ماجرای اسیدپاشی در اصفهان اگر چه خود موضوع خبری مهمی بود که خیلی زود به سوژه ای داغ برای رسانه های مختلف تبدیل شد، اما در کشاکش همه دلهره ها و همدردی های مردم این شهر و سایر شهرهای کشور با قربانیان این حوادث انگار به بحثی داغ برای شبکه های خبری بیگانه تبدیل شد.
به گزارش شهدای ایران،آن هم در شرایطی که انتشار اخبار و بررسی های کارشناسانه دراین خصوص از سوی آنها هیچکدام با محوریت کمک به افراد حادثه دیده و حل این مشکل حتی اطلاع رسانی ساده از رخدادی در یک کشور نبود، بلکه انگار تنها بهره برداری سیاسی و سوء استفاده از دردی که قربانیان اسیدپاشی در شهر نصف جهان با آن دست و پنجه نرم می کردند، در اولویت کاری شان قرار داشت. هرچند که متاسفانه مشاهد شد،برخی از رسانه های داخلی نیز خواسته و ناخواسته در این بازی افتادند و به نوعی آب به آسیاب دشمن ریختند، اما اگر بخواهیم این موضوع را با دقت بیشتری بررسی کنیم به یک سئوال کلیدی می رسیم. اینکه در چنین مواقع ای در کنار مسئولیت خطیری که متولیان برقراری نظم و امنیت در کشور بر عهده دارند، رسانه ها چه نقشی باید برای برقراری امنیت در جامعه ایفا کنند؟
به نظر می رسد علاوه بر اطلاع رسانی و کمک به شناسایی فرد خاطی یا خاطیان مسئولیت مهم دیگری نیز بخش های فعال در این زمینه به عبارتی رسانه های مکتوب و غیر مکتوب بر عهده دارند. اما هنوز در این زمینه ما با مشکلاتی مواجه هستیم موضوعی است که باید دلایل آن را از زبان متخصصان این حوزه شنید.
مصداقی برای تشویش اذهان عمومی
اشاره به این نکته ضرورت دارد که طبق قانون جرایم رایانه ای هر فردی در جهت تشویش اذهان عمومی پیامی را به اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت دهد، مجرم محسوب می شود. به عبارتی در خصوص جرایم رایانه ای صوتی و تصویری که به صورت خبری منتشر می شود، به نحوی که سبب هتک حرمت شود، مجرم به 90 روز تا 2 سال حبس، یا جزای نقدی بین 5 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال، یا هردو محکوم می شود. موضوعی که سیدرضا حسینی، معاون دادستان نظامی تهران نیز در گفت و گو با میزان به آن اشاره کرده است.
واقعیت این است همانطور که حمید رضا زندی، رئیس مرکز سایبری بسیج نیزمی گوید: اخبار برخی رسانه‌های داخلی درباره اسیدپاشی مصداق تشویش اذهان عمومی است. اگر هر یک از ما امروز نگاهی به اطراف خود داشته باشیم، متوجه می شویم انتشار چنین اخباری چه از سوی رسانه های غربی و چه توسط برخی از رسانه های داخلی موجب شده تا شایعه پراکنی در بین مردم جامعه در این باره وسعت بگیرد، حتی گروه های نرم افزاری از جمله وایبر، واتس آپ و ... به محلی برای تبادل این موضوعات و شاخ و برگ دادن به آنها تبدیل شود.
به باور زندی مسئولان مربوطه باید عملکرد این رسانه ها را مورد توجه جدی قرار دهند؛ چرا که از یک ماجرای مبهم را به نفع بنگاه های خبرپراکنی غرب سوژه پردازی کرده اند. در ماجرای اسید پاشی اصفهان یک رسانه مشخص، خط اول متهم سازی حزب الله را نشانه رفت و بعد دیگر رسانه های همسو با این رسانه کار را ادامه داده و باعث نگرانی و تشویش اذهان مردم شدند در حالی که اصلا سرمنشاء این اسید پاشی مشخص نیست و تمام نیروهای حزب اللهی هم آن را محکوم کرده و عملی غیرانسانی تلقی کردند.
