با توجه به آمار و ارقام یا همین که به اطراف تان نگاه کنید، می بینید که تعداد پسران مجرد نسبت به نسل قبل چند برابر شده است. این موضوع را سازمان جوانان هم تایید می کند و به گزارش روزنامه هفت صبح، با توجه به نتایج یک نظرسنجی در شهر تهران می گوید، پسرها اشتیاق چندانی برای ازدواج ندارند.
به گزارش شهدای ایران به نقل از بهارنیوز؛این نظرسنجی که با هدف بررسی عوامل موثر بر تاخیر ازدواج از منظر جوانان انجام شد، نشان داد که ۴۹/۵ درصد پسران ۱۵ تا ۲۹ ساله مجرد اصلا شرایط خود را برای ازدواج مناسب نمی بینند اما از میان دختران همین سال، تنها ۲۲/۳ درصد برای ازدواج آمادگی ندارند. به بهانه این آمارها با دکتر افسر افشار نادری گفت وگو کردیم تا از تحلیل این جامعه شناس با خبر شویم.
۵۲/۶ درصد از دختران به خاطر ادامه تحصیل ازدواج نمی کنند
دلایلی نظیر این که جوانان را در بستن پیمان مشترک منصرف می کند کم نیستند، اما این نظرسنجی نشان می دهد قصد ادامه تحصیل، یکی از اصلی ترین این دلایل است. یافته ها نشان می دهد ۵۲/۶ درصد از دختران و ۴۴/۸ درصد از پسران ترجیح می دهند به جای ازدواج، درس شان را ادامه دهند. افزایش سطح تحصیلی دختران نسبت به پسران هم به نظر ۷۴/۴ درصد دختران و ۴۰درصد پسران در کاهش آمار ازدواج تاثیرگذار است.
نمی توان عوامل دیگر را فراموش کرد و تنها تمایل به ادامه تحصیل را در این زمینه موثر دانست. در بسیاری موارد، تمایل افراد، به ویژه دختران به ادامه تحصیل ناشی از بیکاری است و بسیاری از پسر ها هم برای به دست آوردن شأن اجتماعی بالاتر به تحصیلات رو می آورند. خیلی از دخترها تحصیل را به عنوان یک سرگرمی و راهی برای ورود به جامعه می بینند و پسرها هم گمان می کنند که با بالاتر بردن پایگاه اجتماعی شان، برای داشتن یک ازدواج موفق امکان بیشتری را پیدا می کنند.
۹۱/۸ درصد پسران به خاطر نداشتن شغل مناسب ازدواج نمی کنند
بر کسی پنهان نیست که نگرانی های اقتصادی بیشتر از هر دلیل دیگری جوانان را به مجرد ماندن ترغیب می کند. از هزینه های سرسام آور اجاره خانه گرفته تا فراهم کردن مقدمات یک جشن عروسی و به جا آوردن رسوم، همه و همه در منصرف کردن جوانان از ازدواج نقش دارند. طبق این نظرسنجی، یافتن شغل مناسب به نظر ۸۹/۹ درصد دختران و ۹۱/۸ درصد پسران، انتظار جهت دستیابی به امكانات رفاهی برای شروع زندگی مشترك از نظر ۸۱/۵ درصد دختران و ۸۳/۶ درصد پسران، اشتغال زنان نیز از نظر ۷۸/۴ درصد دختران و ۴۱/۶ درصد پسران تاثیر زیادی دارد. همچنین به نظر ۵۲/۲ درصد دختران و ۴۴/۹درصد پسران كسب درآمد توسط زنان و بی نیازی آنها از مردان در افزایش سن ازدواج جوانان تاثیر بسیار زیادی در تاخیر سن ازدواج دارد.
می توان مشکلات اقتصادی و معیشتی را به عنوان عامل اصلی دوری جوانان از ازدواج در نظر گرفت. در کشور ما با وجود سنت های بسیاری که بار مالی زیادی را بر دوش خانواده ها می گذارند، اقدام برای ازدواج نیازمند پشتوانه مالی بزرگی است و این موضوع باعث طفره رفتن جوانان از این تصمیم می شود. سنت هایی مثل جهیزیه کامل، هدیه های سنگین برای مناسبت های مختلف و بسیاری موارد دیگر، به ۲ جوان که پشتوانه مالی قوی ندارند اجازه تصمیم گیری در این مورد را نمی دهد. در بسیاری از موارد، خانواده ها هم امکان تحمل چنین بار مالی سنگینی را ندارند و برای ازدواج فرزندانشان پیش قدم نمی شوند.
