نماینده ولی فقیه در امور حج بااشاره به حوادث تلخ برگزاری حج در سال های گذشته در رمی جمرات به علت فشارجمعیت و یاحوادث سال ۶۶، گفت: حادثه ای به بزرگی حادثه منا در این سال ها کم سابقه بوده است
به گزارش شهدای ایران به نقل از نسیم، حجت الاسلام قاضی عسکر در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار اعزامی خبرگزاری صدا و سیما گفت: دو حادثه دلخراش حج امسال را باید جداگانه تجزیه و تحلیل کنیم و بعد به اصل مناسک حج بپردازیم؛ ما شاهد تحولاتی در زمینه حج گذاری ایرانیان در سال جاری بودیم که این تحولات هم در حوزه مسائل فرهنگی و هم در حوزه مسائل اجرایی اتفاق افتاد.
تحقیق و بررسی علت حادثه سقوط جرثقیل
قاضی عسکر با بیان اینکه حادثه سقوط جرثقیل بسیار ناگوار بود گفت: در سال های گذشته شبیه این حادثه سابقه نداشته است، جرثقیل های طرح توسعه چند سالی است که اینجاست و اتفاقی رخ نمی داد و تخریب های گسترده نیز لطمه ای به حجاج وارد نکرد ولی باید بررسی شود که چرا این بی دقتی صورت گرفته است و گروه های تحقیق باید بررسی کنند که آیا زمان کار جرثقیل تمام شده و در حال باز شدن بوده و توفان باعث سقوط آن شده است؟ همه این ها باید بررسی شود و نیاز به تحقیق دارد؛ مسئله غیرقابل باور این است که این همه تلفات داشت.
وی با اشاره به اینکه به هر حال بارندگی باعث شده بود تا تعداد زائران در صحن مسجد الحرام به حداقل برسد و از عمق حادثه کاسته شود افزود: در این حادثه 11 نفر از هموطنان ما جان دادند.
حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه این ضایعه بسیار سنگین است و حتی اگر یک حاجی آسیب ببیند برای ما سنگین است گفت: تلاش داریم که همه حجاج سالم بیایند و سالم برگردند و وقتی با این خطر بزرگ مواجه می شویم و افرادی مثل آقای حاتمی را که استاد نخبه برجسته بود از دست دادیم فاجعه ای بزرگ بود و از دست دادن همین یک نفر برای ما فاجعه ای بزرگ بود.
عمق فاجعه تا سال ها بر اذهان خواهد ماند
وی با تاکید بر اینکه پس از حادثه گروه پزشکی ایران فوری وارد عمل شد و به امداد رسانی مشغول شد افزود: پس از حادثه جلساتی را با مدیران کاروان ها و مردم داشتیم و اوضاع را آرام کردیم ولی عمق فاجعه تا سال ها بر اذهان خواهد ماند.
مجازات مقصرین فاجعه منا
نماینده ولی فقیه در امورحج و زیارت تعطیلی شرکت ساختمانی و برخی اقدمات قضایی مثل ممنوع الخروج شدن و عذر خواهی دولت عربستان و وعده پرداخت غرامت و پذیرش دو نفر از وابستگان حجاج فوت شده برای سال آینده را از اقدمات سعودی های در این حادثه بر شمرد و تاکید کرد: این حادثه باید بررسی شود و مقصرین مشخص و مجازات شوند.
وی گفت: این پرونده را وزارت خانه پیگیری خواهد کرد و بعد از حضور در ایران نیز تیم های ما آن را دنبال خواهند کرد تا همه مردم به حق خودشان برسند و مردم واقعیت موضوع را مطلع شوند.
سرپرست حجاج ایران افزود: پیش از رفتن حجاج به سمت منا و رمی جمرات با مدیران کاروان ها و روحانیون با توجه به ازدحام در این منطقه جلساتی داشته ایم و آنان را توجیه کرده بودیم.
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: در این جلسات گفتیم که با توجه به ازدحامی که اوایل صبح وجود دارد و زائران از مشعر حرکت می کنند و منا می رسند خسته می شوند تا به خیمه برسند بنابراین اجازه دهیم صبحانه صرف کنند تا خستگی شان رفع شود و ازدحام اول صبح نیز نداشته باشیم تا آرام آرام برای رمی حرکت کنند.
وی افزود: البته از آنجا که بانوان ما شب به منا می روند و رمی می کنند از آسیب فاجعه منا مصون ماندند جز تعدادی از خانم ها که در کاروان های اهل سنت ما همراه آقایان بودند.
بی تدبیری سعودی ها موقع بروز فاجعه
نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایران گفت: مسائل مختلفی در اینجا وجود دارد، چون خودم 10 تا 15 دقیقه که از حادثه گذشت وارد منطقه شدم و دیدم پلیس عربستان ایستاده بود و همه را به سمت همین خیابانی که حادثه در آن روی داد هدایت می کرد و معلوم نیست دلیل خاصی داشتند یا بی تدبیری بوده است.
وی افزود: با توجه به تجربه چندساله ام در حج به همراه تعدادی از دوستان از مسیر دیگری که خلوت و امکان عبور راحتتر بود رفتیم که بلافاصله تلفنی به من اطلاع دادند که حادثه ای در آن خیابان اتفاق افتاده بود.
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: در مرحله اول تصور نمی کردم که عمق فاجعه تا این اندازه بالا باشد چرا که پیش از این نیز در طول تاریخ برگزاری حج بویژه در سال های اخیر اجازه می دادند اتوبوس ها در این مسیر بیایند که گاهی اوقات افرادی لابه لای اتوبوس ها به علت بوی گازوئیل آسیب می دیدند که تعدادشان از انگشتان دست بیشتر نبود.
وی ادامه داد: با اطلاع از این حادثه بلافاصله همکاران ما آماده شدند .
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: لحظات اولیه حادثه هنوز امکان ورود به آن خیابان بود و به همین علت تعدادی از امدادگران ما مجروحان زیادی را از آنجا منتقل کردند اما پس از اینکه سعودی ها متوجه عمق حادثه شدند از ورود جلوگیری کردند به گونه ای که آقایان محمدی و مجردی از حج و زیارت را که با دوربین از جنازه ها برای شناسایی عکس می گرفتند دستگیر کردند و گوشی شان را نیز گرفتند و برگرداندند.
وی تصریح کرد: از همکاران بعثه 15 نفر در آن منطقه از دنیا رفتند و تعدادی نیز مجروح شدند.
نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی ادامه داد: اینکه برخی مطرح می کنند که تعدادی از امرای سعودی از آن مسیر برای رمی رفته اند با واقعیت تطبیق ندارد زیرا مسیری که آن ها می رفتند متفاوت است، اما در سال های گذشته این ها این کار را می کردند و اگر جلوی جمعیت متراکم می شد کمی آن را نگه می داشتند و بعد اجازه حرکت می دادند؛ پرسش این است که آیا امسال نیز با این هدف بود یا هدف دیگری در کار بود.
