یک کارشناس اقتصادی و پژوهشگر صنعتی با اعلام اینکه هیچ کسی مزاحم و مانع کار قاچاقچیان نمی‌شود، گفت: اگر تحریم ها برداشته شود بیشتر به نفع قشر پولدار است، البته مردم هم یک نسیمی از بهبود را حس می کنند.
به گزارش شهدای ایران به نقل از تسنیم، احسان سلطانی کارشناس اقتصادی و پژوهشگر صنعتی شب گذشته با حضور در برنامه پایش در پاسخ به سوال مجری مبنی بر اینکه اگر همه تحریم ها برداشته شود چه اتفاقی در اقتصاد ایران خواهد افتاد گفت: بعد از پیروزی انقلاب کشور ایران کم و بیش درگیر تحریم ها بوده ولی اکنون جدی تر و عریان تر شده است. وقتی که برای تکنولوژی بالا، دانش فنی بالا، مشارکت در تولید ملی نه استخراج منابع ملی تحریم هستیم و وقتی به بازارهای کشورهای توسعه یافته را نداریم یعنی در تحریم ها قرار داشته ایم ولی به تازگی تحریم ها جدی تر و عریان تر شده است.
وی افزود: همانطور که بسیاری از اقتصاددان ها اعلام کردند آن گرفتاری اقتصادی و رکود کشور که با آن درگیر شدیم به علت اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی بود. این درآمدهای نفتی و اتکای بیش از حد باعث شد تا کشورهای غربی بتوانند با سلاح تحریم با ما برخورد کرده و ما را تحت فشار بگذارند.
سلطانی تصریح کرد: بنابراین ریشه این رکود و مشکلات اقتصادی کشور در اتکا به فروش منابع طبیعی است. اگر قرار باشد شرکت های خارجی فقط معدن استخراج کنند و به فروش برسانند دقیقا مثل اهداف استعمار است که به دنبال کشف منابع خام و فروش هستند. اگر رفع تحریم ها منجر به چنین مسائلی شده و عدم ورود تکنولوژی منجر به عدم ایجاد اشتغال و عدم توجه به صنایع متوسط و کوچک باشد اصلا فایده ای ندارد.
نفت ایران به دلیل خام فروشی ایجاد اشتغال نمی کند
سلطانی گفت : مقام معظم رهبری اعلام کردند که مهمترین مشکل کشور تولید و در راس همه آنها عدم توجه ویژه به صنایع کوچک و متوسط است که باید بیشتر به آن توجه شد. بحث اینه که سرمایه گذاران بیان و منابع ما را به فروش برسانند در حقیقت فعلا هیچ گونه صحبتی در ارتباط با اینکه سرمایه گذاری خارجی به کشور آمده و اشتغال مولد داشته باشد، وجود ندارد.
وی افزود: روند توسعه صنعتی در همه کشورهای آسیایی از صنایع پایین دستی به سمت بالا بوده است. یعنی صنایعی که مردم با آن درگیر بوده و ایجاد اشتغال کرده اند. در سال های اخیر بارها اعلام شده که یک هزار میلیارد نفت باعث ایجاد اشتغال نشده است چون داشتیم خام فروشی و مواد اولیه فروشی می کردیم.
این پژوهشگر صنعتی گفت : وقتی که سال 93 صادرات کشور را نسبت به سال 91 مقایسه می کنیم مشخص می شود نزدیک به 50 میلیارد دلار صادرات به اصطلاح غیر نفتی که البته بیش از نیمی از آن نفتی بوده و بوی نفت می دهد 92 درصد در زمینه فولاد و بین 30 تا 70 درصد در صادرات مواد اولیه و مواد خام افزایش صادرات داشتیم. در مقابل صادرات کالاهای نهایی، اشتغالزا و صنایع کوچک و متوسط در سال 93 نسبت به سال 91 بین 20 تا 70 درصد کاهش پیدا کرده است.
اگر ایران به روش قدیمی خود ادامه دهد وضع مردم بهبود پیدا نمی کند
به گفته وی، آن چیزی که مشخص بوده این است اگر ایران بخواهد به روند گذشته خود ادامه بدهد قطعا بعد از رفع تحریم ها نیز وضعیت مردم کشور بهبود پیدا نخواهد کرد. در حقیقت اگر بخواهند همین روش مدیریت را ادامه دهند بعد از رفع تحریم ها فقط شاهد افزایش تعداد خودروهای لوکس و مدل های بالاتر هستیم.
