ما از همه مراجع بزرگوار تقلید اجازه گرفتیم که تا پایان ماه ربیع اگر به کسی بدهی داشتند و او را نمی‌شناسند و وارثش را هم نمی‌شناسند می‌توانند به فقیر بدهند. فقیر یعنی کسی که خرج درآمد یک سالش را نداشته باشد.
شهدای ایران: کسب یکی از اتفاقاتی که ممکن است برای هر شخصی در زندگی رخ دهد طلب و دینی است که بر گردنش می ماند و گاه این طلبکاری به دلایل مختلفی مغفول واقع شده و حتی صاحبانش از دنیا می روند و یا به هر دلیل دیگری امکان ادای این دین فراهم نخواهد شد. از دید دین مبین اسلام این موضوع باعث برطرف شدن این حق نخواهد شد و این دین کماکان بر گردن شخص خواهد بود.این موضوع در مقوله ای به نام "رد مظالم" پاسخ داده شده است.موضوعی که مورد سؤال تعداد زیادی از مقلدین می باشد.
حجت الاسلام حسینی قمی در برنامه سمت خدا با اشاره به اهمیت این موضوع گفت: مسئله‌ی اول این است که ما وقتی به کسی بدهکار هستیم، اگر طلبکارمان را می‌شناسیم که باید به خودش طلبمان را بپردازیم. اگر خودش از دنیا رفته و وارثانش هستند، باید به وارثش بپردازیم.
اما اگر به کسانی بدهکار هستیم که به آنها دسترسی نداریم و آنها را نمی‌شناسیم و نمی‌توانیم پیدا کنیم، در این صورت فرمودند انسان حتما باید با اجازه‌ی مجتهد رد مظالم بدهد. یعنی مبلغی که به آن شخص بدهکار است به فقیر صدقه بدهد به نیت صاحبش. حتما با اجازه‌ی مجتهد مثل سهم امام و سهم سادات که باید با اجازه‌ی مجتهدین باشد. چون آنها بیشتر به موارد نیاز اشراف دارند.
حجت الاسلام قمی افزود: ما ایام ربیع، همه ساله این اجازه را از مراجع بزرگوار تقلید می‌گیریم که تا پایان ماه ربیع عزیزان تا مبلغ صد هزار تومان اگر می‌خواهند رد مظالم بپردازند نیازی نیست تماس بگیرند با دفتر مراجع تقلید. ما از همه اجازه گرفتیم برای عموم عزیزان گرفتیم تا پایان ماه ربیع اگر به کسی بدهی داشتند که او را نمی‌شناسند و وارثش را هم نمی‌شناسند می‌توانند به فقیر بدهند. حتما باید به فقیر بدهند نه کارهای خیر. فقیر هم یعنی کسی که خرج درآمد یک سالش را نداشته باشد. هشتش گرو نهش باشد. این فقیر است. خیلی خوب است که آقایانی که پول دستشان است به نیابت همسرانشان هم این کار را بکنند. خانم‌ها هم این مسئله‌ی رد مظالم هست اگر خانم‌ها می‌پردازند که بسم الله. اگر نه آقایان هم به نیت همسران هم فرزندان و به نیت درگذشتگانشان.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: افرادی که می خواهند رد مظالم بدهند تا آخر ماه ربیع الاول فرصت دارند صد هزار تومان بپردازند. کسی دیروز به من می‌گفت اگر 10 میلیون هم بدهکار بودیم صد هزار تومان کافی است؟ نه ما این طوری گفتیم گفتیم تا صد هزار تومان بابت آن صد هزار تومان کافی است.
این کارشناس به برخی سؤالات متداولی که در این زمینه پرسیده شده بود نیز اینگونه پاسخ داد:
سوال کرده بودند که می‌شود رد مظالم را به نیازمند یا فرزند بدهیم؟
پاسخ: اگر نیازمند هستند حتما نمی‌شود. پدر و مادر ما و فرزندان ما اگر ما بتوانیم زندگی شان را تامین کنیم واجب النفقه‌ی ما هستند. کسی که واجب النفقه‌ی ما است دیگر نمی‌توانیم از رد مظالم بدهیم به پدر و مادر یا اولاد نمی‌شود داد باید از راه دیگری تامین کنیم.
سوال: من معلم بودم در گذشته بچه‌ها را زدم. گاهی سیاه شده کبود شده الآن نمی‌شناسم.
پاسخ: اگر نمی‌شناسد و دسترسی ندارد بحث رد مظالم است که احکامش را قبلا اشاره کردیم. می‌توانند تا آخر ماه ربیع این کار را انجام دهند. بعد از آن، می‌توانند پرداخت کنند.اما باید اجازه بگیرند. ولی الآن ما از مراجع بزرگوار اجازه‌ی عمومی به همه‌ی مردم گرفتیم که دیگر نیازی به تماس با دفتر مراجع نباشد.
