در مصاحبه با وکیل بابک زنجانی، برخی از ابهامات و سوالات متعدد پیرامون پرونده وی، تشریح شده است.
به گزارش شهدای ایران، پرونده متهم نفتی در دادگاه در حال بررسی است و اظهاراتی که وی در دادگاه در قالب دفاعیه ارائه کرده، واکنش های بسیاری را به دنبال داشته به نحوی که به کری خوانی با وزیر نفت نیز کشیده و نام های جدیدی بر سر زبان جاری شده است. حجم عظیم اتهامات وارده از یک سو و از سوی دیگر مبالغ کلانی که در این خصوص عنوان می شود سوالات و ابهامات زیادی را در خصوص این پرونده پیش می آورد.
بابک زنجانی 41 ساله را با ثروتی که وی ادعای آن را دارد و 2 میلیارد یورو را پول خرد مجموعه خود می داند، می توان به عنوان یکی از بزرگترین ثروتمندان نه تنها ایران بلکه جهان دانست. او خود مدعی است این حجم ثروت را با تلاش و ممارست اقتصادی خود به دست آورده و توانسته در کشورهای مختلف جهان سرمایه گذاری کند و از آن سود بسیاری حاصل آورد. تحریم های نفتی و متوسل شدن دولت به کسانی چون بابک زنجانی برای فروش نفت، پای او را به پرونده نفت بازکرد و وی پس از آنکه نتوانست پول حاصل از فروش نفت را به وزارت نفت بدهد، به بدهکار بزرگ نفتی تبدیل شد.
دیماه 92 بود که بابک زنجانی بازداشت شد و پرونده 50 هزار صفحه ای برای او تشکیل شد. اتهامات وی به حدی است که در دادخواست او اتهام مفسد فی الارض نیز وجود دارد که در صورت اثبات آن، اعدام مجازات ان خواهد بود. زنجانی متهم به رانت، فساد اقتصادی، اخلال در نظام اقتصادی، سواستفاده از بیت المال و ... است. قوه قضاییه در پرونده مربوط به مفاسد اقتصادی کلان، ثابت کرده که در بررسی و اعلام حکم، هیچ ملاحظه ای را در نظر نمی گیرد و در پرونده های مهمی چون مه آفرید امیر خسروی و مهدی هاشمی، چنین روندی دنبال شد. اما در این میان برخی به دنبال بهره برداری های سیاسی و تسویه حساب با دولت گذشته نیز هستند که پرونده بابک زنجانی نیز در این امر مستثنی نبوده است. آنها دولت قبل را عامل اصلی تخلفات کلان اقتصادی می دانند.
با وجود تمامی این بازخوردها، در حال حاضر بابک زنجانی در دادگاه حاضر شده تا پاسخگوی تمامی اتهامات باشد و از عملکرد خود دفاع کند. بدون هیچ پیش فرضی برای بررسی روند قضایی پرونده متهم میلیارد با وکیل او مصاحبه ای ترتیب داده ایم تا برخی از ابعاد پرونده وی را روشن کند. رسول کوهپایه زاده، وکیل جوان بابک زنجانی همچنین به برخی از اظهارات جنجالی موکلش در دادگاه پاسخ داد و در این میان، کارشناسان بانک مرکزی را دارای صلاحیت لازم برای اظهارنظر در این باره ندانست. در ادامه مصاحبه فرهنگ نیوز را با وکیل زنجانی می خوانید:
فرهنگ نیوز: روند دادگاه را چگونه می بینید؟
خوشبختانه از بدو تشکیل اولین جلسه دادگاه تا به امروز، دادگاه در چارچوب اصول و وموازین آیین دادرسی عادلانه کیفری کار را پیش برده و همانقدر که به احقاق حقوق عامه و صیانت از حقوق بیت المال حساس است، به همان میزان هم اجازه نداده که حقوق دفاعی متهم مخدوش شود. به این معنا که با تقاضای مهلت ما موافقت کرد و یک ماه وقت اضافی به وکلای سه متهم پرونده داد تا پرونده را به طور کامل مطالعه کنند. یا در همین دو جلسه ای که آقای زنجانی درحال دفاع از خود است، از آنجایی که بنده در جریان روند دادگاه هستم می بینم که ریاست دادگاه خیلی خوب و هوشمندانه جلسه دادگاه را مدیریت می کند و در مجموع اجازه نداد که دفاعیات ایشان ناقص بماند و یا وکلای محترم شکات یا نماینده محترم دادستان بخواهند صحبت ایشان را قطع کنند و دفاعیات به حاشیه برده شود.
به نظر من دستگاه قضای ما با صلابت و درایت و استقلال کامل پرونده را پیش برده است. چون پرونده یک پرونده ایست که به هر حال شائبه های مسائل سیاسی هم در آن مطرح می شود و اظهار نظرهای متفاوتی پیرامون پرونده وجود دارد و شاید بعضی ها در این میان خیلی هم دغدغه حفظ حقوق بیت المال را نداشته باشند و بیشتر دنبال یکسری بازیهای سیاسی و مسائل خاص جناحی باشند. و خوشبختانه تا این لحظه دستگاه قضا از هیجانات سیاسی جناحهای مختلف تاثیر نپذیرفته، و یقینا استقلال دستگاه قضا به این معنی هم هست که حتی از انتظارات زودگذر و سطحی و نه چندان دقیق عامه جامعه هم بایستی فاصله بگیرد و براساس حقیقت انشای رای کند. که برداشت من به عنوان وکیل آقای زنجانی تا بدین لحظه این است که دستگاه قضا نمره بسیار قابل قبولی تا این لحظه در این پرونده گرفته است.