وی گفت: اگر هر دلیلی داشت این کار آن ها بسیار اشتباه بود چرا که شرایط امسال نسبت به سال های قبل متفاوت بود به گونه ای که هوا بالای 50 درجه گرم شده بود، پس در چنین شرایطی وقتی جلوی جمعیت بسته می شود و آن را به سمت خیابان معروف 204 هدایت می کنند و جلویش را می بندند و آبی هم در کار نبود و خیمه ها هم در اطراف با نرده های آهنی پوشیده شده بود پس معلوم است که در چنین شرایطی تلفاتی ایجاد می شود.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر افزود: برخی شاهدان می گفتند جان باختگان می افتادند و بی هوش می شدند و آبی هم که نبود و اطراف هم بسته بود، طبیعتا به تدریج این اتفاق می افتد، عده ای هم برای نجات جان خود روی سقف چادرها می رفتند و زمانی که دیدند فاجعه زیاد است درها را باز کردند و یکدفعه همه رفتند.
افراد گرفتار در حادثه دو دسته بودند
وی ادامه داد: کسانی که گرفتار شدند دو دسته بودند عده ای در لحظات اولیه به علت گرما و زیر جمعیت از فشار آسیب دیدند و از دنیا رفتند و عده ای هم به علت اینکه مجروح بودند و دیر امدادرسانی شد جان باختند، پس اگر برای چنین جمعیتی این شکل فضا را طراحی کرده اند باید برای امداد و نجاتش نیز تدبیر می کردند.
قاضی عسکر تاکید کرد: نمی توان جمعیت را به خیابانی منتقل کرد که امکانات لازم را ندارد و آن ها را به امان خدا رها کرد.
وی افزود: پرسش این است که چرا جلو جمعیت را گرفتند؟ بسیاری می گویند اگر اجازه می دادند می توانستیم برویم چرا که با وجود تراکم جمعیت مسیر روان بود، بنابراین می توانستند جمعیت را کنترل کنند تا چنین مشکلی پیش نیاید؛ چرا اطلاعاتی ندادند که این مسیر جایگزین ظرفیت این جمعیت عظیم را ندارد؟
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: چرا این هلیکوپترها به کمک مردم نیامدند و با ماشین های آبپاش آنجا آب ریختند و خود این تازه مصیبت بزرگی را درست کرد.
وی ادامه داد: این اجسادی که روی هم انباشته شدند سنگین شد و این ها مصیبت بیشتری را دیدند، به هر حال مسئله بسیار مهمی است.
ضرورت تشکیل کمیته حقیقت یاب بنا به فرمایش رهبری
قاضی عسکر با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری افزود: همان طور که رهبر عزیز ما اعلام فرمودند و مسئولان نظام ما تأکید داشتند حتماً باید کمیته حقیقت یاب تشکیل شود.
وی گفت: توصیه ام به مسئولان کشور عربستان سعودی این است که در اولین گام همکاری کنند تا این مشکل برطرف شود و اگر پلیس مقصر است باید برخورد شود، دفاع مدنی که آن جا حضور داشته همان نزدیکی ها چه عکس العملی را نشان داد؟ چرا اینها از قبل آمادگی نداشتند که با برانکارد بیایند و سریع مجروحان را به بیمارستان ها منتقل کنند.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: به ما اطلاع دادند بعضی بیمارستان ها امکانات لازم پزشکی را نداشتند چون اینها فکر نمی کردند این چنین جمعیتی این جا آسیب ببیند، خب چرا از اول فکرش را نکردند، وقتی جمعیت انبوهی از گوشه و کنار دنیا می آید باید مقدمات کار را برای آن ها ببینیم، بحث امداد یک بحث جدی است، پیگیری را می گذاریم بعد از شناسایی اجساد و بازگشت پیکر مطهرشان به کشور و نتیجه هر چه باشد به مردم اطلاع می دهیم.
قاضی عسکر در خصوص شناسایی پیکر حجاج و اعلام شدن مفقودان به عنوان فوتی گفت: اینها وقتی اجساد را منتقل کردند ما در مرحله اول به دنبال مجروحان بودیم به دلیل اینکه آمار فوتی های ما افزایش پیدا نکند، تلاش کردیم در همه بیمارستان ها گروهی برای شناسایی در آنجا حضور پیدا کنند.
وی ادامه داد: یک بیمارستان صحرایی در منا داریم و اجازه دادند تا این بیمارستان مخصوص گرمازده ها و سایر بیماری هایی که حجاج در آنجا گرفتارش می شوند باشد، بلافاصله بیمارستان مکه را آماده کردند، این مجروحان و تعداد زیادی به آنجا منتقل شدند و برخی هم به بیمارستان های مختلف انتقال داده شدند.
سرپرست حجاج ایرانی در بعثه مقام معظم رهبری گفت: وقتی این حادثه اتفاق افتاد بلافاصله در منا ستاد بحران تشکیل دادیم، خود من هم از منا حرکت نکردم تا آخرین لحظه تا بعدازظهر روز دوازدهم آنجا ماندم، ستاد بحران تشکیل شد.
قاضی عسکر افزود: مسئله امدادرسانی، کمک به آسیب دیدگان و شناسایی اجساد، این ها جزو تصمیم گیری های اولیه بود که آنجا اتخاذ کردیم و بعد از همان روز به دنبال شناسایی از دست رفتگان بودیم.
وی ادامه داد: آماری از کاروان ها گرفتیم که حدود 480 نفر به خیمه های خود برنگشته بودند و از این تعداد چند نفر به عنوان مصدوم شناسایی شدند و نهایتاً جمع فوتی های و مفقودان ما حدود 464 نفر شد.
قاضی عسکر گفت: از این تعداد اجساد در روزهای اول شناسایی شد، من هم مصاحبه انجام دادم و به صورت شفاف با مردم صحبت کردم، اسامی های فوت شده ها را اعلام کردیم، بعد رسماً اعلام کردیم این تعداد مفقود داریم و واقعاً نمی دانستیم اینها مجروح یا فوتی هستند.
وی تأکید کرد: دو روز که از این حادثه گذشت تمام بیمارستان ها را دوستان سرکشی کردند حتی در جده و طائف سر زدند چون گفتند برخی مجروحان را به این دو شهر منتقل کرده اند و بیمارستان های آن جا را هم سرکشی کردند.
رئیس بعثه مقام معظم رهبری گفت: وقتی برای ما تعداد مجروحان و مصدومان مشخص شد و تصویرهایشان هم گرفته شد اکثراً شناسایی شدند و آماری دست ما آمد، اگر مفقودان را هم اعلام می کنیم، جزو فوتی ها هستند.
قاضی عسکر ادامه داد: منتها با این تفاوت که یک سری فوتی جسدهایشان شناسایی شده بود و یک سری فوتی که جسدشان مفقود بود، باید برای شناسایی می رفتیم.
وی گفت: اینجا با مشکلی جدی روبرو بودیم که یک مرتبه اوضاع تغییر کرد، اجازه نمی دادند نیروهای ما داخل سردخانه ها شوند و جنازه ها را شناسایی کنند، من نمی خواهم خاطر مردم شریف را آزرده کنم ولی بین خود و خدا شهادت می دهم که نیروهای ما و مجموعه بعثه ساعت های متوالی در سردخانه ها لابلای جنازه ها با آن شرایطی که در مراحل اولیه بود رفتند، با اینکه احساس می شد خود اینها هم آسیب دیده بودند.