سوال: به سادات فقیر می‌شود رد مظالم داد.
پاسخ: بله مشهور فقها می‌فرمایند مانعی ندارد. فقیری که رد مظالم می‌دهید سید باشد یا غیر سید. یادآوری کردیم به مدرسه و مسجد و امور خیریه نمی‌شود پرداخت کرد. به فقیر باید پرداخت کرد.
سوال: ما طلبکارمان را می‌شناسیم. می‌دانیم به چه کسی بدهکاریم رویمان نمی‌شود. خجالت می‌کشیم بگوییم ما چنین حقی از شما ضایع کردیم این را می‌شود رد مظالم داد؟
پاسخ: نه، باید به خودش داد. البته نیازی نیست بگویید این پول بابت فلان چیز است. به هر شکلی شما آن پول را به آن فرد برسانید کافی است. اما اگر طلبکار را می‌شناسید خجالت کشیدن مجوز مانع رد مظالم نمی‌شود. از طریق واسطه یا شماره حساب می‌توانیم واریز کنیم.
رد مظالم غیبت
سؤال: ما احیاناً غیبت کسی را کردیم می‌شود رد مظالم کرد یا نه. مشهور فقرا می‌فرمایند مخصوصاً اگر انسان نگران این است که اگر برود به طرف بگوید من غیبت ات را کردم شر بیشتری به پا شود لازم نیست ما بگوییم. استغفار کنیم توبه کنیم ولی کار خوبی است خیرات هم بدهیم برایشان به فقرا بدهیم بگوییم ثوابش باشد برای کسانی که غیبت شان کردیم. خیلی خوب است.
داستانی از آیت الله مشکینی
حجت الاسلام حسینی قمی در ادامه به داستانی از مرحوم آیت الله مشکینی پرداخت و گفت: ایشان به مکه مشرف شدند فرموده بودند من توانایی این که هیچ طوافی به غیر از طواف واجب را نداشتم فقط یک طواف مستحب با هزار زحمت انجام دادم به این نیت که خدایا این ثوابش باشد محفوظ تا فردای قیامت اگر فردای قیامت طلبکاری سر راه من را گرفت که من یادم رفته در دنیا به او بپردازم. این طواف ثوابش مال آنها آن جا من را راضی کن.
در پایان این مبحث این کارشناس مذهبی به موضوع ارتباط رد مظالم و خزانه دولتی اشاره کرد و ادامه داد: رد مظالم را نمی‌توانیم به حساب دولت بریزیم و آن پولی را که باید به دولت بدهیم نمی‌توانیم به فقیر بدهیم شماره حساب خزانه درآمد‌های متفرقه‌ی دولت مربوط به بدهی‌هایی است که به دولت داریم و نمی‌توانیم جبران کنیم.
*فرهنگ نیوز
حجت الاسلام حسینی قمی در برنامه سمت خدا با اشاره به اهمیت این موضوع گفت: مسئله‌ی اول این است که ما وقتی به کسی بدهکار هستیم، اگر طلبکارمان را می‌شناسیم که باید به خودش طلبمان را بپردازیم. اگر خودش از دنیا رفته و وارثانش هستند، باید به وارثش بپردازیم.
اما اگر به کسانی بدهکار هستیم که به آنها دسترسی نداریم و آنها را نمی‌شناسیم و نمی‌توانیم پیدا کنیم، در این صورت فرمودند انسان حتما باید با اجازه‌ی مجتهد رد مظالم بدهد. یعنی مبلغی که به آن شخص بدهکار است به فقیر صدقه بدهد به نیت صاحبش. حتما با اجازه‌ی مجتهد مثل سهم امام و سهم سادات که باید با اجازه‌ی مجتهدین باشد. چون آنها بیشتر به موارد نیاز اشراف دارند.
حجت الاسلام قمی افزود: ما ایام ربیع، همه ساله این اجازه را از مراجع بزرگوار تقلید می‌گیریم که تا پایان ماه ربیع عزیزان تا مبلغ صد هزار تومان اگر می‌خواهند رد مظالم بپردازند نیازی نیست تماس بگیرند با دفتر مراجع تقلید. ما از همه اجازه گرفتیم برای عموم عزیزان گرفتیم تا پایان ماه ربیع اگر به کسی بدهی داشتند که او را نمی‌شناسند و وارثش را هم نمی‌شناسند می‌توانند به فقیر بدهند. حتما باید به فقیر بدهند نه کارهای خیر. فقیر هم یعنی کسی که خرج درآمد یک سالش را نداشته باشد. هشتش گرو نهش باشد. این فقیر است. خیلی خوب است که آقایانی که پول دستشان است به نیابت همسرانشان هم این کار را بکنند. خانم‌ها هم این مسئله‌ی رد مظالم هست اگر خانم‌ها می‌پردازند که بسم الله. اگر نه آقایان هم به نیت همسران هم فرزندان و به نیت درگذشتگانشان.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: افرادی که می خواهند رد مظالم بدهند تا آخر ماه ربیع الاول فرصت دارند صد هزار تومان بپردازند. کسی دیروز به من می‌گفت اگر 10 میلیون هم بدهکار بودیم صد هزار تومان کافی است؟ نه ما این طوری گفتیم گفتیم تا صد هزار تومان بابت آن صد هزار تومان کافی است.
