به گفته کارشناسان یکی از دلایل رو آوردن جوانان به زندگی مجردی و خانه های مجردی ادامه تحصیلاتی است که به عنوان عاملی پیش دارنده از ازدواج نگاه می شود. علاوه بر این بالا رفتن سطح توقعات به واسطه ادامه تحصیل یکی دیگر از مشکلات جدی این اتفاق تلقی می گردد.
به گزارش شهدای ایران؛ پنج شنبه گذشته، دکنر محمود گلزاری معاونت ساماندهی وزیر ورزش و جوانان به دیدار علمای قم رفت. محور اصلی سخنان علما و مراجع عظام تقلید ابراز نگرانی از وضعیت فعلی جوانان جامعه، بیکاری، رویگردانی از ازدواج، عدم اشتیاق به فرزندآوری و بالا رفتن میزان طلاق در جامعه بود. به بهانه این دیدار و لزوم توجه به موضوع جوانان به بررسی موشکافانه تری از مباحث مطرح شده در این جلسات خواهیم پرداخت:
همایش ها و جلسات را عملیاتی کنید
حضور دکتر گلزاری در جمع علمای قم می تواند نوید بخش اصلاح موضوع ازدواج جوانان با راهکارهای اسلامی باشد. فاصله گرفتن از آرمانها و ارزشها و اصول اسلامی شاید عمیق ترین ضربه ای باشد که بر پیکره این مهم وارد شده است. اما نباید فراموش کرد که نفس حضور و استفاده از نفس بزرگان، برگزاری کنگره ها و جشنواره ها که در این دیدارها نیز نوید برگزاری اش از سوی این مسئول دولتی مطرح شد کافی نیست و شاید مسئولیت را برای ادامه مسیر بیشتر و سنگین تر می نماید.
10 میلیون جوان ایرانی مستعد که به صورت مجردی زندگی می کنند
این جمله که از سوی دکتر گلزاری مطرح شد نقطه خطری جدی در امر ازدواج جوانان را ترسیم می کند. ناگفته پیداست ارائه آمارهایی از ازدواج های ناموفق و میزان طلاق در جامعه بدون ترسیم مسیری روشن و راهکاری قوت قلب دهنده راهی جز این برای جوانان ایجاد نمی کند که تعداد زیادی از جوانان ترجیح دهند روزگار جوانی خود را مجردی زندگی کنند تا از سختی ها و مرارت هایی اینچنینی خلاصی یابند.
آيت‌الله جوادی آملي در دیدار پنج شنبه به این موضوع اشاره کرده و فرمودند: نزديک به 10 ميليون نفر جوان مجرد در کشورمان وجود دارد و به هيچ عنوان آرامشي در خانواده يک فرد مجرد وجود ندارد و چنانچه جوانان ازدواج نکنند افسردگي در زندگي آنان به وجود مي‌آيد.
نقش خانواده ها در حل بحران ازدواج
توجه به این نکته ضروری است که خانواده ها نقش بسیار جدی در این زمینه ایفا می کنند.
در قرآن کریم در زمینه عفت و خویشتنداری، خطاب خدا به خود جوانان است:«ولیستعفف الذین لایجدون نکاحا حتی یغنیهم الله من فضله: و آنها که وسیله ازدواج ندارند باید عفت پیشه کنند تا خداوند آنانی را به فضلش بی نیاز سازد ۳۳ نور» ولیکن جایی که سخن از ازدواج است به والدین و اطرافیان و دولت اسلامی امر می شود که جوانان خود را به ازدواج درآورند: وانکحوا الایامی منکم والصالحین من عبادکم و امائکم ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله والله واسع علیم: مردان و زنان بی همسر را همسر دهید و همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنان را از فضل خود بی نیاز می سازد، خداوند واسع و آگاه است. نور (۳۲).
بر اساس آیه اشاره شده اهمیت ازدواج جوانان تا حدی است که باید به هر قیمتی شرایط را برای ازدواج آنها فراهم نمود و از باورها و آداب و رسوم اشتباه در این زمینه خودداری نمود. آدابی همچون ازدواج پسر از دختر، تناسب سنی ازدواج و ...
رقابت برای ادامه تحصیل عاملی بر تجرد
به گفته کارشناسان یکی از دلایل رو آوردن جوانان به زندگی مجردی و خانه های مجردی ادامه تحصیلاتی است که به عنوان عاملی پیش دارنده از ازدواج نگاه می شود. علاوه بر این بالا رفتن سطح توقعات به واسطه ادامه تحصیل یکی دیگر از مشکلات جدی این اتفاق تلقی می گردد. به گفته آیت الله امینی رقابت بی ثمری که هم اینک در دانشگاه ها شکل گرفته است به درد جامعه نخواهد خورد. این در حالی است که کماکان رقابت در به دست آوردن کرسی های دانشگاه بالاست و در مقابل در رسالت اصلی زندگی که ازدواج است از اولویتی برخوردار نیست.