قاضی عسکر ادامه داد: بعضی از آنها پیش من می آمدند و به خاطر عمق حادثه دیگر حال طبیعی و عادی نداشتیم و الآن هم نداریم، همه ما دو وظیفه داریم که 64 هزار زائر را مدیریت کنیم.
وی در خصوص مدیریت حجاج گفت: برای اینکه کار زائران به هم گره نخورد و آشفتگی به وجود نیاید، خدا را شکر مدیریت شد، کاروان ها الآن با آرامی زیارتشان را در مکه انجام می دهند و بخشی از حجاج که اعمالشان تمام شده است به میهن باز میگردند.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: کار دوم ما برای شناسایی اجساد بود، آن ها برای اجساد شماره هم می زدند ولی فردای آن روز که سراغ آن شماره می رفتیم مشاهده می کردیم که آن جسد به جای دیگری انتقال داده شده است، این بی تدبیری صورت گرفت و کار ما را بسیار سخت کرد.
قاضی عسکر گفت: جناب قاضی زاده هاشمی وزیر محترم بهداشت از طرف هیئت دولت آمدند اینجا با وزیر بهداشت عربستان مذاکره داشتند، با هیئت هایی که آن ها مشخص کردند گفتگوهایی انجام دادند، پیغام هایی که ما داشتیم، نماینده ولیعهد عربستان پیش من آمد و همه مسائل را منتقل کردند و گفتیم که سریعتر باید این اجساد شناسایی شوند و از اول هم اعلام کردیم که هیچکدام از زائران مان در عربستان دفن نخواهند شد.
وی در خصوص مواضع سعودی ها افزود: آن ها به دلیل اتمام حجتی که از کشور ایران اعلام شد گفتند که ما هیچ جنازه ایرانی را دفن نمی کنیم.
تشکر از مقام معظم رهبری به دلیل مواضع قاطع شان
قاضی عسکر ادامه داد: من به سهم خود از مقام معظم رهبری به دلیل مواضع قاطع شان تشکر می کنم، من در روزهای اول از طریق دفترمان، معظم له را در جریان قرار دادم، حقیقتاً من گاهی نمی توانستم بر اعصاب خود مسلط باشم، به خاطر عمق فاجعه.
وی افزود: من هیچ وقت جلوی مردم اشک نریختم اما در خفا بسیار گریستم چون می فهمیدم چه اتفاقی افتاده است، خود شما دیدید که این عزیزان که در بعثه جلوی چشم ما مانند جناب محسن حسنی کارگر از گروه تواشیح، عزیزان مان از وزارت خارجه، 12 نفر روحانیون ما، از مدیران کاروان ما، از صدا و سیما به هر حال در این حادثه جان خود را به پروردگار دادند، برای ما خیلی سنگین بود.
قاضی عسکر ادامه داد: فوت جناب آقای رکن آبادی، آقای آقایی پور و عموم مردم و بعضی از این هایی که خدمتشان می رسیدیم اصلاً قابل تحمل نیست.
وی افزود: در این حادثه خانمی سه برادر خود را از دست داد و جانبازی که بعد از سالها به حج آمده بود و پسرش نیز برای کمکش در این سفر او را همراهی می کرد پیش من آمده و می گوید دار و ندار من همین یک پسر بود و یک دختر ولی پسرم را در این حادثه از دست دادم.
قاضی عسکر گفت: این جانباز روحیه مقاومی داشت، ما چگونه می توانیم این ها را تحمل کنیم، قلب انسان ذوب می شود، ما مسلمان هستیم، ما شیعه اهل بیت (ع) هستیم، چگونه می توانیم بشنویم و طاقت بیاوریم.
وی همچنین به برخی از خانواده های داغدار که عزیزانشان را در این فاجعه از دست داده بودند اشاره کرد و افزود: تعدادی از خانم ها با همسران شان به حج آمده بودند و حالا بدون همسر بازگشته اند، اینها چگونه جواب بچه هایشان را بدهند.
قاضی عسکر با بیان اینکه ما باید به داشتن چنین رهبری افتخار کنیم گفت: وقتی زمانی تعلل در انتقال اجساد به وجود آمد رهبری چنین قاطعانه و شجاعانه در دفاع از ملت و زائران بیت الله الحرام موضع گیری میکنند که باید از ایشان تشکر کنیم، مواضع قاطعانه ایشان باعث شد کارها در عربستان سرعت بگیرد و اجساد زودتر به کشور منتقل شود.
وی همچنین از رئیس جمهور به خاطر موضع گیری هایشان در سازمان ملل و جاهای دیگر تشکر کرد.
سرپرست حجاج ایرانی گفت: در گام اول 104 نفر از اجساد شناسایی شد و به ایران منتقل گشت، روز بعد نیز 114 نفر دیگر شناسایی و شب به ایران منتقل شدند.
قاضی عسکر با بیان اینکه اجساد با اسم و مشخصات شناسایی شده اند افزود: اجساد مطهر در جده شستشو می شوند و آمپول خاصی به آن ها تزریق شده است تا جسدها مشکلی پیدا نکنند و در تابوت قرار می گیرند.
وی گفت: بر روی تابوت ها تصاویر جسد و مشخصات نوشته می شود.
قاضی عسکر افزود: بنده و آقای اوحدی برای پیگیری روند انتقال اجساد تا چند روز آینده در مکه خواهیم ماند.
اجساد شناسایی شده در عربستان دفن نخواهند شد
وی با بیان اینکه اکثر اجساد شناسایی شده را به ایران انتقال می دهیم گفت: برخی دیگر که شناسایی نشوند که آن هم به دلیل از دست دادن نشانه های هویت شان است، مقامات سعودی قول داده اند که اجساد را دفن نخواهند کرد.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: بعضی از اجساد از طریق خانواده ها و برخی از طریق مدیر کاروان ها شناسایی شده اند البته اگر این مراحل جواب گو نبود تنها راه باقی مانده آزمایش دی ان ای است.
قاضی عسکر ادامه داد: وزیر بهداشت کشورمان طبق گفتگویی که با وزیر بهداشت سعودی داشته اند قرار بر این شده است به دلیل طولانی بودن آزمایش دی ان ای جسدی که مشخصات ایرانی بودن دارد به ایران منتقل شود تا آزمایشات مربوطه در ایران بر روی اجساد انجام شود.
وی با اشاره به تأثر وزرای حج و بعثه های دیگر کشورها از حادثه منا افزود: بعضی از مسئولان حج کشورها به دیدن ما می آمدند و به شدت از این حادثه متأثر بودند و وقتی می فهمیدند بیشتر حاجیان از دست رفته در منا متعلق به ایران است متأثر می شدند.
قاضی عسکر گفت: جهان اسلام از این حادثه متأثر است چون آسیب دیدگان فقط متعلق به ایران نبود و بیشتر کشورها از این حادثه آسیب دیدند.