فرهنگ نیوز: بابک زنجانی ادعا کرده که برخی از داده ها و اطلاعات، بازپرس های پرونده را به اشتباه انداخته و برداشت های غلطی را نیز به سبب آن به دنبال داشته است. این موضوع چقدر در روند اتهامات پرونده موثر بوده است؟
در مرحله اول، پرونده های کیقری در دادسرا شکل می گیرد و همانجا تکمیل می شود و یکسری محدودیت های خاصی را قانونگذار برای متهم و وکیل متهم و ابزارهای دفاعی او در نظر گرفته، برای تکمیل تحقیقات و حفظ جنبه محرمانه قضیه. این تحقیقات تنظیم شده و امروز در قالب کیفرخواست متبلور و در 237 صفحه قرائت شد و در اختیار افکار عمومی هم قرار گرفت. نکته ای که باید بدان توجه کنیم این است که اساسا کیفرخواست تنظیمی محصول تلاش و استدلال و استنباط یک مقام انسانی براساس داده هایی است که در اختیار دارد و در واقع مثل هر برداشت انسانی دیگری قاعدتا مصون از خطا نیست. چه بسا همه این کیفر خواست و یا بخشی از آن غلط و غیر از این باشد. در نظر بگیرید که با توجه به داده ها و اطلاعاتی که مقام رسیدگی کننده در پرونده، در دسترس داشته است به یک نتیجه ای رسیده و نه تنها در این پرونده بلکه به طورکلی ممکن بود فرد دیگری براساس همین اطلاعات بررسی کند و نتیجه دیگری را برداشت کند و یا همین بزرگوارانی که بررسی کردند براساس همین محتویات پرونده ممکن بود نظر دیگری داشته باشند کما اینکه قسمتی از دفاعیات ما هم برگرفته از همین 209 جلد است.
این درصد خطای قابل قبول و پذیرفته شده را در نظر بگیرید ضمن اینکه این پرونده، پرونده ایست که صرفا با تکیه بر دانش حقوقی قابل حل نیست و ما نیاز داریم حتما در مسائل تخصصی اقتصادی، پولی، مالی، بانکی و تجارت بین الملل مسلط باشیم تا بتوانیم این معما را حل کنیم و تصویر واضح تر و دقیقتری از واقعیت را داشته باشیم. این امر مستلزم این است که توسط کارشناسان رسمی دادگستری مستقل و ذی صلاح و متخصص در این امور اظهار نظر شود.
یکی از ایراداتی که به نظر من در این پرونده و کیفرخواست وجود دارد، این است که در کل این 209 جلد پرونده شامل 40-50 هزار صفحه ما هنوز یک برگ اظهار نظر رسمی کارشناس دادگستری نداریم و تنها اطلاعات تخصصی ما از سوی بانک مرکزی در پرونده منعکس شده، ادعا و باورمان این است که دوستان کارشناس ما در بانک مرکزی قانونا صلاحیت اظهار نظر ندارند به این دلیل که رابطه بانک مرکزی و به طور کلی دولت با موکل من رابطه شاکی و متشاکی است و تشخیص صحت ادعاهای هرکدام با دادگاه است. ضمن اینکه قسمتی از این منابع و وجوه اساسا متعلق به بانک مرکزی است پس چون بانک مرکزی ذی نفع این پرونده است اساسا اظهار نظرش فاقد وجاهت قانونی است و اگر در این امور کار را به اهل فن بسپاریم شاید بتوانیم به احراز واقعیت و کشف حقیقت نزدیکتر شویم. البته برای همه تلاشی که دوستان در مرحله دادسرا کردند اعم از بازپرس محترم، معاونین محترم دادستان تهران، شخص دادستان تهران که حقیقتا با خلوص نیت و حسب انجام وظبفه قانونی تلاش کردند، به همگی خسته نباشید و خداقوت می گویم و یقینا آنها هم هیچ اصراری ندارند که استغفرالله کیفرخواست وحی منزل است و آنها اشتباه نکردند و یقین دارم آنها هم اگر به این قضیه پی ببرند که قسمت هایی از کیفرخواست اشتباه است و یا موارد خلائی وجود دارد و اگر روزی دادگاه صالح رای قاطع صادر کرد و موکل را تبرئه کرد یا حداقل رای صادره از اتهامات ادعایی امروز فرسنگ ها فاصله داشت یقین دارم بزرگوانی که در تهیه و تنظیم کیفرخواست نقش داشتند هرگز راضی نیستند کوچکترین ظلمی به اشتباه نسبت به بی گناهی اتفاق بیافتد.
فرهنگ نیوز: در اظهارات اخیر بابک زنجانی در مورد مصادره اموال آمده است که قیمتی که برای اموال مصادره شده مطرح شده با قیمت حقیقی آن، زمین تا آسمان فاصله داشته، مثلا ویلای 600 میلیاردی را 123 میلیارد مصادره کردند. آیا چنین ادعای واقعیت دارد؟
چند نکته را باید در این خصوص عرض کنم، اولا موکل من از ابتدای امر علی رغم آنچه که ادعا شده است همکاری و حسن نیت لازم را داشته، به این معنا که موکل بدون اینکه رای قطعی در مورد ایشان صادر شده باشد که ملزم به رد مال شود و الان هم همچین رای صادر نشده و فعلا ایشان در مظان اتهام است، خودش به صورت داوطلبانه همه اموالش را طی یک وکالت رسمی در اختیار شرکت نفت قرار داد.
فرهنگ نیوز: خود این موضوع رد مال توسط ایشان به معنای پذیرفتن اتهامات نیست؟
اصلا. مسئله این است که آقای زنجانی وقتی تحریم می شود و نمی تواند این پول ها را منتقل کند می گوید شما خیالتان راحت باشد که من در ایران و در اختیار شما هستم و اموالم نیز همینجاست و اگر شخص کلاهبردار باشد این همه مال را اینجا سرمایه گذاری نمی کند و طوری برنامه ریزی می کند که بتواند از کشور خارج شود. و قبل از اینکه ایشان به ایران بیاید در یکی از کشورها، یکی از خبرگزاری های خارجی با ایشان مصاحبه می کند و می پرسد که در ایران برای شما پرونده ای مفتوح شده شما نمی ترسید که برگردید ایران؟ آقای زنجانی در پاسخ می گوید من کاری نکردم که بترسم. پس اگر کسی سو نیتی داشته باشه نمی اید این همه سرمایه گذاری بکند و باز هم به کشور برگردد.
و اینکه ایشان اموال را داده برای این است که خیال شرکت نفت راحت باشد و این ضمانت انجام تعهد ایشان است که شما به جای پول نفت این اموال را بردارید و هر زمان که تحریم برداشته شد (که در حال براشته شدن هم هست) ایشان به آن پول برسد، یا اینکه اینها به عنوان ضمانت نزد شرکت نفت باشد و هر وقت پول شرکت نفت برگشت، این اموال را به ایشان برگردانند و در واقع حسن نیت و همکاری بود که آقای زنجانی با شرکت نفت داشت.
