وزیر انرژی آمریکا در نشست روزنامه «کریستین‌ساینس‌مانیتور» تصریح کرد که بازه زمانی یکساله گریز هسته‌ای طبق محاسبات آمریکا صورت گرفته و طرف ایرانی در آن نقشی نداشته است.
شهدای ایران : «ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا روز دوشنبه هفته گذشته در نشستی در واشنگتن به میزبانی روزنامه آمریکایی «کریستین‌ساینس مانیتور» حضور پیدا کرد و در بخش‌هایی از آن به بحث مذاکرات هسته‌ای با ایران اشاره کرد.
وی به بحث دسترسی به تمامی تأسیسات هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت: «من می‌توانم به شما تضمین دهم که وقتی در خصوص پروتکل الحاقی بحث‌هایی صورت می‌گیرد، در خصوص دسترسی به تأسیسات در هرکجای ایران نیز بحث می‌شود. وقتی دلایل کافی برای مظنون شدن به فعالیت‌های هسته‌ای ایران وجود داشته باشد، همانطور که قبلاً به آن اشاره کردیم فرایندی وجود خواهد داشت تا دلایلی برای لزوم دسترسی به تأسیسات خاص مطرح شود و به طور قطع دیگر یک کشور یا دو کشور نمی‌تواند این فرایند را متوقف کند. وقتی دلیل روشنی برای شک و تردید به یک تأسیسات وجود داشته باشد، می‌بایست یک نظام راستی‌آزمایی روشن برای دسترسی به هر تأسیساتی در هرکجای ایران وجود داشته باشد.»
آقای مونیز همچنین ادامه داد: «ایران همچنین می‌بایست در خصوص ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای خود در گذشته برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شفاف‌سازی کند و این مسئله باید بخشی از توافق نهایی هسته‌ای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان ) باشد.»
مونیز در خصوص سایت فردو تأکید کرد که در توافق هسته‌ای،«سایت فردو دیگر بعنوان یک سایت غنی‌سازی به فعالیت خود ادامه نمی‌دهد و دو سوم سانتریفیوژهای این سایت حذف شده است و نظارت بر این سایت همچنان ادامه خواهد داشت.»
به گفته وی در این مرکز تبدیل اورانیوم به ایزوتوپ‌های پزشکی وجود خواهد داشت و فردو به یک سایت تحقیقات فیزیکی تبدیل می‌شود که با جامعه بین‌الملل همکاری خواهد داشت. طبق توافق نهایی، اطمینان کامل وجود خواهد داشت که تأسیسات فردو بعد نظامی نخواهد داشت.
وی درباره فرایند بازرسی و راستی‌آزمایی درباره فردو گفت، «بازرسان آژانس در هر زمان به تأسیسات فردو و دیگر تأسیسات ایران دسترسی خواهند داشت. بعنوان مثال به رأکتور اراک دسترسی خواهند داشت؛ قبلاً هم به این سایت دسترسی داشتند، بازهم به این تأسیسات دسترسی خواهند داشت. توافق شده که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تمامی فناوری پیشرفته خود در این زمینه استفاده کند به همین منظور اگر نقض توافق صورت گیرد، به سادگی قابل تشخیص است.»
مونیز تصریح کرد که «بازه زمانی گریز هسته‌ای حداقل یکسال بر اساس محاسبات ما و نه محاسبات آنها (ایران) بوده است. ما درباره اینکه چطور این محاسبات صورت گرفته است با آنها صحبت کردیم اما محاسبات را با آنها انجام ندادیم و این محاسباتی بوده که از جانب ما صورت گرفته است.»
وی ادامه داد: «محاسبات درباره بازه گریز هسته‌ای به صورت سنجیده بوده و از تعریف سنتی بازه گریز هسته‌ای استفاده نشده است. این تعریف سنتی در واقع زمان رسیدن به سلاح است و بازه زمانی که از آن استفاده شده، در واقع زمان جمع‌آوری مواد لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای می‌باشد.»
وزیر انرژی آمریکا همچنین تأکید کرد: «در خصوص تعداد سانتریفیوژها نیز مصالحه صورت گرفته است که تعداد زیادی از سانتریفیوژها به تعداد 5 هزار سانتریفیوژ کاهش پیدا کند.»
مونیز تصریح کرد که در نشست‌هایی که با نمایندگان کنگره داشته است، به این نتیجه رسیده است که برخی از آنها در خصوص توافق با ایران تردید دارند اما برخی از آنها آمادگی دارند که توافق با ایران را مورد ارزیابی قرار دهند.
وی تأکید کرد که «با مشخص شدن ابعاد فنی و همچنین مسدود شدن 4 مسیر اصلی به سوی بمب، نه تنها نمایندگان کنگره بلکه بسیاری دیگر از افراد درباره مقدار و صراحت پارامترهایی که ما تعیین کردیم، شگفت‌زده شدند.»