وی با تأکید بر تشکیل هر چه سریعتر کمیته حقیقت یاب افزود: پیشنهاد ما به مقامات عربستان این بود که واقعیت را به مردم بگویند و از دیگر کشورها برای این موضوع کمک بگیرند و برای آینده هم فکری کنند و پاسخ قانع کننده ای به دولت ها و ملت ها بدهند.
پرداخت دیه از سوی مسئولان حج به خانواده های جان باختگان
سرپرست حجاج ایرانی با اشاره به اینکه مسئولان حج عربستان باید به خانواده های جان باختگان منا دیه پرداخت کنند گفت: جان باختگان منا در این حادثه مظلومانه جان به جان آفرین تسلیم کردند.
قاضی عسکر افزود: این موضوعات از طریق ما در دست پیگیری است و امیدواریم نتیجه بخش باشد.
مگر می شود حج را تعطیل کرد
وی با بیان اینکه حج امسال با همه تلخی اش گذشت اما این حادثه از حافظه تاریخ محو نخواهد شد گفت: مگر می شود حج را که واجب الهی است تعطیل کرد، امیرالمؤمنین (ع) در وصیت آخرشان به امام حسن مجتبی و امام حسین (ع) فرمودند که الله الله فی بیت ربکم و در فقه ما هم آمده است که اگر خانه خدا از حج گزار خالی شد، حکومت اسلامی وظیفه دارد از هزینه بیت المال یک عده را به حج بفرستد؛ مگر می شود حج را تعطیل کرد.
قاضی عسکر خطاب به مسئولان حج سعودی افزود: آیا می خواهند به همین شیوه منا را در سال های آینده اداره کنند؟
وی با اشاره به پیشنهاد مهندس شهرستانی به مسئولان حج عربستان گفت: چند سال پیش ایشان به حج آمده اند و مصاحبه ای در این زمینه از ایشان وجود دارد، مهندس شهرستانی در سال 54 پیشنهادی مبنی بر اینکه در منا ساختمان سازی شود به مقامات عربستانی داده بودند که این ساختمان سازی در چند طبقه انجام شود تا چند میلیون نفر گنجایش اسکان در آن را داشته باشند.
قاضی عسکر افزود: طرح مهندس شهرستانی مورد قبول واقع شد، مخزن آب در منا زدند، باند هلیکوپتر ایجاد کردند و شروع به اجرای طرح نمودند اما در آن زمان بن باز مفتی عربستان گفته بود که لابناء فی منا و بر اساس یک روایت غیرمستدل گفته بودند در منا نباید ساختمان سازی شود و نهایت این اتفاق افتاد و سال های سال عربستانی ها با خیمه هایی که در منا احداث کردند معلوم است که نمی توانند جمعیت را پاسخگو باشند.
وی با اشاره به کاهش 20 درصدی ظرفیت کشورها در حج گفت: از سال آینده می خواهند 20 درصد را دوباره اضافه کنند و جمعیت حج افزایش پیدا کند، با همین خیابان های باریک می خواهند افراد را به جمرات بفرستند، خب مطمئناً این حوادث دوباره تکرار خواهد شد.
قاضی عسکر با اشاره به اینکه منا گنجایش چنین جمعیتی را ندارد افزود: مقامات حج عربستان در مزدلفه چادر زدند و عده ای را در آنجا اسکان می دهند که مبیته به منا از لحاظ شرعی مشکل دارد و درست نیست.
مسئولان عربستانی باید منا را در چند طبقه بسازند
وی گفت: مسئولان عربستان باید از افکار روشن ملت های مسلمان و متخصصین کشورهای اسلامی استفاده کنند و منا را در چند طبقه بسازند نه به شکل ساختمان های آپارتمانی که آن هم آسیب های جدی به همراه دارد.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: کمک گرفتن از دیگر کشورها به معنای این نیست که آن ها بگویند ما ناتوانیم و باید به ما کمک کنید بلکه خود قرآن می فرماید و شاورهم فی الامر، از پیامبر (ص) که مهمتر نداریم، خدا به پیامبر (ص) می فرماید که از مردم مشورت بگیر.
قاضی عسکر با اشاره به بحث امداد و نجات گفت: در این زمینه باید کار جدی انجام شود نمی شود مجروح را از منا به مکه ببریم، تا قبل از رسیدن به بیمارستان جانش را از دست بدهد.
وی ادامه داد: اگر این حادثه تکرار شود، آمبولانس ها چگونه تردد خواهند کرد؟ مردم کجا بروند؟
قاضی عسکر با بیان اینکه مسئولان عربستان باید در روش های اجرایی خود تجدید نظر کنند گفت: اگر در این زمینه تجدید نظر صورت نگیرد این آسیب ها تکرار می شود.
وی با رد صحبت هایی در زمینه قضا و قدر الهی در حادثه منا افزود: چرا حرف هایی می زنند که یک عده انسان عالم بر آنها خرده بگیرند؟ نمی شود که خود را از بالای پشت بام به پایین پرت کنیم و بگوییم قضا و قدر الهی است. قضا و قدر الهی در اسلام معنای دیگری دارد، نباید مردم را به قتلگاه بفرستید و بگویید قضا و قدر الهی بوده است در صورتی که می توانستید از این حادثه پیشگیری کنیم.
نیروی نظامی در منا و مشعر برای چه حضور داشت؟
قاضی عسکر با انتقاد از حضور نیروی نظامی در منا گفت: برای کار امداد نباید از نیروی نظامی استفاده کرد، اصلاً نیروی نظامی در منا و مشعر برای چه حضور داشت؟ شما که هر سال حج و عمره انجام می دهید و فقط 800 هزار نفر عمره گزار از ایران به عربستان آمده اند باید جدی تر به مسئولیت تان عمل کنید.
وی با بیان اینکه باید گروه ویژه امداد حج ایجاد شود افزود: انسان های آموزش دیده باید در امداد حج حضور داشته باشند تا برای هر مجروحی بتوانند امدادرسانی کنند مثلاً پیرمردی که دندان مصنوعی دارد باید بدانند که در این لحظه اگر کمک ویژه نشود، فرد خفه خواهد شد.
سرپرست حجاج ایرانی به جدی بودن مسائل عنوان شده اشاره کرد و گفت: بعد از حج کمیته های کارشناسی تشکیل خواهیم داد و راه حل برای پیشگیری از این حوادث ارائه می دهیم.
قاضی عسکر افزود: عربستان هم باید همکاری های ویژه ای برای مشخص شدن مقصر اصلی حادثه منا انجام دهد و به صورت قاطع با مقصرین برخورد کند.
وی خطاب به خانواده های جان باختگان منا گفت: فرهنگ ما فرهنگ قرآن است که در آن آمده است و بشرالصابرینَ الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انا لله و انا الیه راجعون و ما جز صبر کاری نمی توانیم انجام دهیم.
قاضی عسکر با اشاره به صبر خانواده های شهدا افزود: جان باختگان منا در حال احرام جان دادند همان طور که در روایتی داریم کسانی که در حال احرام جان دهند فردای قیامت در حال احرام و لبیک گو محشور می شوند.