۴۵درصد دخترها برای شرایط ازدواج سختگیری می کنند
میزان سختگیری پاسخگویان برای انتخاب همسر در پسرها از دختران بیشتر است. نتایج ارزیابی ها نشان می دهد درحالی كه تنها ۴۵درصد دخترها سختگیری بسیار زیادی برای شرایط ازدواج دارند اما حساسیت پسرها هم کم نیست و ۵۳/۱ درصد آنها دنبال شرایط ایده آلی برای ازدواج هستند.
یکی از علت های کم شدن آمار ازدواج در جامعه ما، روابط آزاد خارج از محدوده ازدواج است. دکتر افشار نادری با بیان این مطلب می گوید:« زمانی که پسرها به سادگی به چنین روابطی دسترسی دارند، انگیزه چندانی برای تشکیل خانواده برایشان باقی نمی ماند. پسرهایی که از این طریق خود را از نظر عاطفی ارضا می کنند، دیگر دلیلی نمی بینند که برای ساختن یک زندگی خود را به دردسر بیندازند و از زیر بار مسئولیت هایی که فرهنگ بر دوش شان می گذارد، فرار می کنند.»
فقط ۶/۵ درصد پسرها شرایطشان را برای ازدواج مناسب می دانند
۲۷/۵ درصد دختران و ۴۹/۵ درصد پسران اصلا شرایط خود را برای ازدواج مناسب نمی بینند و فقط ۲۲/۳ درصد دختران و ۶/۵ درصد از پسران شرایط خود را به میزان زیاد و بسیار زیاد برای ازدواج مناسب دانسته اند. در شرایط فعلی تنها در موارد اندکی می بینیم که هر دو طرف شاغل هستند و در اغلب موارد تنها یکی از ۲نفر، شغلی با درآمد قابل قبول دارد. از آنجا که در فرهنگ ما برعهده گرفتن مسئولیت های مالی توسط زنان چندان شایسته تلقی نمی شود، پسرانی که درآمدی ندارند، نمی توانند تصمیمی برای تشکیل خانواده بگیرند. درست است که پسران شاغل در شرایط فعلی کم نیستند. اما با وجود هزینه های بالای زندگی، یک کار ساده با درآمد ناچیز نمی تواند هزینه های سنگین زندگی را پاسخگو باشد و از عهده مخارج سنگین یک زندگی بربیاید.
۲۰/۸ درصد دختران، عروسی رؤیایی می خواهند
برخی هم به نحوه برگزاری مراسم ازدواج سخت گیری می کنند و اجازه نمی دهند این پیمان به راحتی بسته شود. این بار دختران هستند که مانع می تراشند و از آرزوهای کودکی شان نمی گذرند. بر اساس آمار ها تنها ۴۰/۳ درصد از دختران حاضرند با یک عروسی ساده به خانه بخت بروند، درحالی که ۴۳/۲ درصد از پسران اهمیتی به یک عروسی مجلل نمی دهند. میزان تمایل به انجام مراسم عروسی در یك سالن مجلل یا در یك هتل یا باشگاه درجه یك هم در دختران ۲۰/۸ درصد است و در پسران ۱۵/۲ درصد است.
بعضی از تجملات نادرستی که در فرهنگ ما نهادینه شده اند، مانع از تشکیل یک زندگی آرام می شوند. شاید اگر خود خانواده ها در این زمینه آگاهی پیدا کنند آمار ازدواج روزبه روز بالاتر برود.مسئولان باید با ایجاد کار برای جوانان، یکی از اصلی ترین دغدغه ها را حل کنند. از طرف دیگر اگر دولت بتواند مسکن هایی را با شرایط ویژه به جوانان واگذار کند، مطمئنا شاهد آمار بسیار بالاتری در زمینه ازدواج خواهیم بود. گام بعدی فرهنگ سازی است؛ با از بین بردن تجملات و فرهنگ سازی درست در میان جوانان، می توانیم مشکل را حل کنیم.
