به گزارش گروه اجتماعی پایگاه خبری شهدای ایران؛محمدعلی فقیه مدیرکل انتشارات و اطلاع‌رسانی بنیاد شهید و امور ایثارگران و دبیر هیات مدیره مجمع ناشران انقلاب اسلامی، از روند هشت تلاش بی‌وقفه برای تحقق اهدافی که سالها پیش یعنی اوایل پذیرش مسئولیت خود، در قالب چشم‌انداز انتشارات و اطلاع‌رسانی بنیاد تدوین کرده و کسب جایگاه مناسبی که اکنون در عرصه نشر مکتوب و دیجیتال در کشور به دست آمده سخن گفت.

وی درباره تاریخچه چاپ و نشر کتاب و مجلات در بنیاد گفت: فعالیت‌های انتشاراتی بنیاد به خصوص انتشار مجلات شاهد، همزمان با تأسیس آن در سال 1358 آغاز شد که این مدت را می‌توان به سه دوره تأسیس تا پایان دفاع مقدس (67‌ 58)، دوره پس از دفاع مقدس تا زمان ادغام (83-68) و دوره پس از ادغام سه نهاد ایثارگری بنیاد شهید انقلاب اسلامی، ستاد آزادگان و سازمان جانبازان (83 تاکنون) تقسیم کرد.

وی اظهار کرد: بدیهی است انتشارات بنیاد در هر یک از دوره‌های ذکر شده بخشی از سیر تکاملی خود را طی کرده است. در دوره اول پایه انتشار کتب ارزشمند ترویجی از طریق واحد فرهنگی و انتشار مجلات شاهد گذاشته شده و در دوره دوم نیز تأسیس نشر شاهد، کتابخانه تخصصی ایثار و شهادت، انتشار مجلات جانباز و آزادگان و تداوم مجلات شاهد از برکات مشهود است. در دوره سوم هم کارهایی مثل تاسیس نشر الکترونیکی شاهد و راه‌اندازی سایت‌های فرهنگی شاهد انجام شده است.

وی در مورد سرفصل فعالیت‌های انجام شده در فاصله سال‌های 1384 تا 1391 خاطرنشان کرد: بعد از ادغام بنیاد شهید، با ایجاد اداره کل انتشارات و اطلاع‌رسانی، علاوه بر تداوم و ارتقای کیفی فعالیت‌های قبلی، پایه‌های جدیدی در فعالیت‌های انتشاراتی بنیاد بنیان گذاشته شده که اضافه شدن وظیفه سیاستگذاری و حمایت از مولدان حوزه ایثار و شهادت، ایجاد بانک سوژه این فرهنگ مقدس، برگزاری همایش‌های تخصصی با حضور صاحب‌نظران سراسر کشور، ایجاد بخش ویژه ایثار و شهادت در جشنواره انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی، توسعه و تخصصی کردن نشر شاهد با ایجاد واحد تخصصی انتشار آثار مستند شهدا و ایثارگران، ایجاد واحد تخصصی کودک و نوجوان، ایجاد بخش ترجمه و تعامل با ناشران خارجی، عضویت در مجمع ناشران انقلاب اسلامی (زیرمجموعه شورای فرهنگی دفتر مقام معظم رهبری) و حضور در نمایشگاه‌های خارجی مثل فرانکفورت و دهلی نو، ایجاد نشر الکترونیکی شاهد شامل کتاب و مجله الکترونیکی، انیمیشن، بازی رایانه‌ای و آثار راه‌اندازی چند رسانه‌ای، سه سایت فرهنگی نوید شاهد، قربانیان سلاح‌های شیمیایی و قربانیان ترور، تشکیل گروه مجلات شاهد با ظرفیت پوشش همه اقشار جامعه و جذب مشترک از میان عموم مردم کشور با هدف‌گذاری جذب یک هزارم جمعیت کشور و نیز استانداردسازی کتابخانه‌ تخصصی از طریق تدوین نظام‌نامه، ثبت در وزارت ارشاد، فضای فیزیکی و رده‌بندی تخصصی، از جمله این فعالیت‌ها به شمار می‌آیند.