وی گفت: خداوند در عرفات هم می بخشد و هم می آمرزد، درست است عزیزان مان را از دست داده ایم ولی آن ها به بهشت راه پیدا کرده اند و ان شاء الله بازماندگان صبر پیشه کنند تا اجر مضاعف بگیرند.
قاضی عسکر افزود: ما مسئولان ایران در مکه تا رساندن به نتیجه، تلاش می کنیم و نتایج را به اطلاع مردم میرسانیم.
تحقیق و بررسی علت حادثه سقوط جرثقیل
قاضی عسکر با بیان اینکه حادثه سقوط جرثقیل بسیار ناگوار بود گفت: در سال های گذشته شبیه این حادثه سابقه نداشته است، جرثقیل های طرح توسعه چند سالی است که اینجاست و اتفاقی رخ نمی داد و تخریب های گسترده نیز لطمه ای به حجاج وارد نکرد ولی باید بررسی شود که چرا این بی دقتی صورت گرفته است و گروه های تحقیق باید بررسی کنند که آیا زمان کار جرثقیل تمام شده و در حال باز شدن بوده و توفان باعث سقوط آن شده است؟ همه این ها باید بررسی شود و نیاز به تحقیق دارد؛ مسئله غیرقابل باور این است که این همه تلفات داشت.
وی با اشاره به اینکه به هر حال بارندگی باعث شده بود تا تعداد زائران در صحن مسجد الحرام به حداقل برسد و از عمق حادثه کاسته شود افزود: در این حادثه 11 نفر از هموطنان ما جان دادند.
حجت الاسلام قاضی عسکر با بیان اینکه این ضایعه بسیار سنگین است و حتی اگر یک حاجی آسیب ببیند برای ما سنگین است گفت: تلاش داریم که همه حجاج سالم بیایند و سالم برگردند و وقتی با این خطر بزرگ مواجه می شویم و افرادی مثل آقای حاتمی را که استاد نخبه برجسته بود از دست دادیم فاجعه ای بزرگ بود و از دست دادن همین یک نفر برای ما فاجعه ای بزرگ بود.
عمق فاجعه تا سال ها بر اذهان خواهد ماند
وی با تاکید بر اینکه پس از حادثه گروه پزشکی ایران فوری وارد عمل شد و به امداد رسانی مشغول شد افزود: پس از حادثه جلساتی را با مدیران کاروان ها و مردم داشتیم و اوضاع را آرام کردیم ولی عمق فاجعه تا سال ها بر اذهان خواهد ماند.
مجازات مقصرین فاجعه منا
نماینده ولی فقیه در امورحج و زیارت تعطیلی شرکت ساختمانی و برخی اقدمات قضایی مثل ممنوع الخروج شدن و عذر خواهی دولت عربستان و وعده پرداخت غرامت و پذیرش دو نفر از وابستگان حجاج فوت شده برای سال آینده را از اقدمات سعودی های در این حادثه بر شمرد و تاکید کرد: این حادثه باید بررسی شود و مقصرین مشخص و مجازات شوند.
وی گفت: این پرونده را وزارت خانه پیگیری خواهد کرد و بعد از حضور در ایران نیز تیم های ما آن را دنبال خواهند کرد تا همه مردم به حق خودشان برسند و مردم واقعیت موضوع را مطلع شوند.
سرپرست حجاج ایران افزود: پیش از رفتن حجاج به سمت منا و رمی جمرات با مدیران کاروان ها و روحانیون با توجه به ازدحام در این منطقه جلساتی داشته ایم و آنان را توجیه کرده بودیم.
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: در این جلسات گفتیم که با توجه به ازدحامی که اوایل صبح وجود دارد و زائران از مشعر حرکت می کنند و منا می رسند خسته می شوند تا به خیمه برسند بنابراین اجازه دهیم صبحانه صرف کنند تا خستگی شان رفع شود و ازدحام اول صبح نیز نداشته باشیم تا آرام آرام برای رمی حرکت کنند.
وی افزود: البته از آنجا که بانوان ما شب به منا می روند و رمی می کنند از آسیب فاجعه منا مصون ماندند جز تعدادی از خانم ها که در کاروان های اهل سنت ما همراه آقایان بودند.
بی تدبیری سعودی ها موقع بروز فاجعه
نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایران گفت: مسائل مختلفی در اینجا وجود دارد، چون خودم 10 تا 15 دقیقه که از حادثه گذشت وارد منطقه شدم و دیدم پلیس عربستان ایستاده بود و همه را به سمت همین خیابانی که حادثه در آن روی داد هدایت می کرد و معلوم نیست دلیل خاصی داشتند یا بی تدبیری بوده است.
وی افزود: با توجه به تجربه چندساله ام در حج به همراه تعدادی از دوستان از مسیر دیگری که خلوت و امکان عبور راحتتر بود رفتیم که بلافاصله تلفنی به من اطلاع دادند که حادثه ای در آن خیابان اتفاق افتاده بود.
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: در مرحله اول تصور نمی کردم که عمق فاجعه تا این اندازه بالا باشد چرا که پیش از این نیز در طول تاریخ برگزاری حج بویژه در سال های اخیر اجازه می دادند اتوبوس ها در این مسیر بیایند که گاهی اوقات افرادی لابه لای اتوبوس ها به علت بوی گازوئیل آسیب می دیدند که تعدادشان از انگشتان دست بیشتر نبود.
وی ادامه داد: با اطلاع از این حادثه بلافاصله همکاران ما آماده شدند .
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: لحظات اولیه حادثه هنوز امکان ورود به آن خیابان بود و به همین علت تعدادی از امدادگران ما مجروحان زیادی را از آنجا منتقل کردند اما پس از اینکه سعودی ها متوجه عمق حادثه شدند از ورود جلوگیری کردند به گونه ای که آقایان محمدی و مجردی از حج و زیارت را که با دوربین از جنازه ها برای شناسایی عکس می گرفتند دستگیر کردند و گوشی شان را نیز گرفتند و برگرداندند.
وی تصریح کرد: از همکاران بعثه 15 نفر در آن منطقه از دنیا رفتند و تعدادی نیز مجروح شدند.
نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی ادامه داد: اینکه برخی مطرح می کنند که تعدادی از امرای سعودی از آن مسیر برای رمی رفته اند با واقعیت تطبیق ندارد زیرا مسیری که آن ها می رفتند متفاوت است، اما در سال های گذشته این ها این کار را می کردند و اگر جلوی جمعیت متراکم می شد کمی آن را نگه می داشتند و بعد اجازه حرکت می دادند؛ پرسش این است که آیا امسال نیز با این هدف بود یا هدف دیگری در کار بود.
وی گفت: اگر هر دلیلی داشت این کار آن ها بسیار اشتباه بود چرا که شرایط امسال نسبت به سال های قبل متفاوت بود به گونه ای که هوا بالای 50 درجه گرم شده بود، پس در چنین شرایطی وقتی جلوی جمعیت بسته می شود و آن را به سمت خیابان معروف 204 هدایت می کنند و جلویش را می بندند و آبی هم در کار نبود و خیمه ها هم در اطراف با نرده های آهنی پوشیده شده بود پس معلوم است که در چنین شرایطی تلفاتی ایجاد می شود.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر افزود: برخی شاهدان می گفتند جان باختگان می افتادند و بی هوش می شدند و آبی هم که نبود و اطراف هم بسته بود، طبیعتا به تدریج این اتفاق می افتد، عده ای هم برای نجات جان خود روی سقف چادرها می رفتند و زمانی که دیدند فاجعه زیاد است درها را باز کردند و یکدفعه همه رفتند.
