فتنه 88 روايت تلخ و دردناكي است كه اثرات و تبعات آن براي سالها كشور را به عقب راند. فتنهاي كه گرچه به تعبير مقام معظم رهبري سر اصلي آن در خارج از كشور و توسط دشمنان قسمخورده خارجي هدايت ميشد
شهدای ایران:فتنه 88 روايت تلخ و دردناكي است كه اثرات و تبعات آن براي سالها كشور را به عقب راند. فتنهاي كه گرچه به تعبير مقام معظم رهبري سر اصلي آن در خارج از كشور و توسط دشمنان قسمخورده خارجي هدايت ميشد؛ اما برخي عوامل داخلي كه ميتوان از آنها به عنوان سران داخلي فتنه ياد كرد، در تعميق و تشديد آن نقش اساسي داشتند؛ اين نقش به اندازهاي مهم و اثرگذار بود كه اگر آن را همسنگ و بلكه فراتر از نقش دشمن خارجي بدانيم سخني به گزاف نگفتهايم؛ چراكه اگر همراهي و همكاري داخليها نبود، دشمن خارجي هرگز جرئت و جسارت تحميل چنين خسارتي به كشور نداشت. با اين توصيف طي يكي دو سال اخير جرياني تلاش دارد، گرد فراموشي بر تمام خيانتهاي جماعت فتنهگر بپاشد. اين جماعت بدون توجه به خسارات عظيم مادي و معنوي كه به كشور وارد كردند و با اقدامات ساختارشكنانه خود، علاوه بر ايجاد چالش بزرگ امنيتي و سياسي براي كشور، جان دهها نفر از جوانان اين كشور را گرفتند و فراتر از آن در روز عاشوراي حسيني سال 88 علاوه بر هتك حرمت اين روز به عزاداران آن حضرت تعرض كردند، اكنون در تلاشند كه تمنيات خود را به نام مطالبات مردم جا بزنند، غافل از اينكه حماسه ميليوني 9 دي كه اقدامي خودجوش در واكنش به همه جنايات و خيانتهاي فتنهگران بود براي هميشه در تاريخ سياسي - اجتماعي كشور جاودانه شد و رفتارهاي موسمي اقليتي تندرو و افراطي نخواهد توانست اين قطعه مهم و اثرگذار از تاريخ را به فراموشي بسپارد.
از اين رو روزنامه جوان در راستاي رسالت خبري خود و در آستانه فرا رسيدن 9 دي در نظر دارد، از امروز تا 9 دي به بازخواني حوادث فتنه 88 بپردازد. آنچه در پي ميآيد نخستين بخش از اين سلسله گزارشهاست كه به بررسي ارتباط فعالان فتنه با سفارتخانههاي اروپايي ميپردازد.
ارتباط ويژه با عطريانفر، ليلاز و شمسالواعظين
حسين رسام، يكي از بازداشتشدگان فتنه 88 كه كارمند سفارت انگليس در تهران بود، اعترافات بسيار تكاندهندهاي در اين زمينه دارد. وي در اين اعترافات خود از ارتباطگيري سفارت با اصلاحطلبان، نفوذ در ستاد كانديداهاي انتخابات، حضور فعال در اغتشاشات و برنامهريزي درازمدت انگليسيها براي تأثيرگذاري در روند سياسي كشور سخن ميگويد. آنچه ميخوانيم بخش اول اين اعترافات است كه در حضور قاضيصلواتي، قاضي دادگاههاي فتنه 88 انجام شده است: من حسين رسام تحليلگر ارشد بخش سياسي سفارت انگلستان در تهران هستم و از حدود پنج سال پيش در اين سفارت استخدام شده و داراي مدرك تحصيلي فوقليسانس ميباشم. وظيفه اصلي من فكر ميكنم اينجا نياز به اشاره باشد به آن، در سفارت جمعآوري اطلاعات و اخبار مورد نياز انگلستان بود از طريق ارتباط با مرتبطين سفارت در تهران و شهرستانها كه از عناصر سياسي و حزبي گروههاي خاص بودند و عمدتاً با آنها به تبادل نظر ميپرداختيم و بعد از اينكه نظرات اين در واقع مرتبطين خودمان را دريافت ميكرديم گزارشهايي را كه متكي بر اين نظرات بود اينها را براي لندن ارسال ميكرديم.