همچنین عدم بومی سازی در شهرستان ها (خصوصا برای دختران) شرایط را برای عادت کردن به فرهنگ زندگی مجردی فراهم کرده و این فرهنگ سازی مقدمه ای برای تأخیر در ازدواج خواهد بود.
اشتغال بانوان
اشتغال بانوان در محیط کار و پذیرش آنها به صورت مجردی و نداشتن هیچ قانونی در استخدام که منطبق با شرایط تأهل باشد شرایط را برای دامن زدن به این مشکل بیشتر کرده است. استغنای زن از مرد یکی از دلایل جدی بی نیازی زنان از ازدواج تلقی می گردد. موضوعی که جز با تدوین قوانین کار در جامعه برطرف نخواهد شد.
ایرج وثوق جامعه شناس و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی تهران نیز براین باور است که «افزایش اشتغال زنان امروز که از زمینه های توسعه و مدرن شدن هرجامعه ای است باعث شده است آنها از نظر مالی به استقلال رسیده و این عمل باعث می شود این استقلال را در سایر زمینه ها نیز خواستار باشند. اولین گام استقلال طلبی این افراد رها شدن از سلطه خانواده است.
سالهای ابتدایی ازدواج، سالهای پر خطر برای جوانان
گلزاری در این دیدارها عنوان کرد که متأسفانه در ایران از هر پنج ازدواج و در قم از هر چهار پیوند و در تهران از هر سه ازدواج یکی از آنها به طلاق می‌انجامد و در حال حاضر ۸۰ درصد از افراد طلاق گرفته در جامعه زیر ۳۰ سال هستند.
وی ادامه داد: نگاهی بر آمار جدایی زوجین نشان می‌دهد مشکل عمده ازدواج جوانان، ناپایداری ازدواج در پنج سال نخست است و نیاز به برنامه‌های آموزشی و فرهنگی برای آشنایی جوانان با این مقوله به ویژه در مراکز آموزشی به شدت احساس می‌شود.
این موضوع توسط آیت الله امینی نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفت ضمن اشاره به اینکه دو سال ابتدایی زندگی جوانان خطرناک ترین دوران ازدواج است عنوان کرد از کارشناسان دانشگاهي دعوت کنيد تا به تحقيق در اين زمينه و رفع مشکلات بپردازند چون وضع فعلي جوانان جامعه اصلا خوب نيست.
این همه تأکید که در این جلسه و جلسات مشابه صورت گرفته است همه بر اساس آمارهای متقنی است که توسط نهادهای مربوطه ارائه شده و دیگر کار را برای ادامه مسیر سخت تر می کند. این نشان می دهد که رسیدن به بلوغ عاطفی و عقلانی و موارد دیگری که توسط کارشناسان مطرح می شود مورد توجه قرار نگرفته است.
با کمی دقت می توان دریافت که برای کسب این مهارت ها هیچ مرکزی به صورت تعریف شده و در دسترس قرار نگرفته است. بدین معنا که در سناریوی ازدواج کمتر کسی آموزش مهارت های زندگی و سبک زندگی را در نظر می گیرد. حتی پس از ازدواج نیز کمتر کسی به سراغ حل مشکلات از راه عقلانی می رود و بیشتر به انتهای مسیر که واژه مبغوض طلاق است نگاه می شود. واژه ای که بر اساس آمار و ارقام با وجود فراگیر شدن شبکه های اجتماعی و عوامل اطلاع رسانی و به قولی فرهنگ ساز، کاهش چشمگیری نداشته است.
نقش صدا وسیما در فرهنگ سازی ازدواج
فیلم های متعدد سینمایی، تبلیغات، میهمانان برنامه های مختلف و ... هر کدام همچون آینه ای است که برخی مخاطبین در پیش روی خود قرار می دهند. بی توجهی به محتوای رسانه می تواند تبعات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. آنچنان که توجه به فرهنگسازی به صورت غیر مستقیم از طریق رسانه ملی نقش بی بدیلی را در ارتقاء سبک زندگی روزمره ایجاد خواهد کرد. کارگردانی که با دغدغه فرهنگی عوامل مجموعه اش را به خط می کندکجا و فیلمسازی که به هدف تخریب هویت اسلامی و ایرانی می کوشد کجا.
