خانوادۀ شهدا در طرح استیضاح در اولویت تعیین وقت سخنرانی قرار دارند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند جهت ادای توضیحات و دفاع از عملکرد خود (البته نه به آن صورتی که در مجلس با مغلطه و سر هم بندی عمل نمودند) به بهشت زهرا (س) مراجعه و دقایقی را سخنرانی نمایند.
به گزارش شهدای ایران ، در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۷۸، ۳۱ تن از نمایندگان مجلس پنجم شورای اسلامی، عطاء الله مهاجرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را استیضاح کردند. مهاجرانی در حالی در روز استیضاح برای ادای توضیحات در صحن علنی مجلس حاضر شد که توپخانه مطبوعاتی جبهه دوم خرداد، چند روز قبل از آن با تیترهایی چون «استیضاح مهاجرانی، استیضاح خواسته های مردم است!»، «عوامل پشت پرده استیضاح مهاجرانی» و «اکثریت مجلس پنجم، قطعا اقلیت مجلس ششم خواهند بود» در صدد ایجاد فشار روانی علیه نمایندگان مردم برآمدند.
******
در روز استیضاح مهاجرانی، ابتدا سیدرضا تقوی به عنوان یکی از مخالفان وزارت او گفت: «فضای فرهنگی جامعه را آلوده به شیطنت ها، کینه افشانی ها، ابتذال خواهی ها و ستیزه گری با محوریت نظام و نیروهای مخلص نظام دیده ایم.» وی در نقد دیدگاه وزیر ارشاد در سیاست تسامح و تساهل گفت: «تسامح وتساهل باید به پذیرش و اجرای قانون مدد برساند، نه اینکه روحیه ضدقانونی و تجری در برابر قانون را افزایش دهد.»
وی در پایان سخنانش گفت: «پرسشی از حضرت شما دارم که جناب عالی در هنگام اخذ رأی اعتماد در قالب یک بیان تمثیلی فرمودید: "ما مثل قطاری باشیم که در هر ایستگاه عده ای را سوار می کند، نه قطاری که در هر ایستگاه عده ای را پیاده می کند." اینک بعد از گذشت حدود دو سال که قطار مدیریت فرهنگی شما در وزارت فرهنگ و ارشاد در حرکت است و از ایستگاه های مختلف عبور کرده اید چه کسانی را بر این قطار سوار کرده اید و چه کسانی را پیاده کرده اید؟ بنظر ما بر این قطار بیشتر معاندان و سطلنت طلبان سوار شده اند تا موافقان و مخلصان انقلاب. ای کاش که با این کار معاندان سوار شده به مخالفان و مخالفان به موافقان تبدیل شده بودند که چنین نشد.»
سیدمحمد حسینی، وزیر ارشاد دولت دوم احمدی نژاد که آن زمان نماینده مجلس بود نیز در مخالفت با مهاجرانی گفت: «جناب وزیر! اینسان تند و تیز کجا می روید؟ آیا سیاست گیشه سالاری به جای ارزش سالاری در سینما شما را به ناکجاآباد نمی کشاند؟»
وی در ادامه گفت: «جناب وزیر! امروز در سینمایی که تصدی آن را برعهده دارید برخلاف ادعای کمیت بالا و کیفیت مطلوب، آنچه مشاهد می شود این است: کاهش محسوس تولید فیلم در سال ۷۷، رواج سطحی نگری و ابتذال بگونه ای که بخشی از فیلم های محصول تفکر این والا اندیشان به تجدید فراش، دو زنِ بودن، رواج سینمای فمنیستی، گفتگوهای مستهجن مرد و زن، عشوه ها و کرشمه های اغواگر، نمایش چهره ها از نمای نزدیک با آرایش های غلیظی که در فیلم های غربی هم کمتر مشاهده می شود و در یک کلام، استفاده ابزاری از زن تنها به منظور جذب تماشاچی و تأمین درآمد بیشتر و به تعبیری سینما برای سینما و یا هنر برای هنر مفهوم حذف نظارتهای مزاحم است. تعمیم این نگاه که مخاطبان چه می خواهند این روند را به کجا می کشاند؟ سفره تساهل و تسامح نینداخته اینگونه به تغذیه روح و فکر مردم پرداخته است وای اگر از پس امروز بود فردایی!» در ادامه جلسه استیضاح سیدمرتضی نبوی و محمدرضا باهنر بعنوان موافق و مجیدانصاری بعنوان مخالف استیضاح سخن گفتند.
