یکی از مهم‌ترین مشوق‌های مالی ارایه شده در بسته جدید اقتصادی دولت، تسهیلات برای خرید خودرو داخلی است. وامی 25 میلیون تومانی که قرار است با ایجاد تقاضای موثر در بازار به کمک رفع رکود در بازار خودرو کشور بیاید.
به گزارش شهدای ایران ، یکی از مهم‌ترین مشوق‌های مالی ارایه شده در بسته جدید اقتصادی دولت، تسهیلات برای خرید خودرو داخلی است. وامی 25 میلیون تومانی که قرار است با ایجاد تقاضای موثر در بازار به کمک رفع رکود در بازار خودرو کشور بیاید. کارشناسان نظرات مختلفی در مورد تاثیرگذاری این وام بر بازار خودرو دارند. برخی از آنها معتقدند که این وام می‌تواند موجب ایجاد تقاضای موثر شود و برخی هم با در نظر گرفتن قهر‌مصرف‌کنندگان با خودروسازان داخلی به دلیل کیفیت پایین و قیمت بالای خودروهای داخلی و ضعف در ارایه خدمات پس از فروش و غیره با تردید به تاثیرگذاری این وام برای رونق به خرید و فروش خودروهای صفر نگاه می‌کنند.
اما کارشناسان و دست‌اندرکاران این بازار اعتقاد دارند: «متقاضیان خرید خودرو به احتمال زیاد نمی‌توانند در برابر جذابیت این تسهیلات مقاومت کنند و اگر خودروسازان سودای افزایش قیمت مجدد به سرشان نزند احتمال اینکه بخشی از جامعه هدف از این تسهیلات و خرید خودرو استقبال کنند زیاد است.»
در حال حاضر وضعیت رکودی بر صنعت خودرو حاکم شده و بر اساس اطلاعات نامه‌ای که یک ماه قبل از سوی چهار تن از وزرای دولت نوشته و رسانه‌ای شد، بیش از 100 هزار دستگاه خودرو در انبارهای دو خودروساز بزرگ کشور خاک می‌خورد. به باور کارشناسان هر چند تقاضای موثر در کل کاهش یافته است، اما کاهش تقاضا در صنعت خودرو به صورت مضاعف و با شیب تندتر اتفاق افتاده است.
در بسته جدید اقتصادی دولت تسهیلات برای تحریک تقاضا برای خودروهای داخلی زیر عنوان «پرداخت تسهیلات خودرو به مصرف کنندگان به میزان 80 درصد قیمت خودرو و تا 25 میلیون تومان به مدت هفت سال با نرخ 16 درصد» گنجانده شده است. برخی از کارشناسان از دست و دل بازی دولت برای ارایه تسهیلات به بخش خودرو و فراموش کردن صنایع کوچک و متوسط گله کردند. غلامرضا مصباحی مقدم، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هدف از این تسهیلات جدید را «خالی کردن انبارهای خودروسازان» عنوان کرده بود. حالا سوال این است که آیا این تسهیلات می‌تواند این هدف را محقق کند؟
جمشید پژویان، استاد دانشگاه و رییس پیشین شورای رقابت در این باره به ایرنا گفت: «تسهیلات 25 میلیون تومانی خودرو تاثیر زیادی بر تقاضای مردم برای خرید خودرو خواهد گذاشت. هر چند بیشتر مردم خودروی داخلی را به واسطه کیفیت پایین و هزینه بالا تحریم کرده‌اند اما به هر‌حال وقتی انگیزه‌هایی مثبت ایجاد شود می‌تواند تا حدودی تحریم را کنار بزند. افزون بر این، در مورد تاثیر این سیاست‌ها بر بازار خودروهای کارکرده نیز می‌توان گفت مقداری از تقاضای خودروهای کارکرده به سمت خودروی نو منحرف می‌شود و آنجا یک نوع کاهش تقاضا رخ خواهد داد.»
رییس پیشین شورای رقابت در مورد نقش این تسهیلات در بازار خودروهای خارجی گفت: «با ارایه این تسهیلات، تقاضا برای برخی خودروهای چینی و هندی که از نظر قیمتی با خودروهای داخلی قابل رقابت هستند کاهش خواهد یافت اما در کل، بازار خودروهای خارجی با بازار خودروهای داخلی متفاوت است و در مجموع تاثیر خاصی از تسهیلات یادشده نخواهد پذیرفت.»
