شهدای ایران: از زمان های گذشته یاد گرفته بودیم که برای مناسبات مختلفی مراسم مختص آن موضوع را برپا و آداب مربوط به آن مراسم را ادا کنیم. مراسم های مختلف غم و شادی. مثلا هنگام تولد یکی از عزیزانمان کیک تولد می گیریم، هدیه ای تدارک می بینیم و دور هم جمع می شویم. یا هنگام ازدواج دو نفر ولیمه ای داده می شود و جشن می گیریم. یا زمانی که یک نفر فوت می کند و از بین مان می رود به دیدار نزدیکان متوفی می رویم و با دادن خیرات سعی می کنیم که برای شخص فوت شده ثواب بفرستیم.

در این بین، متاسفانه افراط در مراسم هایمان به وفور یافت می شود. ولیمه هایی مراسم ازدواج، حجاج و زوار داده می شود بیشتر جهت چشم و هم چشمی است. اما نکته قابل تامل این است که حتی در مراسم عزاداری ها نیز این افراط دیده می شود! این روزها مراسم‌ ترحیم هم رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. تجمل گرایی حتی مراسم بدرقه یک فرد به سوی ابدیت را رها نکرده است! حال سوال اینجاست، چرا مراسم ها برای فردی که فوت می کند اینقدر مجلل شده است؟ امروزه چرا مراسم ترحیم به جای اینکه ما را یاد آخرتمان بیاندازد برعکس ما را وادار به تجمل گرایی می کند؟

بنرهای ترحیم برای شادی روح اموات

یکی از کارهایی که افراد برای عرض تسلیت خود به نزدیکان متوفی انجام می دهند پیام هایی است که روی بنر چاپ می کنند و درب منزل داغ دیدگان نصب می نمایند. در گذشته پيام ها به صورت پارچه و دست نويس بود اما امروزه همه چيز مدرن و كامپيوتري شده است.

حدود قیمت این بنرها از مترمربعی هشت هزارتومان شروع می شود و بسته به نوع انتخابی متقاضی قیمت بالاتر هم می رود. برای متقاضیانی كه خودشان طرح مي دهند و مي خواهند بنرشان متفاوت باشد، بنرهای سفارشی با قیمت های مجزا چاپ می شود.

نکته ای که در اینجا وجود دارد این است که نزدیکان مفوتی به قدری ناراحت هستند که بنرها را حتی نمی بینند و اینکه شخصی که فوت کرده هم با اين تابلوها زنده نمي شود! این بنرها فقط يك هزينه اضافه است كه بسيار فراگیر شده است.

تاج گل از 200 تومان تا یک میلیون تومان!

گاهی وارد مراسم اندوه و عزا که می‌شوی پیش از هرچیزی این تاج‌ های گل به چشم می‌خورد که حال و هوای خاصی به فضا می‌ بخشد و هرکسی با گذر از کنار محل برگزاری مراسم توجهش به این گل‌ها جلب می ‌شود که البته ریشه اصلی این رفتار‌ها نیز در چشم ‌و هم چشمی بین مردم است که متاسفانه دامن آنها را گرفته و از مجالس ترحیم و تدفین هم سر در آورده و افراد برای خودنمایی و ابراز ارادت سعی دارند تا تاج گل بزرگ و گران‌ تری تدارک ببینند.

 

قیمت تاج گل‌ها از 200  هزار تومان است تا یک میلیون تومان! که هر کسی به نسبت سلیقه‌ و جایگاه اجتماعی اش تاج گلی را سفارش می‌دهد که البته علاوه بر تاج گل بسیاری از جا‌ها هم مرسوم شده که هر کسی که در مجلس ختم شرکت می‌کند به صورت مجزا برای ابراز همدردی با بازماندگان متوفی پلاکاردی را تهیه می‌کند که آن هم در جای خود هزینه‌ای می‌طلبد و در نهایت در سطل زباله جای می‌گیرد.

کاش برای جلوگیری از این ریخت و پاش ها خانواده متوفی اطلاع رسانی می کردند که به جای هزینه برای این تاج های گل که با قیمت های گزاف خریداری و بعد از یک هفته مهمان سطل زباله می شوند، کسی تاج گل نیاورد تا این پول ها صرف امور خیریه برای متوفی شود که صد البته عواقب اخروی آن بهتر است. این امر باعث می شود که به مرور این فرهنگ اسراف و تجملات از بین برود چرا که با شاخه گل هم می‌شود به متوفی و بازماندگانش احترام گذاشت.

سنگ قبرها با قیمت های نجومی

جای تاسف دارد که افراد به جای اینکه با مرگ اطرافیان به خودشان بیایند، این‌گونه رفتار می‌کنند و همچنان درگیر مسائل دنیوی و مادی هستند که کارشان را به رخ یکدیگر بکشند که البته باید گفت، بردن گل به مجلس ختم کاری پسندیده و نوعی احترام است در صورتی‌که در حد تعادل باشد و باعث اسراف و تجمل‌گرایی نشود.