نبود مدیریت بحران و پیوست رسانه ای بزرگترین ضعف
اما چرا یک حادثه جدا از مشکلاتی که برای قربانیان خود به وجود می آورد به بحرانی رسانه ای و فرصتی برای جولان دادن دشمنان تبدیل می شود، موضوعی است که در باید دلیل آن را از کارشناسان و صاحبنظران در این حوزه جویا شد.
شاید همانطور که محمد صفری، سردبیر سیاست روز می گوید: نبود مدیریت بحران بزرگترین ضعف در عرصه رسانه‌ای کشور به شمار می رود که موجب شده تا بیگانگان از این اتفاق برای متشنج کردن فضا در ایران استفاده کنند. هرچند که وی معتقد است که در این زمینه باید اقدامات لازم از جمله آموزش به افراد از جمله متولیان امر خبر و عموم جامعه در نظر گرفته شود تا در صورت وقوع بحران های خبری بتوان آن را مدیریت کرد. اما بیژن مقدم، مدیرعامل موسسه جام جم بر این نکته تاکید دارد که برای جلوگیری از موج رسانه ای در حوادثی مانند اسیدپاشی در اصفهان همانطور که برای پیگیری اصل ماجرا و دستگیری خاطی ستادی تشکیل می شود، بلافاصله در کنار این ستاد باید پیوست رسانه ای نیز فعال شود و رسانه ها در این ستاد در خصوص مسائل یاد شده صحبت کنند تا با اخباری که منتشر می کنند به شایعه سازان کمک نکنند. ما این برنامه را اجرا نکرده ایم و بخشی از آسیب ها نیز متوجه همین مسئله است.
اشتباهی فاحش به نام بازی در زمین بیگانه
واقعیت این است که رسانه های خارجی به اعتماد مردم اهمیتی نمی دهند در نتیجه با جهت گیری سیاسی خود به گمانه زنی های پوچ می پردازند و مسئله را به سمت و سویی می برند که مد نظرشان است، در واقع به مردم آدرس غلط می دهند. در این شرایط برخی از افراد رسانه ای در داخل، بازی این فضاسازی را خورده و به طور عملی در زمین آنها بازی می کنند. به عنوان مثال برخی ها گمانه زنی های آنها را تکرار کرده و بیش از حد به موضوع می پردازند.
در این میان براساس اظهارات مدیرعامل موسسه جام جم شبکه های اجتماعی مجازی نیز به تولید و گسترش شایعات و گمانه زنی ها برای دامن زدن به وحشت اجتماعی روی آوردند.
توجه داشته باشید برخی از رسانه ها در کشور هستند که دست به هر کاری برای تحقق اهداف سیاسی خود می زنند. به طور کلی می توان گفت که از بستر همین رسانه‌ها بود که نیرو برای رسانه‌های فارسی زبان خارج وابسته به سرویس های امنیتی غرب تربیت شد.موضوعی که رئیس مرکز سایبری بسیج هم به آن اشاره می کند.
سناریویی سیاه برای نا امن جلوه دادن کشور
همه این ها این سناریو را به ذهن متبادر می کند که شاید ماجرای اسید پاشی دست‌مایه کشورهای بیگانه باشد، در حقیقت این قشر در تلاش هستند تا کشور را نا امن جلوه دهند.
در این رابطه می توان به سخنان سید نظام الدین موسوی، مدیر عامل خبرگزاری فارس اشاره کرد. به عقیده وی در شرایط فعلی عده‌ای سعی کردند تا این اقدام جنایتکارانه را به عنوان حرکتی برای تخریب یک جریان سیاسی یا اعتقادی بکار گیرند، افزود: به جرات می‌توان گفت این اقدام یک پروژه از پیش تعیین شده بوده؛ چرا که اتفاقاتی این چنینی ممکن است در تمام دنیا رخ دهد، اما هیچگاه سابقه نداشته که یک مسئله اجتماعی رنگ و بوی سیاسی به خود گیرد، در حقیقت به نظر می‌رسد که پشت پرده این قصه یک سناریوی سیاه وجود دارد.