افراد گرفتار در حادثه دو دسته بودند
وی ادامه داد: کسانی که گرفتار شدند دو دسته بودند عده ای در لحظات اولیه به علت گرما و زیر جمعیت از فشار آسیب دیدند و از دنیا رفتند و عده ای هم به علت اینکه مجروح بودند و دیر امدادرسانی شد جان باختند، پس اگر برای چنین جمعیتی این شکل فضا را طراحی کرده اند باید برای امداد و نجاتش نیز تدبیر می کردند.
قاضی عسکر تاکید کرد: نمی توان جمعیت را به خیابانی منتقل کرد که امکانات لازم را ندارد و آن ها را به امان خدا رها کرد.
وی افزود: پرسش این است که چرا جلو جمعیت را گرفتند؟ بسیاری می گویند اگر اجازه می دادند می توانستیم برویم چرا که با وجود تراکم جمعیت مسیر روان بود، بنابراین می توانستند جمعیت را کنترل کنند تا چنین مشکلی پیش نیاید؛ چرا اطلاعاتی ندادند که این مسیر جایگزین ظرفیت این جمعیت عظیم را ندارد؟
حجت الاسلام قاضی عسکر گفت: چرا این هلیکوپترها به کمک مردم نیامدند و با ماشین های آبپاش آنجا آب ریختند و خود این تازه مصیبت بزرگی را درست کرد.
وی ادامه داد: این اجسادی که روی هم انباشته شدند سنگین شد و این ها مصیبت بیشتری را دیدند، به هر حال مسئله بسیار مهمی است.
ضرورت تشکیل کمیته حقیقت یاب بنا به فرمایش رهبری
قاضی عسکر با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری افزود: همان طور که رهبر عزیز ما اعلام فرمودند و مسئولان نظام ما تأکید داشتند حتماً باید کمیته حقیقت یاب تشکیل شود.
وی گفت: توصیه ام به مسئولان کشور عربستان سعودی این است که در اولین گام همکاری کنند تا این مشکل برطرف شود و اگر پلیس مقصر است باید برخورد شود، دفاع مدنی که آن جا حضور داشته همان نزدیکی ها چه عکس العملی را نشان داد؟ چرا اینها از قبل آمادگی نداشتند که با برانکارد بیایند و سریع مجروحان را به بیمارستان ها منتقل کنند.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: به ما اطلاع دادند بعضی بیمارستان ها امکانات لازم پزشکی را نداشتند چون اینها فکر نمی کردند این چنین جمعیتی این جا آسیب ببیند، خب چرا از اول فکرش را نکردند، وقتی جمعیت انبوهی از گوشه و کنار دنیا می آید باید مقدمات کار را برای آن ها ببینیم، بحث امداد یک بحث جدی است، پیگیری را می گذاریم بعد از شناسایی اجساد و بازگشت پیکر مطهرشان به کشور و نتیجه هر چه باشد به مردم اطلاع می دهیم.
قاضی عسکر در خصوص شناسایی پیکر حجاج و اعلام شدن مفقودان به عنوان فوتی گفت: اینها وقتی اجساد را منتقل کردند ما در مرحله اول به دنبال مجروحان بودیم به دلیل اینکه آمار فوتی های ما افزایش پیدا نکند، تلاش کردیم در همه بیمارستان ها گروهی برای شناسایی در آنجا حضور پیدا کنند.
وی ادامه داد: یک بیمارستان صحرایی در منا داریم و اجازه دادند تا این بیمارستان مخصوص گرمازده ها و سایر بیماری هایی که حجاج در آنجا گرفتارش می شوند باشد، بلافاصله بیمارستان مکه را آماده کردند، این مجروحان و تعداد زیادی به آنجا منتقل شدند و برخی هم به بیمارستان های مختلف انتقال داده شدند.
سرپرست حجاج ایرانی در بعثه مقام معظم رهبری گفت: وقتی این حادثه اتفاق افتاد بلافاصله در منا ستاد بحران تشکیل دادیم، خود من هم از منا حرکت نکردم تا آخرین لحظه تا بعدازظهر روز دوازدهم آنجا ماندم، ستاد بحران تشکیل شد.
قاضی عسکر افزود: مسئله امدادرسانی، کمک به آسیب دیدگان و شناسایی اجساد، این ها جزو تصمیم گیری های اولیه بود که آنجا اتخاذ کردیم و بعد از همان روز به دنبال شناسایی از دست رفتگان بودیم.
وی ادامه داد: آماری از کاروان ها گرفتیم که حدود 480 نفر به خیمه های خود برنگشته بودند و از این تعداد چند نفر به عنوان مصدوم شناسایی شدند و نهایتاً جمع فوتی های و مفقودان ما حدود 464 نفر شد.
قاضی عسکر گفت: از این تعداد اجساد در روزهای اول شناسایی شد، من هم مصاحبه انجام دادم و به صورت شفاف با مردم صحبت کردم، اسامی های فوت شده ها را اعلام کردیم، بعد رسماً اعلام کردیم این تعداد مفقود داریم و واقعاً نمی دانستیم اینها مجروح یا فوتی هستند.
وی تأکید کرد: دو روز که از این حادثه گذشت تمام بیمارستان ها را دوستان سرکشی کردند حتی در جده و طائف سر زدند چون گفتند برخی مجروحان را به این دو شهر منتقل کرده اند و بیمارستان های آن جا را هم سرکشی کردند.
رئیس بعثه مقام معظم رهبری گفت: وقتی برای ما تعداد مجروحان و مصدومان مشخص شد و تصویرهایشان هم گرفته شد اکثراً شناسایی شدند و آماری دست ما آمد، اگر مفقودان را هم اعلام می کنیم، جزو فوتی ها هستند.
قاضی عسکر ادامه داد: منتها با این تفاوت که یک سری فوتی جسدهایشان شناسایی شده بود و یک سری فوتی که جسدشان مفقود بود، باید برای شناسایی می رفتیم.
وی گفت: اینجا با مشکلی جدی روبرو بودیم که یک مرتبه اوضاع تغییر کرد، اجازه نمی دادند نیروهای ما داخل سردخانه ها شوند و جنازه ها را شناسایی کنند، من نمی خواهم خاطر مردم شریف را آزرده کنم ولی بین خود و خدا شهادت می دهم که نیروهای ما و مجموعه بعثه ساعت های متوالی در سردخانه ها لابلای جنازه ها با آن شرایطی که در مراحل اولیه بود رفتند، با اینکه احساس می شد خود اینها هم آسیب دیده بودند.
قاضی عسکر ادامه داد: بعضی از آنها پیش من می آمدند و به خاطر عمق حادثه دیگر حال طبیعی و عادی نداشتیم و الآن هم نداریم، همه ما دو وظیفه داریم که 64 هزار زائر را مدیریت کنیم.