هرچند سرانجام مهاجرانی به لطایف‌الحیلی كه محمدرضا سرشار از آن به «تطمیع» برخی نمایندگان و «تلاش عده ای از وزرای كابینه آقای خاتمی در مجلس» یاد کرد، توانست در برابر ۱۲۱ رأی مخالف و ۱۴۲ رأی موافق، به جمع وزرای دولت خاتمی بازگردد؛ اما یک هفته بعد در ۱۸ اردیبهشت ماه، هفته نامه ی «جبهه» به مدیرمسئولی مسعود ده نمکی با تیری درشت نوشت:
«وزیر ارشاد در بهشت زهرا استیضاح می شود»
هفته نامه جبهه، در حالی که مهاجرانی توانسته بود علارغم سیاست های ضد دینی وزارت ارشاد رأی اعتماد مجلس راست گرای پنجم را جلب کند، در ادامه خبر خود نوشت:
«در آستانۀ حماسۀ سوم خرداد (سالروز آزاد سازی خرمشهر) و پس از استیضاح نه چندان مناسب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و عدم تحقق خواسته های امت حزب الله و عدم ارائه پاسخ های مناسب از سوی آقای مهاجرانی به انتقادات مردم در خصوص ترویج ضد ارزشها در عرصه فرهنگ و هنر، جبهۀ فرهنگی در جوار مزار شهدای جنگ تحمیلی و مزار سید شهیدان اهل قلم با برپایی نمایشگاه از خون تا شبیخون، عملکرد وزارت ارشاد در عرصۀ مطبوعات و سینما را به نقد کشیده و استیضاح مردمی آقای مهاجرانی را برگزار می کند. این جلسه استیضاح در روز پنجشنبه ۳۰/۲/۷۸ از ساعت ۱۵ تا اذان مغرب و عشاء برگزار می گردد.
ستاد برگزاری جلسۀ استیضاح مردمی آمادگی خود را برای همکاری با سایر تشکل ها اعلام می دارد. کلیۀ منتقدین می توانند جهت اعلام نظرات خود و احیاناً درخواست وقت برای سخنرانی ۵ دقیقه ای در این روز با شماره تلفن ۶۴۰۱۳۷۶ تماس حاصل نمایند. احتمالاً تعدادی از صاحب نظران برای طرح استیضاح در این جلسه دعوت خواهند شد. خانوادۀ شهدا در طرح استیضاح در اولویت تعیین وقت سخنرانی قرار دارند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند جهت ادای توضیحات و دفاع از عملکرد خود (البته نه به آن صورتی که در مجلس با مغلطه و سر هم بندی عمل نمودند) به بهشت زهرا (س) مراجعه و دقایقی را سخنرانی نمایند.
پس از برگزاری این نمایشگاه و جلسات سخنرانی در آستانۀ اذان مغرب در محضر شهدا و امام، برای هدایت برخی مسئولینِ متسامح دعا خواهد شد. قطعنامۀ پایان این جلسه استیضاح نیز با محوریت بند «میم» وصیت نامۀ حضرت امام(س) می باشد.