این موضوع یک جریان سیاسی طراحی شده از خارج کشوراست، به طوری که مدت‌هاست، علیه بحث امر به معروف و نهی از منکر جریان سازی کردند، به عنوان مثال مدت‌ها به ساماندهی 4 هزار موتور سوار امر به معروف و نهی از منکراشاره می‌کردند، این در حالی است که این موضوع واقعیت بیرونی نداشت، در مجموع بزرگ نمایی موضوعات این‌چنینی نشان دهنده آن است که یک برنامه و پروژه در دستور کار قرار دارد و می خواهد هدفی را دنبال کند.
توجه داشته باشید همانطور که مدیر عامل موسسه جام جم به میزان می گوید: زمانی که شما شایعه ای را با جزئیات بیشتری عنوان می کنید، احتمال پذیرش آن از سوی مردم بیشتر است. از سوی دیگر در اوضاع کنونی برخی ها اخبار سال های گذشته را بازنشر داده اند و این اشتباه رسانه ای باعث شد اخبار قدیمی جزئی از اخبار جدید محسوب شود. مجموعه این عوامل به ما این نکته را گوشزد می کند که در حوزه رسانه ای باید هوشمندی بیشتری داشته باشیم.
هوشمندی که با توجه به دسته بندی های موسوی در قالب سه ضلع این ماجرا از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. زیرا که مدیرعامل خبرگزاری فارس بر این نکته تاکید دارد که در حقیقت یک ضلع آن کشورهای بیگانه، ضلع دوم رسانه‌های ضد انقلاب و سوم را بعضی از عناصر خام و فاقد درک و شعور سیاسی در داخل کشور تشکیل داده اند.
در چنین اوضاعی به نظر می رسد برخی از رسانه‌ها تعلق ذهنی به ارزش‌های دینی و اجتماعی کشور ندارند. از نظر عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان متاسفانه هجمه برخی از رسانه‌های غربی به نظام اسلامی از مواضع برخی از رسانه‌های داخلی نشات می‌گیرد. در واقع موج سازی خبری رسانه های داخلی همسوی رسانه های خارجی است. برخی از افراد خواسته و ناخواسته در تلاش هستند تا هر حادثه ای را به مسئله جهانی و ملی تبدیل کنند.
دیگر اینکه برخی از رسانه‌های داخلی ادامه دهنده راه رسانه های بیگانه هستند. در هر چند این حرکات تازگی نداشته و بارها در کشور شاهد وقوع آن بوده ایم. اکنون نیز این دسته از رسانه ها برای خدشه دارکردن نظام جمهوری اسلامی به ماجرای اسید پاشی دامن می‌زنند.
وقوع 105 مورد اسیدپاشی در انگلیس و سکوت غربی ها
با مروری بر اخبار متوجه خواهیم شد که تمامی کشورهای دنیا با معضلات و آسیب های اجتماعی مواجه هستند از جمله موضوع اسید پاشی که در بیشتر کشورهای دنیا وجود دارد، در حقیقت این موضوع یک اقدام جنایتکارانه است. در گزارشی که اخیرا منتشر شد در سال های 2012 تا 2013 در انگلیس 105 مورد اسید پاشی رخ داده است.
مدیرعامل خبرگزاری فارس هم درباره وقوع چنین حوادثی در کشور توضیح می دهد که در ایران هم این امر جنایتکارانه سابقه طولانی دارد. به طور تقریبی از دهه 30 به بعد کشور شاهد برو چنین وقایعی بود، نخستین مورد آن اسید پاشی به صورت یک قاضی دادگاه بود که حکمی را صادر کرده بوده و فرد محکوم پس از آزادی برای انتقام گیری این کار را انجام داد، بنابراین می‌توان گفت این اقدام ناهنجار و جنایتکارانه در بیشتر کشورهای دنیا وجود دارد که باید برخورد مناسب و باز دارنده با آن شود.