اگر اجازه بفرماييد در مورد شكل ارتباطگيري سفارت انگلستان من خدمتتان عرض بكنم. سفارت انگليس در طول دوره اخير بهدليل سياستهاي خصمانه دولت انگليس نسبت به ايران و با توجه به محدوديت شديد ديپلماتها در تماس با ايرانيان و ترس از اينكه عمليات جمعآوري اطلاعات و اخبار از طرف آنها و ارتباطگيريشان با عوامل ايراني افشا بشود اقدام كردند به استفاده از كاركنان محلي بخش سياسي براي نيل به اهداف جمعآوري خبر و ايجاد شبكه منابع خبري و هدايت عمليات كسب خبر از داخل كشور. در همين ارتباط بود كه به بنده و ساير كاركنان محلي سفارت دستور داده شده بود كه بايد با ايجاد شبكه منابع نسبت به تأمين اخبار و اطلاعات مورد نياز انگلستان اقدام كنيم.
در طول 5 سال با 130 نفر ارتباط گرفتم!
من در طول پنج سالي كه در سفارت انگلستان كار ميكردم حدود 130 مرتبط داشتم و متعهد شده بودم كه در سال گذشته و همچنين امسال با افزايش حدود 50نفري آنها تعدادشان را به 180 نفر برسانم.
تماس و ملاقات با مرتبطين ايراني عموماً در رستورانها و كافيشاپها و مكانهاي عمومي انجام ميشد. اصولاً سعي ميشد كه اين تماسها در محلي غير از سفارت صورت بگيرد. سفارت هزينههاي اين ملاقاتها را پرداخت ميكرد و مرتبطين سفارت يا كساني كه ما ملاقات ميكرديم هم آگاه بودند كه اين هزينههاي ملاقاتها را در واقع دولت انگلستان دارد پرداخت ميكند و آنها ميهمان سفارت انگلستان هستند و مطالبي هم كه در اين جلسات مورد گفتوگو قرار ميگيرد بهاطلاع مقامات لندن خواهد رسيد.
بخش عمده مرتبطين ما را افراد به اصطلاح روشنگر و كساني كه بهنوعي نسبت به حاكميت فعلي داراي زاويه بودند تشكيل ميداد و در همين رابطه بيشتر ارتباط ما با اصلاحطلباني مثل آقاي عطريانفر، آقاي شمسالواعظين و آقاي سعيد ليلاز بود كه البته من اينجا بايد بگويم كه متأسفانه دوستاني مثل اين آقايان بهراحتي با ديپلماتهاي خارجي و خبرنگاران خارجي صحبت ميكردند و اين مشكلي بود كه ايجاد ميشد كه ما هم بههرحال با اينها ارتباطگيري كرده بوديم.
تأسيس بخش VIP سفارت براي ويزا و جاسوسي
همچنين سفارت انگليس براي گسترش شبكه مرتبطين خودش از يك شيوه ديگر هم استفاده ميكرد كه من الان خدمتتان توضيح ميدهم، آن در واقع استفاده از بخش VIP سفارت بود، اين شيوه ديگر بود. سفارت سعي ميكرد از افرادي كه داراي دسترسي در حوزههاي مختلف باشند، بهخصوص افرادي كه از جناح اصلاحطلب باشند، بخشي را بهنام بخش VIP در كنسولگري سفارت انگليس كه متصدي امور ويزاست، تأسيس كند. اين بخش تأسيس شد توسط ديپلماتهاي بخش سياسي كه بعضاً ظاهراً مظنون به فعاليتهاي اطلاعاتي هستند بههمراه ديپلماتهايي از بخش ويزا، از افرادي كه متقاضي ويزاي انگلستان بودند، حالا براي خودشان يا براي بستگانشان دعوت ميشد كه بيايند بخش ويزا، بيايند بخش VIP تا با آنها گفتوگو بشود.
به اين ترتيب يك ارتباط اوليهاي برقرار ميشد و ضمن بررسي وضعيت فكري و ديدگاههاي اين افراد و همچنين ميزان علاقهمندي آنها به ادامه ارتباط بهنوعي ترتيباتي انجام ميشد كه ملاقاتهاي بعدي هم با آنها بتواند صورت بگيرد و بعد از اين مرحله كه ملاقاتهاي اوليه انجام ميشد تماسها عمدتاً به خارج از سفارت منتقل ميشد.