وی در خصوص مدیریت حجاج گفت: برای اینکه کار زائران به هم گره نخورد و آشفتگی به وجود نیاید، خدا را شکر مدیریت شد، کاروان ها الآن با آرامی زیارتشان را در مکه انجام می دهند و بخشی از حجاج که اعمالشان تمام شده است به میهن باز میگردند.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: کار دوم ما برای شناسایی اجساد بود، آن ها برای اجساد شماره هم می زدند ولی فردای آن روز که سراغ آن شماره می رفتیم مشاهده می کردیم که آن جسد به جای دیگری انتقال داده شده است، این بی تدبیری صورت گرفت و کار ما را بسیار سخت کرد.
قاضی عسکر گفت: جناب قاضی زاده هاشمی وزیر محترم بهداشت از طرف هیئت دولت آمدند اینجا با وزیر بهداشت عربستان مذاکره داشتند، با هیئت هایی که آن ها مشخص کردند گفتگوهایی انجام دادند، پیغام هایی که ما داشتیم، نماینده ولیعهد عربستان پیش من آمد و همه مسائل را منتقل کردند و گفتیم که سریعتر باید این اجساد شناسایی شوند و از اول هم اعلام کردیم که هیچکدام از زائران مان در عربستان دفن نخواهند شد.
وی در خصوص مواضع سعودی ها افزود: آن ها به دلیل اتمام حجتی که از کشور ایران اعلام شد گفتند که ما هیچ جنازه ایرانی را دفن نمی کنیم.
تشکر از مقام معظم رهبری به دلیل مواضع قاطع شان
قاضی عسکر ادامه داد: من به سهم خود از مقام معظم رهبری به دلیل مواضع قاطع شان تشکر می کنم، من در روزهای اول از طریق دفترمان، معظم له را در جریان قرار دادم، حقیقتاً من گاهی نمی توانستم بر اعصاب خود مسلط باشم، به خاطر عمق فاجعه.
وی افزود: من هیچ وقت جلوی مردم اشک نریختم اما در خفا بسیار گریستم چون می فهمیدم چه اتفاقی افتاده است، خود شما دیدید که این عزیزان که در بعثه جلوی چشم ما مانند جناب محسن حسنی کارگر از گروه تواشیح، عزیزان مان از وزارت خارجه، 12 نفر روحانیون ما، از مدیران کاروان ما، از صدا و سیما به هر حال در این حادثه جان خود را به پروردگار دادند، برای ما خیلی سنگین بود.
قاضی عسکر ادامه داد: فوت جناب آقای رکن آبادی، آقای آقایی پور و عموم مردم و بعضی از این هایی که خدمتشان می رسیدیم اصلاً قابل تحمل نیست.
وی افزود: در این حادثه خانمی سه برادر خود را از دست داد و جانبازی که بعد از سالها به حج آمده بود و پسرش نیز برای کمکش در این سفر او را همراهی می کرد پیش من آمده و می گوید دار و ندار من همین یک پسر بود و یک دختر ولی پسرم را در این حادثه از دست دادم.
قاضی عسکر گفت: این جانباز روحیه مقاومی داشت، ما چگونه می توانیم این ها را تحمل کنیم، قلب انسان ذوب می شود، ما مسلمان هستیم، ما شیعه اهل بیت (ع) هستیم، چگونه می توانیم بشنویم و طاقت بیاوریم.
وی همچنین به برخی از خانواده های داغدار که عزیزانشان را در این فاجعه از دست داده بودند اشاره کرد و افزود: تعدادی از خانم ها با همسران شان به حج آمده بودند و حالا بدون همسر بازگشته اند، اینها چگونه جواب بچه هایشان را بدهند.
قاضی عسکر با بیان اینکه ما باید به داشتن چنین رهبری افتخار کنیم گفت: وقتی زمانی تعلل در انتقال اجساد به وجود آمد رهبری چنین قاطعانه و شجاعانه در دفاع از ملت و زائران بیت الله الحرام موضع گیری میکنند که باید از ایشان تشکر کنیم، مواضع قاطعانه ایشان باعث شد کارها در عربستان سرعت بگیرد و اجساد زودتر به کشور منتقل شود.
وی همچنین از رئیس جمهور به خاطر موضع گیری هایشان در سازمان ملل و جاهای دیگر تشکر کرد.
سرپرست حجاج ایرانی گفت: در گام اول 104 نفر از اجساد شناسایی شد و به ایران منتقل گشت، روز بعد نیز 114 نفر دیگر شناسایی و شب به ایران منتقل شدند.
قاضی عسکر با بیان اینکه اجساد با اسم و مشخصات شناسایی شده اند افزود: اجساد مطهر در جده شستشو می شوند و آمپول خاصی به آن ها تزریق شده است تا جسدها مشکلی پیدا نکنند و در تابوت قرار می گیرند.
وی گفت: بر روی تابوت ها تصاویر جسد و مشخصات نوشته می شود.
قاضی عسکر افزود: بنده و آقای اوحدی برای پیگیری روند انتقال اجساد تا چند روز آینده در مکه خواهیم ماند.
اجساد شناسایی شده در عربستان دفن نخواهند شد
وی با بیان اینکه اکثر اجساد شناسایی شده را به ایران انتقال می دهیم گفت: برخی دیگر که شناسایی نشوند که آن هم به دلیل از دست دادن نشانه های هویت شان است، مقامات سعودی قول داده اند که اجساد را دفن نخواهند کرد.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: بعضی از اجساد از طریق خانواده ها و برخی از طریق مدیر کاروان ها شناسایی شده اند البته اگر این مراحل جواب گو نبود تنها راه باقی مانده آزمایش دی ان ای است.
قاضی عسکر ادامه داد: وزیر بهداشت کشورمان طبق گفتگویی که با وزیر بهداشت سعودی داشته اند قرار بر این شده است به دلیل طولانی بودن آزمایش دی ان ای جسدی که مشخصات ایرانی بودن دارد به ایران منتقل شود تا آزمایشات مربوطه در ایران بر روی اجساد انجام شود.
وی با اشاره به تأثر وزرای حج و بعثه های دیگر کشورها از حادثه منا افزود: بعضی از مسئولان حج کشورها به دیدن ما می آمدند و به شدت از این حادثه متأثر بودند و وقتی می فهمیدند بیشتر حاجیان از دست رفته در منا متعلق به ایران است متأثر می شدند.
قاضی عسکر گفت: جهان اسلام از این حادثه متأثر است چون آسیب دیدگان فقط متعلق به ایران نبود و بیشتر کشورها از این حادثه آسیب دیدند.
وی با تأکید بر تشکیل هر چه سریعتر کمیته حقیقت یاب افزود: پیشنهاد ما به مقامات عربستان این بود که واقعیت را به مردم بگویند و از دیگر کشورها برای این موضوع کمک بگیرند و برای آینده هم فکری کنند و پاسخ قانع کننده ای به دولت ها و ملت ها بدهند.
