جیمز رایزن، روزنامهنگار برجسته نیویورک تایمز، که در سال ۲۰۰۶ عملیات کارشکنانه سازمان سیا در رابطه با برنامه هستهای ایران را افشا کرده بود، در جلسه بازجویی حاضر به همکاری با دادستان و نام بردن از منابع اطلاعاتی خود نشد.
شهدای ایران:رایزن ۱۶ دی برای انجام یک بازجویی غیرمعمول در دادگاه محلی شهر الکساندریا واقع در ایالت ویرجینیا در جایگاه شهود قرار گرفت. قرار است هفته آینده در همین دادگاه محاکمه جفری استرلینگ، کارمند سابق سیا، آغاز شود. اتهام جفری استرلینگ این است که اطلاعاتی مربوط به امنیت ملی آمریکا را به طور غیرقانونی در اختیار جیمز رایزن گذاشته که این روزنامهنگار سپس از آنها در کتاب خود حکومت جنگ استفاده کرده است.
همچنین طبق گزارش آقاى رايزِن، در سال ۲۰۰۰ ميلادى سازمان «سىاى ا» در عملياتى به نام «عمليات مرلين» كه پيشتر توسط بيل كلينتون تصويب شده بود، قصد داشت با دادن اطلاعات به ظاهرعلمى اما نادرست دربارهی طرز ساختن كلاهك جنگى براى انفجار بمب، دانشمندان ايرانى را گمراه و نتيجهء كارشان را بىاثر و خنثی كند. قرار بود اين اطلاعات محرمانه توسط يك جاسوس به مأموران اطلاعاتى ايران تحويل داده شود و آنها كار ساختن كلاهك را برطبق آن اطلاعات شروع كنند. اما آمريكايىها بدآوردند به اين ترتيب كه يك پناهندهء سياسى روسى كه مأمور «سى اى ا» بود و میبايست نقشههاى كلاهكها را به ايرانىها بدهد، دوجانبه كار میكرده، و موضوع را پنهانى نزد مأموران ايرانى فاش میكند و در نتيجه، بدون اطلاع آمريكا، ايرانىهاكه هدف عمليات مرلين را فهميده بودند، با دقت اطلاعات نادرست را از بخشهاى درست نقشههاى كلاهك جدا كردند و فقط روى قسمتهاى معتبر آن كار كردند. به اين ترتيب طبق گفتهء آقاى رايزن، جاسوسهاى آمريكايى ناخواسته به توسعهء برنامهی اتمى ايران كمك رساندند.
جیمز رایزن از سال ۲۰۰۸ تا کنون با تاکید بر اینکه موظف به حمایت از منابعی است که او را قابل اعتماد دانسته و اطلاعات در اختیارش گذاشتهاند، در برابر تلاشهای دادستانی برای گرفتن شهادت مقاومت کرده است. سرانجام اما یک دادگاه فدرال آمریکا حکم داد که رایزن باید شهادت بدهد، چون به عنوان روزنامهنگار از امتیاز ویژهای برخوردار نیست تا بتواند از شرکت در بازجویی خودداری کند.
پیش از این مقامات قضایی آمریکا زیر فشار مدافعان آزادی مطبوعات در آمریکا گفتهاند که رایزن را زیر فشار نخواهند گذاشت تا بگوید آیا استرلینگ منبع اطلاعاتی او بوده است یا نه اما رایزن حاضر به پاسخ به این پرسش نشد که آیا توافقهایی محرمانه با منابع اطلاعاتی خود، که از آنها نام نبرده، داشته است یا نه.
رایزن پس از مشورت با وکلای خود تایید کرد که به برخی منابع اطلاعاتی خود قول محرمانه نگاه داشتن گفتوگوهایشان را داده است. او همچنین در برابر دادستان تکرار کرد که تحت هیچ شرایطی حاضر نیست در مورد هویت منابع خود یا اطلاعاتی که آنها به او دادهاند شهادت بدهد.
