یکی از سایتهای تبلیغاتی و جذب آگهی، مدتی است نوع خاصی از آگهی را با موضوع «درخواست همسفر» روی خروجی خود قرار داده است.
شهدای ایران: متاسفانه با وجود تاکیدات مقامات عالی بر لزوم سامان دهی فعالیت های اینترنتی در ایران، اما این موضوع از سوی مسئولان ذی ربط نادیده گرفته می شود و در نتیجه شماری از سایت های داخلی دست به اقداماتی می زنند که از سویی عواقب امنیتی مخاطره آمیزی را به دنبال خواهد داشت و از سوی دیگر با زیرساخت های فرهنگی کشور هیچ سازگاری ندارد.
* آگهی جذب «همسفر»؛ یک آگهی عجیب الخلقه
در همین رابطه یکی از سایت های تبلیغاتی و جذب آگهی، مدتی است که یک نوع خاصی از آگهی را بر خروجی قرار داده است و در این آگهی، افراد تقاضای «همسفر» می کنند و عده ای نیز خود را به عنوان «همسفر» معرفی می کنند.
در لا به لای این آگهی ها نیز موارد جالبی یافت می شود و در میان آنها از تقاضای همسفر برای سفر به کانادا، دوبی، پیاده روی در کنار رودخانه شور تا نیاز به یک همسفر در خیابان های تهران دیده می شود.
چه خطراتی متوجه مخاطبان این آگهی ها می باشد؟
با نگاهی گذرا به طیف متنوع این تیپ آگهی ها در می یابیم که هیچ حریمی در آنها وجود ندارد و بدین ترتیب به طور رسمی جذب همسفر با هدف خاص آگهی دهنده صورت می پذیرد.
اما نقطه خطرناک داستان آنجایی است که به طور طبیعی هیچ احراز هویتی از شخص آگهی دهنده وجود ندارد و بدین ترتیب امکان هر سوءاستفاده و حتی کشانده شدن به صحنه های اخاذی نیز وجود دارد.
از سوی دیگر این موضوع بر همگان واضح است که در فرهنگ ایرانی انتخاب یک همراه در اشکال مختلف آن(همسفر، همسفر، دوست و...) با مقتضیات خاص خود همراه است و هنجارهای مختص به خود را دارد و این شکل «باز» از یافتن یک همسفر حتی در کشورهای غربی نیز پذیرفته شده نیست که در ادامه به ذکر مثالی از آن می پردازیم.
واضح است افرادی که به سراغ جذب همسفر از این طریق می روند اولا(و در خوش بینانه ترین حالت) در برقراری ارتباط با محیط های پیرامونی خود(دانشگاه، محل کار، خویشاوندان و...) ناتوانند و ثانیا در برقراری روابط با دیگران هیچ حریمی قائل نیستند و از آنجایی که جامعه ایرانی نیز به این شکل از روابط واکنش منفی نشان می دهد برای رسیدن به اهداف خود به این شکل از آگهی ها روی می آوردند.
* واکاوی دلایل روی آوردن به درج چنین تبلیغاتی
شاید این دلیل برای روی آوردن به چنین تبلیغاتی برای عده ای مضحک باشد اما باید بپذیریم که گسترش بی رویه و بی هدف شبکه های اجتماعی و روی آوردن قسمتی از جامعه به شبکه های ماهواره ای به واردات فرهنگی انجامیده است و بدین ترتیب است که هر روز نام یک پدیده نامانوس فرهنگی وارد بازار فرهنگ می شود.
این پدیده نیز مانند «ازدواج سیاه» و سایر آیین های وارداتی مختص به جوامعی است که حفظ حریم های شخصی و شرعی برای آنها معنایی ندارد و افراد بدون در نظر گرفتن این موارد به تنظیم روابط اجتماعی خود می پردازند.
از سوی دیگر این کار یک کپی برداری کاملا برهنه از سایت های خارجی است و حال آنکه در آن سایت ها نیز به چنین شکلی این تبلیغات صورت نمی گیرد و باید خوشحال باشیم که در این زمینه حتی از غربی ها نیز پیشی گرفته ایم.
برای نمونه روزنامه جام جم در گزارشی در مورد یکی از این سایت ها می نویسد:
«فرانسویها برای کاهش هزینههای سفر خود به همسفرهای اینترنتی روی میآورند. آنها برای این کار راهکار بسیار زیبا و مهیجی دارند و با راه اندازی یک سایت اینترنتی به جستجوی همسفر میپردازند. به طور مثال فردی تصمیم دارد از شهر و محل خود به یک مقصد گردشگری برود. او در این سایت با اعلام مقصد، محل حرکت و تاریخ و ساعت آغاز سفر، به جستجوی فرد یا افراد همسفر میپردازد؛ البته تعداد این افراد، مناسب با ظرفیت خودروی اوست.