يكي از حكمت هاي شركت در مراسم عزاداري آن است كه انسان را به ياد خدا و قيامت انداخته و او را از دلبستگي به دنيا باز دارد، اگر مراسم ختم، مانند مهماني باشكوهي برگزار شود كه در آن غذاهاي رنگارنگ تهيه شده و در اختيار مهماناني قرار گيرد كه خود را آن چنان آراسته اند كه گويا به جشن پا مي گذارند، آيا مي توان آن را يادآور آخرت دانست؟

متاسفانه مراسم تشريفات و رو كم كني اینجا به پایان نمی رسد! خريد قبر و سنگ، آن هم با قيمت هاي نجومي یکی دیگر از کارهای بیهوده است که توسط بازماندگان انجام می شود.

شنیدن این حرف ‌ها جای تاسف دارد که افراد به جای اینکه با مرگ اطرافیان به خودشان بیایند، این‌گونه رفتار می‌کنند و همچنان درگیر مسائل دنیوی و مادی هستند که کارشان را به رخ یکدیگر بکشند.

چند می گیری گریه کنی؟
 
این قصه اینجا به پایان نمی رسد. امروزه چشم و هم چشمی ها به قدری بالا گرفته است که مراسمات عجیب و غریبی در بین مردم جا افتاده است؛ شرکت های برگزار کننده مراسم ترحیم که با گرفتن هزینه های سرسام آور به خانواده بازماندگان خدماتی را ارائه می دهد که مراسم بی نقص برگزار شود! اجرای گروه‌های موسیقی عرفانی، ارائه سیستم‌های صوتی، میزهای تشریفاتی و یادبود، حجله، فرش و ظروف مجلل، تنها بخشی از خدمات شرکت‌ های برگزار کننده مراسم ترحیم است. اما نکته قابل توجه افرادی هستند که در ازای دریافت حقوق روزمرد و یا توافقی، ساعاتی را در نقش میهمان در جمع اقوام متوفی حضور پیدا می کنند!

 

مدیر یکی از شرکت‌های برگزاری مراسم ترحیم با بیان اینکه امکان اجرای زنده گروه موسیقی در قالب شعرهای عرفانی همراه با نی، دف و سه تار در مراسم وجود دارد می گوید: گروه موسیقی و مداح برای حدود یک ساعت اجرا در مراسم ترحیم دستمزدی از 800 هزار تومان به بالا دریافت می‌کنند که به پشتوانه سابقه 18 ساله این گروه در برگزاری  چنین مراسم‌ هایی و همچنین ارائه نمونه کار تصویری پیش از انعقاد قرارداد، در صورت ناراضی بودن بازماندگان هیچ گونه‌ هزینه ‌ای از آنها دریافت نمی‌شود.



خانواده متوفی برای اجاره حجله در 6 شب و 7 روز مراسم (از زمان فوت تا پایان شب هفتم) باید هزینه‌ای معادل 120 هزار تومان صرف کنند. همچنین مداح برای هر ساعت اجرای خود 150 تا 350 هزار تومان هزینه دریافت می‌کند که به درخواست فرد سفارش‌دهنده می‌تواند نوحه‌های فارسی  یا ترکی اجرا شود!

یکی دیگر از مدیران این شرکت‌ها هزینه اجاره یک روزه هر میز غذا همراه با رومیزی را 7 هزار تومان، فرش 20 هزار تومان، بخاری 15 تا 70 هزار تومان، سینی سیلور برای چای 4 هزار تومان و چاپ 100 برگ آگهی ترحیم 120 هزار تومان اعلام می‌کند.

به گفته وی،‌ مجموعه کامل خدمات امور متوفی از لحظه فوت تا زمان سالگرد نیز وجود دارد. نمایندگان شرکت برای ویزیت فرد سفارش ‌دهنده به مراسم عزاداری مراجعه می‌ کنند و درباره همه خدمات مورد نیاز برگزاری مراسم از قبیل غذا، رستوران، رزرو مسجد، نیروی خدماتی و ... اطلاعات می‌دهند و در صورت درخواست هر یک از این خدمات، قرارداد در محل منعقد می‌شود.

او می‌افزاید: درصورت کم بودن تعداد اقوام و یا آشنایان نزدیک به متوفی برای گرم شدن مراسم ترحیم، نیروهایی به ظاهر عزادار و البته با پوششی کاملا شیک و آراسته به صورت ساعتی در مراسم حضور می‌یابند. همچنین هیچ محدودیتی برای تعداد افراد و یا ترکیب نیروها متشکل از آقا و خانم وجود ندارد.
 
به گفته وی، هزینه هر ساعت حضور یک خانم در مراسم ترحیم به عنوان فرد داغدار 30 هزار تومان و هر ساعت حضور آقا 40 هزار تومان است.

لازم به ذکر است که ریشه همه این مسائل به افراط و زیاده روی و بی توجه بودن به هم نوع بر می گردد که با این خرج های بیهوده می توان دستگیر افراد نیازمند باشیم. ما از اصل موضوع برگزاری این مراسم ها بازمانده ایم. یادمان رفته است که اصل موضوع برگزاری مراسم ترحیم قرار گرفتن در کنار خانواده متوفی برای تسلی خاطر، طلب مغفرت از خداوند متعال و گرفتن حلالیت از مردم برای میت است. خوب است که زودتر به فرهنگ و اهداف خودمان در این راه بازگردیم و حداقل در این مواقع به فکر آخرت خود باشیم.


*فردا