غیر از فروشنده‌ها و تولید کنندگان این گونه پوشاک، هنرپیشه‌ها و بازیگران و یا افراد معروف از عوامل دیگری هستند که در ترویج بدپوششی تاثیرگذارند وقتی در مجالس و محافل دولتی و سازمانی  بازیگران با پوشش‌های ناجور و هنجارشکنانه عرض اندام می‌کنند و از سوی مدیران و رسانه‌ها با همان پوشش‌ها تقدیر و تشویق می‌شوند چه انتظاری از مردم عادی جامعه داریم که دنبال کننده همان مدهای تبلیغی هنرپیشه‌ها هستند؟!

یا وقتی بستر دلالی و قاچاق درحوزه پوشاک ایجاد می‌شود که ردپای مسئولان و مدیران ارشد نظام در آن  آشکار است چه توقعی از تولیدکنندگانی می‌توان داشت تا برای له نشدن زیردست وپای قاچاقچیان لباس دست به هر نوع تولید ناجوری نزنند تا به قول خودشان از چرخه تولید و خارج نشوند؟! و یا... عوامل موثر در وضعیت  پوشک مانند حلقه‌های زنجیری بهم متصل و مرتبط هستند که باید به صورت جدی و درست با هر کدام برخورد شود تا شاهد این  ولنگاریسم پوشش درسطح جامعه اسلامی نباشیم.

به طور قطع ما مخالف تنوع و نوآوری نیستیم به‌خصوص در حوزه لباس و پوشاک اما قرارهم نیست تا چشم و گوش بسته هر چه از غرب معرفی و تبلیغ می‌شود را دنبال کنیم. مطمئنا برخورد با هنجارشکنی و بدحجابی نباید به‌صورت کاریکاتوری در جامعه صورت بگیرد؛ این‌که  مردم عادی را به دلیل بدحجابی مواخذه کنیم اما فروشندگان ومروجین مستقیم وغیرمستقیم این  نوع پوشش‌های هنجارشکنانه را آزاد بگذاریم، نه باعقل سازگار است و نه با منطق. چه‌آن‌که  نتیجه چنین برخوردهایی تنها از دست دادن نیروهای مردمی که پشتوانه نظام هستند خواهد بود؛ در واقع این نوع برخوردها با جذب حداکثری و دفع حداقلی در تضاد است. یادمان باشد به قول بابا طاهر هرچه دیده بیند دل کند یاد...

*طنین یاس