با یافتن همسفر یا همسفران، تمام هزینهها بین آنها تقسیم میشود. در نتیجه هزینهها به حداقل ممکن کاهش مییابد. از طرف دیگر افرادی که فاقد وسیله و تنها هستند، با مراجعه به این سایت همراهانناشناس امروز و دوستان فردای خود را پیدا میکنند.»
در ادامه گزارش به خصوصیات آگهی دهنده در این سایت می رسیم و نکته جالب این که در این سایت هر فردی شرایط و سلایق خود را در طول سفر بهطور کامل توضیح میدهد. این که چند سال دارد، مجرد است یا متاهل، آیا سیگار میکشد یا نه، علائقش در طول سفر چیست، به چه نوع موسیقی علاقهمند است و مواردی از این قبیل را مطرح میکند و درباره همسفرانش نیز سوالاتی نظیر آن را میپرسد تا یک همسفر مناسب را پیدا کند. این نوع همسفر پیداکردن در فرانسه یک شیوه معمول برای گردشگری است.
حال آنکه در بسیاری از آگهی های این سایت ایرانی، تنها به ارائه یک ایمیل و شماره تلفن همراه اکتفا شده است.
چه کنیم که از چنین آسیب هایی در امان بمانیم
مسلما این آگهی نقطه پایانی بر ورود پدیده های فرهنگی غربی در فرهنگ ایرانی نخواهد بود و همانطور پیش از این نیز ناهنجاری های دیگر با فرهنگ ایرانی مواجهه کرد، در ادامه نیز این روند ادامه خواهد داشت.
تلاش نهادهای حکومتی برای تسهیل در امر ازدواج از جمله راحت ترین و سهل الوصول ترین راه هاست تا بدین ترتیب افراد برای برطرف نمودن نیازهای اصلی خود به سراغ ساختارهای فرهنگی پذیرفته بروند.
علاوه بر این ترویج سبک زندگی ایرانی و جلوگیری از نفوذ سبک زندگی غربی از دیگر راهکارهای موثر در جلوگیری از چنین ناهنجاری های اجتماعی است چرا که هر چه زیرساخت های فرهنگی تقویت شود، به طور طبیعی جامعه به واردات پدیده های فرهنگی واکنش منفی نشان می دهد.
علاوه بر این چنین اتفاقات و اقداماتی بر لزوم سامان دهی هر چه زودتر فضای مجازی و تقویت هر چه بیشتر شورای عالی فضای مجازی اشاره می کند تا این شورا با دارا بودن اختیارات قانونی لازم به طور قاطع در مقابل چنین معضلاتی بایستد.
* آگهی جذب «همسفر»؛ یک آگهی عجیب الخلقه
در همین رابطه یکی از سایت های تبلیغاتی و جذب آگهی، مدتی است که یک نوع خاصی از آگهی را بر خروجی قرار داده است و در این آگهی، افراد تقاضای «همسفر» می کنند و عده ای نیز خود را به عنوان «همسفر» معرفی می کنند.
در لا به لای این آگهی ها نیز موارد جالبی یافت می شود و در میان آنها از تقاضای همسفر برای سفر به کانادا، دوبی، پیاده روی در کنار رودخانه شور تا نیاز به یک همسفر در خیابان های تهران دیده می شود.
با نگاهی گذرا به طیف متنوع این تیپ آگهی ها در می یابیم که هیچ حریمی در آنها وجود ندارد و بدین ترتیب به طور رسمی جذب همسفر با هدف خاص آگهی دهنده صورت می پذیرد.
اما نقطه خطرناک داستان آنجایی است که به طور طبیعی هیچ احراز هویتی از شخص آگهی دهنده وجود ندارد و بدین ترتیب امکان هر سوءاستفاده و حتی کشانده شدن به صحنه های اخاذی نیز وجود دارد.
از سوی دیگر این موضوع بر همگان واضح است که در فرهنگ ایرانی انتخاب یک همراه در اشکال مختلف آن(همسفر، همسفر، دوست و...) با مقتضیات خاص خود همراه است و هنجارهای مختص به خود را دارد و این شکل «باز» از یافتن یک همسفر حتی در کشورهای غربی نیز پذیرفته شده نیست که در ادامه به ذکر مثالی از آن می پردازیم.