این کارشناس به برخی سؤالات متداولی که در این زمینه پرسیده شده بود نیز اینگونه پاسخ داد:
سوال کرده بودند که می‌شود رد مظالم را به نیازمند یا فرزند بدهیم؟
پاسخ: اگر نیازمند هستند حتما نمی‌شود. پدر و مادر ما و فرزندان ما اگر ما بتوانیم زندگی شان را تامین کنیم واجب النفقه‌ی ما هستند. کسی که واجب النفقه‌ی ما است دیگر نمی‌توانیم از رد مظالم بدهیم به پدر و مادر یا اولاد نمی‌شود داد باید از راه دیگری تامین کنیم.
سوال: من معلم بودم در گذشته بچه‌ها را زدم. گاهی سیاه شده کبود شده الآن نمی‌شناسم.
پاسخ: اگر نمی‌شناسد و دسترسی ندارد بحث رد مظالم است که احکامش را قبلا اشاره کردیم. می‌توانند تا آخر ماه ربیع این کار را انجام دهند. بعد از آن، می‌توانند پرداخت کنند.اما باید اجازه بگیرند. ولی الآن ما از مراجع بزرگوار اجازه‌ی عمومی به همه‌ی مردم گرفتیم که دیگر نیازی به تماس با دفتر مراجع نباشد.
سوال: به سادات فقیر می‌شود رد مظالم داد.
پاسخ: بله مشهور فقها می‌فرمایند مانعی ندارد. فقیری که رد مظالم می‌دهید سید باشد یا غیر سید. یادآوری کردیم به مدرسه و مسجد و امور خیریه نمی‌شود پرداخت کرد. به فقیر باید پرداخت کرد.
سوال: ما طلبکارمان را می‌شناسیم. می‌دانیم به چه کسی بدهکاریم رویمان نمی‌شود. خجالت می‌کشیم بگوییم ما چنین حقی از شما ضایع کردیم این را می‌شود رد مظالم داد؟
پاسخ: نه، باید به خودش داد. البته نیازی نیست بگویید این پول بابت فلان چیز است. به هر شکلی شما آن پول را به آن فرد برسانید کافی است. اما اگر طلبکار را می‌شناسید خجالت کشیدن مجوز مانع رد مظالم نمی‌شود. از طریق واسطه یا شماره حساب می‌توانیم واریز کنیم.
رد مظالم غیبت
سؤال: ما احیاناً غیبت کسی را کردیم می‌شود رد مظالم کرد یا نه. مشهور فقرا می‌فرمایند مخصوصاً اگر انسان نگران این است که اگر برود به طرف بگوید من غیبت ات را کردم شر بیشتری به پا شود لازم نیست ما بگوییم. استغفار کنیم توبه کنیم ولی کار خوبی است خیرات هم بدهیم برایشان به فقرا بدهیم بگوییم ثوابش باشد برای کسانی که غیبت شان کردیم. خیلی خوب است.
داستانی از آیت الله مشکینی
حجت الاسلام حسینی قمی در ادامه به داستانی از مرحوم آیت الله مشکینی پرداخت و گفت: ایشان به مکه مشرف شدند فرموده بودند من توانایی این که هیچ طوافی به غیر از طواف واجب را نداشتم فقط یک طواف مستحب با هزار زحمت انجام دادم به این نیت که خدایا این ثوابش باشد محفوظ تا فردای قیامت اگر فردای قیامت طلبکاری سر راه من را گرفت که من یادم رفته در دنیا به او بپردازم. این طواف ثوابش مال آنها آن جا من را راضی کن.
در پایان این مبحث این کارشناس مذهبی به موضوع ارتباط رد مظالم و خزانه دولتی اشاره کرد و ادامه داد: رد مظالم را نمی‌توانیم به حساب دولت بریزیم و آن پولی را که باید به دولت بدهیم نمی‌توانیم به فقیر بدهیم شماره حساب خزانه درآمد‌های متفرقه‌ی دولت مربوط به بدهی‌هایی است که به دولت داریم و نمی‌توانیم جبران کنیم.
*فرهنگ نیوز