بند «م» وصیتنامه حضرت امام(ره):
اکنون وصیت من به مجلس شورای اسلامی در حال و آینده و رئیس جمهور و رؤسای جمهورِ مابعد و به شورای نگهبان و شورای قضایی و دولت در هر زمان آن است که نگذارند این دستگاه های خبری و مطبوعات و مجله ها از اسلام و مصالح کشور منحرف شوند و باید همه بدانیم که آزادی به شکل غربی آن ،که موجب تباهی جوانان و دختران و پسران می شود از نظر اسلام و عقل محکوم است. و تبلیغات و مقالات و سخنرانی ها و کتب و مجلات برخلاف اسلام و عفت عمومی و مصالح کشور حرام است و بر همه ما و همه مسلمانان جلوگیری از آنها واجب است و از آزادی های مخرب باید جلوگیری شود و از آنچه در نظر شرع حرام و آنچه برخلاف مسیر ملت و کشور اسلامی و مخالف با حیثیت جمهوری اسلامی است، به طور قاطع اگر جلوگیری نشود همه مسئول می باشند و مردم و جوانان حزب‌اللهی اگر برخورد به یکی از امور مذکور نمودند به دستگاه های مربوطه رجوع کنند و اگر آنان کوتاهی نمودند خودشان مکلف به جلوگیری هستند. خداوند تعالی مددکار همه باشد.»
عملکرد وزارت ارشاد در حوزه های سینما، کتاب، مطبوعات و...چنان فضای نامناسب و تیره ای را پدید آورده بود که همواره سیاست های وزارت ارشاد مورد اعتراض علما و مراجع و دلسوزان انقلاب اسلامی بود. اما باوجود وعده های مهاجرانی در روز استیضاح در خصوص نظارت بیشتر بر مطبوعات، رفتار وزارت ارشاد در کنترل مطبوعات متخلف، حکایت از آن می کرد که عملکرد روزنامه های زنجیره ای، با رضایت این وزارت خانه همراه است.
سرانجام مقام معظم رهبری در ۲۳ آذرماه سال ۱۳۷۸در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورت علنی نسبت به عملکرد مهاجرانی اعتراض کردند:
«من از وزارت ارشاد توقّع دارم. البته آقای «مهاجرانی» - ظاهراً - نیستند و خودشان را راحت کردند از اینکه بیایند و حرف های ما را بشنوند! به هرحال، فرق نمی کند؛ چه ایشان باشند، چه نباشند، من اعتراضم این است - این اعتراض را بارها هم گفته ام، الان هم در جمع شما می گویم - وزارت ارشاد در این دو سالی که ایشان در رأس این کار هستند، هیچ کار اسلامی به‌عنوان اسلامی ارائه نداد! این اوّلین اعتراض من است. فرض کنید من خودم در مورد صدا و سیما، کمتر هفته ای است که اعتراضی و اوقات تلخی ای نداشته باشم و پیغام تندی ندهم؛ اما صدا و سیما کارهای زیادی را به‌عنوان کار اسلامی انجام داده، برنامه های اسلامی و برنامه های هنری اسلامی درست کرده و برنامه های گزارشی و علمی داشته است. اگر اشتباه و خطا و تخلّف دارد، از آن طرف هم تلاش و کار دارد. من سؤالم این است که وزارت ارشاد، چند کتاب برای تقویت تفکّر اسلامی به‌وجود آورده، چند تا فیلم برای تقویت مبانی فکری اسلامی و انقلابی ساخته و چند تئاتر مناسب داشته است؟ الان مرتّب در این سالن های وابسته به وزارت ارشاد، نمایش و تئاترهایی اجرا می شود؛ بعضی هایش صددرصد ضدّ دین و ضدّ انقلاب است! کسانی رفتند، دیدند و آمدند به من گزارش دادند. خوب؛ حالا اگر در کنار دو، سه نمونه تئاتر از این گونه نمونه ها، پنج شش نمونه هم به ما نشان می دادند که ما این تئاتر را به‌وجود آوردیم، یا این فیلم را اجرا کردیم که مبلّغ اسلام است، من هیچ اعتراضی نمی کردم. می گفتم بالاخره: «خلطوا عملاً صالحا و آخر سیّئا، عسی اللَّه ان یتوب علیهم»! اما این طور نیست؛ هرچه هست، از آن طرف است! این اعتراض من است. من از رفتار وزارت ارشاد، راضی نیستم.»
با وجود ابراز نارضایتی مقام معظم رهبری از سیاست های وزارت ارشاد، مهاجرانی همچنان به سیاست های خود در بی توجهی به تهاجم فرهنگی اصرار می ورزید: «هیچ روزنامه ای در کشور پایگاه دشمن نیست» (پایان داستان غم انگیز، جلد اول،، حمید رسایی، ص۲۸۶)
سال ۱۳۷۸، سال تحصن عظیم علما و طلاب حوزه علمیه قم علیه سیاست‌های فرهنگی دولت بود. مهاجرانی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نوک پیكان انتقادات قرارگرفته بود.