مدیرکل انتشارات و اطلاع‌رسانی بنیاد شهید درباره اقدامات جدید صورت گرفته در حوزه کتاب و آمار میزان رشد انتشار کتاب در این دوره گفت: بر مبنای سیاست‌گذاری بلندمدت و حضور حداکثری در صنعت نشر کشور و براساس چشم‌انداز و سند استراتژی عمل انتشارات بنیاد، این اداره کل در جشنواره کتاب سال جمهوری اسلامی بخش ایثار و شهادت را با همکاری خوب وزارت ارشاد ایجاد کرد. با تعامل ناشران خارجی همسو، ترجمه بیش از 55 اثر را به چهار زبان اردو، عربی و انگلیسی انجام داد و با حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی (فرانکفورت و دهلی‌نو) و عضویت در مجمع ناشران انقلاب اسلامی سعی در باز کردن فضای پیش روی فعالیت ها با هدف ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در عرصه های متنوع قدم برداشت.

فقیه افزود: از سوی دیگر با راه‌اندازی بانک سوژه برای استفاده نویسندگان و هنرمندان از سوژه‌های بکر ایثار و شهادت و انتشار کتاب‌های وصیت‌نامه کامل شهدا وارد مرحله تولید محتوای تخصصی این حوزه شدیم.

وی ادامه داد: در کنار این نوآوری‌ها شاهد رشد سه برابری چاپ و انتشار کتاب و رشد 12برابری آمار کتب تجدید چاپ شده، بوده‌ایم که حکایت از افزایش حجم تولید و تقاضای مخاطبان در این حوزه دارد.

فقیه درباره سازماندهی محتوایی و شکلی مجلات شاهد و روند کلی آن بیان کرد: در موضوع مجلات شاهد هم همزمان با ارتقای محتوای مجلات، طرح جامع توزیع، تبلیغ و بازاریابی مجلات شاهد را تهیه کردیم و در اولین اقدام، به سازماندهی محتوایی و شکلی مجلات موجود سه نهاد ایثارگری و ایجاد گروه مجلات شاهد پرداختیم.

وی اظهار کرد: سیاست جذب مشترک در مجلات شاهد با هدف‌گذاری جذب یک هزارم جمعیت کشور را پیگیری کردیم و برای اولین بار در گستره مخاطب عام ( غیر ایثارگر) به اشتراک‌گیری پرداختیم. همچنین در سازماندهی محتوای مجلات کودک، نوجوان و جوان «سیاست 20 ،40 ،40 » را دنبال کردیم یعنی حداقل 20 درصد مطالب به صورت مستقیم و 40 درصد به صورت غیرمستقیم به ایثار و شهادت و موضوع‌های مرتبط با آن و40 درصد نیز مطالب آموزنده آزاد به صورت حرفه‌ای و مخاطب پسند اختصاص داده شد. در ضمن مجله «شاهد یاران» نیز به صورت مستند و تاریخی به موضوع‌های ایثار و شهادت می‌پردازد و معمولا در هر شماره خود، یک شخصیت مرتبط با انقلاب یا دفاع مقدس و یا یک موضوع در این حوزه را مورد بررسی قرار می‌دهد. این نکته را هم اضافه کنم که، این مجلات ماهانه منتشر شده و با نزدیک 15000 نسخه در کیوسک‌های عرضه مطبوعات به فروش می‌رسد.

وی درخصوص رویکردهای حوزه اطلاع‌رسانی و کتابخانه تخصصی و شاخص‌ترین فعالیت این حوزه در این دوره گفت: بعد از ادغام، روند رو به رشد استفاده از تکنولوژی روز باعث ایجاد اداره‌ای با نام اطلاع‌رسانی و کتابخانه تخصصی شد که با استفاده از ابزارهای اینترنتی و نشر الکترونیکی برای انتقال مفاهیم و ارزش‌های ایثار و شهادت به گروه‌های سنی مختلف فعالیت می‌کند.

فقیه فعالیت‌های این اداره را به صورت کلی شامل خدمات اطلاع‌رسانی از آثار شهدا و ایثارگران، تولید آثار چندرسانه‌ای (مولتی مدیا)، اطلاع‌رسانی اینترنتی در قالب سایت‌های مختلف، حمایت از تولید محصولات فرهنگی، کتابخانه تخصصی ایثار و شهادت، برگزاری کمیته‌های تخصصی اطلاع‌رسانی و شرکت در نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها برشمرد.