4 ماه قبل از انتخابات درباره انتخابات دستورالعملي از لندن رسيد
اگر اجازه بفرماييد رياست محترم دادگاه، من در مورد تحركات سفارت انگلستان هم در انتخابات و همين دوره رياست جمهوري مسائل پس از انتخابات خدمتتان عرايضي داشته باشم. حدود چهار ماه قبل از انتخابات جلسهاي تشكيل شد در سفارت انگلستان با حضور ديپلماتها و كارمندان بخش سياسي سفارت و با تدوين دستورالعمل دريافتي كه از لندن رسيده بود، بررسي تحولات انتخاباتي در دستور كار تمامي كارمندان محلي بخش سياسي قرار گرفت كه در همين رابطه طي ملاقاتهاي متعدد با مرتبطين در اماكن بيرون از سفارت از جمله رستورانها، كافيشاپها كه پيشتر عرض كردم خدمتتان و دفاتر برخي از فعالين سياسي بهويژه جناح اصلاحطلب، جمعآوريهاي اطلاعات و اخبار از آنان انجام ميشد و جلساتي بهصورت منظم و روزانه در سفارت تشكيل ميشد كه در اين جلسات روزانهاي كه ما در سفارت داشتيم، اين اطلاعات و اخبار جمعآوري شده مورد بررسي قرار ميگرفتند، تحليل ميشدند و براي لندن ارسال ميشدند.
سفرهاي استاني كارمندان سفارت انگليس
اين كار يعني ملاقات با مرتبطين هم در تهران و هم در ديگر استانها با حضور ديپلمات انگليسي بهطور فعال پيگيري ميشد و اين سفرهايي كه حالا بهشكلي سفرهاي استاني سفارت انگلستان بود اين سفرها هم تا دو روز قبل از انتخابات انجام ميشد و جمعبندياي صورت گرفته بود نسبت به انتخابات، بررسياي صورت گرفته بود در مورد ميزان مشاركت مردم هر استان در انتخابات و گرايشات آنها نسبت به نامزدها و اينكه نامزدها از جهت رأي در چه وضعيتي هستند.
من اينجا لازم ميبينم [كه بگويم] كه آن دستورالعملي كه ارسال شد براي ما از طرف لندن يك دستورالعمل دوصفحهاي بود. اين حوزههاي مختلفي را تحت پوشش قرار ميداد ولي حوزههاي مهمي كه اينجا در واقع وجود داشت ديدگاههاي مقام معظم رهبري نسبت به انتخابات بود، اينكه ايشان چه ديدگاههايي دارند؟ آيا گرايش خاصي نسبت به هيچكدام از كانديداها دارند؟ معيارهايي كه اعلام ميكنند در مورد كانديداها و انتخابات به چه صورت است؟
همچنين حوزههاي ديگري كه عرض كردم ارتباط با مرتبطين وجه مهمي از كار ما بود، گفتوگوها و جمعآوري اخبار و اطلاعات در اين چارچوب صورت ميگرفت. يك وجه خيلي مهمي كه وجود داشت اين بود كه از ما خواسته شده بود تا جايي كه ميتوانيم هم در سفرهاي استاني و هم در تهران با مردم عادي صحبت كنيم و نظرات اينها را بگيريم، ببينيم چه گرايشاتي دارند، چگونه به انتخابات نگاه ميكنند و در واقع به چه كانديدايي شايد بيشتر تمايل دارند.
جزئياتي از تلاش براي ارتباط با ستادهاي نامزدهاي انتخاباتي
از جمله فعاليتهاي ديگر ديپلماتهاي انگليسي در موضوع انتخابات، تلاش آنها در جهت پيدا كردن مرتبطين در ستادهاي انتخاباتي نامزدها بود كه در اين راستا من ميتوانم به تلاشهاي الكس پينفيلد كه دبير اوّل سياسي سفارت انگلستان در تهران هستند براي ملاقات و مذاكره با چند نفر از اعضاي ستادهاي انتخاباتي نامزدهاي مختلف اشاره بكنم و همينطور يكي ديگر از ديپلماتها از سفارت به اسم آقاي تام برن دبير دوم سياسي سفارت انگلستان بودند كه تحت پوشش توريست به ستاد انتخاباتي آقاي موسوي و آقاي احمدينژاد در رشت و قم رفتند، به ستادهاي انتخاباتي اين دو كانديدا و همچنين ستاد آقاي موسوي در تهران.
سفارت انگليس با مشاور موسوي ارتباط مستمر داشت
از اين قسمت كه بگذريم، از ديگر برنامههاي سفارت انگلستان در موضوع انتخابات دهمين دوره رياست جمهوري، ملاقات الكسپينفيلد دبير اوّل سياسي سفارت انگلستان با برخي نفرات وابسته به حزب اعتماد ملي و دفاتر تبليغاتي آقاي ميرحسين موسوي بود. همينطور ما با يكي از مشاورين ستاد انتخاباتي آقاي موسوي پيرو مسائل مرتبط با انتخابات و همينطور اتفاقات مربوط به بعد از انتخابات و اغتشاشات تماسهاي مستمري داشتيم و از طريق من بعد از انتخابات اين تماسها ادامه پيدا كرده بود كه در يكي از اين ملاقاتهايي هم كه ما داشتيم به همراه آقاي الكس پينفيلد، با ايشان قبل از انتخابات راجع به مسئله انتخابات و گرايشها و اين مسائل صحبت كرديم.