در مدتی كه مهاجرانی سکان‌دار هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود به صورت مداوم و بدون لحظه‌ای درنگ توپخانه‌های رسانه‌ای به ترور شخصیت عالمان مجاهدی چون آیت الله مصباح یزدی مشغول بودند، چنان چه كاریكاتور توهین‌آمیز نیک آهنگ كوثر نسبت به آیت الله مصباح یزدی موجی از اعتراضات گسترده را به دنبال آورد كه در تحصن بزرگ مسجد اعظم قم نمود یافت.
در جریان تحصن گروهی از طلاب و روحانیون قم در اعتراض به كاریكاتور نیک آهنگ كوثر، آیت‌الله جوادی آملی نیز به جمع علمای حامی تحصن پیوست و در سخنرانی خود سیاست‌های فرهنگی دولت خاتمی و وزیر ارشاد او عطاءالله مهاجرانی را به باد انتقاد گرفت. آیت‌الله جوادی كه در دومین روز تحصن به مسجد اعظم قم آمده بود از متحصنین خواست كه از حضور شبانه‌روزی خود در مسجد اعظم استفاده كرده و همچون ایام اعتكاف، روزه بگیرند. موضع‌گیری تند آیت‌الله جوادی علیه سیاست فرهنگی دولت اصلاحات با واكنش تند مهاجرانی مواجه شد و نخستین سکان‌دار فرهنگی دولت خاتمی از انتقادات تند وی علیه عملكرد خود به شدت گلایه كرد و به او و سایر علما و روحانیون حاضر در تحصن توهین روا داشت.
سرانجام بدنبال اعتراضات گسترده مراجع، روحانیون و مردم و تذکرهای مکرر مقام معظم رهبری نسبت به سیاست های فرهنگی دولت، سید محمد خاتمی در تاریخ ۲۴ آذرماه ۱۳۷۹ استعفای مهاجرانی را پس از ۴۰ ماه وزارت پذیرفت. خاتمی که در متن پذیرش استعفای مهاجرانی باتشکر از وی، او را در زمره مردان دیندار، اندیشه ورز و انسان دوست دانست،(روزنامه ایران، ۲۶/۹/۱۳۷۹) بلافاصله وی را به ریاست مرکز بین المللی گفت و گوی تمدن ها منصوب کرد.
*تاریخ انقلاب
******
در روز استیضاح مهاجرانی، ابتدا سیدرضا تقوی به عنوان یکی از مخالفان وزارت او گفت: «فضای فرهنگی جامعه را آلوده به شیطنت ها، کینه افشانی ها، ابتذال خواهی ها و ستیزه گری با محوریت نظام و نیروهای مخلص نظام دیده ایم.» وی در نقد دیدگاه وزیر ارشاد در سیاست تسامح و تساهل گفت: «تسامح وتساهل باید به پذیرش و اجرای قانون مدد برساند، نه اینکه روحیه ضدقانونی و تجری در برابر قانون را افزایش دهد.»
وی در پایان سخنانش گفت: «پرسشی از حضرت شما دارم که جناب عالی در هنگام اخذ رأی اعتماد در قالب یک بیان تمثیلی فرمودید: "ما مثل قطاری باشیم که در هر ایستگاه عده ای را سوار می کند، نه قطاری که در هر ایستگاه عده ای را پیاده می کند." اینک بعد از گذشت حدود دو سال که قطار مدیریت فرهنگی شما در وزارت فرهنگ و ارشاد در حرکت است و از ایستگاه های مختلف عبور کرده اید چه کسانی را بر این قطار سوار کرده اید و چه کسانی را پیاده کرده اید؟ بنظر ما بر این قطار بیشتر معاندان و سطلنت طلبان سوار شده اند تا موافقان و مخلصان انقلاب. ای کاش که با این کار معاندان سوار شده به مخالفان و مخالفان به موافقان تبدیل شده بودند که چنین نشد.»