سلطانی در پاسخ به این سوال مجری که اگر تحریم ها برداشته شود وضعیت بیکاری چه تغییری می کند گفت: باید به دو نکته توجه داشت اول اینکه با توجه به رقابت شدیدی که بین تولیدکنندگان نفت وجود دارد در بهترین سناریو درآمدهای نفتی ما حدود نصف 100 میلیون دلار بوده و قیمت های خیلی خوب را نخواهیم داشت. دوم اینکه زیرساخت های کشور از جمله بهداشت، حمل و نقل، نفت و دفاع به شدت نیازمند سرمایه گذاری بوده و باید برای آینده کشور تقویت شوند.
وی گفت : طبق محاسباتی که انجام شده واردات بسیار منجر به از دست رفتن یک شغل در کشور می شود. در ارتباط با خرید مسکن اول یک موج افزایشی به وجود آمده ولی بعد از مدتی آن تب فرو نشسته و کاهش قیمت خواهیم داشت.
این پژوهشگر صنعتی گفت : از سال 1378 تا امسال 15 سال گذشته که سیاست تثبیت نرخ ارز و به بیان علمی کاهش نرخ حقیقی ارز را دولت های ما کم و بیش دنبال کرده اند. در این دوره 15 ساله دستمزد نیروی کار نزدیک به 20 برابر افزایش داشته است. کالای خارجی بر مبنای تورم جهانی و افزایش نرخ ارز حدود پنج دلار و هزینه تولید کننده نیز 13 دلار افزایش داشته بنابراین در چنین شرایطی وقتی کالا و کار خارجی گران می شود کارگر و کار ما نمی تواند رقابت کند.
رفع تحریم بدون تغییر مدیریت کشور باعث بهبود اشتغال نمی شود
سطانی گفت : با تثبیت و کاهش نرخ ارز متاسفانه تلقین بسیار بدی به وجود آمد که اقتصاد خود را با نرخ دلار هماهنگ کردیم انگار قرار است هر روز با آمریکا معامله کرده و بر اساس دلار زندگی و ازدواج کنیم.
پژوهشگر صنعت نساجی گفت : سیاست گذاری های کلان اقتصادی دولت ها بر قیمت ها اثر گذاشته و ذهن مردم هم نسبت به خرید کالای خارجی در افزایش قیمت ها موثر است. در حال حاضر به دلیل کاهش تعرفه های تجاری در دنیا بسیاری از کشورها با تبدیل نرخ ارز و عرضه آن در حال رقابت هستند. چین بیش از 10 سال با زنده نگه داشتن ارز خود کالاهای تولیدی کشورش را به سایر کشورها عرضه کرد تا اقتصادش قوی شد.
وی افزود : اگر تحریم ها برداشته شود ولی ساز و کار مدیریت کشور به همین شکل باشد باید گفت که وضعیت اشتغال فقط یک مقدار خیلی کمی بهبود پیدا خواهد کرد ولی تغییر چندانی نخواهد کرد. به نظر من بحث واردات بی رویه از چین مشکلی است که خود ایرانی ها به دلیل عافیت طلبی به وجود آورده اند. مردم دوست دارند سرمایه های خود را به فروش رسانده و زندگی کنند و این یک راه غلط است. با چنین وضعیتی نیز چین استفاده لازم را خواهد برد و اگر آن نباشد یک کشور دیگر این کار را انجام می دهد.
ورود سه هزار و 500 دلار قطعات خارجی به ازای تولید یک خودرو ایرانی
سطانی گفت : ورود اقتصاد چین به بازار جهانی باعث ایجاد مشکل در اشتغال یکی از کشورهای توسعه یافته هم شده بود ولی آنها مقابله کرده و از این وضعیت استفاده مطلوب کردند. طبق محاسباتی که انجام شده به ازای تولید هر خودرو در ایران سه هزار و 500 دلار قطعات از خارج وارد شده است. بعد از رفع تحریم احتمالا خودروهای بهتری وارد خواهد شد. تحریم ها بین پنج تا 20 درصد منجر به افزایش واردات ماشین آلات یا کالاهای واسطه ای می شود. نرخ تبدیل ارز با درآمدهای خام فروشی ارتباط داره و ربطی به تحریم ندارد.