در نهایت چه باید کرد؟
بی شک عواملی که بیان شد و راهکارهایی که ارائه شد در کنار یکدیگر می تواند اثرگذاری خود را اثبات نماید. دولت در کنار مردم، مجلس در کنار دولت و نهادهای مسئول در کنار موارد دیگر می توانند به حل این بحران کمک کنند. همواره نشست ها، سمینارها و کنفرانس ها به دلیل رنگ و لعاب و بعد تبلیغاتی که در کمتر از چند ساعت ایجاد می کنند می تواند هم گزارشی کامل از یک مسیر حرکت را برای برگزارکنندگان ایجاد نماید و هم می تواند اعتماد به نفسی کاذب را ایجاد نماید که به تبع آن از ادامه دادن راه با قدرت و جدیت بکاهد. این آفتی است که به راحتی می تواند سالیان سال کشور را از توسعه و پیشرفت باز دارد.
*فرهنگ نیوز
همایش ها و جلسات را عملیاتی کنید
حضور دکتر گلزاری در جمع علمای قم می تواند نوید بخش اصلاح موضوع ازدواج جوانان با راهکارهای اسلامی باشد. فاصله گرفتن از آرمانها و ارزشها و اصول اسلامی شاید عمیق ترین ضربه ای باشد که بر پیکره این مهم وارد شده است. اما نباید فراموش کرد که نفس حضور و استفاده از نفس بزرگان، برگزاری کنگره ها و جشنواره ها که در این دیدارها نیز نوید برگزاری اش از سوی این مسئول دولتی مطرح شد کافی نیست و شاید مسئولیت را برای ادامه مسیر بیشتر و سنگین تر می نماید.
10 میلیون جوان ایرانی مستعد که به صورت مجردی زندگی می کنند
این جمله که از سوی دکتر گلزاری مطرح شد نقطه خطری جدی در امر ازدواج جوانان را ترسیم می کند. ناگفته پیداست ارائه آمارهایی از ازدواج های ناموفق و میزان طلاق در جامعه بدون ترسیم مسیری روشن و راهکاری قوت قلب دهنده راهی جز این برای جوانان ایجاد نمی کند که تعداد زیادی از جوانان ترجیح دهند روزگار جوانی خود را مجردی زندگی کنند تا از سختی ها و مرارت هایی اینچنینی خلاصی یابند.
آيت‌الله جوادی آملي در دیدار پنج شنبه به این موضوع اشاره کرده و فرمودند: نزديک به 10 ميليون نفر جوان مجرد در کشورمان وجود دارد و به هيچ عنوان آرامشي در خانواده يک فرد مجرد وجود ندارد و چنانچه جوانان ازدواج نکنند افسردگي در زندگي آنان به وجود مي‌آيد.
نقش خانواده ها در حل بحران ازدواج
توجه به این نکته ضروری است که خانواده ها نقش بسیار جدی در این زمینه ایفا می کنند.
در قرآن کریم در زمینه عفت و خویشتنداری، خطاب خدا به خود جوانان است:«ولیستعفف الذین لایجدون نکاحا حتی یغنیهم الله من فضله: و آنها که وسیله ازدواج ندارند باید عفت پیشه کنند تا خداوند آنانی را به فضلش بی نیاز سازد ۳۳ نور» ولیکن جایی که سخن از ازدواج است به والدین و اطرافیان و دولت اسلامی امر می شود که جوانان خود را به ازدواج درآورند: وانکحوا الایامی منکم والصالحین من عبادکم و امائکم ان یکونوا فقراء یغنهم الله من فضله والله واسع علیم: مردان و زنان بی همسر را همسر دهید و همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند خداوند آنان را از فضل خود بی نیاز می سازد، خداوند واسع و آگاه است. نور (۳۲).
بر اساس آیه اشاره شده اهمیت ازدواج جوانان تا حدی است که باید به هر قیمتی شرایط را برای ازدواج آنها فراهم نمود و از باورها و آداب و رسوم اشتباه در این زمینه خودداری نمود. آدابی همچون ازدواج پسر از دختر، تناسب سنی ازدواج و ...
رقابت برای ادامه تحصیل عاملی بر تجرد
به گفته کارشناسان یکی از دلایل رو آوردن جوانان به زندگی مجردی و خانه های مجردی ادامه تحصیلاتی است که به عنوان عاملی پیش دارنده از ازدواج نگاه می شود. علاوه بر این بالا رفتن سطح توقعات به واسطه ادامه تحصیل یکی دیگر از مشکلات جدی این اتفاق تلقی می گردد. به گفته آیت الله امینی رقابت بی ثمری که هم اینک در دانشگاه ها شکل گرفته است به درد جامعه نخواهد خورد. این در حالی است که کماکان رقابت در به دست آوردن کرسی های دانشگاه بالاست و در مقابل در رسالت اصلی زندگی که ازدواج است از اولویتی برخوردار نیست.
همچنین عدم بومی سازی در شهرستان ها (خصوصا برای دختران) شرایط را برای عادت کردن به فرهنگ زندگی مجردی فراهم کرده و این فرهنگ سازی مقدمه ای برای تأخیر در ازدواج خواهد بود.