اما در مواجهه با چنین رسانه هایی چه باید کرد؟ توجه داشته باشید که در چنین مواقعی نگاه رسانه‌ها به وقایع کشور به ویژه در زمان وقوع اتفاقاتی مانند حادثه اسیدپاشی در اصفهان باید همسو با نظام و امنیت کشور باشد. نکته ای که محمد کاظم دهقان، مدیر عامل خبرگزاری پانا هم برآن تاکید دارد. به اعتقاد وی باید دید بزرگان نظام چه نظری در این باره دارند، به طوری که می‌توان گفت بزرگان کشور به وضوح مواضع خود در این باره را روشن کرده‌اندT همچنین مجلس نیز درباره بحث امر به معروف و نهی از منکر در حال بررسی است . در مجموع رسانه‌ها نیز باید با محوریت امنیت کشور این موضوع را پیگیری کنند نه اینکه به شایعات موجود در این زمینه دامن بزنند.
ناآشنایی با تاکتیک های روانی زنگ خطری برای عملکرد رسانه ای
البته نباید فراموش کرد که گاهی نا آشنایی یا نداشتن مهارت کافی در زمینه تاکتیک های روانی در عملکرد رسانه ای هم می تواند موجب شود تا نتوانیم انگونه که باید در برابر هجمه اخبار و شاخ و برگ هایی که رسانه های غربی به اخبار و وقایع داخل کشور می دهند، رفتار کنیم. به عبارتی یکی از اصلی‌ترین و ضروری‌ترین نیازهای امروز رسانه‌ها آشنایی با تاک‌تیک‌ها و تکنیک‌های عملیاتی است. با این وجود محمد کریمی، معاون خبر خبرگزاری تسنیم در گفت‌وگو با میزان تاکید می کند که متاسفانه به دلیل ناآشنایی با معقوله‌ای به نام عملیات روانی، خبرنگاران و نویسندگان حوزه رسانه ناخوداگاه در دام رسانه‌ای دشمن می افتند.
موضوعی که وی موجب شده تا وی به این نتیجه برسد که بهترین راهکار در مواجه با این اخبار این است که دقت و صحت خبر فدای سرعت و رقابت در انتشار اخبار نشود. در حقیقت می‌توان با تعامل و اندکی زمان گذاشتن چنین اخباری را منتشر کرد، به عبارتی بافراوری مطلوب خبر، با دقت برارزش‌های افزوده و اطلاع جامعه از حواشی اخبار می‌توانیم با دقت عملیات روانی دشمن را معکوس کرده و آنها را وادار کنیم در میدان طراحی شده با ما بازی کند.
البته در چنین فضایی نهادهای متولی برقراری نظم و امنیت نیز وظیفه خطیری بر دوش دارند. هرچند که این نهاد ها همواره در پی برقرار نظم و امنیت در کشوربوده اما واقعیت این است که در مواقع بحرانی باید بیش از گذشته به این موضوع بپردازند.
همانطور که مهدی فضائلی، مدیرعامل سروش سیما بیان می کند اطلاع رسانی به موقع از سوی نهادهای ذی ربط مانند قوه قضائیه و نیروی انتظامی در زمان وقوع چنین حوادثی می تواند مانع از ایجاد موج های خبری کاذب شود که در روزهای گذشته شاهد آن بودیم.
با این وجود موسوی تاکید دارد که دستگاه قضایی و امنیتی کشور برای جلوگیری از تکرار دوباره چنین حوادثی در آینده با رسانه‌ها و افرادی که در این زمینه خارج از اخلاق، قانون و عرف عمل کرده اند، برخورد کنند تا شاهد تکرار آن نباشیم.
در این میان اما نباید از این امر غافل شد که در کنار برخوردهای قانونی از ارائه آموزش های لازم به فعالان عرصه خبر نیز اهمیت زیادی دارد. بر این اساس همانطور که مسعود بصیری، رئیس مرکز بسیج رسانه در گفت‌وگو با میزان عنوان می کند، باید دستگاه‌هایی که در امر آموزش مشغول به فعالیت هستند، به‌‌ویژه دانشگاه‌ها یا وزارت ارشاد باید در کنار آموزش‌های خبری و فعالیت‌های خبری به چگونه نوشتن و امانت داری نیز بپردازند. در حقیقت باید آموزش‌های آشنایی با امنیت ملی و آشنایی با منافع ملی در نظر گرفته شود؛ چرا که روزنامه نگاری کار بسیار دشوار است.