وی افزود : تحریم منجر به افزایش حدود 10 درصد تولید داخلی شده و همچنین هزینه های کسب و کار (مالیاتی، بهره بانکی و غیره) حدود 20 تا 40 درصد نسبت به خارج از کشور افزایش پیدا کرده است. اگر تحریم برقرار بماند و دولت هزینه های تولید و کسب و کار را کاهش دهد مشکلات تولید کننده نیز کاهش پیدا می کند.
رفع تحریم ها به نفع قشر پولدر است
این پژوهشگر صنعتی گفت: اگر تحریم ها برداشته شود بیشتر به نفع قشر پولدار است چون تجارت تقویت شده و بنابراین تاجران میدان فعالیت و سود بیشتری خواهند داشت. البته مردم هم یک نسیمی از بهبود را حس می کنند. مردم توان ایجاد کار و درآمد را از دست داده اند در صورتی که باید به اقتصاد درون زا و برون گرا توجه کنیم. نباید منتظر باشیم تا از بیرون پولی برسد و آن وقت اقتصاد می شود برون زا در صورتی که تاکید مقام معظم رهبری بر درون زا بودن اقتصاد است.
هیچ کسی مزاحم و مانع کار قاچاقچیان نمی شود
سطانی افزود : طبق بررسی های انجام شده مشخص شد که سالانه 70 هزار تن پوشاک قاچاق وارد کشور می شود یعنی هر ساعت یک کامیون پر از قاچاق وارد کشور می شود. من به عنوان یک تولید کننده که بیش از 300 نفر در شعاع 600 متری ما بیکار شدند ولی ما اشتغالزایی کردیم و در مقابل چهار سازمان دولتی مرا به دادگاه کشانده اند. قاچاقچیان آزاد کار می کنند در صورتی که هیچ کسی مزاحم آنها نشده و مانعی ایجاد نمی کند ولی ما برای اشتغالزایی باید پشیمان شده و یا اینکه برویم و با قاچاقچیان همکاری کنیم.
وی گفت : البته دولت و یا کارمند دولت را مقصر موضوعات پیش آمده و یا موانعی که برای تولید پیش می آید نمی دانیم. در حقیقت ساز و کارهای موجود بر ضد تولید است. وقتی تولید کننده همه انرژی خود را صرف مقابله با سازمان های دولتی و هزینه های تحمیل شده می کند دیگر فضایی برای فعالیت خود ندیده و مشتاق به تعطیلی است. چرا هیچ سازمانی در کشور مسئولیت قاچاق را بر عهده نمی گیرد. چرا به صنایع کوچک توجه نشده و بخش تعاون در کشور مغفول مانده است. بیش از 99 درصد کالای پوشاک دارای برند دروغین است.
وی افزود: همانطور که بسیاری از اقتصاددان ها اعلام کردند آن گرفتاری اقتصادی و رکود کشور که با آن درگیر شدیم به علت اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی بود. این درآمدهای نفتی و اتکای بیش از حد باعث شد تا کشورهای غربی بتوانند با سلاح تحریم با ما برخورد کرده و ما را تحت فشار بگذارند.
سلطانی تصریح کرد: بنابراین ریشه این رکود و مشکلات اقتصادی کشور در اتکا به فروش منابع طبیعی است. اگر قرار باشد شرکت های خارجی فقط معدن استخراج کنند و به فروش برسانند دقیقا مثل اهداف استعمار است که به دنبال کشف منابع خام و فروش هستند. اگر رفع تحریم ها منجر به چنین مسائلی شده و عدم ورود تکنولوژی منجر به عدم ایجاد اشتغال و عدم توجه به صنایع متوسط و کوچک باشد اصلا فایده ای ندارد.
نفت ایران به دلیل خام فروشی ایجاد اشتغال نمی کند
سلطانی گفت : مقام معظم رهبری اعلام کردند که مهمترین مشکل کشور تولید و در راس همه آنها عدم توجه ویژه به صنایع کوچک و متوسط است که باید بیشتر به آن توجه شد. بحث اینه که سرمایه گذاران بیان و منابع ما را به فروش برسانند در حقیقت فعلا هیچ گونه صحبتی در ارتباط با اینکه سرمایه گذاری خارجی به کشور آمده و اشتغال مولد داشته باشد، وجود ندارد.