حالا ما با اين پروسه داريم ميآييم جلو، جمعآوري اطلاعات و اخبار از طرف سفارت انگلستان در مورد انتخابات صورت ميگرفت. ميرسيم به روز انتخابات و اعلام نتايج اوليه انتخابات كه در نتيجه آن آقاي احمدينژاد پيروز شدند. اين نتيجه حقيقتش اين است كه براي سفارت انگلستان بهتآور بود و باعث شگفتي ديپلمات انگليسي شد. در اولين گزارش ارسالي هم كه بعد از انتخابات براي لندن داشتيم روي ادعاي تقلب از سوي يكي از طرفين انتخابات سفارت انگلستان تأكيد كرده بود.
ما يك روند پيگيري مسائل انتخاباتي را پيش از انتخابات داشتيم و بعد از آن هم تقريباً اين روند ادامه پيدا كرد، حوادث بعد از آن هم همين طور و طبق دستور سفارت از كارمندان محلي خواسته شده بود كه حضور فعال داشته باشند در تجمعات و اغتشاشات غيرقانوني همراه با ديپلمات انگليسي كه بهخصوص دو ديپلمات اخراج شده آقاي تام برن و پل بِلمي كه اينجا ميتوانم به آنها اشاره بكنم، آقاي تام برن از بخش سياسي و آقاي پل بِلمي از بخش ويزا و حالا من مصاديقي را هم در مورد حضور اين ديپلماتها در اين تجمعات ميتوانم خدمتتان بگويم.
جاسوس فرانسوي؛ از دانشگاه صنعتي اصفهان تا اغتشاشات در تهران
برهمين اساس، در كنار انگليس، كشور ديگري كه با اعزام جاسوس به تهران و برخي شهرهاي ديگر، اقدام به تهيه اطلاعات دقيق از اوضاع داخلي ايران كردند، فرانسه بود.
خانم كلوتيد ريس تبعه 24 ساله كشور فرانسه است كه داراي مدرك فوق ليسانس روابط بينالملل و مدرس دانشگاه است. پدر وي، يك مدير در كميسارياي انرژي هستهاي فرانسه و مادرش هم عضو ارتش فرانسه است. ريس متهم به اخلال در امنيت داخلي كشور از طريق تباني و اجماع عليه امنيت كشور با حضور در اغتشاشات پس از انتخابات رياست جمهوري در تهران و اقدام به جمعآوري اخبار و اطلاعات و عكس و فيلمبرداري از اغتشاشات و ارسال اين اطلاعات به خارج از كشور است.
وي كه واسطه مؤسسه تحقيقاتي علوم سياسي شهر ليل فرانسه است، قبل از حضور در ايران به مدت سه ماه در سال 2007 در بخش تحقيقاتي سازمان انرژي اتمي فرانسه مشغول به كار بوده و تحقيقاتي در خصوص سياستهاي ايران در بحران آتي براي آژانس اتمي فرانسه (CEL) را كه وابسته به ارتش فرانسه است، انجام داده و قبل از حضور در ايران در همايشهاي سياسي و اجتماعي ايران شركت داشته است. اين تبعه فرانسوي، با تهيه يك گزارش امنيتي و اجتماعي از اوضاع ايران و به خصوص اوضاع شهر اصفهان و بازار اين شهر، آن را براي تعدادي از مقامات فرانسوي ارسال كرده و نمونههايي از آن را نيز به افسر اطلاعاتي فرانسه در تهران كه در قالب مدير بخش فرهنگي سفارت اين كشور در تهران فعاليت ميكرد، داده بود.
ريس كه در قالب يك برنامه ارتباط دانشگاهي در دانشگاه صنعتي اصفهان مشغول به فعاليت بود، با تعطيل شدن دانشگاه درپي اغتشاشات خياباني، به تهران سفر ميكند تا از نزديك به تهيه گزارش، عكس و فيلم از اوضاع پايتخت بپردازد.