پرداخت دیه از سوی مسئولان حج به خانواده های جان باختگان
سرپرست حجاج ایرانی با اشاره به اینکه مسئولان حج عربستان باید به خانواده های جان باختگان منا دیه پرداخت کنند گفت: جان باختگان منا در این حادثه مظلومانه جان به جان آفرین تسلیم کردند.
قاضی عسکر افزود: این موضوعات از طریق ما در دست پیگیری است و امیدواریم نتیجه بخش باشد.
مگر می شود حج را تعطیل کرد
وی با بیان اینکه حج امسال با همه تلخی اش گذشت اما این حادثه از حافظه تاریخ محو نخواهد شد گفت: مگر می شود حج را که واجب الهی است تعطیل کرد، امیرالمؤمنین (ع) در وصیت آخرشان به امام حسن مجتبی و امام حسین (ع) فرمودند که الله الله فی بیت ربکم و در فقه ما هم آمده است که اگر خانه خدا از حج گزار خالی شد، حکومت اسلامی وظیفه دارد از هزینه بیت المال یک عده را به حج بفرستد؛ مگر می شود حج را تعطیل کرد.
قاضی عسکر خطاب به مسئولان حج سعودی افزود: آیا می خواهند به همین شیوه منا را در سال های آینده اداره کنند؟
وی با اشاره به پیشنهاد مهندس شهرستانی به مسئولان حج عربستان گفت: چند سال پیش ایشان به حج آمده اند و مصاحبه ای در این زمینه از ایشان وجود دارد، مهندس شهرستانی در سال 54 پیشنهادی مبنی بر اینکه در منا ساختمان سازی شود به مقامات عربستانی داده بودند که این ساختمان سازی در چند طبقه انجام شود تا چند میلیون نفر گنجایش اسکان در آن را داشته باشند.
قاضی عسکر افزود: طرح مهندس شهرستانی مورد قبول واقع شد، مخزن آب در منا زدند، باند هلیکوپتر ایجاد کردند و شروع به اجرای طرح نمودند اما در آن زمان بن باز مفتی عربستان گفته بود که لابناء فی منا و بر اساس یک روایت غیرمستدل گفته بودند در منا نباید ساختمان سازی شود و نهایت این اتفاق افتاد و سال های سال عربستانی ها با خیمه هایی که در منا احداث کردند معلوم است که نمی توانند جمعیت را پاسخگو باشند.
وی با اشاره به کاهش 20 درصدی ظرفیت کشورها در حج گفت: از سال آینده می خواهند 20 درصد را دوباره اضافه کنند و جمعیت حج افزایش پیدا کند، با همین خیابان های باریک می خواهند افراد را به جمرات بفرستند، خب مطمئناً این حوادث دوباره تکرار خواهد شد.
قاضی عسکر با اشاره به اینکه منا گنجایش چنین جمعیتی را ندارد افزود: مقامات حج عربستان در مزدلفه چادر زدند و عده ای را در آنجا اسکان می دهند که مبیته به منا از لحاظ شرعی مشکل دارد و درست نیست.
مسئولان عربستانی باید منا را در چند طبقه بسازند
وی گفت: مسئولان عربستان باید از افکار روشن ملت های مسلمان و متخصصین کشورهای اسلامی استفاده کنند و منا را در چند طبقه بسازند نه به شکل ساختمان های آپارتمانی که آن هم آسیب های جدی به همراه دارد.
سرپرست حجاج ایرانی افزود: کمک گرفتن از دیگر کشورها به معنای این نیست که آن ها بگویند ما ناتوانیم و باید به ما کمک کنید بلکه خود قرآن می فرماید و شاورهم فی الامر، از پیامبر (ص) که مهمتر نداریم، خدا به پیامبر (ص) می فرماید که از مردم مشورت بگیر.
قاضی عسکر با اشاره به بحث امداد و نجات گفت: در این زمینه باید کار جدی انجام شود نمی شود مجروح را از منا به مکه ببریم، تا قبل از رسیدن به بیمارستان جانش را از دست بدهد.
وی ادامه داد: اگر این حادثه تکرار شود، آمبولانس ها چگونه تردد خواهند کرد؟ مردم کجا بروند؟
قاضی عسکر با بیان اینکه مسئولان عربستان باید در روش های اجرایی خود تجدید نظر کنند گفت: اگر در این زمینه تجدید نظر صورت نگیرد این آسیب ها تکرار می شود.
وی با رد صحبت هایی در زمینه قضا و قدر الهی در حادثه منا افزود: چرا حرف هایی می زنند که یک عده انسان عالم بر آنها خرده بگیرند؟ نمی شود که خود را از بالای پشت بام به پایین پرت کنیم و بگوییم قضا و قدر الهی است. قضا و قدر الهی در اسلام معنای دیگری دارد، نباید مردم را به قتلگاه بفرستید و بگویید قضا و قدر الهی بوده است در صورتی که می توانستید از این حادثه پیشگیری کنیم.
نیروی نظامی در منا و مشعر برای چه حضور داشت؟
قاضی عسکر با انتقاد از حضور نیروی نظامی در منا گفت: برای کار امداد نباید از نیروی نظامی استفاده کرد، اصلاً نیروی نظامی در منا و مشعر برای چه حضور داشت؟ شما که هر سال حج و عمره انجام می دهید و فقط 800 هزار نفر عمره گزار از ایران به عربستان آمده اند باید جدی تر به مسئولیت تان عمل کنید.
وی با بیان اینکه باید گروه ویژه امداد حج ایجاد شود افزود: انسان های آموزش دیده باید در امداد حج حضور داشته باشند تا برای هر مجروحی بتوانند امدادرسانی کنند مثلاً پیرمردی که دندان مصنوعی دارد باید بدانند که در این لحظه اگر کمک ویژه نشود، فرد خفه خواهد شد.
سرپرست حجاج ایرانی به جدی بودن مسائل عنوان شده اشاره کرد و گفت: بعد از حج کمیته های کارشناسی تشکیل خواهیم داد و راه حل برای پیشگیری از این حوادث ارائه می دهیم.
قاضی عسکر افزود: عربستان هم باید همکاری های ویژه ای برای مشخص شدن مقصر اصلی حادثه منا انجام دهد و به صورت قاطع با مقصرین برخورد کند.
وی خطاب به خانواده های جان باختگان منا گفت: فرهنگ ما فرهنگ قرآن است که در آن آمده است و بشرالصابرینَ الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انا لله و انا الیه راجعون و ما جز صبر کاری نمی توانیم انجام دهیم.
قاضی عسکر با اشاره به صبر خانواده های شهدا افزود: جان باختگان منا در حال احرام جان دادند همان طور که در روایتی داریم کسانی که در حال احرام جان دهند فردای قیامت در حال احرام و لبیک گو محشور می شوند.
وی گفت: خداوند در عرفات هم می بخشد و هم می آمرزد، درست است عزیزان مان را از دست داده ایم ولی آن ها به بهشت راه پیدا کرده اند و ان شاء الله بازماندگان صبر پیشه کنند تا اجر مضاعف بگیرند.
قاضی عسکر افزود: ما مسئولان ایران در مکه تا رساندن به نتیجه، تلاش می کنیم و نتایج را به اطلاع مردم میرسانیم.