وی حمایت دولت از خودروسازان را نادرست دانست و این پرسش را مطرح کرد که چرا دولت از جیب مردم، یعنی منابعی که از مالیات، فروش نفت و سپرده مردم در اختیار بانک‌ها قرار گرفته است باید به تولیدکنندگانی که کالای خود را بدون کیفیت و با هزینه بالا تولید می‌کنند، امتیاز بدهد؟
تاثیر موقت تسهیلات 25 میلیون تومانی
علی خاکساری، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی هم در این ارتباط گفت: «تکیه بسته جدید خروج از رکود بیش از حد روی صنعت خودرو بوده و به نظر من این درست نیست زیرا چالش‌های صنعت خودرو ربطی به امسال و سال‌های گذشته ندارد و به دلیل اقتصادی عمل نکردن تولید، ضعف و سوء مدیریت، بحران این صنعت پیشینه‌ای نزدیک به 2 دهه دارد.»
وی با اشاره به این که صنعت خودرو همواره خواسته است با حمایت‌های دولتی از این بحران‌ها خارج شود، گفت: «این صنعت به جای این که مشکلاتش را از درون حل کند، همیشه سعی کرده با اخذ امتیاز، بر بحران‌ها سرپوش بگذارد.»
خاکساری با بیان این که بسته خروج از رکود به دلیل تاکید بیش از حد بر بحران خودرو، به بیراهه رفته است، گفت: «مردم حق دارند چنین تفکری داشته باشند که نباید از این صنعت بیش از این حمایت شود. صنعتی که منابع زیادی هدر داده و محیط زیست را تخریب کرده است، جایی برای حمایت ندارد. به اسم مردم از تولیدکنندگان خودروهای بی کیفیت داخلی دفاع و این مساله باعث می‌شود شیرینی لغو تحریم‌ها برای مردم تلخ شود. مردم برای خرید خودرو نیازی به تسهیلات ندارند. آنها خودرو باکیفیت و با قیمت واقعی می‌خواهند و اگر چنین شرایطی نزد تولیدکنندگان محقق شود.»
خاکساری با بیان اینکه دولت باید در این بسته بازنگری کند و سیاست‌هایی اجرا کند که در واقع به نفع مردم است و به بهبود واقعی شرایط اقتصادی می‌انجامد نه اینکه به کمک‌هایی که بی سابقه نیست، ادامه دهد، گفت: «باید اجازه داد واردات خودرو به صورت رقابتی و نه انحصاری انجام شود و مردم حق انتخاب داشته باشند. آن موقع است که صنعت خودرو مجبور می‌شود کیفیت تولید خود را بالا ببرد.
بازار ایران تشنه 20 میلیون دستگاه خودرو است اما به شرط این که قیمت‌ها واقعی و کیفیت مناسب باشد.» این اقتصاددان در مورد تاثیر این وام بر بازار خودرو نیز گفت: «به نظر من این تسهیلات تاثیری مثبت بر بازار خودرو نخواهد داشت و اگر داشته باشد هم موقت خواهد بود.» اکثر فعالان بازار خودرو معتقدند وام 25 میلیونی راهکاری برای گرمی بازار خودرو نیست زیرا مردم باید حواله‌های خودرو را از شرکت‌های خودروسازی دریافت کنند و آنها نیز بنا به صلاحدید خود خودروهایی را به خریداران معرفی می‌کنند.
از سوی دیگر هنوز اقساط ماهانه این وام مشخص نشده است اما به صورت سر انگشتی مردم بعد از ۷ سال بازپرداخت اقساط با خودرویی روبه رو می‌شوند که برای خرید آن چندین میلیون بیشتر از قیمت تمام شده هزینه کرده‌اند. شاید به همین دلیل است که خبر ارایه این وام هم نتوانسته بازار خودرو را تکان دهد. برخی از فعالان این حوزه اعتقاد دارند: «بهتر بود با توجه به مکانیزهایی این منابع به صورت مستقیم در اختیار خریداران قرار می‌گرفت.»
اما از سوی دیگر عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان خودرو معتقد است: « افزایش وام خرید خودرو یک گام رو به جلو برای خروج از رکود است.»
محمد رضا نجفی منش یکی از راه های خروج از رکود را ، افزایش وام خرید خودرو برای تحریک تقاضا در بازار دانست و به خبرگزاری صدا و سیما گفت: «پیش زمینه حرکت به این سمت کاهش سود سپرده‌هاست زیرا کاهش سود تسهیلات بانکی موجب کاهش قیمت تمام شده خواهد شد.
گام اول دولت مطلوب است، اما منتظر اقدامات بعدی دولت در قالب ارایه لایحه بهبود فضای کسب و کار، اصلاح مقررات مالی هستیم و امیدواریم تداوم همکاری دولت با تشکل‌ها و بخش‌های خصوصی بتواند آینده رو به رشدی در حوزه اقتصاد و بهبود فضای کسب و کار با برداشته شدن موانع به دنبال داشته باشد.»