خانم ريس پس از ورود به تهران در تاريخهاي 25 و 27 خرداد در راهپيماييهاي غيرقانوني شركت كرده و تصاوير، فيلمها و مستنداتي را از اوضاع شهر تهران در خلال برگزاري اين تجمعات تهيه كرده و بنا بر گفته خود در روز محاكمه در دادگاه، اين مستندات را به حدود 50 نفر ايميل كرده است. طبق اظهارات خانم ريس، وي حتي در 27 تير ماه سال 88 پس از ارسال ايميلها به خارج از ايران، اقدام به روايت ماجراي اغتشاشات و شرايط داخلي ايران به «دوستانش» كرده كه به گفته خودش، نگرانش بودهاند.
نكته جالب در فرآيند برگزاري دادگاه اين تبعه فرانسوي اين بود كه وي در ابتداي جلسه اعلام ميكند كه خودش با حضور در اغتشاشات اقدام به تهيه فيلم و عكس از تجمعات كرده بود، اما در خلال دادگاه گويا از اين گفته خود پشيمان شده و اعلام ميكند كه آن عكسها و فيلمها را از اينترنت دريافت كرده و براي دوستانش ايميل كرده است. تحقيقات قضايي انجام شده در دادسراي امنيت و گزارش معاونت ضدجاسوسي وزارت اطلاعات مجرميت كلوتيد ريس را محرز اعلام كرده بود.
* جوان
از اين رو روزنامه جوان در راستاي رسالت خبري خود و در آستانه فرا رسيدن 9 دي در نظر دارد، از امروز تا 9 دي به بازخواني حوادث فتنه 88 بپردازد. آنچه در پي ميآيد نخستين بخش از اين سلسله گزارشهاست كه به بررسي ارتباط فعالان فتنه با سفارتخانههاي اروپايي ميپردازد.
ارتباط ويژه با عطريانفر، ليلاز و شمسالواعظين
حسين رسام، يكي از بازداشتشدگان فتنه 88 كه كارمند سفارت انگليس در تهران بود، اعترافات بسيار تكاندهندهاي در اين زمينه دارد. وي در اين اعترافات خود از ارتباطگيري سفارت با اصلاحطلبان، نفوذ در ستاد كانديداهاي انتخابات، حضور فعال در اغتشاشات و برنامهريزي درازمدت انگليسيها براي تأثيرگذاري در روند سياسي كشور سخن ميگويد. آنچه ميخوانيم بخش اول اين اعترافات است كه در حضور قاضيصلواتي، قاضي دادگاههاي فتنه 88 انجام شده است: من حسين رسام تحليلگر ارشد بخش سياسي سفارت انگلستان در تهران هستم و از حدود پنج سال پيش در اين سفارت استخدام شده و داراي مدرك تحصيلي فوقليسانس ميباشم. وظيفه اصلي من فكر ميكنم اينجا نياز به اشاره باشد به آن، در سفارت جمعآوري اطلاعات و اخبار مورد نياز انگلستان بود از طريق ارتباط با مرتبطين سفارت در تهران و شهرستانها كه از عناصر سياسي و حزبي گروههاي خاص بودند و عمدتاً با آنها به تبادل نظر ميپرداختيم و بعد از اينكه نظرات اين در واقع مرتبطين خودمان را دريافت ميكرديم گزارشهايي را كه متكي بر اين نظرات بود اينها را براي لندن ارسال ميكرديم.
اگر اجازه بفرماييد در مورد شكل ارتباطگيري سفارت انگلستان من خدمتتان عرض بكنم. سفارت انگليس در طول دوره اخير بهدليل سياستهاي خصمانه دولت انگليس نسبت به ايران و با توجه به محدوديت شديد ديپلماتها در تماس با ايرانيان و ترس از اينكه عمليات جمعآوري اطلاعات و اخبار از طرف آنها و ارتباطگيريشان با عوامل ايراني افشا بشود اقدام كردند به استفاده از كاركنان محلي بخش سياسي براي نيل به اهداف جمعآوري خبر و ايجاد شبكه منابع خبري و هدايت عمليات كسب خبر از داخل كشور. در همين ارتباط بود كه به بنده و ساير كاركنان محلي سفارت دستور داده شده بود كه بايد با ايجاد شبكه منابع نسبت به تأمين اخبار و اطلاعات مورد نياز انگلستان اقدام كنيم.
در طول 5 سال با 130 نفر ارتباط گرفتم!
من در طول پنج سالي كه در سفارت انگلستان كار ميكردم حدود 130 مرتبط داشتم و متعهد شده بودم كه در سال گذشته و همچنين امسال با افزايش حدود 50نفري آنها تعدادشان را به 180 نفر برسانم.