وی افزود: روند توسعه صنعتی در همه کشورهای آسیایی از صنایع پایین دستی به سمت بالا بوده است. یعنی صنایعی که مردم با آن درگیر بوده و ایجاد اشتغال کرده اند. در سال های اخیر بارها اعلام شده که یک هزار میلیارد نفت باعث ایجاد اشتغال نشده است چون داشتیم خام فروشی و مواد اولیه فروشی می کردیم.
این پژوهشگر صنعتی گفت : وقتی که سال 93 صادرات کشور را نسبت به سال 91 مقایسه می کنیم مشخص می شود نزدیک به 50 میلیارد دلار صادرات به اصطلاح غیر نفتی که البته بیش از نیمی از آن نفتی بوده و بوی نفت می دهد 92 درصد در زمینه فولاد و بین 30 تا 70 درصد در صادرات مواد اولیه و مواد خام افزایش صادرات داشتیم. در مقابل صادرات کالاهای نهایی، اشتغالزا و صنایع کوچک و متوسط در سال 93 نسبت به سال 91 بین 20 تا 70 درصد کاهش پیدا کرده است.
اگر ایران به روش قدیمی خود ادامه دهد وضع مردم بهبود پیدا نمی کند
به گفته وی، آن چیزی که مشخص بوده این است اگر ایران بخواهد به روند گذشته خود ادامه بدهد قطعا بعد از رفع تحریم ها نیز وضعیت مردم کشور بهبود پیدا نخواهد کرد. در حقیقت اگر بخواهند همین روش مدیریت را ادامه دهند بعد از رفع تحریم ها فقط شاهد افزایش تعداد خودروهای لوکس و مدل های بالاتر هستیم.
سلطانی در پاسخ به این سوال مجری که اگر تحریم ها برداشته شود وضعیت بیکاری چه تغییری می کند گفت: باید به دو نکته توجه داشت اول اینکه با توجه به رقابت شدیدی که بین تولیدکنندگان نفت وجود دارد در بهترین سناریو درآمدهای نفتی ما حدود نصف 100 میلیون دلار بوده و قیمت های خیلی خوب را نخواهیم داشت. دوم اینکه زیرساخت های کشور از جمله بهداشت، حمل و نقل، نفت و دفاع به شدت نیازمند سرمایه گذاری بوده و باید برای آینده کشور تقویت شوند.
وی گفت : طبق محاسباتی که انجام شده واردات بسیار منجر به از دست رفتن یک شغل در کشور می شود. در ارتباط با خرید مسکن اول یک موج افزایشی به وجود آمده ولی بعد از مدتی آن تب فرو نشسته و کاهش قیمت خواهیم داشت.
این پژوهشگر صنعتی گفت : از سال 1378 تا امسال 15 سال گذشته که سیاست تثبیت نرخ ارز و به بیان علمی کاهش نرخ حقیقی ارز را دولت های ما کم و بیش دنبال کرده اند. در این دوره 15 ساله دستمزد نیروی کار نزدیک به 20 برابر افزایش داشته است. کالای خارجی بر مبنای تورم جهانی و افزایش نرخ ارز حدود پنج دلار و هزینه تولید کننده نیز 13 دلار افزایش داشته بنابراین در چنین شرایطی وقتی کالا و کار خارجی گران می شود کارگر و کار ما نمی تواند رقابت کند.
رفع تحریم بدون تغییر مدیریت کشور باعث بهبود اشتغال نمی شود
سطانی گفت : با تثبیت و کاهش نرخ ارز متاسفانه تلقین بسیار بدی به وجود آمد که اقتصاد خود را با نرخ دلار هماهنگ کردیم انگار قرار است هر روز با آمریکا معامله کرده و بر اساس دلار زندگی و ازدواج کنیم.
پژوهشگر صنعت نساجی گفت : سیاست گذاری های کلان اقتصادی دولت ها بر قیمت ها اثر گذاشته و ذهن مردم هم نسبت به خرید کالای خارجی در افزایش قیمت ها موثر است. در حال حاضر به دلیل کاهش تعرفه های تجاری در دنیا بسیاری از کشورها با تبدیل نرخ ارز و عرضه آن در حال رقابت هستند. چین بیش از 10 سال با زنده نگه داشتن ارز خود کالاهای تولیدی کشورش را به سایر کشورها عرضه کرد تا اقتصادش قوی شد.