*الف
به گزارش دویچه وله، رایزن که به خاطر مقالههای انتقادی خود در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۶ برنده جایزه پولیتزر شد، دو کتاب در باره سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نوشته است. کتاب مهم او با نام «دولت جنگ: تاریخ محرمانه سیا و دولت بوش» در سال ۲۰۰۶ منتشر شد.
يكى از افشاگرىهاى اين كتاب، كه به صورت گزارشى در نيويورك تايمز هم منتشر شد و جنجال بسيار به پا كرد آن بود كه جورج بوش برخلاف قانون به طور مخفيانه دستور داده است كه سازمان امنيت ملی اتباع و شهروندان آمريكايى را كه مظنون به ارتباط با اعضاى القاعده هستند، زير پوشش تجسس بگيرد و مكالمات تلفنى و ارتباطات ديگر آنها را مورد استراق سمع قرار دهد. اين كار خلاف قانون است و اكنون رييس جمهور در معرض اتهام قانونى قرار گرفته است تا از كار خودش دفاع كند.همچنین طبق گزارش آقاى رايزِن، در سال ۲۰۰۰ ميلادى سازمان «سىاى ا» در عملياتى به نام «عمليات مرلين» كه پيشتر توسط بيل كلينتون تصويب شده بود، قصد داشت با دادن اطلاعات به ظاهرعلمى اما نادرست دربارهی طرز ساختن كلاهك جنگى براى انفجار بمب، دانشمندان ايرانى را گمراه و نتيجهء كارشان را بىاثر و خنثی كند. قرار بود اين اطلاعات محرمانه توسط يك جاسوس به مأموران اطلاعاتى ايران تحويل داده شود و آنها كار ساختن كلاهك را برطبق آن اطلاعات شروع كنند. اما آمريكايىها بدآوردند به اين ترتيب كه يك پناهندهء سياسى روسى كه مأمور «سى اى ا» بود و میبايست نقشههاى كلاهكها را به ايرانىها بدهد، دوجانبه كار میكرده، و موضوع را پنهانى نزد مأموران ايرانى فاش میكند و در نتيجه، بدون اطلاع آمريكا، ايرانىهاكه هدف عمليات مرلين را فهميده بودند، با دقت اطلاعات نادرست را از بخشهاى درست نقشههاى كلاهك جدا كردند و فقط روى قسمتهاى معتبر آن كار كردند. به اين ترتيب طبق گفتهء آقاى رايزن، جاسوسهاى آمريكايى ناخواسته به توسعهء برنامهی اتمى ايران كمك رساندند.
جیمز رایزن از سال ۲۰۰۸ تا کنون با تاکید بر اینکه موظف به حمایت از منابعی است که او را قابل اعتماد دانسته و اطلاعات در اختیارش گذاشتهاند، در برابر تلاشهای دادستانی برای گرفتن شهادت مقاومت کرده است. سرانجام اما یک دادگاه فدرال آمریکا حکم داد که رایزن باید شهادت بدهد، چون به عنوان روزنامهنگار از امتیاز ویژهای برخوردار نیست تا بتواند از شرکت در بازجویی خودداری کند.
پیش از این مقامات قضایی آمریکا زیر فشار مدافعان آزادی مطبوعات در آمریکا گفتهاند که رایزن را زیر فشار نخواهند گذاشت تا بگوید آیا استرلینگ منبع اطلاعاتی او بوده است یا نه اما رایزن حاضر به پاسخ به این پرسش نشد که آیا توافقهایی محرمانه با منابع اطلاعاتی خود، که از آنها نام نبرده، داشته است یا نه.
رایزن پس از مشورت با وکلای خود تایید کرد که به برخی منابع اطلاعاتی خود قول محرمانه نگاه داشتن گفتوگوهایشان را داده است. او همچنین در برابر دادستان تکرار کرد که تحت هیچ شرایطی حاضر نیست در مورد هویت منابع خود یا اطلاعاتی که آنها به او دادهاند شهادت بدهد.
*الف