هنوز به قاطعیت نمی‌شود گفت که ارایه این تسهیلات قادر است تاثیرات ضد رکودی بر بازار خودرو داشته باشد یا نه اما آنچه مسلم اینکه اگر تاثیراتی هم به جای بگذارد موقت خواهد بود. به نظر می‌رسد صنعت خودرو برای دستیابی به رونق پایدار باید یک بازنگری جدی در نحوه مدیریت،کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌های تمام شده داشته باشد.
منبع:روزنامه حمایت
اما کارشناسان و دست‌اندرکاران این بازار اعتقاد دارند: «متقاضیان خرید خودرو به احتمال زیاد نمی‌توانند در برابر جذابیت این تسهیلات مقاومت کنند و اگر خودروسازان سودای افزایش قیمت مجدد به سرشان نزند احتمال اینکه بخشی از جامعه هدف از این تسهیلات و خرید خودرو استقبال کنند زیاد است.»
در حال حاضر وضعیت رکودی بر صنعت خودرو حاکم شده و بر اساس اطلاعات نامه‌ای که یک ماه قبل از سوی چهار تن از وزرای دولت نوشته و رسانه‌ای شد، بیش از 100 هزار دستگاه خودرو در انبارهای دو خودروساز بزرگ کشور خاک می‌خورد. به باور کارشناسان هر چند تقاضای موثر در کل کاهش یافته است، اما کاهش تقاضا در صنعت خودرو به صورت مضاعف و با شیب تندتر اتفاق افتاده است.
در بسته جدید اقتصادی دولت تسهیلات برای تحریک تقاضا برای خودروهای داخلی زیر عنوان «پرداخت تسهیلات خودرو به مصرف کنندگان به میزان 80 درصد قیمت خودرو و تا 25 میلیون تومان به مدت هفت سال با نرخ 16 درصد» گنجانده شده است. برخی از کارشناسان از دست و دل بازی دولت برای ارایه تسهیلات به بخش خودرو و فراموش کردن صنایع کوچک و متوسط گله کردند. غلامرضا مصباحی مقدم، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هدف از این تسهیلات جدید را «خالی کردن انبارهای خودروسازان» عنوان کرده بود. حالا سوال این است که آیا این تسهیلات می‌تواند این هدف را محقق کند؟
جمشید پژویان، استاد دانشگاه و رییس پیشین شورای رقابت در این باره به ایرنا گفت: «تسهیلات 25 میلیون تومانی خودرو تاثیر زیادی بر تقاضای مردم برای خرید خودرو خواهد گذاشت. هر چند بیشتر مردم خودروی داخلی را به واسطه کیفیت پایین و هزینه بالا تحریم کرده‌اند اما به هر‌حال وقتی انگیزه‌هایی مثبت ایجاد شود می‌تواند تا حدودی تحریم را کنار بزند. افزون بر این، در مورد تاثیر این سیاست‌ها بر بازار خودروهای کارکرده نیز می‌توان گفت مقداری از تقاضای خودروهای کارکرده به سمت خودروی نو منحرف می‌شود و آنجا یک نوع کاهش تقاضا رخ خواهد داد.»
رییس پیشین شورای رقابت در مورد نقش این تسهیلات در بازار خودروهای خارجی گفت: «با ارایه این تسهیلات، تقاضا برای برخی خودروهای چینی و هندی که از نظر قیمتی با خودروهای داخلی قابل رقابت هستند کاهش خواهد یافت اما در کل، بازار خودروهای خارجی با بازار خودروهای داخلی متفاوت است و در مجموع تاثیر خاصی از تسهیلات یادشده نخواهد پذیرفت.»
وی حمایت دولت از خودروسازان را نادرست دانست و این پرسش را مطرح کرد که چرا دولت از جیب مردم، یعنی منابعی که از مالیات، فروش نفت و سپرده مردم در اختیار بانک‌ها قرار گرفته است باید به تولیدکنندگانی که کالای خود را بدون کیفیت و با هزینه بالا تولید می‌کنند، امتیاز بدهد؟
تاثیر موقت تسهیلات 25 میلیون تومانی
علی خاکساری، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی هم در این ارتباط گفت: «تکیه بسته جدید خروج از رکود بیش از حد روی صنعت خودرو بوده و به نظر من این درست نیست زیرا چالش‌های صنعت خودرو ربطی به امسال و سال‌های گذشته ندارد و به دلیل اقتصادی عمل نکردن تولید، ضعف و سوء مدیریت، بحران این صنعت پیشینه‌ای نزدیک به 2 دهه دارد.»