نکته دیگری که من امروز در رسانه ها شنیدم، برخی از دوستان نفتی و به طور مشخص یکی از وکلای شرکت نفت گفتند که ما هنوز یک ریال از اموال بابک زنجانی را نفروختیم و اینطور به مخاطب القا می شود که ایشان هیچ بدهی اش را پرداخت نکرده. پاسخ این است که اموال آقای زنجانی به عنوان قسمتی از دارایی شرکت ها و هلدینگ ایشان به حساب می آید و همه اموال منقول و غیر منقول به عنوان قسمتی از دارایی شرکت هاست و این شرکت ها سهام دارند و در واقع هر شرکتی سهام دارد آن سهام چندین ماه پیش رسما به بزرگواران شرکت نفت منتقل شده، شرکت نفت هیات مدیره جدید خویش را تشکیل داده و کنترل و مدیریت و نظارت و اختیار کامل این سهام و شرکت ها الان در اختیار شرکت نفت است. به این معنا که همه اموال در اختیار شرکت نفت است یعنی مالک شرکت نفت است و این تصمیم هم براساس خواست داوطلبانه موکلم صورت گرفته و بعدها ستاد مبارزه با فساد اقتصادی هم یک مصوبه داشته که به شرکت نفت گفته این اموال را به عنوان قسمتی از بدهی خود بردار و این حق به صورت قانونی منتقل شده و حالا شرکت نفت چندین ماه است که مالک این اموال منقول و غیر منقول هست و مالک اختیار دارد که بفروشد، نفروشد و یا واگذار کند. پس اینکه می گویند ما اموال را به پول نرساندیم حرف دقیق و منطقی و حقوقی نیست.
نکته دیگر اینکه آقای زنجانی معتقد است نسبت به برخی از اموال در برآورد قیمت واقعی و عادله روز کوتاهی صورت گرفته که اگر قیمت واقعی برآورد شود شاید حتی کل بدهی را پوشش دهد. ایشان اعتراضش را در دادگاه مطرح کرد و منتشر هم شد و بنده هم اعتراضات را به مراجع ذی صلاح قانونی منتقل کردم و پیگیر بررسی این اعتراضات هستیم.
فرهنگ نیوز: امکان دارد این اموال به قیمت واقعی برگردد؟ آیا از ابتدا تیم کارشناسی از سمت وکلای متهم برای ارزیابی قیمت اموال تعیین نشده بود؟
الان فضای جامعه یک جو بی طرف نیست و حتی یک جهت گیری خاصی هم نسبت به آقای زنجانی در جامعه وجود دارد و قانون هم می گوید کارشناس یک نظری را اعلام کند، ذی نفع اگر این نظر را مطابق با واقعیت ندید مکانیزم اعتراض وجود دارد. ما این اعتراضات را به صورت مدلل و مستدل راجع به اموالی که ایشان اعتراض داشتند منتقل کردیم و امیدواریم به این اعتراضات توجه شود.
یکی از مواردی که باید به آن توجه شود این است که وقتی شرکتی به شخص ثالث (در اینجا یعنی شرکت نفت) منتقل می شود، این شرکت یک دیونی دارد و یکسری طلبکاری هایی دارد و وقتی شما این را منتقل می کنید کل این ظرف را منتقل می کنید که یک قسمت آن طلب است و یک قسمت آن بدهی و قسمتی هم اموال شرکت است، طلب هایی که شرکت از اشخاص ثالث دارد شاید به طور مشخص مورد توجه و ارزیابی قرار نگرفته است.
فرهنگ نیوز: دفاعیاتی که آقای زنجانی در دادگاه قرائت می کنند خودشان می نویسند یا توسط شما تنظیم می شود و ایشان مطالعه می کنند و ارائه می دهند؟
چون موکل در کار خود تسلط کافی و لازم را داشته و به تعبیر خودش یک تاجر حرفه ای و به عنوان کسی که وقتی من با او صحبت می کنم کاملا متوجه میشوم که آقای زنجانی در امور بانکداری بین الملل و تجارت، تحصیلات و تجربه و سابقه کاری داشته و فرد موفقی در این زمینه بوده است. اینها همه تراوش ذهن و قلم شخص موکل است و بعضا ممکن است مواردی وجود داشته باشد که ما خواسته باشیم آنها به لحاظ برخی مسائل و ملاحظات اصلاح شود. ولیکن اصل دفاعیات کار خودشان است و دفاعیات حقوقی ما هم هنوز ارائه نشده است.
فرهنگ نیوز: روند دادگاه تا کی ادامه دارد؟
تا زمانی که طرفین و اصحاب دعوا در چارچوب موازین و براساس کیفرخواست حرف برای گفتن داشته باشند و یا حداقل در مورد خودمان تا زمانی که متهم و وکیل او نیاز به زمان لازم برای ارائه دفاعیات در چارچوب اتهامات وارده را داشته باشند قطعا و به صورت قانونی این حق برای آنها محفوظ است که دادگاه این فرصت را در اختیارشان قرار دهد.
فرهنگ نیوز: اتهام «افساد فی الارض» به کدام بخش از کیفرخواست ایشان برمیگردد؟
مستند قانونی دوستان ما ماده 2 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی است. ماده 1 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی یکسری مصادیقی را در چند بند اعلام می کند که این کارها عنوان اخلال را دارد و ماده 2 می گوید اگر کسی این کارها را انجام داد به قصد مقابله با نظام یا قصد براندازی نظام یا علم به براندازی نظام این در حکم افساد فی الارض است.
یکی از موارد جدی ایرادات ما به کیفرخواست یا به عبارتی طنز تلخ کیفرخواست ادعایی همین بحث افساد فی الارض است به این معنی که موکل من که روزی واقعا به این نظام خدمت کرده و دوست و دشمن بر این مطلب اذعان دارند و دلیلش هم این است که ایشان به اصرار و قبول خود شرکت نفت توانست نفت را بفروشد و مبلغ هفتصد میلیون دلار از پول نقت را منتقل کند. زمانی که شرکت نفت با آن عظمت نمی توانست یک بشکه نفت بفروشد و اگر میفروخت هم نمیتوانست یک ریال از پول آن را برگرداند. چرا موکل را تحریم کردند؟ زیرا دقیقا اتحادیه اروپا و آمریکا فهمید بابک زنجانی یک مهره کلیدی و موثر در دور زدن تحریم هاست. اینکه میگویم طنز تلخ و ایراد جدی از این جهت است که در جایی که دشمنان نظام بابک زنجانی را تحریم کردند و اگر در قلمرو سرزمین آنها وارد می شد دستگیرش می کردند و در داداگاه هم اشاره کرد که در دبی می خواستند دستگیرش کنند و یقینا آنجا با مجازات خیلی سنگین روبرو می شد، در اینجا ما دوستان نظام هم ایشان را به عنوان مقابله با نظام و دشمنی با نظام بخواهیم تحت تعقیب قرار دهیم خیلی جای تامل دارد.