واضح است افرادی که به سراغ جذب همسفر از این طریق می روند اولا(و در خوش بینانه ترین حالت) در برقراری ارتباط با محیط های پیرامونی خود(دانشگاه، محل کار، خویشاوندان و...) ناتوانند و ثانیا در برقراری روابط با دیگران هیچ حریمی قائل نیستند و از آنجایی که جامعه ایرانی نیز به این شکل از روابط واکنش منفی نشان می دهد برای رسیدن به اهداف خود به این شکل از آگهی ها روی می آوردند.
* واکاوی دلایل روی آوردن به درج چنین تبلیغاتی
شاید این دلیل برای روی آوردن به چنین تبلیغاتی برای عده ای مضحک باشد اما باید بپذیریم که گسترش بی رویه و بی هدف شبکه های اجتماعی و روی آوردن قسمتی از جامعه به شبکه های ماهواره ای به واردات فرهنگی انجامیده است و بدین ترتیب است که هر روز نام یک پدیده نامانوس فرهنگی وارد بازار فرهنگ می شود.
این پدیده نیز مانند «ازدواج سیاه» و سایر آیین های وارداتی مختص به جوامعی است که حفظ حریم های شخصی و شرعی برای آنها معنایی ندارد و افراد بدون در نظر گرفتن این موارد به تنظیم روابط اجتماعی خود می پردازند.
از سوی دیگر این کار یک کپی برداری کاملا برهنه از سایت های خارجی است و حال آنکه در آن سایت ها نیز به چنین شکلی این تبلیغات صورت نمی گیرد و باید خوشحال باشیم که در این زمینه حتی از غربی ها نیز پیشی گرفته ایم.
برای نمونه روزنامه جام جم در گزارشی در مورد یکی از این سایت ها می نویسد:
«فرانسویها برای کاهش هزینههای سفر خود به همسفرهای اینترنتی روی میآورند. آنها برای این کار راهکار بسیار زیبا و مهیجی دارند و با راه اندازی یک سایت اینترنتی به جستجوی همسفر میپردازند. به طور مثال فردی تصمیم دارد از شهر و محل خود به یک مقصد گردشگری برود. او در این سایت با اعلام مقصد، محل حرکت و تاریخ و ساعت آغاز سفر، به جستجوی فرد یا افراد همسفر میپردازد؛ البته تعداد این افراد، مناسب با ظرفیت خودروی اوست.
با یافتن همسفر یا همسفران، تمام هزینهها بین آنها تقسیم میشود. در نتیجه هزینهها به حداقل ممکن کاهش مییابد. از طرف دیگر افرادی که فاقد وسیله و تنها هستند، با مراجعه به این سایت همراهانناشناس امروز و دوستان فردای خود را پیدا میکنند.»
در ادامه گزارش به خصوصیات آگهی دهنده در این سایت می رسیم و نکته جالب این که در این سایت هر فردی شرایط و سلایق خود را در طول سفر بهطور کامل توضیح میدهد. این که چند سال دارد، مجرد است یا متاهل، آیا سیگار میکشد یا نه، علائقش در طول سفر چیست، به چه نوع موسیقی علاقهمند است و مواردی از این قبیل را مطرح میکند و درباره همسفرانش نیز سوالاتی نظیر آن را میپرسد تا یک همسفر مناسب را پیدا کند. این نوع همسفر پیداکردن در فرانسه یک شیوه معمول برای گردشگری است.
حال آنکه در بسیاری از آگهی های این سایت ایرانی، تنها به ارائه یک ایمیل و شماره تلفن همراه اکتفا شده است.
چه کنیم که از چنین آسیب هایی در امان بمانیم
تلاش نهادهای حکومتی برای تسهیل در امر ازدواج از جمله راحت ترین و سهل الوصول ترین راه هاست تا بدین ترتیب افراد برای برطرف نمودن نیازهای اصلی خود به سراغ ساختارهای فرهنگی پذیرفته بروند.
علاوه بر این ترویج سبک زندگی ایرانی و جلوگیری از نفوذ سبک زندگی غربی از دیگر راهکارهای موثر در جلوگیری از چنین ناهنجاری های اجتماعی است چرا که هر چه زیرساخت های فرهنگی تقویت شود، به طور طبیعی جامعه به واردات پدیده های فرهنگی واکنش منفی نشان می دهد.
علاوه بر این چنین اتفاقات و اقداماتی بر لزوم سامان دهی هر چه زودتر فضای مجازی و تقویت هر چه بیشتر شورای عالی فضای مجازی اشاره می کند تا این شورا با دارا بودن اختیارات قانونی لازم به طور قاطع در مقابل چنین معضلاتی بایستد.