براین اساس به نظرمی رسد در کنار واکنش های نهاد های متولی باید رسانه های خبری نیز هر چه شفاف تر به این موضوع پرداخته و ترفندهای بیگانگان برای نا امن جلوه دادن کشوررا حنثی کنند پیش از اینکه آنها بتوانند با بهره بردن از ابزار خبر بهره برداری های خود را داشته باشند.
*میزان
به نظر می رسد علاوه بر اطلاع رسانی و کمک به شناسایی فرد خاطی یا خاطیان مسئولیت مهم دیگری نیز بخش های فعال در این زمینه به عبارتی رسانه های مکتوب و غیر مکتوب بر عهده دارند. اما هنوز در این زمینه ما با مشکلاتی مواجه هستیم موضوعی است که باید دلایل آن را از زبان متخصصان این حوزه شنید.
مصداقی برای تشویش اذهان عمومی
اشاره به این نکته ضرورت دارد که طبق قانون جرایم رایانه ای هر فردی در جهت تشویش اذهان عمومی پیامی را به اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت دهد، مجرم محسوب می شود. به عبارتی در خصوص جرایم رایانه ای صوتی و تصویری که به صورت خبری منتشر می شود، به نحوی که سبب هتک حرمت شود، مجرم به 90 روز تا 2 سال حبس، یا جزای نقدی بین 5 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال، یا هردو محکوم می شود. موضوعی که سیدرضا حسینی، معاون دادستان نظامی تهران نیز در گفت و گو با میزان به آن اشاره کرده است.
واقعیت این است همانطور که حمید رضا زندی، رئیس مرکز سایبری بسیج نیزمی گوید: اخبار برخی رسانه‌های داخلی درباره اسیدپاشی مصداق تشویش اذهان عمومی است. اگر هر یک از ما امروز نگاهی به اطراف خود داشته باشیم، متوجه می شویم انتشار چنین اخباری چه از سوی رسانه های غربی و چه توسط برخی از رسانه های داخلی موجب شده تا شایعه پراکنی در بین مردم جامعه در این باره وسعت بگیرد، حتی گروه های نرم افزاری از جمله وایبر، واتس آپ و ... به محلی برای تبادل این موضوعات و شاخ و برگ دادن به آنها تبدیل شود.
به باور زندی مسئولان مربوطه باید عملکرد این رسانه ها را مورد توجه جدی قرار دهند؛ چرا که از یک ماجرای مبهم را به نفع بنگاه های خبرپراکنی غرب سوژه پردازی کرده اند. در ماجرای اسید پاشی اصفهان یک رسانه مشخص، خط اول متهم سازی حزب الله را نشانه رفت و بعد دیگر رسانه های همسو با این رسانه کار را ادامه داده و باعث نگرانی و تشویش اذهان مردم شدند در حالی که اصلا سرمنشاء این اسید پاشی مشخص نیست و تمام نیروهای حزب اللهی هم آن را محکوم کرده و عملی غیرانسانی تلقی کردند.
نبود مدیریت بحران و پیوست رسانه ای بزرگترین ضعف
اما چرا یک حادثه جدا از مشکلاتی که برای قربانیان خود به وجود می آورد به بحرانی رسانه ای و فرصتی برای جولان دادن دشمنان تبدیل می شود، موضوعی است که در باید دلیل آن را از کارشناسان و صاحبنظران در این حوزه جویا شد.