سیدمحمد حسینی، وزیر ارشاد دولت دوم احمدی نژاد که آن زمان نماینده مجلس بود نیز در مخالفت با مهاجرانی گفت: «جناب وزیر! اینسان تند و تیز کجا می روید؟ آیا سیاست گیشه سالاری به جای ارزش سالاری در سینما شما را به ناکجاآباد نمی کشاند؟»
وی در ادامه گفت: «جناب وزیر! امروز در سینمایی که تصدی آن را برعهده دارید برخلاف ادعای کمیت بالا و کیفیت مطلوب، آنچه مشاهد می شود این است: کاهش محسوس تولید فیلم در سال ۷۷، رواج سطحی نگری و ابتذال بگونه ای که بخشی از فیلم های محصول تفکر این والا اندیشان به تجدید فراش، دو زنِ بودن، رواج سینمای فمنیستی، گفتگوهای مستهجن مرد و زن، عشوه ها و کرشمه های اغواگر، نمایش چهره ها از نمای نزدیک با آرایش های غلیظی که در فیلم های غربی هم کمتر مشاهده می شود و در یک کلام، استفاده ابزاری از زن تنها به منظور جذب تماشاچی و تأمین درآمد بیشتر و به تعبیری سینما برای سینما و یا هنر برای هنر مفهوم حذف نظارتهای مزاحم است. تعمیم این نگاه که مخاطبان چه می خواهند این روند را به کجا می کشاند؟ سفره تساهل و تسامح نینداخته اینگونه به تغذیه روح و فکر مردم پرداخته است وای اگر از پس امروز بود فردایی!» در ادامه جلسه استیضاح سیدمرتضی نبوی و محمدرضا باهنر بعنوان موافق و مجیدانصاری بعنوان مخالف استیضاح سخن گفتند.
هرچند سرانجام مهاجرانی به لطایف‌الحیلی كه محمدرضا سرشار از آن به «تطمیع» برخی نمایندگان و «تلاش عده ای از وزرای كابینه آقای خاتمی در مجلس» یاد کرد، توانست در برابر ۱۲۱ رأی مخالف و ۱۴۲ رأی موافق، به جمع وزرای دولت خاتمی بازگردد؛ اما یک هفته بعد در ۱۸ اردیبهشت ماه، هفته نامه ی «جبهه» به مدیرمسئولی مسعود ده نمکی با تیری درشت نوشت:
«وزیر ارشاد در بهشت زهرا استیضاح می شود»
هفته نامه جبهه، در حالی که مهاجرانی توانسته بود علارغم سیاست های ضد دینی وزارت ارشاد رأی اعتماد مجلس راست گرای پنجم را جلب کند، در ادامه خبر خود نوشت:
«در آستانۀ حماسۀ سوم خرداد (سالروز آزاد سازی خرمشهر) و پس از استیضاح نه چندان مناسب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و عدم تحقق خواسته های امت حزب الله و عدم ارائه پاسخ های مناسب از سوی آقای مهاجرانی به انتقادات مردم در خصوص ترویج ضد ارزشها در عرصه فرهنگ و هنر، جبهۀ فرهنگی در جوار مزار شهدای جنگ تحمیلی و مزار سید شهیدان اهل قلم با برپایی نمایشگاه از خون تا شبیخون، عملکرد وزارت ارشاد در عرصۀ مطبوعات و سینما را به نقد کشیده و استیضاح مردمی آقای مهاجرانی را برگزار می کند. این جلسه استیضاح در روز پنجشنبه ۳۰/۲/۷۸ از ساعت ۱۵ تا اذان مغرب و عشاء برگزار می گردد.