وی درباره آثار چندرسانه‌ای گفت: طی سال‌های 84 تا 91 تعداد 116 اثر چندرسانه‌ای مربوط به شهدا و ایثارگران شامل 124هزار صفحه متن، 19هزار فریم عکس و سند، 15هزار دقیقه فیلم، 178هزاردقیقه صوت تولید و منتشر شده است. همچنین تاکنون تعداد 114 عنوان کتاب الکترونیکی و 30 عنوان مجله صوتی و نمایشنامه رادیویی تهیه و منتشر شده است و تولید نرم‌افزار جامع تفأل به وصایای شهدا، تولید و انتشار انیمیشن کتاب کودک (با دو شخصیت ابداعی نوید و ندا) از دیگر تولیدات اداره اطلاع‌رسانی است. علاوه بر این نوآوری‌ها، شاهد افزایش 32 برابری تولید آثار چندرسانه‌ای در این بازه زمانی بوده‌ایم .

وی درباره کتابخانه تخصصی ایثار و شهادت و ویژگی این کتابخانه توضیح داد: این کتابخانه در سال 75 و همزمان با تشکیل معاونت پژوهش با هدف جمع‌آوری و ارائه کتب مربوط به حوزه ایثار و شهادت و به منظور بهره‌برداری پژوهشگران و علاقه‌مندان این حوزه راه‌اندازی شد.

وی گفت: در سال 85 طرح ساماندهی این کتابخانه تهیه و به مرحله اجرا گذاشته شد و کتاب‌های کتابخانه براساس سیستم کنگره که مختص مختص کتابخانه‌های تخصصی است دسته‌بندی و پالایش شدند و پس از آن با حضور معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد بازگشایی شد. هم‌اکنون بالغ بر 10 هزار عنوان کتاب، 350 عنوان پایان‌نامه، 100 طرح پژوهشی و 800 عنوان لوح فشرده چندرسانه‌ای با موضوع ایثار و شهادت در این کتابخانه نگهداری و در اختیار اعضا و مراجعه‌کنندگان قرار می‌گیرد.

فقیه درباره چگونگی شکل‌گیری پایگاه‌های اطلاع‌رسانی فعال در این حوزه و زمینه فعالیت‌های این حوزه‌ها گفت: فضای گسترده مجازی و همچنین انبوه مراجعه‌کنندگان به آن، فضای مناسبی فراهم کرده است تا با استفاده از اینترنت، به وجود آمدن وب‌سایت‌های موفقی از سوی اداره اطلاع‌رسانی در حوزه‌های مختلف باشیم.

وی در ادامه از سایت‌های نوید شاهد (فرهنگ ایثار و شهادت)، قربانیان سلاح‌های شیمیایی و قربانیان ترور نام برد و درباره این سایت‌ها گفت: سایت نوید شاهد به صورت چهار زبانه (فارسی، انگلیسی، عربی و اردو) برای اولین بار در هفتم تیرماه 84 با هدف اطلاع‌رسانی فرهنگ ایثار و شهادت به صورت فراگیر فراتر از فعالیت‌های بنیاد راه‌اندازی شد و هم‌اکنون به چهار زبان فارسی، انگلیسی، عربی و اردو مطالب خود را شامل بانک مقالات، پایان‌نامه‌ها، طرح‌های پژوهشی، آثار مکتوب و الکترونیکی، اخبار، گزارش، تصاویر و اسناد منتشر می‌کند. این سایت به طور متوسط روزانه 13000 بازدید کننده دارد و نکته قابل توجه در مورد سایت نوید شاهد این است که 40 درصد بازدیدکنندگان روزانه آن، از کشورهای دیگر به خصوص آمریکا، اروپا و حاشیه خلیج‌فارس هستند.

وی ادامه داد: سایت قربانیان ترور نیز در شهریورماه سال 85 با هدف اطلاع‌رسانی درباره شهدای ترور و مظلومیت جمهوری اسلامی ایران و جهان اسلام به عنوان قربانیان ترور راه‌اندازی شد که به چهار زبان فارسی، انگلیسی، عربی و اردو اخبار، گزارش، مقالات، آثار، تصاویر و روزشمار شهدای ترور در ایران را منتشر می‌کند. بخش آخرین اخبار مربوط به ترور در جهان و تحلیل و یادداشت، از قسمت‌های مهم و جذاب سایت به شمار می‌رود که در زمینه اتفاقات روز دنیا تحلیل ارائه می‌دهد و از لحاظ علمی و پژوهشی در سایت سطح قابل قبولی را دارا است. همچنین بخش روز شمار ترور در ایران از بخش‌های مهم دیگر سایت است که شهدای ترور در هر روز (در سال‌های مختلف) را معرفی می‌کند؛ ضمنا قسمت فیلم و گزارش تصویری نیز از جذابیت‌های دیگر سایت است.