شاید همانطور که محمد صفری، سردبیر سیاست روز می گوید: نبود مدیریت بحران بزرگترین ضعف در عرصه رسانه‌ای کشور به شمار می رود که موجب شده تا بیگانگان از این اتفاق برای متشنج کردن فضا در ایران استفاده کنند. هرچند که وی معتقد است که در این زمینه باید اقدامات لازم از جمله آموزش به افراد از جمله متولیان امر خبر و عموم جامعه در نظر گرفته شود تا در صورت وقوع بحران های خبری بتوان آن را مدیریت کرد. اما بیژن مقدم، مدیرعامل موسسه جام جم بر این نکته تاکید دارد که برای جلوگیری از موج رسانه ای در حوادثی مانند اسیدپاشی در اصفهان همانطور که برای پیگیری اصل ماجرا و دستگیری خاطی ستادی تشکیل می شود، بلافاصله در کنار این ستاد باید پیوست رسانه ای نیز فعال شود و رسانه ها در این ستاد در خصوص مسائل یاد شده صحبت کنند تا با اخباری که منتشر می کنند به شایعه سازان کمک نکنند. ما این برنامه را اجرا نکرده ایم و بخشی از آسیب ها نیز متوجه همین مسئله است.
اشتباهی فاحش به نام بازی در زمین بیگانه
واقعیت این است که رسانه های خارجی به اعتماد مردم اهمیتی نمی دهند در نتیجه با جهت گیری سیاسی خود به گمانه زنی های پوچ می پردازند و مسئله را به سمت و سویی می برند که مد نظرشان است، در واقع به مردم آدرس غلط می دهند. در این شرایط برخی از افراد رسانه ای در داخل، بازی این فضاسازی را خورده و به طور عملی در زمین آنها بازی می کنند. به عنوان مثال برخی ها گمانه زنی های آنها را تکرار کرده و بیش از حد به موضوع می پردازند.
در این میان براساس اظهارات مدیرعامل موسسه جام جم شبکه های اجتماعی مجازی نیز به تولید و گسترش شایعات و گمانه زنی ها برای دامن زدن به وحشت اجتماعی روی آوردند.
توجه داشته باشید برخی از رسانه ها در کشور هستند که دست به هر کاری برای تحقق اهداف سیاسی خود می زنند. به طور کلی می توان گفت که از بستر همین رسانه‌ها بود که نیرو برای رسانه‌های فارسی زبان خارج وابسته به سرویس های امنیتی غرب تربیت شد.موضوعی که رئیس مرکز سایبری بسیج هم به آن اشاره می کند.
سناریویی سیاه برای نا امن جلوه دادن کشور
همه این ها این سناریو را به ذهن متبادر می کند که شاید ماجرای اسید پاشی دست‌مایه کشورهای بیگانه باشد، در حقیقت این قشر در تلاش هستند تا کشور را نا امن جلوه دهند.
در این رابطه می توان به سخنان سید نظام الدین موسوی، مدیر عامل خبرگزاری فارس اشاره کرد. به عقیده وی در شرایط فعلی عده‌ای سعی کردند تا این اقدام جنایتکارانه را به عنوان حرکتی برای تخریب یک جریان سیاسی یا اعتقادی بکار گیرند، افزود: به جرات می‌توان گفت این اقدام یک پروژه از پیش تعیین شده بوده؛ چرا که اتفاقاتی این چنینی ممکن است در تمام دنیا رخ دهد، اما هیچگاه سابقه نداشته که یک مسئله اجتماعی رنگ و بوی سیاسی به خود گیرد، در حقیقت به نظر می‌رسد که پشت پرده این قصه یک سناریوی سیاه وجود دارد.
این موضوع یک جریان سیاسی طراحی شده از خارج کشوراست، به طوری که مدت‌هاست، علیه بحث امر به معروف و نهی از منکر جریان سازی کردند، به عنوان مثال مدت‌ها به ساماندهی 4 هزار موتور سوار امر به معروف و نهی از منکراشاره می‌کردند، این در حالی است که این موضوع واقعیت بیرونی نداشت، در مجموع بزرگ نمایی موضوعات این‌چنینی نشان دهنده آن است که یک برنامه و پروژه در دستور کار قرار دارد و می خواهد هدفی را دنبال کند.
توجه داشته باشید همانطور که مدیر عامل موسسه جام جم به میزان می گوید: زمانی که شما شایعه ای را با جزئیات بیشتری عنوان می کنید، احتمال پذیرش آن از سوی مردم بیشتر است. از سوی دیگر در اوضاع کنونی برخی ها اخبار سال های گذشته را بازنشر داده اند و این اشتباه رسانه ای باعث شد اخبار قدیمی جزئی از اخبار جدید محسوب شود. مجموعه این عوامل به ما این نکته را گوشزد می کند که در حوزه رسانه ای باید هوشمندی بیشتری داشته باشیم.