وی با اشاره به این که صنعت خودرو همواره خواسته است با حمایت‌های دولتی از این بحران‌ها خارج شود، گفت: «این صنعت به جای این که مشکلاتش را از درون حل کند، همیشه سعی کرده با اخذ امتیاز، بر بحران‌ها سرپوش بگذارد.»
خاکساری با بیان این که بسته خروج از رکود به دلیل تاکید بیش از حد بر بحران خودرو، به بیراهه رفته است، گفت: «مردم حق دارند چنین تفکری داشته باشند که نباید از این صنعت بیش از این حمایت شود. صنعتی که منابع زیادی هدر داده و محیط زیست را تخریب کرده است، جایی برای حمایت ندارد. به اسم مردم از تولیدکنندگان خودروهای بی کیفیت داخلی دفاع و این مساله باعث می‌شود شیرینی لغو تحریم‌ها برای مردم تلخ شود. مردم برای خرید خودرو نیازی به تسهیلات ندارند. آنها خودرو باکیفیت و با قیمت واقعی می‌خواهند و اگر چنین شرایطی نزد تولیدکنندگان محقق شود.»
خاکساری با بیان اینکه دولت باید در این بسته بازنگری کند و سیاست‌هایی اجرا کند که در واقع به نفع مردم است و به بهبود واقعی شرایط اقتصادی می‌انجامد نه اینکه به کمک‌هایی که بی سابقه نیست، ادامه دهد، گفت: «باید اجازه داد واردات خودرو به صورت رقابتی و نه انحصاری انجام شود و مردم حق انتخاب داشته باشند. آن موقع است که صنعت خودرو مجبور می‌شود کیفیت تولید خود را بالا ببرد.
بازار ایران تشنه 20 میلیون دستگاه خودرو است اما به شرط این که قیمت‌ها واقعی و کیفیت مناسب باشد.» این اقتصاددان در مورد تاثیر این وام بر بازار خودرو نیز گفت: «به نظر من این تسهیلات تاثیری مثبت بر بازار خودرو نخواهد داشت و اگر داشته باشد هم موقت خواهد بود.» اکثر فعالان بازار خودرو معتقدند وام 25 میلیونی راهکاری برای گرمی بازار خودرو نیست زیرا مردم باید حواله‌های خودرو را از شرکت‌های خودروسازی دریافت کنند و آنها نیز بنا به صلاحدید خود خودروهایی را به خریداران معرفی می‌کنند.
از سوی دیگر هنوز اقساط ماهانه این وام مشخص نشده است اما به صورت سر انگشتی مردم بعد از ۷ سال بازپرداخت اقساط با خودرویی روبه رو می‌شوند که برای خرید آن چندین میلیون بیشتر از قیمت تمام شده هزینه کرده‌اند. شاید به همین دلیل است که خبر ارایه این وام هم نتوانسته بازار خودرو را تکان دهد. برخی از فعالان این حوزه اعتقاد دارند: «بهتر بود با توجه به مکانیزهایی این منابع به صورت مستقیم در اختیار خریداران قرار می‌گرفت.»
اما از سوی دیگر عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان خودرو معتقد است: « افزایش وام خرید خودرو یک گام رو به جلو برای خروج از رکود است.»
محمد رضا نجفی منش یکی از راه های خروج از رکود را ، افزایش وام خرید خودرو برای تحریک تقاضا در بازار دانست و به خبرگزاری صدا و سیما گفت: «پیش زمینه حرکت به این سمت کاهش سود سپرده‌هاست زیرا کاهش سود تسهیلات بانکی موجب کاهش قیمت تمام شده خواهد شد.
گام اول دولت مطلوب است، اما منتظر اقدامات بعدی دولت در قالب ارایه لایحه بهبود فضای کسب و کار، اصلاح مقررات مالی هستیم و امیدواریم تداوم همکاری دولت با تشکل‌ها و بخش‌های خصوصی بتواند آینده رو به رشدی در حوزه اقتصاد و بهبود فضای کسب و کار با برداشته شدن موانع به دنبال داشته باشد.»
هنوز به قاطعیت نمی‌شود گفت که ارایه این تسهیلات قادر است تاثیرات ضد رکودی بر بازار خودرو داشته باشد یا نه اما آنچه مسلم اینکه اگر تاثیراتی هم به جای بگذارد موقت خواهد بود. به نظر می‌رسد صنعت خودرو برای دستیابی به رونق پایدار باید یک بازنگری جدی در نحوه مدیریت،کیفیت محصولات و کاهش هزینه‌های تمام شده داشته باشد.
منبع:روزنامه حمایت
