رهبر انقلاب دربارهی جایگاه ویژهی زیارت اربعین فرمودهاند: «شروع جاذبه مغناطیس حسینی در روز اربعین است». در سالهای اخیر استقبال از سنت پیادهروی اربعین بسیار بیشتر از گذشته بوده است. دلایل استقبال بیشتر به این مراسم و اهمیت هرچه باشکوهتر برگزار شدن آن را با حجتالاسلام علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه در میان گذاشتیم.
به گزارش شهدای ایران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب دربارهی جایگاه ویژهی زیارت اربعین فرمودهاند: «شروع جاذبه مغناطیس حسینی در روز اربعین است». در سالهای اخیر استقبال از سنت پیادهروی اربعین بسیار بیشتر از گذشته بوده است. دلایل استقبال بیشتر به این مراسم و اهمیت هرچه باشکوهتر برگزار شدن آن را با حجتالاسلام علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه در میان گذاشتیم.
* با نگاهی به احکام و عبادات اسلامی درمییابیم که برخی از آنها دارای جنبهی اجتماعی و برخی دارای جبنهی فردیاند، اما برخی نیز هر دو آنها را دارا هستند؛ مانند حج که دارای هر دو وجه است. به نظر میرسد که زیارت اربعین نیز از سنخ این دستهی سوم باشد که هر دو وجه فردی و اجتماعی عبادت در آن پررنگ است. حال اگر از این بُعد به زیارت اربعین بنگریم، وجه تمایز آن نسبت به سایر عبادات چیست؟
البته باید توجه داشت که تمام احکام اسلام دارای ابعاد و آثار اجتماعیاند، منتها در برخی از احکام، بُعد اجتماعی نسبت به بعد فردی بیشتر ملموس است. اما در مورد زیارت اربعین، که سفارش خاصی از سوی امام حسن عسکری علیهالسلام دربارهی آن نقل شده است، گویی امام علیهالسلام اراده فرموده بودند که با این اشاره، اربعین میعادگاهی برای زوار اباعبداللهالحسین علیهالسلام در دوران غیبت قرار گیرد و موجب اقتدار و عزت جامعهی اسلامی باشد.
زیارت کربلای معلی در همهی اوقات جزء بافضیلتترین اعمال به حساب میآید و کمتر میتوان عبادتی را بافضیلتتر از آن تصور کرد، اما وقتی زمان خاصی برای زیارت بهعنوان علامت مؤمن اعلام میشود، معلوم است که عنایت خاصی نسبت به آن وجود داشته است. به تعبیر حضرت امام، در زمینهی توصیه به معصومین علیهالسلام به عزاداری، ائمهی هدی علیهالسلام از اول نقشه کشیده بودند که امروز چنین آثار باعظمتی بر عزاداریها مترتب شود.
بهطور طبیعی، وقتی یک امام معصوم علیهالسلام، آن هم در آستانهی دوران غیبت، چنین توصیهای میفرمایند، یعنی پیشبینی جمعیت چندمیلیونی را در این میعادگاه میکردهاند و وقتی چنین اجتماع عظیمی با آن اشارهی مبارک قابل پیشبینی بوده است، شاید ارادهی آن را هم فرموده بودند که بسترهای اجتماعی برگزاری چنین اجتماعی در این سالها فراهم شده است. به هر حال، هماکنون با این اشارهی امام حسن عسکری علیهالسلام، اربعین به بزرگترین میعادگاه مسلمانان در کربلای معلی تبدیل شده است و میتوان از این زیارت بهعنوان یک رزمایش باعظمت برای پیروان و علاقهمندان اباعبداللهالحسین علیهالسلام در میان همهی مسلمانان، بلکه همهی افراد و ملل آزادیخواه جهان یاد کرد که انشاءالله مقدمهی نجات جهان بشریت از ظلم خواهد بود.
دقت کنیم که ارادت به سیدالشهدا علیهالسلام تنها مختص شیعیان نیست، بلکه برادران اهل تسنن هم به امام حسین علیهالسلام عشق میورزند؛ چراکه جدا از محبت تمام مذاهب اسلامی به فرزندان پیامبر (ص)، یزید در حق اهل سنت هم فراوان ظلم کرده و فاجعهای چون فاجعهی «حره» در مورد اهل سنت در مدینه به دستور او انجام گرفت که طی آن، بسیاری از صحابه و تابعین کشته شدند، به زنان مسلمان تجاوز شد و جوی خون به راه افتاد. آن وقت بود که همهی مسلمین به علت قیام اباعبدالله علیهالسلام پی بردند. یزید چهرهی منفور تاریخی در جهان اسلام است.