فرهنگ نیوز: در افکار عمومی مطرح است که آقای بابک زنجانی قبل از شروع به همکاری با وزارت نفت و فروش نفت ثروت چندانی نداشت و بعد از آن تبدیل شد به غول نفتی یا ثروت ایران. آیا این مطلب صحت دارد و ایشان از چه زمانی فروش نفت را شروع کرد و موقعیت قبلی ایشان چگونه بوده است؟ آیا ایشان از رانت نفت به این ثروت رسیده و اصطلاح کاسب تحریم که به ایشان نسبت می دهند درست است؟
تاریخ همکاری و ورود موکل به فعالیت در زمینه نفتی مشخص است. دقیقا خرداد ماه 91 تا دی ماه 91 تقریبا حدود 7 ماه ایشان با وزارت نفت همکاری داشتند.
فرهنگ نیوز: یعنی کل همکاری ایشان با وزارت نفت 7 ماه بوده است؟
بله همینطور است
فرهنگ نیوز: قبل از آن در حوزه نفت و گاز و ... فعالیت نداشتند؟
اصلا. موکل از سال 80 تا سال 91 با همت و تدبیر و دانش و زحمت خودش توانست یک مجموعه منظمی در زمینه های گوناگون فعالیت های اقتصادی مختلف و متنوع چه در داخل و چه در خارج به وجود آورد و دارای امکانات و ثروت قابل توجه داخلی و خارجی شود.
فرهنگ نیوز: میزان ثروت ایشان چه رقمی است؟
رقم دقیق آن را من اطلاع ندارم. ولی آمار نشان می دهد که ثروت ایشان مبلغ قابل توجهی بوده است.
فرهنگ نیوز: چون ایشان گفتند دو میلیارد یورو پول خرد است برای مجموعه من. پس سرمایه مجوعه ایشان باید دو هزار میلیارد یورو باشد که این مبلغ پول خرد آن باشد.
من واقعا از مسائل مالی موکل هیچ اطلاعی ندارم و هر حرفی بزنم حرف دقیقی نیست و نمی خواهم صحبتی کنم که چندان پایه و اساسی نداشته باشد. تاریخ ثبت شرکت های آقای زنجانی مشخص است تاریخ وجود این ثروت و توسعه آن مشخص است و انتقال مالکیت اموال مشخص است. در یک برهه 11 ساله موکل بدون اینکه با نفت کاری داشته باشد و یا به عبارت بهتر نفت کاری با او داشته باشد توانست همچین فعالیت های گسترده داخلی و خارجی را داشته باشد و زمانی که شرکت نفت با مشکل مواجه شد چون از سابقه کارهای آقای زنجانی خبر داشت. اینکه ایشان امکانات پولی دارد و در خارج از کشور بانک دارد این نفت بود که سراغ موکل من آمد و از او خواست که کمک کند و ایشان هم کمک کرد و هفتصد میلیون دلار هم منتقل شد بعد مشکل تحریم ها به وجود آمد که اتفاقا همین همکاری باعث شد شرکت ها و بانک های موکل من در خارج تحریم شود و در داخل این مشکل برای او به وجود آید و اصلا اگر مسائل نفتی نبود او داشت زندگی خودش را داشت و واقعا اینگونه است و من تاکید می کنم که به گواهی اسناد و مدارک هیچ رانت و امتیاز خاصی وجود نداشته و اساسا همین اموالی که اینجا وجود دارد و راجع به آن صحبت کردیم، همه اینها از ثروت ایشان قبل از ورود به بحث نفت است. خود دوستان هم می دانند در این برهه 6-7 ماهه ای که آقای زنجانی با ایشان همکاری کرد ثروت ایشان چقدر بوده و ثروت ایشان قبل از این سال چقدر است.
فرهنگ نیوز: پس کل این پنجاه هزار صفحه کیفرخواست به همین 6 ماه مربوط میشود؟
بله کاملا. البته پرونده، پرونده سنگینی است و در این پرونده شاید 200 نفر به عنوان مطلع احضار شدند. می شد همین پرونده به جای پنجاه هزار صفحه 10 هزار صفحه باشد و یک پرونده قضایی این پتانسیل را دارد که به جای پنجاه هزار حتی پانصد هزار صفحه باشد. و باید یک خسته نباشید گفت به دوستانمان در مرحله دادسرا که واقعا زحمت زیادی کشیدند!
فرهنگ نیوز: نقش وکلای خارجی آقای زنجانی به چه صورت است؟ در دادگاه که حضور پیدا نمی کنند؟
قاعدتا نمی توانند حضور پیدا کنند و سمتی هم ندارند و حوزه فعالیت شان در امور خارجی آقای زنجانی است.
فرهنگ نیوز: یعنی وکالت اموال آقای زنجانی در دست آنهاست؟
نه به این معنا. البته باید تاکید کنم که واقعا مسائل مرتبط با امور خارجی موکل در حیطه صلاحیت و اختیار و اطلاع من نیست که بتوانم مطلبی راجع به آن بگویم ولی میدانم وکلایی هستند که کارهای حقوقی خارج از کشور ایشان را انجام می دهند.
فرهنگ نیوز: صحبتی درمورد بانک مسکن مطرح بود که مدیران بانک به دفتر آقای زنجانی رفتند و مبلغ 65 میلیارد تومان دستی گرفتند و پس ندادند و آقای زنجانی در دادگاه تهدید کرده است که من میز و صندلی بانک مسکن را هم می فروشم تا پولم را وصول کنم. آیا این مطلب در مورد مدیران بانک حقیقت دارد؟
اجازه بدید در وقت مناسب و در دادگاه راجع به این صحبت کنم.و فعلا به صحبت های خود آقای زنجانی اکتفا کنیم.
فرهنگ نیوز: آقای زنجانی گفته بودند که مکالماتی در تاجیکستان داشتند که فایل صوتی آن را دارند و اگر ارائه شود آبروی خیلی ها می رود. شما در جریان محتوای این فایل صوتی هستید؟
من هم مثل شما این اظهارات را برای اولین بار در دادگاه شنیدم و واقعا هیچ اطلاع خاصی از این مطلب ندارم.