اشتغال بانوان
اشتغال بانوان در محیط کار و پذیرش آنها به صورت مجردی و نداشتن هیچ قانونی در استخدام که منطبق با شرایط تأهل باشد شرایط را برای دامن زدن به این مشکل بیشتر کرده است. استغنای زن از مرد یکی از دلایل جدی بی نیازی زنان از ازدواج تلقی می گردد. موضوعی که جز با تدوین قوانین کار در جامعه برطرف نخواهد شد.
ایرج وثوق جامعه شناس و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی تهران نیز براین باور است که «افزایش اشتغال زنان امروز که از زمینه های توسعه و مدرن شدن هرجامعه ای است باعث شده است آنها از نظر مالی به استقلال رسیده و این عمل باعث می شود این استقلال را در سایر زمینه ها نیز خواستار باشند. اولین گام استقلال طلبی این افراد رها شدن از سلطه خانواده است.
سالهای ابتدایی ازدواج، سالهای پر خطر برای جوانان
گلزاری در این دیدارها عنوان کرد که متأسفانه در ایران از هر پنج ازدواج و در قم از هر چهار پیوند و در تهران از هر سه ازدواج یکی از آنها به طلاق می‌انجامد و در حال حاضر ۸۰ درصد از افراد طلاق گرفته در جامعه زیر ۳۰ سال هستند.
وی ادامه داد: نگاهی بر آمار جدایی زوجین نشان می‌دهد مشکل عمده ازدواج جوانان، ناپایداری ازدواج در پنج سال نخست است و نیاز به برنامه‌های آموزشی و فرهنگی برای آشنایی جوانان با این مقوله به ویژه در مراکز آموزشی به شدت احساس می‌شود.
این موضوع توسط آیت الله امینی نیز به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفت ضمن اشاره به اینکه دو سال ابتدایی زندگی جوانان خطرناک ترین دوران ازدواج است عنوان کرد از کارشناسان دانشگاهي دعوت کنيد تا به تحقيق در اين زمينه و رفع مشکلات بپردازند چون وضع فعلي جوانان جامعه اصلا خوب نيست.
این همه تأکید که در این جلسه و جلسات مشابه صورت گرفته است همه بر اساس آمارهای متقنی است که توسط نهادهای مربوطه ارائه شده و دیگر کار را برای ادامه مسیر سخت تر می کند. این نشان می دهد که رسیدن به بلوغ عاطفی و عقلانی و موارد دیگری که توسط کارشناسان مطرح می شود مورد توجه قرار نگرفته است.
با کمی دقت می توان دریافت که برای کسب این مهارت ها هیچ مرکزی به صورت تعریف شده و در دسترس قرار نگرفته است. بدین معنا که در سناریوی ازدواج کمتر کسی آموزش مهارت های زندگی و سبک زندگی را در نظر می گیرد. حتی پس از ازدواج نیز کمتر کسی به سراغ حل مشکلات از راه عقلانی می رود و بیشتر به انتهای مسیر که واژه مبغوض طلاق است نگاه می شود. واژه ای که بر اساس آمار و ارقام با وجود فراگیر شدن شبکه های اجتماعی و عوامل اطلاع رسانی و به قولی فرهنگ ساز، کاهش چشمگیری نداشته است.
نقش صدا وسیما در فرهنگ سازی ازدواج
فیلم های متعدد سینمایی، تبلیغات، میهمانان برنامه های مختلف و ... هر کدام همچون آینه ای است که برخی مخاطبین در پیش روی خود قرار می دهند. بی توجهی به محتوای رسانه می تواند تبعات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. آنچنان که توجه به فرهنگسازی به صورت غیر مستقیم از طریق رسانه ملی نقش بی بدیلی را در ارتقاء سبک زندگی روزمره ایجاد خواهد کرد. کارگردانی که با دغدغه فرهنگی عوامل مجموعه اش را به خط می کندکجا و فیلمسازی که به هدف تخریب هویت اسلامی و ایرانی می کوشد کجا.
در نهایت چه باید کرد؟
بی شک عواملی که بیان شد و راهکارهایی که ارائه شد در کنار یکدیگر می تواند اثرگذاری خود را اثبات نماید. دولت در کنار مردم، مجلس در کنار دولت و نهادهای مسئول در کنار موارد دیگر می توانند به حل این بحران کمک کنند. همواره نشست ها، سمینارها و کنفرانس ها به دلیل رنگ و لعاب و بعد تبلیغاتی که در کمتر از چند ساعت ایجاد می کنند می تواند هم گزارشی کامل از یک مسیر حرکت را برای برگزارکنندگان ایجاد نماید و هم می تواند اعتماد به نفسی کاذب را ایجاد نماید که به تبع آن از ادامه دادن راه با قدرت و جدیت بکاهد. این آفتی است که به راحتی می تواند سالیان سال کشور را از توسعه و پیشرفت باز دارد.
*فرهنگ نیوز