امام حسین علیهالسلام نیز در مسیر قیام (از سخنرانی در منی گرفته تا آخرین سخنان در کربلا)، بیشتر از ادبیات رایج جهان اسلام در آن زمان استفاده کردند و از مطالبی همچون ظلم یزید به آحاد امت اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر، نسبت شریف حضرت با پیامبر اکرم (ص) و... سخن گفتند و به ادبیاتی صرفاً شیعی اکتفا نفرمودند. مثلاً نمیفرمودند من امام سوم شما مسلمانان هستم. البته چنین ادبیاتی اساساً مورد پذیرش آن جامعه نبود، وگرنه آن همه ظلم به اهلبیت علیهالسلام روا نمیداشتند.
* رهبر معظم انقلاب اسلامی در یکی از سخنرانیهای خود، به این موضوع اشاره میکنند که «شروع جاذبهی مغناطیس حسینی از اربعین است.» چرا باید اربعین را بهعنوان شروع این جاذبه دانست؟
ذکر این نکته از سوی رهبر معظم انقلاب نشاندهندهی نگاه عمیق ایشان به تاریخ اسلام و جامعهی اسلامی است که سالها قبل از اینکه این مراسم باشکوه برگزار شود، با تعبیر مغناطیس حماسهی حسینی، از اربعین با عظمت یاد میفرمودند. ایشان از ابتدای راه افتادن این جریان پیادهروی اربعین هم عنایت خاصی به آن داشتند.
اگرچه ابتدا این سنت را جابرابنعبدالله انصاری، از صحابهی جلیلالقدر پیامبر اکرم (ص)، پایهگذاری کرد و بنا بر احتمال زیاد، اهل بیت علیهالسلام هم در روز اربعین در کربلا حضور داشتند، ولی امروز جدا از یادگاری جابر و از آن مهمتر یادمان حضور اهل بیت داغدیده در کربلای معلی و نیز سفارش امام حسن عسکری علیهالسلام، ما شاهد برکات و آثار جهانی این مراسم باشکوه هستیم و در آینده نیز برکات بیشتر آن را در تقویت جبههی مقاومت علیه ظلم جهانی، شاهد خواهیم بود. جابرابنعبدالله انصاری با وجود کهولت سن و نابینایی و مهمتر از آن در اوج خفقان، خود را به کربلا رساند و همین موضوع نمونهی برجستهای از اولین بارقههای جاذبهی مغناطیس حماسهی حسینی است.
* با نگاهی به احکام و عبادات اسلامی درمییابیم که برخی از آنها دارای جنبهی اجتماعی و برخی دارای جبنهی فردیاند، اما برخی نیز هر دو آنها را دارا هستند؛ مانند حج که دارای هر دو وجه است. به نظر میرسد که زیارت اربعین نیز از سنخ این دستهی سوم باشد که هر دو وجه فردی و اجتماعی عبادت در آن پررنگ است. حال اگر از این بُعد به زیارت اربعین بنگریم، وجه تمایز آن نسبت به سایر عبادات چیست؟
البته باید توجه داشت که تمام احکام اسلام دارای ابعاد و آثار اجتماعیاند، منتها در برخی از احکام، بُعد اجتماعی نسبت به بعد فردی بیشتر ملموس است. اما در مورد زیارت اربعین، که سفارش خاصی از سوی امام حسن عسکری علیهالسلام دربارهی آن نقل شده است، گویی امام علیهالسلام اراده فرموده بودند که با این اشاره، اربعین میعادگاهی برای زوار اباعبداللهالحسین علیهالسلام در دوران غیبت قرار گیرد و موجب اقتدار و عزت جامعهی اسلامی باشد.
زیارت کربلای معلی در همهی اوقات جزء بافضیلتترین اعمال به حساب میآید و کمتر میتوان عبادتی را بافضیلتتر از آن تصور کرد، اما وقتی زمان خاصی برای زیارت بهعنوان علامت مؤمن اعلام میشود، معلوم است که عنایت خاصی نسبت به آن وجود داشته است. به تعبیر حضرت امام، در زمینهی توصیه به معصومین علیهالسلام به عزاداری، ائمهی هدی علیهالسلام از اول نقشه کشیده بودند که امروز چنین آثار باعظمتی بر عزاداریها مترتب شود.