فرهنگ نیوز: خنده های آقای زنجانی در دادگاه سوژه خیلی از رسانه ها شده است. این لبخند واقعا برای انعکاس در رسانه هاست یا از سر اعتماد به نفس است و اینکه می داند بالاخره تبرئه می شوند؟
ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. ولی اصولا آقای زنجانی با شناخت چند ماهه ای که از ایشان دارم آدم خوش مشربی هستند و کلا تم صحبت های معمولیشان با لبخند همراه است و چاشنی هایی از طنز هم دارد. بعضی وقت ها آن لبخندهایی که شما می گویید شاید یک واکنش روانشناسی معکوس باشد. و چون می داند حقش دارد پایمال می شود لبخند تلخ می زند.
*فرهنگ‌نیوز
بابک زنجانی 41 ساله را با ثروتی که وی ادعای آن را دارد و 2 میلیارد یورو را پول خرد مجموعه خود می داند، می توان به عنوان یکی از بزرگترین ثروتمندان نه تنها ایران بلکه جهان دانست. او خود مدعی است این حجم ثروت را با تلاش و ممارست اقتصادی خود به دست آورده و توانسته در کشورهای مختلف جهان سرمایه گذاری کند و از آن سود بسیاری حاصل آورد. تحریم های نفتی و متوسل شدن دولت به کسانی چون بابک زنجانی برای فروش نفت، پای او را به پرونده نفت بازکرد و وی پس از آنکه نتوانست پول حاصل از فروش نفت را به وزارت نفت بدهد، به بدهکار بزرگ نفتی تبدیل شد.
با وجود تمامی این بازخوردها، در حال حاضر بابک زنجانی در دادگاه حاضر شده تا پاسخگوی تمامی اتهامات باشد و از عملکرد خود دفاع کند. بدون هیچ پیش فرضی برای بررسی روند قضایی پرونده متهم میلیارد با وکیل او مصاحبه ای ترتیب داده ایم تا برخی از ابعاد پرونده وی را روشن کند. رسول کوهپایه زاده، وکیل جوان بابک زنجانی همچنین به برخی از اظهارات جنجالی موکلش در دادگاه پاسخ داد و در این میان، کارشناسان بانک مرکزی را دارای صلاحیت لازم برای اظهارنظر در این باره ندانست. در ادامه مصاحبه فرهنگ نیوز را با وکیل زنجانی می خوانید:
فرهنگ نیوز: روند دادگاه را چگونه می بینید؟
خوشبختانه از بدو تشکیل اولین جلسه دادگاه تا به امروز، دادگاه در چارچوب اصول و وموازین آیین دادرسی عادلانه کیفری کار را پیش برده و همانقدر که به احقاق حقوق عامه و صیانت از حقوق بیت المال حساس است، به همان میزان هم اجازه نداده که حقوق دفاعی متهم مخدوش شود. به این معنا که با تقاضای مهلت ما موافقت کرد و یک ماه وقت اضافی به وکلای سه متهم پرونده داد تا پرونده را به طور کامل مطالعه کنند. یا در همین دو جلسه ای که آقای زنجانی درحال دفاع از خود است، از آنجایی که بنده در جریان روند دادگاه هستم می بینم که ریاست دادگاه خیلی خوب و هوشمندانه جلسه دادگاه را مدیریت می کند و در مجموع اجازه نداد که دفاعیات ایشان ناقص بماند و یا وکلای محترم شکات یا نماینده محترم دادستان بخواهند صحبت ایشان را قطع کنند و دفاعیات به حاشیه برده شود.
به نظر من دستگاه قضای ما با صلابت و درایت و استقلال کامل پرونده را پیش برده است. چون پرونده یک پرونده ایست که به هر حال شائبه های مسائل سیاسی هم در آن مطرح می شود و اظهار نظرهای متفاوتی پیرامون پرونده وجود دارد و شاید بعضی ها در این میان خیلی هم دغدغه حفظ حقوق بیت المال را نداشته باشند و بیشتر دنبال یکسری بازیهای سیاسی و مسائل خاص جناحی باشند. و خوشبختانه تا این لحظه دستگاه قضا از هیجانات سیاسی جناحهای مختلف تاثیر نپذیرفته، و یقینا استقلال دستگاه قضا به این معنی هم هست که حتی از انتظارات زودگذر و سطحی و نه چندان دقیق عامه جامعه هم بایستی فاصله بگیرد و براساس حقیقت انشای رای کند. که برداشت من به عنوان وکیل آقای زنجانی تا بدین لحظه این است که دستگاه قضا نمره بسیار قابل قبولی تا این لحظه در این پرونده گرفته است.
فرهنگ نیوز: بابک زنجانی ادعا کرده که برخی از داده ها و اطلاعات، بازپرس های پرونده را به اشتباه انداخته و برداشت های غلطی را نیز به سبب آن به دنبال داشته است. این موضوع چقدر در روند اتهامات پرونده موثر بوده است؟
در مرحله اول، پرونده های کیقری در دادسرا شکل می گیرد و همانجا تکمیل می شود و یکسری محدودیت های خاصی را قانونگذار برای متهم و وکیل متهم و ابزارهای دفاعی او در نظر گرفته، برای تکمیل تحقیقات و حفظ جنبه محرمانه قضیه. این تحقیقات تنظیم شده و امروز در قالب کیفرخواست متبلور و در 237 صفحه قرائت شد و در اختیار افکار عمومی هم قرار گرفت. نکته ای که باید بدان توجه کنیم این است که اساسا کیفرخواست تنظیمی محصول تلاش و استدلال و استنباط یک مقام انسانی براساس داده هایی است که در اختیار دارد و در واقع مثل هر برداشت انسانی دیگری قاعدتا مصون از خطا نیست. چه بسا همه این کیفر خواست و یا بخشی از آن غلط و غیر از این باشد. در نظر بگیرید که با توجه به داده ها و اطلاعاتی که مقام رسیدگی کننده در پرونده، در دسترس داشته است به یک نتیجه ای رسیده و نه تنها در این پرونده بلکه به طورکلی ممکن بود فرد دیگری براساس همین اطلاعات بررسی کند و نتیجه دیگری را برداشت کند و یا همین بزرگوارانی که بررسی کردند براساس همین محتویات پرونده ممکن بود نظر دیگری داشته باشند کما اینکه قسمتی از دفاعیات ما هم برگرفته از همین 209 جلد است.