تماس و ملاقات با مرتبطين ايراني عموماً در رستورانها و كافيشاپها و مكانهاي عمومي انجام ميشد. اصولاً سعي ميشد كه اين تماسها در محلي غير از سفارت صورت بگيرد. سفارت هزينههاي اين ملاقاتها را پرداخت ميكرد و مرتبطين سفارت يا كساني كه ما ملاقات ميكرديم هم آگاه بودند كه اين هزينههاي ملاقاتها را در واقع دولت انگلستان دارد پرداخت ميكند و آنها ميهمان سفارت انگلستان هستند و مطالبي هم كه در اين جلسات مورد گفتوگو قرار ميگيرد بهاطلاع مقامات لندن خواهد رسيد.
بخش عمده مرتبطين ما را افراد به اصطلاح روشنگر و كساني كه بهنوعي نسبت به حاكميت فعلي داراي زاويه بودند تشكيل ميداد و در همين رابطه بيشتر ارتباط ما با اصلاحطلباني مثل آقاي عطريانفر، آقاي شمسالواعظين و آقاي سعيد ليلاز بود كه البته من اينجا بايد بگويم كه متأسفانه دوستاني مثل اين آقايان بهراحتي با ديپلماتهاي خارجي و خبرنگاران خارجي صحبت ميكردند و اين مشكلي بود كه ايجاد ميشد كه ما هم بههرحال با اينها ارتباطگيري كرده بوديم.
تأسيس بخش VIP سفارت براي ويزا و جاسوسي
همچنين سفارت انگليس براي گسترش شبكه مرتبطين خودش از يك شيوه ديگر هم استفاده ميكرد كه من الان خدمتتان توضيح ميدهم، آن در واقع استفاده از بخش VIP سفارت بود، اين شيوه ديگر بود. سفارت سعي ميكرد از افرادي كه داراي دسترسي در حوزههاي مختلف باشند، بهخصوص افرادي كه از جناح اصلاحطلب باشند، بخشي را بهنام بخش VIP در كنسولگري سفارت انگليس كه متصدي امور ويزاست، تأسيس كند. اين بخش تأسيس شد توسط ديپلماتهاي بخش سياسي كه بعضاً ظاهراً مظنون به فعاليتهاي اطلاعاتي هستند بههمراه ديپلماتهايي از بخش ويزا، از افرادي كه متقاضي ويزاي انگلستان بودند، حالا براي خودشان يا براي بستگانشان دعوت ميشد كه بيايند بخش ويزا، بيايند بخش VIP تا با آنها گفتوگو بشود.
به اين ترتيب يك ارتباط اوليهاي برقرار ميشد و ضمن بررسي وضعيت فكري و ديدگاههاي اين افراد و همچنين ميزان علاقهمندي آنها به ادامه ارتباط بهنوعي ترتيباتي انجام ميشد كه ملاقاتهاي بعدي هم با آنها بتواند صورت بگيرد و بعد از اين مرحله كه ملاقاتهاي اوليه انجام ميشد تماسها عمدتاً به خارج از سفارت منتقل ميشد.
4 ماه قبل از انتخابات درباره انتخابات دستورالعملي از لندن رسيد
اگر اجازه بفرماييد رياست محترم دادگاه، من در مورد تحركات سفارت انگلستان هم در انتخابات و همين دوره رياست جمهوري مسائل پس از انتخابات خدمتتان عرايضي داشته باشم. حدود چهار ماه قبل از انتخابات جلسهاي تشكيل شد در سفارت انگلستان با حضور ديپلماتها و كارمندان بخش سياسي سفارت و با تدوين دستورالعمل دريافتي كه از لندن رسيده بود، بررسي تحولات انتخاباتي در دستور كار تمامي كارمندان محلي بخش سياسي قرار گرفت كه در همين رابطه طي ملاقاتهاي متعدد با مرتبطين در اماكن بيرون از سفارت از جمله رستورانها، كافيشاپها كه پيشتر عرض كردم خدمتتان و دفاتر برخي از فعالين سياسي بهويژه جناح اصلاحطلب، جمعآوريهاي اطلاعات و اخبار از آنان انجام ميشد و جلساتي بهصورت منظم و روزانه در سفارت تشكيل ميشد كه در اين جلسات روزانهاي كه ما در سفارت داشتيم، اين اطلاعات و اخبار جمعآوري شده مورد بررسي قرار ميگرفتند، تحليل ميشدند و براي لندن ارسال ميشدند.