معیارهای ازدواج موفق چیست؟
به گفته رئیس مركز مطالعات و پژوهش های راهبردی وزارت ورزش و جوانان، نتایج مربوط به معیارهای پاسخگویان از ازدواج موفق نشان می دهد تفاهم و درك متقابل، شرایط مالی مناسب و صداقت به ترتیب از مهم ترین معیارهای موردنظر پاسخگویان محسوب می شود و از بین معیارهای عنوان شده برای ازدواج در این طرح در بین دختران و پسران به ترتیب ۳مورد اخلاق و رفتار، همفكر و هم عقیده بودن و هم ترازی فرهنگی خانواده ها از مهم ترین عوامل بوده اند.
همه این عوامل را می توان به عنوان فاکتور های دخالت کننده در ازدواج و موفقیت آن بررسی کرد اما همانطور که گفته شد، در شرایط فعلی، عامل اقتصاد از مهم ترین دلایلی است که تشکیل یک زندگی و دوامش را تحت تاثیر قرار می دهد. با فرهنگ سازی و تغییر نگاه جوانان نسبت به شرایط تشکیل خانواده هم می توان قدم بسیار موثری در این زمینه برداشت.
جوانان تا ۲۷ سالگی مجرد می مانند
به گفته دكتر مطلق، رئیس دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، در گذشته میانگین سن ازدواج ۲۱ سال بوده، اما امروزه به طورمیانگین جوانان تا ۲۷ سالگی مجرد می مانند.
دكترمطلق پیش از این با بیان اینكه سن بارداری در كشور حدود ۸ تا ۱۰ سال افزایش پیدا كرده است، گفته بود: «بهترین شرایط برای بارداری زنان در ۲۰ تا ۳۰ سالگی است و كشورهای غربی بهترین سن باروری را ۲۵سال اعلام كرده اند.» او در شرایطی این موضوع را بیان کرده بود که به دلیل بالا رفتن آمار ازدواج فاصله فرزندآوری پس از ازدواج هم بسیار طولانی شده است.
زوجی که در سن بالاتری ازدواج می کنند، فرزندان کمتری خواهند داشت و انعطاف خود را برای کنارآمدن با سختی های زندگی از دست می دهند. شاید در برخی موارد با بالا رفتن سن، نگرش زوج ها منطقی تر شود، اما گذشته از رشد این منطق، سختگیری های بی مورد هم از مواردی هستند که با بالا رفتن سن ازدواج به این مسیر راه پیدا می کنند. خانواده ها باید اندکی سنت های پرهزینه را کنار بگذارند و به جوانانشان آگاهی لازم را داده و آنها را در این مسیر حمایت کنند.
می توان گفت که این سن ازدواج متاسفانه در کشورمان با گذشت زمان روبه افزایش است.
۵۲/۶ درصد از دختران به خاطر ادامه تحصیل ازدواج نمی کنند
دلایلی نظیر این که جوانان را در بستن پیمان مشترک منصرف می کند کم نیستند، اما این نظرسنجی نشان می دهد قصد ادامه تحصیل، یکی از اصلی ترین این دلایل است. یافته ها نشان می دهد ۵۲/۶ درصد از دختران و ۴۴/۸ درصد از پسران ترجیح می دهند به جای ازدواج، درس شان را ادامه دهند. افزایش سطح تحصیلی دختران نسبت به پسران هم به نظر ۷۴/۴ درصد دختران و ۴۰درصد پسران در کاهش آمار ازدواج تاثیرگذار است.
نمی توان عوامل دیگر را فراموش کرد و تنها تمایل به ادامه تحصیل را در این زمینه موثر دانست. در بسیاری موارد، تمایل افراد، به ویژه دختران به ادامه تحصیل ناشی از بیکاری است و بسیاری از پسر ها هم برای به دست آوردن شأن اجتماعی بالاتر به تحصیلات رو می آورند. خیلی از دخترها تحصیل را به عنوان یک سرگرمی و راهی برای ورود به جامعه می بینند و پسرها هم گمان می کنند که با بالاتر بردن پایگاه اجتماعی شان، برای داشتن یک ازدواج موفق امکان بیشتری را پیدا می کنند.