ستاد برگزاری جلسۀ استیضاح مردمی آمادگی خود را برای همکاری با سایر تشکل ها اعلام می دارد. کلیۀ منتقدین می توانند جهت اعلام نظرات خود و احیاناً درخواست وقت برای سخنرانی ۵ دقیقه ای در این روز با شماره تلفن ۶۴۰۱۳۷۶ تماس حاصل نمایند. احتمالاً تعدادی از صاحب نظران برای طرح استیضاح در این جلسه دعوت خواهند شد. خانوادۀ شهدا در طرح استیضاح در اولویت تعیین وقت سخنرانی قرار دارند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می تواند جهت ادای توضیحات و دفاع از عملکرد خود (البته نه به آن صورتی که در مجلس با مغلطه و سر هم بندی عمل نمودند) به بهشت زهرا (س) مراجعه و دقایقی را سخنرانی نمایند.
پس از برگزاری این نمایشگاه و جلسات سخنرانی در آستانۀ اذان مغرب در محضر شهدا و امام، برای هدایت برخی مسئولینِ متسامح دعا خواهد شد. قطعنامۀ پایان این جلسه استیضاح نیز با محوریت بند «میم» وصیت نامۀ حضرت امام(س) می باشد.
بند «م» وصیتنامه حضرت امام(ره):
اکنون وصیت من به مجلس شورای اسلامی در حال و آینده و رئیس جمهور و رؤسای جمهورِ مابعد و به شورای نگهبان و شورای قضایی و دولت در هر زمان آن است که نگذارند این دستگاه های خبری و مطبوعات و مجله ها از اسلام و مصالح کشور منحرف شوند و باید همه بدانیم که آزادی به شکل غربی آن ،که موجب تباهی جوانان و دختران و پسران می شود از نظر اسلام و عقل محکوم است. و تبلیغات و مقالات و سخنرانی ها و کتب و مجلات برخلاف اسلام و عفت عمومی و مصالح کشور حرام است و بر همه ما و همه مسلمانان جلوگیری از آنها واجب است و از آزادی های مخرب باید جلوگیری شود و از آنچه در نظر شرع حرام و آنچه برخلاف مسیر ملت و کشور اسلامی و مخالف با حیثیت جمهوری اسلامی است، به طور قاطع اگر جلوگیری نشود همه مسئول می باشند و مردم و جوانان حزب‌اللهی اگر برخورد به یکی از امور مذکور نمودند به دستگاه های مربوطه رجوع کنند و اگر آنان کوتاهی نمودند خودشان مکلف به جلوگیری هستند. خداوند تعالی مددکار همه باشد.»
عملکرد وزارت ارشاد در حوزه های سینما، کتاب، مطبوعات و...چنان فضای نامناسب و تیره ای را پدید آورده بود که همواره سیاست های وزارت ارشاد مورد اعتراض علما و مراجع و دلسوزان انقلاب اسلامی بود. اما باوجود وعده های مهاجرانی در روز استیضاح در خصوص نظارت بیشتر بر مطبوعات، رفتار وزارت ارشاد در کنترل مطبوعات متخلف، حکایت از آن می کرد که عملکرد روزنامه های زنجیره ای، با رضایت این وزارت خانه همراه است.
سرانجام مقام معظم رهبری در ۲۳ آذرماه سال ۱۳۷۸در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به صورت علنی نسبت به عملکرد مهاجرانی اعتراض کردند:
«من از وزارت ارشاد توقّع دارم. البته آقای «مهاجرانی» - ظاهراً - نیستند و خودشان را راحت کردند از اینکه بیایند و حرف های ما را بشنوند! به هرحال، فرق نمی کند؛ چه ایشان باشند، چه نباشند، من اعتراضم این است - این اعتراض را بارها هم گفته ام، الان هم در جمع شما می گویم - وزارت ارشاد در این دو سالی که ایشان در رأس این کار هستند، هیچ کار اسلامی به‌عنوان اسلامی ارائه نداد! این اوّلین اعتراض من است. فرض کنید من خودم در مورد صدا و سیما، کمتر هفته ای است که اعتراضی و اوقات تلخی ای نداشته باشم و پیغام تندی ندهم؛ اما صدا و سیما کارهای زیادی را به‌عنوان کار اسلامی انجام داده، برنامه های اسلامی و برنامه های هنری اسلامی درست کرده و برنامه های گزارشی و علمی داشته است. اگر اشتباه و خطا و تخلّف دارد، از آن طرف هم تلاش و کار دارد. من سؤالم این است که وزارت ارشاد، چند کتاب برای تقویت تفکّر اسلامی به‌وجود آورده، چند تا فیلم برای تقویت مبانی فکری اسلامی و انقلابی ساخته و چند تئاتر مناسب داشته است؟ الان مرتّب در این سالن های وابسته به وزارت ارشاد، نمایش و تئاترهایی اجرا می شود؛ بعضی هایش صددرصد ضدّ دین و ضدّ انقلاب است! کسانی رفتند، دیدند و آمدند به من گزارش دادند. خوب؛ حالا اگر در کنار دو، سه نمونه تئاتر از این گونه نمونه ها، پنج شش نمونه هم به ما نشان می دادند که ما این تئاتر را به‌وجود آوردیم، یا این فیلم را اجرا کردیم که مبلّغ اسلام است، من هیچ اعتراضی نمی کردم. می گفتم بالاخره: «خلطوا عملاً صالحا و آخر سیّئا، عسی اللَّه ان یتوب علیهم»! اما این طور نیست؛ هرچه هست، از آن طرف است! این اعتراض من است. من از رفتار وزارت ارشاد، راضی نیستم.»