وی افزود : اگر تحریم ها برداشته شود ولی ساز و کار مدیریت کشور به همین شکل باشد باید گفت که وضعیت اشتغال فقط یک مقدار خیلی کمی بهبود پیدا خواهد کرد ولی تغییر چندانی نخواهد کرد. به نظر من بحث واردات بی رویه از چین مشکلی است که خود ایرانی ها به دلیل عافیت طلبی به وجود آورده اند. مردم دوست دارند سرمایه های خود را به فروش رسانده و زندگی کنند و این یک راه غلط است. با چنین وضعیتی نیز چین استفاده لازم را خواهد برد و اگر آن نباشد یک کشور دیگر این کار را انجام می دهد.
ورود سه هزار و 500 دلار قطعات خارجی به ازای تولید یک خودرو ایرانی
سطانی گفت : ورود اقتصاد چین به بازار جهانی باعث ایجاد مشکل در اشتغال یکی از کشورهای توسعه یافته هم شده بود ولی آنها مقابله کرده و از این وضعیت استفاده مطلوب کردند. طبق محاسباتی که انجام شده به ازای تولید هر خودرو در ایران سه هزار و 500 دلار قطعات از خارج وارد شده است. بعد از رفع تحریم احتمالا خودروهای بهتری وارد خواهد شد. تحریم ها بین پنج تا 20 درصد منجر به افزایش واردات ماشین آلات یا کالاهای واسطه ای می شود. نرخ تبدیل ارز با درآمدهای خام فروشی ارتباط داره و ربطی به تحریم ندارد.
وی افزود : تحریم منجر به افزایش حدود 10 درصد تولید داخلی شده و همچنین هزینه های کسب و کار (مالیاتی، بهره بانکی و غیره) حدود 20 تا 40 درصد نسبت به خارج از کشور افزایش پیدا کرده است. اگر تحریم برقرار بماند و دولت هزینه های تولید و کسب و کار را کاهش دهد مشکلات تولید کننده نیز کاهش پیدا می کند.
رفع تحریم ها به نفع قشر پولدر است
این پژوهشگر صنعتی گفت: اگر تحریم ها برداشته شود بیشتر به نفع قشر پولدار است چون تجارت تقویت شده و بنابراین تاجران میدان فعالیت و سود بیشتری خواهند داشت. البته مردم هم یک نسیمی از بهبود را حس می کنند. مردم توان ایجاد کار و درآمد را از دست داده اند در صورتی که باید به اقتصاد درون زا و برون گرا توجه کنیم. نباید منتظر باشیم تا از بیرون پولی برسد و آن وقت اقتصاد می شود برون زا در صورتی که تاکید مقام معظم رهبری بر درون زا بودن اقتصاد است.
هیچ کسی مزاحم و مانع کار قاچاقچیان نمی شود
سطانی افزود : طبق بررسی های انجام شده مشخص شد که سالانه 70 هزار تن پوشاک قاچاق وارد کشور می شود یعنی هر ساعت یک کامیون پر از قاچاق وارد کشور می شود. من به عنوان یک تولید کننده که بیش از 300 نفر در شعاع 600 متری ما بیکار شدند ولی ما اشتغالزایی کردیم و در مقابل چهار سازمان دولتی مرا به دادگاه کشانده اند. قاچاقچیان آزاد کار می کنند در صورتی که هیچ کسی مزاحم آنها نشده و مانعی ایجاد نمی کند ولی ما برای اشتغالزایی باید پشیمان شده و یا اینکه برویم و با قاچاقچیان همکاری کنیم.
وی گفت : البته دولت و یا کارمند دولت را مقصر موضوعات پیش آمده و یا موانعی که برای تولید پیش می آید نمی دانیم. در حقیقت ساز و کارهای موجود بر ضد تولید است. وقتی تولید کننده همه انرژی خود را صرف مقابله با سازمان های دولتی و هزینه های تحمیل شده می کند دیگر فضایی برای فعالیت خود ندیده و مشتاق به تعطیلی است. چرا هیچ سازمانی در کشور مسئولیت قاچاق را بر عهده نمی گیرد. چرا به صنایع کوچک توجه نشده و بخش تعاون در کشور مغفول مانده است. بیش از 99 درصد کالای پوشاک دارای برند دروغین است.