این درصد خطای قابل قبول و پذیرفته شده را در نظر بگیرید ضمن اینکه این پرونده، پرونده ایست که صرفا با تکیه بر دانش حقوقی قابل حل نیست و ما نیاز داریم حتما در مسائل تخصصی اقتصادی، پولی، مالی، بانکی و تجارت بین الملل مسلط باشیم تا بتوانیم این معما را حل کنیم و تصویر واضح تر و دقیقتری از واقعیت را داشته باشیم. این امر مستلزم این است که توسط کارشناسان رسمی دادگستری مستقل و ذی صلاح و متخصص در این امور اظهار نظر شود.
یکی از ایراداتی که به نظر من در این پرونده و کیفرخواست وجود دارد، این است که در کل این 209 جلد پرونده شامل 40-50 هزار صفحه ما هنوز یک برگ اظهار نظر رسمی کارشناس دادگستری نداریم و تنها اطلاعات تخصصی ما از سوی بانک مرکزی در پرونده منعکس شده، ادعا و باورمان این است که دوستان کارشناس ما در بانک مرکزی قانونا صلاحیت اظهار نظر ندارند به این دلیل که رابطه بانک مرکزی و به طور کلی دولت با موکل من رابطه شاکی و متشاکی است و تشخیص صحت ادعاهای هرکدام با دادگاه است. ضمن اینکه قسمتی از این منابع و وجوه اساسا متعلق به بانک مرکزی است پس چون بانک مرکزی ذی نفع این پرونده است اساسا اظهار نظرش فاقد وجاهت قانونی است و اگر در این امور کار را به اهل فن بسپاریم شاید بتوانیم به احراز واقعیت و کشف حقیقت نزدیکتر شویم. البته برای همه تلاشی که دوستان در مرحله دادسرا کردند اعم از بازپرس محترم، معاونین محترم دادستان تهران، شخص دادستان تهران که حقیقتا با خلوص نیت و حسب انجام وظبفه قانونی تلاش کردند، به همگی خسته نباشید و خداقوت می گویم و یقینا آنها هم هیچ اصراری ندارند که استغفرالله کیفرخواست وحی منزل است و آنها اشتباه نکردند و یقین دارم آنها هم اگر به این قضیه پی ببرند که قسمت هایی از کیفرخواست اشتباه است و یا موارد خلائی وجود دارد و اگر روزی دادگاه صالح رای قاطع صادر کرد و موکل را تبرئه کرد یا حداقل رای صادره از اتهامات ادعایی امروز فرسنگ ها فاصله داشت یقین دارم بزرگوانی که در تهیه و تنظیم کیفرخواست نقش داشتند هرگز راضی نیستند کوچکترین ظلمی به اشتباه نسبت به بی گناهی اتفاق بیافتد.
فرهنگ نیوز: در اظهارات اخیر بابک زنجانی در مورد مصادره اموال آمده است که قیمتی که برای اموال مصادره شده مطرح شده با قیمت حقیقی آن، زمین تا آسمان فاصله داشته، مثلا ویلای 600 میلیاردی را 123 میلیارد مصادره کردند. آیا چنین ادعای واقعیت دارد؟
چند نکته را باید در این خصوص عرض کنم، اولا موکل من از ابتدای امر علی رغم آنچه که ادعا شده است همکاری و حسن نیت لازم را داشته، به این معنا که موکل بدون اینکه رای قطعی در مورد ایشان صادر شده باشد که ملزم به رد مال شود و الان هم همچین رای صادر نشده و فعلا ایشان در مظان اتهام است، خودش به صورت داوطلبانه همه اموالش را طی یک وکالت رسمی در اختیار شرکت نفت قرار داد.
فرهنگ نیوز: خود این موضوع رد مال توسط ایشان به معنای پذیرفتن اتهامات نیست؟
اصلا. مسئله این است که آقای زنجانی وقتی تحریم می شود و نمی تواند این پول ها را منتقل کند می گوید شما خیالتان راحت باشد که من در ایران و در اختیار شما هستم و اموالم نیز همینجاست و اگر شخص کلاهبردار باشد این همه مال را اینجا سرمایه گذاری نمی کند و طوری برنامه ریزی می کند که بتواند از کشور خارج شود. و قبل از اینکه ایشان به ایران بیاید در یکی از کشورها، یکی از خبرگزاری های خارجی با ایشان مصاحبه می کند و می پرسد که در ایران برای شما پرونده ای مفتوح شده شما نمی ترسید که برگردید ایران؟ آقای زنجانی در پاسخ می گوید من کاری نکردم که بترسم. پس اگر کسی سو نیتی داشته باشه نمی اید این همه سرمایه گذاری بکند و باز هم به کشور برگردد.
و اینکه ایشان اموال را داده برای این است که خیال شرکت نفت راحت باشد و این ضمانت انجام تعهد ایشان است که شما به جای پول نفت این اموال را بردارید و هر زمان که تحریم برداشته شد (که در حال براشته شدن هم هست) ایشان به آن پول برسد، یا اینکه اینها به عنوان ضمانت نزد شرکت نفت باشد و هر وقت پول شرکت نفت برگشت، این اموال را به ایشان برگردانند و در واقع حسن نیت و همکاری بود که آقای زنجانی با شرکت نفت داشت.
نکته دیگری که من امروز در رسانه ها شنیدم، برخی از دوستان نفتی و به طور مشخص یکی از وکلای شرکت نفت گفتند که ما هنوز یک ریال از اموال بابک زنجانی را نفروختیم و اینطور به مخاطب القا می شود که ایشان هیچ بدهی اش را پرداخت نکرده. پاسخ این است که اموال آقای زنجانی به عنوان قسمتی از دارایی شرکت ها و هلدینگ ایشان به حساب می آید و همه اموال منقول و غیر منقول به عنوان قسمتی از دارایی شرکت هاست و این شرکت ها سهام دارند و در واقع هر شرکتی سهام دارد آن سهام چندین ماه پیش رسما به بزرگواران شرکت نفت منتقل شده، شرکت نفت هیات مدیره جدید خویش را تشکیل داده و کنترل و مدیریت و نظارت و اختیار کامل این سهام و شرکت ها الان در اختیار شرکت نفت است. به این معنا که همه اموال در اختیار شرکت نفت است یعنی مالک شرکت نفت است و این تصمیم هم براساس خواست داوطلبانه موکلم صورت گرفته و بعدها ستاد مبارزه با فساد اقتصادی هم یک مصوبه داشته که به شرکت نفت گفته این اموال را به عنوان قسمتی از بدهی خود بردار و این حق به صورت قانونی منتقل شده و حالا شرکت نفت چندین ماه است که مالک این اموال منقول و غیر منقول هست و مالک اختیار دارد که بفروشد، نفروشد و یا واگذار کند. پس اینکه می گویند ما اموال را به پول نرساندیم حرف دقیق و منطقی و حقوقی نیست.
