امام جواد فرمود: "خدا پدرم را "رضا" ناميده، چون كه پسنديده خدا در آسمان بود و رسول خدا و أئمه هدي در زمين از او خوشنود بودند."
به گزارش شهدای ایران، "ربلي" در کتاب كشف الغمّه در خصوص اسامي و القاب حضرت رضا(ع) آورده است: اسم حضرت "علي" و آن بزرگوار سومين "علي" در بين امامان(ع) است. كنيه امام "أبوالحسن" و القاب شريفش عبارت است از: "رضا، صابر، رضي و وفي" كه مشهورترين آن‌ها "رضا" است. (۱)
مرحوم محدث قمي به نقل از مرحوم مجلسي افزون بر القاب فوق، لقب‌هاي "فاضل، قرّة أعين المؤمنين و غيظ الملحدين" را نيز بر شمرده است. (۲) امام موسي بن جعفر(ع) فرزندش "علي" را "رضا" لقب داده بود و گاهي مي‌فرمود: "پسرم رضا را بگوييد پيش من بيايد... به فرزندم رضا گفتم... فرزندم رضا گفت؛ امّا وقتي حضرت را مورد خطاب قرار مي‌داد، مي‌فرمود: يا أباالحسن. (۳) از اين روايت استفاده مي شود كه امام كاظم(ع) عنايت خاصي به لقب "رضا" براي فرزندشان داشتند و به نحوي به ديگران گوشزد مي كردند حضرت را "رضا" صدا بزنند.
در وجه نام گذاري حضرت به "رضا" احاديثي وارد شده است، از جمله: احمد بن أبي نصر بزنطي به امام جواد(ع) عرض كرد: گروهي از مخالفان شما گمان مي‌كنند كه مأمون پدر بزرگوار شما را "رضا" لقب داده، آن هم بدين جهت كه امام(ع) را براي پذيرش ولايت عهدي راضي كرده است. امام جواد فرمود: "به خدا سوگند! اينان دروغ مي‌گويند، بلكه خدا پدرم را "رضا" ناميده، چون كه پسنديده خدا در آسمان بود و رسول خدا و أئمه هدي در زمين از او خوشنود بودند"، بزنطي به امام گفت: آيا همه پدران گذشته تو پسنديده خدا و رسول و ائمه نبودند، فرمود: چرا، بزنطي پرسيد: پس چرا تنها آن حضرت "رضا" ناميده شد، فرمود: "زيرا همان گونه كه دوستان و موافقان وي از حضرت راضي بودند، دشمنان و مخالفان نيز از او راضي بودند. چنين ويژگي براي هيچ كدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدين سبب است كه ميان آنان، حضرت "رضا" ناميده شده است".(۴)
برخي از بزرگان در اين باره نوشته‌اند: خداوند در لوح محفوظ، آن حضرت را "رضا" ناميده و با اين نام گذاري اعلام فرموده است كه:
۱- دوستان و دشمنان از حضرت راضي هستند.
۲- فرشتگان از شمايل و اخلاق و اعمال امام رضايت دارند.
۳- خدا از او راضي بوده و او را هم راضي كرده است. (۵)
پي نوشت‌ها:
۱. كشف الغمّه، علي بن عيسي اربلي، مطبعه علميّه، قم، ج ۲، ص ۲۶۰.
۲. منتهي الآمال، حاج شيخ عباس قمي، مؤسسه انتشارات هجرت، ج ۲، ص ۴۵۶.
۳. عيون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدي، جزء ۱، ص ۱۴ - ۱۳، ح ۲.
۴. علل الشرايع، صدوق، مؤسسه الأعلمي، بيروت، جزء ۱، ص ۲۷۷، باب ۱۷۲، ح ۱.
۵. القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفيسه ص ۲۶۹)، كتابخانه آيت اللَّه مرعشي نجفي، ص ۶۷.
*مهر
مرحوم محدث قمي به نقل از مرحوم مجلسي افزون بر القاب فوق، لقب‌هاي "فاضل، قرّة أعين المؤمنين و غيظ الملحدين" را نيز بر شمرده است. (۲) امام موسي بن جعفر(ع) فرزندش "علي" را "رضا" لقب داده بود و گاهي مي‌فرمود: "پسرم رضا را بگوييد پيش من بيايد... به فرزندم رضا گفتم... فرزندم رضا گفت؛ امّا وقتي حضرت را مورد خطاب قرار مي‌داد، مي‌فرمود: يا أباالحسن. (۳) از اين روايت استفاده مي شود كه امام كاظم(ع) عنايت خاصي به لقب "رضا" براي فرزندشان داشتند و به نحوي به ديگران گوشزد مي كردند حضرت را "رضا" صدا بزنند.
در وجه نام گذاري حضرت به "رضا" احاديثي وارد شده است، از جمله: احمد بن أبي نصر بزنطي به امام جواد(ع) عرض كرد: گروهي از مخالفان شما گمان مي‌كنند كه مأمون پدر بزرگوار شما را "رضا" لقب داده، آن هم بدين جهت كه امام(ع) را براي پذيرش ولايت عهدي راضي كرده است. امام جواد فرمود: "به خدا سوگند! اينان دروغ مي‌گويند، بلكه خدا پدرم را "رضا" ناميده، چون كه پسنديده خدا در آسمان بود و رسول خدا و أئمه هدي در زمين از او خوشنود بودند"، بزنطي به امام گفت: آيا همه پدران گذشته تو پسنديده خدا و رسول و ائمه نبودند، فرمود: چرا، بزنطي پرسيد: پس چرا تنها آن حضرت "رضا" ناميده شد، فرمود: "زيرا همان گونه كه دوستان و موافقان وي از حضرت راضي بودند، دشمنان و مخالفان نيز از او راضي بودند. چنين ويژگي براي هيچ كدام از پدران حضرت وجود نداشت، و بدين سبب است كه ميان آنان، حضرت "رضا" ناميده شده است".(۴)
برخي از بزرگان در اين باره نوشته‌اند: خداوند در لوح محفوظ، آن حضرت را "رضا" ناميده و با اين نام گذاري اعلام فرموده است كه:
۱- دوستان و دشمنان از حضرت راضي هستند.
۲- فرشتگان از شمايل و اخلاق و اعمال امام رضايت دارند.
۳- خدا از او راضي بوده و او را هم راضي كرده است. (۵)
پي نوشت‌ها:
۱. كشف الغمّه، علي بن عيسي اربلي، مطبعه علميّه، قم، ج ۲، ص ۲۶۰.
۲. منتهي الآمال، حاج شيخ عباس قمي، مؤسسه انتشارات هجرت، ج ۲، ص ۴۵۶.
۳. عيون اخبارالرّضا، صدوق، رضا مشهدي، جزء ۱، ص ۱۴ - ۱۳، ح ۲.
۴. علل الشرايع، صدوق، مؤسسه الأعلمي، بيروت، جزء ۱، ص ۲۷۷، باب ۱۷۲، ح ۱.
۵. القاب الرّسول و عترته (مجموعه نفيسه ص ۲۶۹)، كتابخانه آيت اللَّه مرعشي نجفي، ص ۶۷.
*مهر