سفرهاي استاني كارمندان سفارت انگليس
اين كار يعني ملاقات با مرتبطين هم در تهران و هم در ديگر استانها با حضور ديپلمات انگليسي بهطور فعال پيگيري ميشد و اين سفرهايي كه حالا بهشكلي سفرهاي استاني سفارت انگلستان بود اين سفرها هم تا دو روز قبل از انتخابات انجام ميشد و جمعبندياي صورت گرفته بود نسبت به انتخابات، بررسياي صورت گرفته بود در مورد ميزان مشاركت مردم هر استان در انتخابات و گرايشات آنها نسبت به نامزدها و اينكه نامزدها از جهت رأي در چه وضعيتي هستند.
من اينجا لازم ميبينم [كه بگويم] كه آن دستورالعملي كه ارسال شد براي ما از طرف لندن يك دستورالعمل دوصفحهاي بود. اين حوزههاي مختلفي را تحت پوشش قرار ميداد ولي حوزههاي مهمي كه اينجا در واقع وجود داشت ديدگاههاي مقام معظم رهبري نسبت به انتخابات بود، اينكه ايشان چه ديدگاههايي دارند؟ آيا گرايش خاصي نسبت به هيچكدام از كانديداها دارند؟ معيارهايي كه اعلام ميكنند در مورد كانديداها و انتخابات به چه صورت است؟
همچنين حوزههاي ديگري كه عرض كردم ارتباط با مرتبطين وجه مهمي از كار ما بود، گفتوگوها و جمعآوري اخبار و اطلاعات در اين چارچوب صورت ميگرفت. يك وجه خيلي مهمي كه وجود داشت اين بود كه از ما خواسته شده بود تا جايي كه ميتوانيم هم در سفرهاي استاني و هم در تهران با مردم عادي صحبت كنيم و نظرات اينها را بگيريم، ببينيم چه گرايشاتي دارند، چگونه به انتخابات نگاه ميكنند و در واقع به چه كانديدايي شايد بيشتر تمايل دارند.
جزئياتي از تلاش براي ارتباط با ستادهاي نامزدهاي انتخاباتي
از جمله فعاليتهاي ديگر ديپلماتهاي انگليسي در موضوع انتخابات، تلاش آنها در جهت پيدا كردن مرتبطين در ستادهاي انتخاباتي نامزدها بود كه در اين راستا من ميتوانم به تلاشهاي الكس پينفيلد كه دبير اوّل سياسي سفارت انگلستان در تهران هستند براي ملاقات و مذاكره با چند نفر از اعضاي ستادهاي انتخاباتي نامزدهاي مختلف اشاره بكنم و همينطور يكي ديگر از ديپلماتها از سفارت به اسم آقاي تام برن دبير دوم سياسي سفارت انگلستان بودند كه تحت پوشش توريست به ستاد انتخاباتي آقاي موسوي و آقاي احمدينژاد در رشت و قم رفتند، به ستادهاي انتخاباتي اين دو كانديدا و همچنين ستاد آقاي موسوي در تهران.
سفارت انگليس با مشاور موسوي ارتباط مستمر داشت
از اين قسمت كه بگذريم، از ديگر برنامههاي سفارت انگلستان در موضوع انتخابات دهمين دوره رياست جمهوري، ملاقات الكسپينفيلد دبير اوّل سياسي سفارت انگلستان با برخي نفرات وابسته به حزب اعتماد ملي و دفاتر تبليغاتي آقاي ميرحسين موسوي بود. همينطور ما با يكي از مشاورين ستاد انتخاباتي آقاي موسوي پيرو مسائل مرتبط با انتخابات و همينطور اتفاقات مربوط به بعد از انتخابات و اغتشاشات تماسهاي مستمري داشتيم و از طريق من بعد از انتخابات اين تماسها ادامه پيدا كرده بود كه در يكي از اين ملاقاتهايي هم كه ما داشتيم به همراه آقاي الكس پينفيلد، با ايشان قبل از انتخابات راجع به مسئله انتخابات و گرايشها و اين مسائل صحبت كرديم.
حالا ما با اين پروسه داريم ميآييم جلو، جمعآوري اطلاعات و اخبار از طرف سفارت انگلستان در مورد انتخابات صورت ميگرفت. ميرسيم به روز انتخابات و اعلام نتايج اوليه انتخابات كه در نتيجه آن آقاي احمدينژاد پيروز شدند. اين نتيجه حقيقتش اين است كه براي سفارت انگلستان بهتآور بود و باعث شگفتي ديپلمات انگليسي شد. در اولين گزارش ارسالي هم كه بعد از انتخابات براي لندن داشتيم روي ادعاي تقلب از سوي يكي از طرفين انتخابات سفارت انگلستان تأكيد كرده بود.