نکته دیگر اینکه آقای زنجانی معتقد است نسبت به برخی از اموال در برآورد قیمت واقعی و عادله روز کوتاهی صورت گرفته که اگر قیمت واقعی برآورد شود شاید حتی کل بدهی را پوشش دهد. ایشان اعتراضش را در دادگاه مطرح کرد و منتشر هم شد و بنده هم اعتراضات را به مراجع ذی صلاح قانونی منتقل کردم و پیگیر بررسی این اعتراضات هستیم.
فرهنگ نیوز: امکان دارد این اموال به قیمت واقعی برگردد؟ آیا از ابتدا تیم کارشناسی از سمت وکلای متهم برای ارزیابی قیمت اموال تعیین نشده بود؟
الان فضای جامعه یک جو بی طرف نیست و حتی یک جهت گیری خاصی هم نسبت به آقای زنجانی در جامعه وجود دارد و قانون هم می گوید کارشناس یک نظری را اعلام کند، ذی نفع اگر این نظر را مطابق با واقعیت ندید مکانیزم اعتراض وجود دارد. ما این اعتراضات را به صورت مدلل و مستدل راجع به اموالی که ایشان اعتراض داشتند منتقل کردیم و امیدواریم به این اعتراضات توجه شود.
یکی از مواردی که باید به آن توجه شود این است که وقتی شرکتی به شخص ثالث (در اینجا یعنی شرکت نفت) منتقل می شود، این شرکت یک دیونی دارد و یکسری طلبکاری هایی دارد و وقتی شما این را منتقل می کنید کل این ظرف را منتقل می کنید که یک قسمت آن طلب است و یک قسمت آن بدهی و قسمتی هم اموال شرکت است، طلب هایی که شرکت از اشخاص ثالث دارد شاید به طور مشخص مورد توجه و ارزیابی قرار نگرفته است.
فرهنگ نیوز: دفاعیاتی که آقای زنجانی در دادگاه قرائت می کنند خودشان می نویسند یا توسط شما تنظیم می شود و ایشان مطالعه می کنند و ارائه می دهند؟
چون موکل در کار خود تسلط کافی و لازم را داشته و به تعبیر خودش یک تاجر حرفه ای و به عنوان کسی که وقتی من با او صحبت می کنم کاملا متوجه میشوم که آقای زنجانی در امور بانکداری بین الملل و تجارت، تحصیلات و تجربه و سابقه کاری داشته و فرد موفقی در این زمینه بوده است. اینها همه تراوش ذهن و قلم شخص موکل است و بعضا ممکن است مواردی وجود داشته باشد که ما خواسته باشیم آنها به لحاظ برخی مسائل و ملاحظات اصلاح شود. ولیکن اصل دفاعیات کار خودشان است و دفاعیات حقوقی ما هم هنوز ارائه نشده است.
فرهنگ نیوز: روند دادگاه تا کی ادامه دارد؟
تا زمانی که طرفین و اصحاب دعوا در چارچوب موازین و براساس کیفرخواست حرف برای گفتن داشته باشند و یا حداقل در مورد خودمان تا زمانی که متهم و وکیل او نیاز به زمان لازم برای ارائه دفاعیات در چارچوب اتهامات وارده را داشته باشند قطعا و به صورت قانونی این حق برای آنها محفوظ است که دادگاه این فرصت را در اختیارشان قرار دهد.
فرهنگ نیوز: اتهام «افساد فی الارض» به کدام بخش از کیفرخواست ایشان برمیگردد؟
مستند قانونی دوستان ما ماده 2 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی است. ماده 1 قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی یکسری مصادیقی را در چند بند اعلام می کند که این کارها عنوان اخلال را دارد و ماده 2 می گوید اگر کسی این کارها را انجام داد به قصد مقابله با نظام یا قصد براندازی نظام یا علم به براندازی نظام این در حکم افساد فی الارض است.
یکی از موارد جدی ایرادات ما به کیفرخواست یا به عبارتی طنز تلخ کیفرخواست ادعایی همین بحث افساد فی الارض است به این معنی که موکل من که روزی واقعا به این نظام خدمت کرده و دوست و دشمن بر این مطلب اذعان دارند و دلیلش هم این است که ایشان به اصرار و قبول خود شرکت نفت توانست نفت را بفروشد و مبلغ هفتصد میلیون دلار از پول نقت را منتقل کند. زمانی که شرکت نفت با آن عظمت نمی توانست یک بشکه نفت بفروشد و اگر میفروخت هم نمیتوانست یک ریال از پول آن را برگرداند. چرا موکل را تحریم کردند؟ زیرا دقیقا اتحادیه اروپا و آمریکا فهمید بابک زنجانی یک مهره کلیدی و موثر در دور زدن تحریم هاست. اینکه میگویم طنز تلخ و ایراد جدی از این جهت است که در جایی که دشمنان نظام بابک زنجانی را تحریم کردند و اگر در قلمرو سرزمین آنها وارد می شد دستگیرش می کردند و در داداگاه هم اشاره کرد که در دبی می خواستند دستگیرش کنند و یقینا آنجا با مجازات خیلی سنگین روبرو می شد، در اینجا ما دوستان نظام هم ایشان را به عنوان مقابله با نظام و دشمنی با نظام بخواهیم تحت تعقیب قرار دهیم خیلی جای تامل دارد.
فرهنگ نیوز: در افکار عمومی مطرح است که آقای بابک زنجانی قبل از شروع به همکاری با وزارت نفت و فروش نفت ثروت چندانی نداشت و بعد از آن تبدیل شد به غول نفتی یا ثروت ایران. آیا این مطلب صحت دارد و ایشان از چه زمانی فروش نفت را شروع کرد و موقعیت قبلی ایشان چگونه بوده است؟ آیا ایشان از رانت نفت به این ثروت رسیده و اصطلاح کاسب تحریم که به ایشان نسبت می دهند درست است؟
تاریخ همکاری و ورود موکل به فعالیت در زمینه نفتی مشخص است. دقیقا خرداد ماه 91 تا دی ماه 91 تقریبا حدود 7 ماه ایشان با وزارت نفت همکاری داشتند.
