ایرانیان باستان همزمان با دهم اردیبهشت ماه جشنی به نام «چهلم نوروز» برگزار می‌کردند و حالا تنها نشانی که در سال‌های اخیر از آن به جا مانده است، مراسمی در شیراز و کنار چشمه سعدی است.
به گزارش شهدای ایران به نقل از ایسنا، در جشن «چهلم نوروز» زنان و مردان در ساعاتی جداگانه در چشمه سعدی آبتنی می‌کردند و بر این باور بودند که در این روز یک ماهی سر از آب بیرون می‌آورد و انگشتری زرین را با خود می‌آورد که نشانه بخت و اقبال است. کرمانی‌ها نیز در این روز به زیارت «شاه خیراله» می‌روند. پختن آش شیر نیز جز مراسم این جشن است.
جشن میانه فصل بهار
محمدحسین موسوی در کتاب «جشن‌های ایرانی باستان» آورده است: در پانزدهم اردیبهشت ماه نیز جشن میانه فصل بهار و زمان گاهَنباری به نام «میدیوزَرِم» به معنای «میانه فصل سبز» برگزار می‌شد. البته میانه بهار با شانزدهم اردیبهشت برابر است؛ اما در گذشته حتا امروزه، عملا پانزدهمین روزِ ماهِ دوم هر فصل به عنوان میانه هر فصل شناخته می‌شود.
جشن‌های گاهَنْباری (پاره‌های سال)، ادامه و بازمانده‌ای از نوعی تقویم کهن در ایران باستان است که طول سال خورشیدی را نه به دوازده ماه خورشیدی، بلکه به چهار فصل و چهار و نیم فصل تقسیم کرده‌اند و هر یک از این بازه‌های زمانی، نام و جشنی ویژه به همراه داشته است.
سال گاهنباری از هنگام انقلاب تابستانی یا نخستین روز تابستان آغاز می‌شده و پس از هفت پاره زمانی، یعنی پایان سه فصل و چهار میانه فصل، به آغاز سال بعدی می‌رسیده است. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر فصل‌ها، دارای جشن گاهنباری نبوده و تنها به عنوان جشن آغاز سال نو به شمار می‌رفته است. زمانی که کهن‌ترین گاهشماری شناخته شده ایرانی، رواج داشته و هنوز هم کم و بیش نشانه‌هایی از آن به جا مانده است، در آغاز و میانه هر یک از فصل‌های سال با سرور و شادمانی جشن گرفته می‌شده است.
گاهنبار میدیوزرم به معنای میانه فصل سبز یا میانه بهار است. گزیده‌های زادسپرم (کتابی که که زادسپرم پسر گٌشن‌جَم تألیف کرده است) بجز اشاره‌های کوتاه و جالبی که به تاریخچه و رویدادهای زمان زرتشت می‌پردازد، برانگیختن او به پیامبری را نیز به همین روز منسوب می‌دارد. نیمه اردیبهشت ماه برابر است با جشن گاهنبار میدیوزرم یا جشن بهاربد که از بزرگترین و مهم‌ترین جشن‌های ایرانیان پیش از رواج دین زرتشتی در عصر ساسانی بوده است.
آخرین سند مکتوب از برگزاری جشن میانه بهار، عبارت است از گزارش کوتاه اما مهم ابوریحان بیرونی در کتاب آثار‌الباقیه (فصل دوازدهم) که از اهتمام فراوان مردم به برگزاری آن یاد می‌کند و پس از آن در هیچ منبع دیگر، یادی از آن نشده است. امروزه بازمانده‌هایی از جشن کهن بهاربد در نواحی گوناگون سرزمین‌های ایران مانند مراسم نمادین در حوض سعدی شیراز و چشمه‌ی مجاور آن برجای مانده است.
جشن میانه فصل بهار
محمدحسین موسوی در کتاب «جشن‌های ایرانی باستان» آورده است: در پانزدهم اردیبهشت ماه نیز جشن میانه فصل بهار و زمان گاهَنباری به نام «میدیوزَرِم» به معنای «میانه فصل سبز» برگزار می‌شد. البته میانه بهار با شانزدهم اردیبهشت برابر است؛ اما در گذشته حتا امروزه، عملا پانزدهمین روزِ ماهِ دوم هر فصل به عنوان میانه هر فصل شناخته می‌شود.
جشن‌های گاهَنْباری (پاره‌های سال)، ادامه و بازمانده‌ای از نوعی تقویم کهن در ایران باستان است که طول سال خورشیدی را نه به دوازده ماه خورشیدی، بلکه به چهار فصل و چهار و نیم فصل تقسیم کرده‌اند و هر یک از این بازه‌های زمانی، نام و جشنی ویژه به همراه داشته است.
سال گاهنباری از هنگام انقلاب تابستانی یا نخستین روز تابستان آغاز می‌شده و پس از هفت پاره زمانی، یعنی پایان سه فصل و چهار میانه فصل، به آغاز سال بعدی می‌رسیده است. پایان بهار یا آغاز تابستان مانند دیگر فصل‌ها، دارای جشن گاهنباری نبوده و تنها به عنوان جشن آغاز سال نو به شمار می‌رفته است. زمانی که کهن‌ترین گاهشماری شناخته شده ایرانی، رواج داشته و هنوز هم کم و بیش نشانه‌هایی از آن به جا مانده است، در آغاز و میانه هر یک از فصل‌های سال با سرور و شادمانی جشن گرفته می‌شده است.
گاهنبار میدیوزرم به معنای میانه فصل سبز یا میانه بهار است. گزیده‌های زادسپرم (کتابی که که زادسپرم پسر گٌشن‌جَم تألیف کرده است) بجز اشاره‌های کوتاه و جالبی که به تاریخچه و رویدادهای زمان زرتشت می‌پردازد، برانگیختن او به پیامبری را نیز به همین روز منسوب می‌دارد. نیمه اردیبهشت ماه برابر است با جشن گاهنبار میدیوزرم یا جشن بهاربد که از بزرگترین و مهم‌ترین جشن‌های ایرانیان پیش از رواج دین زرتشتی در عصر ساسانی بوده است.
آخرین سند مکتوب از برگزاری جشن میانه بهار، عبارت است از گزارش کوتاه اما مهم ابوریحان بیرونی در کتاب آثار‌الباقیه (فصل دوازدهم) که از اهتمام فراوان مردم به برگزاری آن یاد می‌کند و پس از آن در هیچ منبع دیگر، یادی از آن نشده است. امروزه بازمانده‌هایی از جشن کهن بهاربد در نواحی گوناگون سرزمین‌های ایران مانند مراسم نمادین در حوض سعدی شیراز و چشمه‌ی مجاور آن برجای مانده است.