ما يك روند پيگيري مسائل انتخاباتي را پيش از انتخابات داشتيم و بعد از آن هم تقريباً اين روند ادامه پيدا كرد، حوادث بعد از آن هم همين طور و طبق دستور سفارت از كارمندان محلي خواسته شده بود كه حضور فعال داشته باشند در تجمعات و اغتشاشات غيرقانوني همراه با ديپلمات انگليسي كه بهخصوص دو ديپلمات اخراج شده آقاي تام برن و پل بِلمي كه اينجا ميتوانم به آنها اشاره بكنم، آقاي تام برن از بخش سياسي و آقاي پل بِلمي از بخش ويزا و حالا من مصاديقي را هم در مورد حضور اين ديپلماتها در اين تجمعات ميتوانم خدمتتان بگويم.
جاسوس فرانسوي؛ از دانشگاه صنعتي اصفهان تا اغتشاشات در تهران
برهمين اساس، در كنار انگليس، كشور ديگري كه با اعزام جاسوس به تهران و برخي شهرهاي ديگر، اقدام به تهيه اطلاعات دقيق از اوضاع داخلي ايران كردند، فرانسه بود.
خانم كلوتيد ريس تبعه 24 ساله كشور فرانسه است كه داراي مدرك فوق ليسانس روابط بينالملل و مدرس دانشگاه است. پدر وي، يك مدير در كميسارياي انرژي هستهاي فرانسه و مادرش هم عضو ارتش فرانسه است. ريس متهم به اخلال در امنيت داخلي كشور از طريق تباني و اجماع عليه امنيت كشور با حضور در اغتشاشات پس از انتخابات رياست جمهوري در تهران و اقدام به جمعآوري اخبار و اطلاعات و عكس و فيلمبرداري از اغتشاشات و ارسال اين اطلاعات به خارج از كشور است.
وي كه واسطه مؤسسه تحقيقاتي علوم سياسي شهر ليل فرانسه است، قبل از حضور در ايران به مدت سه ماه در سال 2007 در بخش تحقيقاتي سازمان انرژي اتمي فرانسه مشغول به كار بوده و تحقيقاتي در خصوص سياستهاي ايران در بحران آتي براي آژانس اتمي فرانسه (CEL) را كه وابسته به ارتش فرانسه است، انجام داده و قبل از حضور در ايران در همايشهاي سياسي و اجتماعي ايران شركت داشته است. اين تبعه فرانسوي، با تهيه يك گزارش امنيتي و اجتماعي از اوضاع ايران و به خصوص اوضاع شهر اصفهان و بازار اين شهر، آن را براي تعدادي از مقامات فرانسوي ارسال كرده و نمونههايي از آن را نيز به افسر اطلاعاتي فرانسه در تهران كه در قالب مدير بخش فرهنگي سفارت اين كشور در تهران فعاليت ميكرد، داده بود.
ريس كه در قالب يك برنامه ارتباط دانشگاهي در دانشگاه صنعتي اصفهان مشغول به فعاليت بود، با تعطيل شدن دانشگاه درپي اغتشاشات خياباني، به تهران سفر ميكند تا از نزديك به تهيه گزارش، عكس و فيلم از اوضاع پايتخت بپردازد.
خانم ريس پس از ورود به تهران در تاريخهاي 25 و 27 خرداد در راهپيماييهاي غيرقانوني شركت كرده و تصاوير، فيلمها و مستنداتي را از اوضاع شهر تهران در خلال برگزاري اين تجمعات تهيه كرده و بنا بر گفته خود در روز محاكمه در دادگاه، اين مستندات را به حدود 50 نفر ايميل كرده است. طبق اظهارات خانم ريس، وي حتي در 27 تير ماه سال 88 پس از ارسال ايميلها به خارج از ايران، اقدام به روايت ماجراي اغتشاشات و شرايط داخلي ايران به «دوستانش» كرده كه به گفته خودش، نگرانش بودهاند.
نكته جالب در فرآيند برگزاري دادگاه اين تبعه فرانسوي اين بود كه وي در ابتداي جلسه اعلام ميكند كه خودش با حضور در اغتشاشات اقدام به تهيه فيلم و عكس از تجمعات كرده بود، اما در خلال دادگاه گويا از اين گفته خود پشيمان شده و اعلام ميكند كه آن عكسها و فيلمها را از اينترنت دريافت كرده و براي دوستانش ايميل كرده است. تحقيقات قضايي انجام شده در دادسراي امنيت و گزارش معاونت ضدجاسوسي وزارت اطلاعات مجرميت كلوتيد ريس را محرز اعلام كرده بود.
* جوان