فرهنگ نیوز: یعنی کل همکاری ایشان با وزارت نفت 7 ماه بوده است؟
بله همینطور است
فرهنگ نیوز: قبل از آن در حوزه نفت و گاز و ... فعالیت نداشتند؟
اصلا. موکل از سال 80 تا سال 91 با همت و تدبیر و دانش و زحمت خودش توانست یک مجموعه منظمی در زمینه های گوناگون فعالیت های اقتصادی مختلف و متنوع چه در داخل و چه در خارج به وجود آورد و دارای امکانات و ثروت قابل توجه داخلی و خارجی شود.
فرهنگ نیوز: میزان ثروت ایشان چه رقمی است؟
رقم دقیق آن را من اطلاع ندارم. ولی آمار نشان می دهد که ثروت ایشان مبلغ قابل توجهی بوده است.
فرهنگ نیوز: چون ایشان گفتند دو میلیارد یورو پول خرد است برای مجموعه من. پس سرمایه مجوعه ایشان باید دو هزار میلیارد یورو باشد که این مبلغ پول خرد آن باشد.
من واقعا از مسائل مالی موکل هیچ اطلاعی ندارم و هر حرفی بزنم حرف دقیقی نیست و نمی خواهم صحبتی کنم که چندان پایه و اساسی نداشته باشد. تاریخ ثبت شرکت های آقای زنجانی مشخص است تاریخ وجود این ثروت و توسعه آن مشخص است و انتقال مالکیت اموال مشخص است. در یک برهه 11 ساله موکل بدون اینکه با نفت کاری داشته باشد و یا به عبارت بهتر نفت کاری با او داشته باشد توانست همچین فعالیت های گسترده داخلی و خارجی را داشته باشد و زمانی که شرکت نفت با مشکل مواجه شد چون از سابقه کارهای آقای زنجانی خبر داشت. اینکه ایشان امکانات پولی دارد و در خارج از کشور بانک دارد این نفت بود که سراغ موکل من آمد و از او خواست که کمک کند و ایشان هم کمک کرد و هفتصد میلیون دلار هم منتقل شد بعد مشکل تحریم ها به وجود آمد که اتفاقا همین همکاری باعث شد شرکت ها و بانک های موکل من در خارج تحریم شود و در داخل این مشکل برای او به وجود آید و اصلا اگر مسائل نفتی نبود او داشت زندگی خودش را داشت و واقعا اینگونه است و من تاکید می کنم که به گواهی اسناد و مدارک هیچ رانت و امتیاز خاصی وجود نداشته و اساسا همین اموالی که اینجا وجود دارد و راجع به آن صحبت کردیم، همه اینها از ثروت ایشان قبل از ورود به بحث نفت است. خود دوستان هم می دانند در این برهه 6-7 ماهه ای که آقای زنجانی با ایشان همکاری کرد ثروت ایشان چقدر بوده و ثروت ایشان قبل از این سال چقدر است.
فرهنگ نیوز: پس کل این پنجاه هزار صفحه کیفرخواست به همین 6 ماه مربوط میشود؟
بله کاملا. البته پرونده، پرونده سنگینی است و در این پرونده شاید 200 نفر به عنوان مطلع احضار شدند. می شد همین پرونده به جای پنجاه هزار صفحه 10 هزار صفحه باشد و یک پرونده قضایی این پتانسیل را دارد که به جای پنجاه هزار حتی پانصد هزار صفحه باشد. و باید یک خسته نباشید گفت به دوستانمان در مرحله دادسرا که واقعا زحمت زیادی کشیدند!
فرهنگ نیوز: نقش وکلای خارجی آقای زنجانی به چه صورت است؟ در دادگاه که حضور پیدا نمی کنند؟
قاعدتا نمی توانند حضور پیدا کنند و سمتی هم ندارند و حوزه فعالیت شان در امور خارجی آقای زنجانی است.
فرهنگ نیوز: یعنی وکالت اموال آقای زنجانی در دست آنهاست؟
نه به این معنا. البته باید تاکید کنم که واقعا مسائل مرتبط با امور خارجی موکل در حیطه صلاحیت و اختیار و اطلاع من نیست که بتوانم مطلبی راجع به آن بگویم ولی میدانم وکلایی هستند که کارهای حقوقی خارج از کشور ایشان را انجام می دهند.
فرهنگ نیوز: صحبتی درمورد بانک مسکن مطرح بود که مدیران بانک به دفتر آقای زنجانی رفتند و مبلغ 65 میلیارد تومان دستی گرفتند و پس ندادند و آقای زنجانی در دادگاه تهدید کرده است که من میز و صندلی بانک مسکن را هم می فروشم تا پولم را وصول کنم. آیا این مطلب در مورد مدیران بانک حقیقت دارد؟
اجازه بدید در وقت مناسب و در دادگاه راجع به این صحبت کنم.و فعلا به صحبت های خود آقای زنجانی اکتفا کنیم.
فرهنگ نیوز: آقای زنجانی گفته بودند که مکالماتی در تاجیکستان داشتند که فایل صوتی آن را دارند و اگر ارائه شود آبروی خیلی ها می رود. شما در جریان محتوای این فایل صوتی هستید؟
من هم مثل شما این اظهارات را برای اولین بار در دادگاه شنیدم و واقعا هیچ اطلاع خاصی از این مطلب ندارم.
فرهنگ نیوز: خنده های آقای زنجانی در دادگاه سوژه خیلی از رسانه ها شده است. این لبخند واقعا برای انعکاس در رسانه هاست یا از سر اعتماد به نفس است و اینکه می داند بالاخره تبرئه می شوند؟
ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. ولی اصولا آقای زنجانی با شناخت چند ماهه ای که از ایشان دارم آدم خوش مشربی هستند و کلا تم صحبت های معمولیشان با لبخند همراه است و چاشنی هایی از طنز هم دارد. بعضی وقت ها آن لبخندهایی که شما می گویید شاید یک واکنش روانشناسی معکوس باشد. و چون می داند حقش دارد پایمال می شود لبخند تلخ می زند.
*فرهنگ‌نیوز
