در دهم ربیع‌الثانی ۱۳۳۰ قمری دولت تزاری روسیه، حرم مطهر رضوی را از ۱۸ نقطه مورد اصابت گلوله‌های توپ قرار داد که گلوله توپی نیز در این حمله به گنبد مطهر اصابت کرد.
شهدای ایران: همزمان با دهم ربیع الثانی گلوله توپی که دولت تزاری روسیه، به گنبد حرم مطهر امام رضا(ع) شلیک کرد به نمایش درآمد.
«علیرضا افتخاری مقدم» مسئول گنجینه تاریخ مشهد موزه آستان قدس رضوی گفت: در دهم ربیع‌الثانی ۱۳۳۰ قمری دولت تزاری روسیه، حرم مطهر رضوی را از ۱۸ نقطه مورد اصابت گلوله‌های توپ قرار داد که گلوله توپی نیز در این حمله به گنبد مطهر اصابت کرد.
وی افزود: این گلوله توپ که هم اکنون در گنجینه تاریخ مشهد موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود از امروز دهم ربیع الثانی به مدت یک هفته در معرض دید عموم قرار می‌گیرد و علاقه مندان می‌توانند برای بازدید از این گلوله توپ صبح و بعدازظهر به گنجینه تاریخ مشهد موزه آستان قدس مراجعه کنند.
افتخاری مقدم گفت: در حمله دولت تزاری روسیه که از ساعاتی پیش از غروب آفتاب آغاز شد و تا نیمه‌شب ادامه داشت، قشون روسیه با تانک به صحن کهنه و مسجد گوهرشاد وارد شدند و به کشتار بی‌رحمانه مردم پرداختند که سرانجام با فریادهای امان‌خواهی مردم حمله متوقف شد که از این حمله با عنوان فتنه‌الکبری یا عاشورای ثانی یاد شده است.
مسئول گنجینه تاریخ مشهد موزه آستان قدس رضوی گفت: در این حمله که مردم چهار روز در تصرف قشون روس بودند، خسارت فراوانی به حرم مطهر وارد شد و تعداد کشته‌شدگان در این حمله را ۶۰ تا ۷۰ تن و در برخی منابع ۸۰۰ تن اعلام کردند.
گنجینه تاریخ مشهد موزه آستان قدس رضوی، در سال ۱۳۷۲ با هدف آشنایی بیشتر مردم با مراحل توسعه شهر مشهد و حوادثی که در قرون بر اماکن متبرکه رضوی گذشت، ایجاد شد.
این گنجینه در میان موزه‌های آستان‌قدس رضوی تنها گنجینه‌ای است که همه اشیای موجود در آن در حرم مطهر رضوی مورد استفاده قرار می‌گیرد که ضریح‌های حرم مطهر، پنجره فولاد، محراب‌های زرین‌فام و آلات و وسایل روشنایی حرم مطهر هم‌چون گلگیر شمع و قندیل‌های متعلق به ادوار مختلف تاریخی از این اشیا است.
دست نقره مخصوص جمع‌آوری اشیاء بالای ضریح مطهر و عصای تزیینی برجسته و قلمزنی‌شده دربانان حرم مطهر با روکش نقره و با قدمت اواخر دوره قاجار از دیگر اشیاء این گنجینه است.
* ابنا