بهطور طبیعی، وقتی یک امام معصوم علیهالسلام، آن هم در آستانهی دوران غیبت، چنین توصیهای میفرمایند، یعنی پیشبینی جمعیت چندمیلیونی را در این میعادگاه میکردهاند و وقتی چنین اجتماع عظیمی با آن اشارهی مبارک قابل پیشبینی بوده است، شاید ارادهی آن را هم فرموده بودند که بسترهای اجتماعی برگزاری چنین اجتماعی در این سالها فراهم شده است. به هر حال، هماکنون با این اشارهی امام حسن عسکری علیهالسلام، اربعین به بزرگترین میعادگاه مسلمانان در کربلای معلی تبدیل شده است و میتوان از این زیارت بهعنوان یک رزمایش باعظمت برای پیروان و علاقهمندان اباعبداللهالحسین علیهالسلام در میان همهی مسلمانان، بلکه همهی افراد و ملل آزادیخواه جهان یاد کرد که انشاءالله مقدمهی نجات جهان بشریت از ظلم خواهد بود.
دقت کنیم که ارادت به سیدالشهدا علیهالسلام تنها مختص شیعیان نیست، بلکه برادران اهل تسنن هم به امام حسین علیهالسلام عشق میورزند؛ چراکه جدا از محبت تمام مذاهب اسلامی به فرزندان پیامبر (ص)، یزید در حق اهل سنت هم فراوان ظلم کرده و فاجعهای چون فاجعهی «حره» در مورد اهل سنت در مدینه به دستور او انجام گرفت که طی آن، بسیاری از صحابه و تابعین کشته شدند، به زنان مسلمان تجاوز شد و جوی خون به راه افتاد. آن وقت بود که همهی مسلمین به علت قیام اباعبدالله علیهالسلام پی بردند. یزید چهرهی منفور تاریخی در جهان اسلام است.
امام حسین علیهالسلام نیز در مسیر قیام (از سخنرانی در منی گرفته تا آخرین سخنان در کربلا)، بیشتر از ادبیات رایج جهان اسلام در آن زمان استفاده کردند و از مطالبی همچون ظلم یزید به آحاد امت اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر، نسبت شریف حضرت با پیامبر اکرم (ص) و... سخن گفتند و به ادبیاتی صرفاً شیعی اکتفا نفرمودند. مثلاً نمیفرمودند من امام سوم شما مسلمانان هستم. البته چنین ادبیاتی اساساً مورد پذیرش آن جامعه نبود، وگرنه آن همه ظلم به اهلبیت علیهالسلام روا نمیداشتند.
* رهبر معظم انقلاب اسلامی در یکی از سخنرانیهای خود، به این موضوع اشاره میکنند که «شروع جاذبهی مغناطیس حسینی از اربعین است.» چرا باید اربعین را بهعنوان شروع این جاذبه دانست؟
ذکر این نکته از سوی رهبر معظم انقلاب نشاندهندهی نگاه عمیق ایشان به تاریخ اسلام و جامعهی اسلامی است که سالها قبل از اینکه این مراسم باشکوه برگزار شود، با تعبیر مغناطیس حماسهی حسینی، از اربعین با عظمت یاد میفرمودند. ایشان از ابتدای راه افتادن این جریان پیادهروی اربعین هم عنایت خاصی به آن داشتند.
اگرچه ابتدا این سنت را جابرابنعبدالله انصاری، از صحابهی جلیلالقدر پیامبر اکرم (ص)، پایهگذاری کرد و بنا بر احتمال زیاد، اهل بیت علیهالسلام هم در روز اربعین در کربلا حضور داشتند، ولی امروز جدا از یادگاری جابر و از آن مهمتر یادمان حضور اهل بیت داغدیده در کربلای معلی و نیز سفارش امام حسن عسکری علیهالسلام، ما شاهد برکات و آثار جهانی این مراسم باشکوه هستیم و در آینده نیز برکات بیشتر آن را در تقویت جبههی مقاومت علیه ظلم جهانی، شاهد خواهیم بود. جابرابنعبدالله انصاری با وجود کهولت سن و نابینایی و مهمتر از آن در اوج خفقان، خود را به کربلا رساند و همین موضوع نمونهی برجستهای از اولین بارقههای جاذبهی مغناطیس حماسهی حسینی است.