۹۱/۸ درصد پسران به خاطر نداشتن شغل مناسب ازدواج نمی کنند
بر کسی پنهان نیست که نگرانی های اقتصادی بیشتر از هر دلیل دیگری جوانان را به مجرد ماندن ترغیب می کند. از هزینه های سرسام آور اجاره خانه گرفته تا فراهم کردن مقدمات یک جشن عروسی و به جا آوردن رسوم، همه و همه در منصرف کردن جوانان از ازدواج نقش دارند. طبق این نظرسنجی، یافتن شغل مناسب به نظر ۸۹/۹ درصد دختران و ۹۱/۸ درصد پسران، انتظار جهت دستیابی به امكانات رفاهی برای شروع زندگی مشترك از نظر ۸۱/۵ درصد دختران و ۸۳/۶ درصد پسران، اشتغال زنان نیز از نظر ۷۸/۴ درصد دختران و ۴۱/۶ درصد پسران تاثیر زیادی دارد. همچنین به نظر ۵۲/۲ درصد دختران و ۴۴/۹درصد پسران كسب درآمد توسط زنان و بی نیازی آنها از مردان در افزایش سن ازدواج جوانان تاثیر بسیار زیادی در تاخیر سن ازدواج دارد.
می توان مشکلات اقتصادی و معیشتی را به عنوان عامل اصلی دوری جوانان از ازدواج در نظر گرفت. در کشور ما با وجود سنت های بسیاری که بار مالی زیادی را بر دوش خانواده ها می گذارند، اقدام برای ازدواج نیازمند پشتوانه مالی بزرگی است و این موضوع باعث طفره رفتن جوانان از این تصمیم می شود. سنت هایی مثل جهیزیه کامل، هدیه های سنگین برای مناسبت های مختلف و بسیاری موارد دیگر، به ۲ جوان که پشتوانه مالی قوی ندارند اجازه تصمیم گیری در این مورد را نمی دهد. در بسیاری از موارد، خانواده ها هم امکان تحمل چنین بار مالی سنگینی را ندارند و برای ازدواج فرزندانشان پیش قدم نمی شوند.
۴۵درصد دخترها برای شرایط ازدواج سختگیری می کنند
میزان سختگیری پاسخگویان برای انتخاب همسر در پسرها از دختران بیشتر است. نتایج ارزیابی ها نشان می دهد درحالی كه تنها ۴۵درصد دخترها سختگیری بسیار زیادی برای شرایط ازدواج دارند اما حساسیت پسرها هم کم نیست و ۵۳/۱ درصد آنها دنبال شرایط ایده آلی برای ازدواج هستند.
یکی از علت های کم شدن آمار ازدواج در جامعه ما، روابط آزاد خارج از محدوده ازدواج است. دکتر افشار نادری با بیان این مطلب می گوید:« زمانی که پسرها به سادگی به چنین روابطی دسترسی دارند، انگیزه چندانی برای تشکیل خانواده برایشان باقی نمی ماند. پسرهایی که از این طریق خود را از نظر عاطفی ارضا می کنند، دیگر دلیلی نمی بینند که برای ساختن یک زندگی خود را به دردسر بیندازند و از زیر بار مسئولیت هایی که فرهنگ بر دوش شان می گذارد، فرار می کنند.»
فقط ۶/۵ درصد پسرها شرایطشان را برای ازدواج مناسب می دانند
۲۷/۵ درصد دختران و ۴۹/۵ درصد پسران اصلا شرایط خود را برای ازدواج مناسب نمی بینند و فقط ۲۲/۳ درصد دختران و ۶/۵ درصد از پسران شرایط خود را به میزان زیاد و بسیار زیاد برای ازدواج مناسب دانسته اند. در شرایط فعلی تنها در موارد اندکی می بینیم که هر دو طرف شاغل هستند و در اغلب موارد تنها یکی از ۲نفر، شغلی با درآمد قابل قبول دارد. از آنجا که در فرهنگ ما برعهده گرفتن مسئولیت های مالی توسط زنان چندان شایسته تلقی نمی شود، پسرانی که درآمدی ندارند، نمی توانند تصمیمی برای تشکیل خانواده بگیرند. درست است که پسران شاغل در شرایط فعلی کم نیستند. اما با وجود هزینه های بالای زندگی، یک کار ساده با درآمد ناچیز نمی تواند هزینه های سنگین زندگی را پاسخگو باشد و از عهده مخارج سنگین یک زندگی بربیاید.
