مصدق در این نامه با اشاره به اقدامات خصمانه دولت انگلیس، وضعیت ملت ایران را برای رئیس جمهور آمریکا شرح داد و از کمکهای ناچیز آمریکا به ایران هم انتقاد کرد؛ مصدق در نامهاش از آیزنهاور خواست که چنانچه رفع موانع در راه فروش نفت ایران برایش ممکن نیست؛ لااقل با کمکهای اقتصادی مؤثر، به ایران کمک کند.
بخشی از نامه دکتر مصدق به آیزنهاور:
چون دولت انگلیس به این امید است که وضعیت سابق خود را در ایران تجدید کند به هیچ یک از این پیشنهادات ترتیب اثر نداده اکنون در اثر اقدامات شرکت سابق و دولت انگلستان ملت ایران در برابر مشکلات اقتصادی و سیاسی بزرگی قرار گرفته است که ادامه این وضع از نظر بین المللی نیز ممکن است عواقب خطیری داشته باشد و اگر در این موقع کمک موثر و فوری به این مملکت نشود شاید اقداماتی که فردا به منظور جبران غفلت امروز به عمل آید خیلی دیر باش.
البته در این مدت کمکهایی از طرف دولت آمریکا به ایران شده که موجب تشکر است، ولی آن قدر نبوده است که مشکلات ایران را مرتفع کند و صلح جهانی را که هدف و آمال دولت و ملت شرافتمند آمریکاست تأمین کند؛ سطح زندگی مردم ایران در نتیجه یک قرن سیاست استعماری خیلی پایین بوده و بالابردن آن بدون برنامههای عمرانی دامنه دار امکان پذیر نخواهد بود.
متأسفانه کمکهایی که تاکنون شده اصولاً در حدود کمکهای فنی بوده و حتی در این قسمت نیز گاهی اوقات مساعدتهایی که لازم بوده نشده است، به عنوان مثل یادآوری میشود که بانک صادرات که باید 25 میلیون دلار برای امور کشاورزی به ایران کمک کند به واسطه دخالتهای ناروای دیگران منصرف شد.
ملت ایران امیدوار است که با مساعدت و همراهی دولت آمریکا موانعی که در راه فروش نفت ایران ایجاد شده برطرف شود و چنانچه رفع موانع مزبور برای آن دولت مقدور نیست کمکهای اقتصادی موثری بفرمایند تا ایران بتواند از سایر منابع خود استفاده کند.
کشور ایران غیر از نفت دارای ثروتهای طبیعی دیگر نیز هست که بهرهبرداری از آنها مشکلات فعلی کشور را حل خواهد کرد، ولی این امر بدون کمکهای اقتصادی میسر نیست؛ در خاتمه توجه موافق و اثربخش آن حضرت را به وضع فعلی ایران جلب کرده و یقین دارم تمام نکات این پیام را با اهمیتی که شایسته است تلقی خواهند کرد.
و اما پاسخ آیزنهاور رئیس جمهور آمریکا به درخواست دکتر مصدق:
تاریخ نشان میدهد که حکومت و مردم آمریکا همیشه احساسات دوستی عمیق نسبت به ایران داشته و دارند، بدین خاطر از اینکه بین ایران و انگلستان اختلاف بروز کرد و طرفین نتوانستهاند اختلافات خود را حل و فصل کنند، با حکومت و مردم ایران ابراز همدردی میکند.
ولی در اینکه آیا دولت ایالات متحده میتواند نیازهای اقتصادی و مالی مورد تقاضای حکومت ایران را برطرف کند، به 2 علت جواب منفی است! اولاً تا زمانی که ایران نتواند از فروش نفت و محصولات نفتی خود، وجوهی به دست آورد و با انعقاد قرارداد معقول و عادلانه درباره غرامت، بار دیگر نفت ایران به مقادیر زیادی فروخته شود، انتظار کمک نمیتواند داشته باشد!
ثانیاً هرگاه حکومت دول متحده بخواهد به میزان معتنابهی از راههای اقتصادی به ایران کمک کند، در حق مودیان مالیاتی آمریکا شرط انصاف را رعایت نکرده است! بدین خاطر بسیاری از مردم آمریکا تا وقتی نفت حل و فصل نگردد، با خرید نفت ایران عمیقاً مخالفت خواهند کرد!
حالا چند نکته:
همان طوری که میبینید تاریخ نشان داده که دولت آمریکا همیشه دوستی عمیقی با ایران داشته! ضمناً ما حقیقتاً مدیون همدردی آمریکا در آن شرایط سخت و بحرانی هستیم!
تحریم نفتی ایران در آن روزگار، فقط و فقط بخاطر این بود که ایران حق طبیعیش را از انگلیس میخواست؛ همین.
کاش دولتمردان جدید آمریکا هم از بزرگانشان یاد بگیرند و مالیات مردمشان را توی حلق اپوزیسیون مفت خور نریزند!