با وجود ابراز نارضایتی مقام معظم رهبری از سیاست های وزارت ارشاد، مهاجرانی همچنان به سیاست های خود در بی توجهی به تهاجم فرهنگی اصرار می ورزید: «هیچ روزنامه ای در کشور پایگاه دشمن نیست» (پایان داستان غم انگیز، جلد اول،، حمید رسایی، ص۲۸۶)
سال ۱۳۷۸، سال تحصن عظیم علما و طلاب حوزه علمیه قم علیه سیاست‌های فرهنگی دولت بود. مهاجرانی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نوک پیكان انتقادات قرارگرفته بود.
در مدتی كه مهاجرانی سکان‌دار هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود به صورت مداوم و بدون لحظه‌ای درنگ توپخانه‌های رسانه‌ای به ترور شخصیت عالمان مجاهدی چون آیت الله مصباح یزدی مشغول بودند، چنان چه كاریكاتور توهین‌آمیز نیک آهنگ كوثر نسبت به آیت الله مصباح یزدی موجی از اعتراضات گسترده را به دنبال آورد كه در تحصن بزرگ مسجد اعظم قم نمود یافت.
در جریان تحصن گروهی از طلاب و روحانیون قم در اعتراض به كاریكاتور نیک آهنگ كوثر، آیت‌الله جوادی آملی نیز به جمع علمای حامی تحصن پیوست و در سخنرانی خود سیاست‌های فرهنگی دولت خاتمی و وزیر ارشاد او عطاءالله مهاجرانی را به باد انتقاد گرفت. آیت‌الله جوادی كه در دومین روز تحصن به مسجد اعظم قم آمده بود از متحصنین خواست كه از حضور شبانه‌روزی خود در مسجد اعظم استفاده كرده و همچون ایام اعتكاف، روزه بگیرند. موضع‌گیری تند آیت‌الله جوادی علیه سیاست فرهنگی دولت اصلاحات با واكنش تند مهاجرانی مواجه شد و نخستین سکان‌دار فرهنگی دولت خاتمی از انتقادات تند وی علیه عملكرد خود به شدت گلایه كرد و به او و سایر علما و روحانیون حاضر در تحصن توهین روا داشت.
سرانجام بدنبال اعتراضات گسترده مراجع، روحانیون و مردم و تذکرهای مکرر مقام معظم رهبری نسبت به سیاست های فرهنگی دولت، سید محمد خاتمی در تاریخ ۲۴ آذرماه ۱۳۷۹ استعفای مهاجرانی را پس از ۴۰ ماه وزارت پذیرفت. خاتمی که در متن پذیرش استعفای مهاجرانی باتشکر از وی، او را در زمره مردان دیندار، اندیشه ورز و انسان دوست دانست،(روزنامه ایران، ۲۶/۹/۱۳۷۹) بلافاصله وی را به ریاست مرکز بین المللی گفت و گوی تمدن ها منصوب کرد.
*تاریخ انقلاب