وی سایت قربانیان سلاح‌های شیمیایی را هم به عنوان سومین سایت این اداره کل این گونه معرفی کرد: این سایت برای معرفی شهدا و جانبازان شیمیایی فعالیت می‌کند و به منبع خوبی برای پژوهشگران این حوزه تبدیل شده است به طوری که این پایگاه برای اولین بار در شانزدهمین کنفرانس سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی (OPCW) موفق شد به سایت رسمی سازمان منع سلاح‌های شیمیایی بپیوندد و لینک پایگاه اطلاع‌رسانی قربانیان سلاح‌های شیمیایی را در این سایت ایجاد کند.

فقیه در ارتباط با جایگاه بنیاد شهید در ارزیابی‌های صورت گرفته در جشنواره‌های کشوری گفت: یک نکته بسیار حائز اهمیت در این بخش این است که در بازدید مقام معظم رهبری از غرفه نشر شاهد، معظم له کتاب‌های ققنوس فاتح و چند قدم تا متن را مورد تحسین قرار دادند.این کتب مبنا و منبع قابل توجهی برای نگارش آثار جدید و ماندگار در حوزه ایثار و شهادت و دفاع مقدس است. اینکه رهبر فرزانه انقلاب به عنوان یک کارشناس خبره حوزه کتاب این آثار را مورد توجه قراردادند، کارکنان این اداره کل را در مسیری که در آن قرار داشتند ثابت قدم کرد و نشر شاهد در طول سالیان گذشته همواره در جشنواره‌های مختلف حضور داشته و 10 بار برگزیده شدن در جشنواره‌های مختلف به عنوان ناشر برگزیده و انتخاب 118عنوان کتاب این انتشارات به عنوان آثار برگزیده و تقدیری، نشان از ارتقای کیفی آثار نشر شاهد دارد. همچنین گروه مجلات شاهد بعد از ادغام به طور متوسط هر سه ماه یک بار مورد تقدیر قرار گرفته است و جمعا در این دوره 29 مرتبه حائز رتبه‌های برتر جشنواره‌های مختلف شده است.

وی در خصوص افتخارات نشر الکترونیکی شاهد گفت: به دلیل نو بودن این فعالیت، عملاً مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال از سال 86 در وزارت ارشاد تاسیس شد و بنیاد از اولین سال در جشنواره‌های ملی این مرکز و دیگر مراکز شرکت حائز رتبه‌های برتر شد و جمعا 14 رتبه برتر به سایت‌ها و نرم‌افزارهای چندرسانه‌ای اختصاص یافت که آخرین عنوان نیز سال گذشته در ششمین جشنواره بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال صورت گرفت و پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگ ایثار و شهادت (نوید شاهد) رتبه برتر و نشان بلورین سرآمد را کسب کرد.

وی گفت: امسال یکی از برنامه‌های سال جاری این اداره کل، تکمیل مجموعه وصایای کامل شهدا و افزایش تولیدات پژوهشی و مستندی است که در سال 91 کلید خورده است. این کتاب‌ها می‌توانند به عنوان زیرساخت در اختیار هنرمندان و نویسندگان قرار گیرند و توسط آن‌ها بازتولید شوند. از دیگر هدف‌های این اداره کل، تکمیل بانک سوژه است که در سال 91 راه‌اندازی شده و در قالب کتاب و بانک مجازی روی سایت نوید شاهد در دسترس قرار دارد.

فقیه در پایان سخنانش گفت: باید از همکاران پرتلاشم تقدیر و تشکر کنم؛ به ویژه از جمع نویسندگان، پژوهشگران و دلسوزان فرهنگ ایثار و شهادت که هریک با فعالیت‌های تخصصی خود بنیاد را در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و ادای تکالیف قانونی‌اش یاری کردند. امیدوارم شرایط برای توسعه کمی و کیفی فعالیت‌های آتی مهیا شود و بی‌شک اجرای برخی برنامه‌های محقق نشده مثل طرح جامع توزیع کتاب، طرح ساماندهی کتابفروشی های نشرشاهد، حمایت و مشارکت در انتشار کتب شهادت، توسعه سایت‌های فرهنگی شاهد و امثال این می تواند مکمل و تدام بخش فعالیت‌های صورت گرفته باشد.

منبع:ایسنا