وزیر انرژی آمریکا ادامه داد، برخی از تحلیلگران برجسته و حتی سازمانهای غیردولتی وجود داشتند که در گذشته درباره توافق با ایران ابراز تردید می‌کردند ولی هم‌اکنون می‌گویند صراحت بیشتری در توافق صورت گرفته است که این مسئله باعث خرسندی و رضایت است.
وی به بحث دسترسی به تمامی تأسیسات هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت: «من می‌توانم به شما تضمین دهم که وقتی در خصوص پروتکل الحاقی بحث‌هایی صورت می‌گیرد، در خصوص دسترسی به تأسیسات در هرکجای ایران نیز بحث می‌شود. وقتی دلایل کافی برای مظنون شدن به فعالیت‌های هسته‌ای ایران وجود داشته باشد، همانطور که قبلاً به آن اشاره کردیم فرایندی وجود خواهد داشت تا دلایلی برای لزوم دسترسی به تأسیسات خاص مطرح شود و به طور قطع دیگر یک کشور یا دو کشور نمی‌تواند این فرایند را متوقف کند. وقتی دلیل روشنی برای شک و تردید به یک تأسیسات وجود داشته باشد، می‌بایست یک نظام راستی‌آزمایی روشن برای دسترسی به هر تأسیساتی در هرکجای ایران وجود داشته باشد.»
آقای مونیز همچنین ادامه داد: «ایران همچنین می‌بایست در خصوص ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای خود در گذشته برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شفاف‌سازی کند و این مسئله باید بخشی از توافق نهایی هسته‌ای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان ) باشد.»
مونیز در خصوص سایت فردو تأکید کرد که در توافق هسته‌ای،«سایت فردو دیگر بعنوان یک سایت غنی‌سازی به فعالیت خود ادامه نمی‌دهد و دو سوم سانتریفیوژهای این سایت حذف شده است و نظارت بر این سایت همچنان ادامه خواهد داشت.»
به گفته وی در این مرکز تبدیل اورانیوم به ایزوتوپ‌های پزشکی وجود خواهد داشت و فردو به یک سایت تحقیقات فیزیکی تبدیل می‌شود که با جامعه بین‌الملل همکاری خواهد داشت. طبق توافق نهایی، اطمینان کامل وجود خواهد داشت که تأسیسات فردو بعد نظامی نخواهد داشت.
وی درباره فرایند بازرسی و راستی‌آزمایی درباره فردو گفت، «بازرسان آژانس در هر زمان به تأسیسات فردو و دیگر تأسیسات ایران دسترسی خواهند داشت. بعنوان مثال به رأکتور اراک دسترسی خواهند داشت؛ قبلاً هم به این سایت دسترسی داشتند، بازهم به این تأسیسات دسترسی خواهند داشت. توافق شده که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تمامی فناوری پیشرفته خود در این زمینه استفاده کند به همین منظور اگر نقض توافق صورت گیرد، به سادگی قابل تشخیص است.»
مونیز تصریح کرد که «بازه زمانی گریز هسته‌ای حداقل یکسال بر اساس محاسبات ما و نه محاسبات آنها (ایران) بوده است. ما درباره اینکه چطور این محاسبات صورت گرفته است با آنها صحبت کردیم اما محاسبات را با آنها انجام ندادیم و این محاسباتی بوده که از جانب ما صورت گرفته است.»
وی ادامه داد: «محاسبات درباره بازه گریز هسته‌ای به صورت سنجیده بوده و از تعریف سنتی بازه گریز هسته‌ای استفاده نشده است. این تعریف سنتی در واقع زمان رسیدن به سلاح است و بازه زمانی که از آن استفاده شده، در واقع زمان جمع‌آوری مواد لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای می‌باشد.»
وزیر انرژی آمریکا همچنین تأکید کرد: «در خصوص تعداد سانتریفیوژها نیز مصالحه صورت گرفته است که تعداد زیادی از سانتریفیوژها به تعداد 5 هزار سانتریفیوژ کاهش پیدا کند.»
مونیز تصریح کرد که در نشست‌هایی که با نمایندگان کنگره داشته است، به این نتیجه رسیده است که برخی از آنها در خصوص توافق با ایران تردید دارند اما برخی از آنها آمادگی دارند که توافق با ایران را مورد ارزیابی قرار دهند.
وی تأکید کرد که «با مشخص شدن ابعاد فنی و همچنین مسدود شدن 4 مسیر اصلی به سوی بمب، نه تنها نمایندگان کنگره بلکه بسیاری دیگر از افراد درباره مقدار و صراحت پارامترهایی که ما تعیین کردیم، شگفت‌زده شدند.»
وزیر انرژی آمریکا ادامه داد، برخی از تحلیلگران برجسته و حتی سازمانهای غیردولتی وجود داشتند که در گذشته درباره توافق با ایران ابراز تردید می‌کردند ولی هم‌اکنون می‌گویند صراحت بیشتری در توافق صورت گرفته است که این مسئله باعث خرسندی و رضایت است.