۲۰/۸ درصد دختران، عروسی رؤیایی می خواهند
برخی هم به نحوه برگزاری مراسم ازدواج سخت گیری می کنند و اجازه نمی دهند این پیمان به راحتی بسته شود. این بار دختران هستند که مانع می تراشند و از آرزوهای کودکی شان نمی گذرند. بر اساس آمار ها تنها ۴۰/۳ درصد از دختران حاضرند با یک عروسی ساده به خانه بخت بروند، درحالی که ۴۳/۲ درصد از پسران اهمیتی به یک عروسی مجلل نمی دهند. میزان تمایل به انجام مراسم عروسی در یك سالن مجلل یا در یك هتل یا باشگاه درجه یك هم در دختران ۲۰/۸ درصد است و در پسران ۱۵/۲ درصد است.
بعضی از تجملات نادرستی که در فرهنگ ما نهادینه شده اند، مانع از تشکیل یک زندگی آرام می شوند. شاید اگر خود خانواده ها در این زمینه آگاهی پیدا کنند آمار ازدواج روزبه روز بالاتر برود.مسئولان باید با ایجاد کار برای جوانان، یکی از اصلی ترین دغدغه ها را حل کنند. از طرف دیگر اگر دولت بتواند مسکن هایی را با شرایط ویژه به جوانان واگذار کند، مطمئنا شاهد آمار بسیار بالاتری در زمینه ازدواج خواهیم بود. گام بعدی فرهنگ سازی است؛ با از بین بردن تجملات و فرهنگ سازی درست در میان جوانان، می توانیم مشکل را حل کنیم.
معیارهای ازدواج موفق چیست؟
به گفته رئیس مركز مطالعات و پژوهش های راهبردی وزارت ورزش و جوانان، نتایج مربوط به معیارهای پاسخگویان از ازدواج موفق نشان می دهد تفاهم و درك متقابل، شرایط مالی مناسب و صداقت به ترتیب از مهم ترین معیارهای موردنظر پاسخگویان محسوب می شود و از بین معیارهای عنوان شده برای ازدواج در این طرح در بین دختران و پسران به ترتیب ۳مورد اخلاق و رفتار، همفكر و هم عقیده بودن و هم ترازی فرهنگی خانواده ها از مهم ترین عوامل بوده اند.
همه این عوامل را می توان به عنوان فاکتور های دخالت کننده در ازدواج و موفقیت آن بررسی کرد اما همانطور که گفته شد، در شرایط فعلی، عامل اقتصاد از مهم ترین دلایلی است که تشکیل یک زندگی و دوامش را تحت تاثیر قرار می دهد. با فرهنگ سازی و تغییر نگاه جوانان نسبت به شرایط تشکیل خانواده هم می توان قدم بسیار موثری در این زمینه برداشت.
جوانان تا ۲۷ سالگی مجرد می مانند
به گفته دكتر مطلق، رئیس دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، در گذشته میانگین سن ازدواج ۲۱ سال بوده، اما امروزه به طورمیانگین جوانان تا ۲۷ سالگی مجرد می مانند.
دكترمطلق پیش از این با بیان اینكه سن بارداری در كشور حدود ۸ تا ۱۰ سال افزایش پیدا كرده است، گفته بود: «بهترین شرایط برای بارداری زنان در ۲۰ تا ۳۰ سالگی است و كشورهای غربی بهترین سن باروری را ۲۵سال اعلام كرده اند.» او در شرایطی این موضوع را بیان کرده بود که به دلیل بالا رفتن آمار ازدواج فاصله فرزندآوری پس از ازدواج هم بسیار طولانی شده است.
زوجی که در سن بالاتری ازدواج می کنند، فرزندان کمتری خواهند داشت و انعطاف خود را برای کنارآمدن با سختی های زندگی از دست می دهند. شاید در برخی موارد با بالا رفتن سن، نگرش زوج ها منطقی تر شود، اما گذشته از رشد این منطق، سختگیری های بی مورد هم از مواردی هستند که با بالا رفتن سن ازدواج به این مسیر راه پیدا می کنند. خانواده ها باید اندکی سنت های پرهزینه را کنار بگذارند و به جوانانشان آگاهی لازم را داده و آنها را در این مسیر حمایت کنند.
می توان گفت که این سن ازدواج متاسفانه در کشورمان با گذشت زمان روبه افزایش است.