هوشمندی که با توجه به دسته بندی های موسوی در قالب سه ضلع این ماجرا از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود. زیرا که مدیرعامل خبرگزاری فارس بر این نکته تاکید دارد که در حقیقت یک ضلع آن کشورهای بیگانه، ضلع دوم رسانه‌های ضد انقلاب و سوم را بعضی از عناصر خام و فاقد درک و شعور سیاسی در داخل کشور تشکیل داده اند.
در چنین اوضاعی به نظر می رسد برخی از رسانه‌ها تعلق ذهنی به ارزش‌های دینی و اجتماعی کشور ندارند. از نظر عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان متاسفانه هجمه برخی از رسانه‌های غربی به نظام اسلامی از مواضع برخی از رسانه‌های داخلی نشات می‌گیرد. در واقع موج سازی خبری رسانه های داخلی همسوی رسانه های خارجی است. برخی از افراد خواسته و ناخواسته در تلاش هستند تا هر حادثه ای را به مسئله جهانی و ملی تبدیل کنند.
دیگر اینکه برخی از رسانه‌های داخلی ادامه دهنده راه رسانه های بیگانه هستند. در هر چند این حرکات تازگی نداشته و بارها در کشور شاهد وقوع آن بوده ایم. اکنون نیز این دسته از رسانه ها برای خدشه دارکردن نظام جمهوری اسلامی به ماجرای اسید پاشی دامن می‌زنند.
وقوع 105 مورد اسیدپاشی در انگلیس و سکوت غربی ها
با مروری بر اخبار متوجه خواهیم شد که تمامی کشورهای دنیا با معضلات و آسیب های اجتماعی مواجه هستند از جمله موضوع اسید پاشی که در بیشتر کشورهای دنیا وجود دارد، در حقیقت این موضوع یک اقدام جنایتکارانه است. در گزارشی که اخیرا منتشر شد در سال های 2012 تا 2013 در انگلیس 105 مورد اسید پاشی رخ داده است.
مدیرعامل خبرگزاری فارس هم درباره وقوع چنین حوادثی در کشور توضیح می دهد که در ایران هم این امر جنایتکارانه سابقه طولانی دارد. به طور تقریبی از دهه 30 به بعد کشور شاهد برو چنین وقایعی بود، نخستین مورد آن اسید پاشی به صورت یک قاضی دادگاه بود که حکمی را صادر کرده بوده و فرد محکوم پس از آزادی برای انتقام گیری این کار را انجام داد، بنابراین می‌توان گفت این اقدام ناهنجار و جنایتکارانه در بیشتر کشورهای دنیا وجود دارد که باید برخورد مناسب و باز دارنده با آن شود.
اما در مواجهه با چنین رسانه هایی چه باید کرد؟ توجه داشته باشید که در چنین مواقعی نگاه رسانه‌ها به وقایع کشور به ویژه در زمان وقوع اتفاقاتی مانند حادثه اسیدپاشی در اصفهان باید همسو با نظام و امنیت کشور باشد. نکته ای که محمد کاظم دهقان، مدیر عامل خبرگزاری پانا هم برآن تاکید دارد. به اعتقاد وی باید دید بزرگان نظام چه نظری در این باره دارند، به طوری که می‌توان گفت بزرگان کشور به وضوح مواضع خود در این باره را روشن کرده‌اندT همچنین مجلس نیز درباره بحث امر به معروف و نهی از منکر در حال بررسی است . در مجموع رسانه‌ها نیز باید با محوریت امنیت کشور این موضوع را پیگیری کنند نه اینکه به شایعات موجود در این زمینه دامن بزنند.
ناآشنایی با تاکتیک های روانی زنگ خطری برای عملکرد رسانه ای
البته نباید فراموش کرد که گاهی نا آشنایی یا نداشتن مهارت کافی در زمینه تاکتیک های روانی در عملکرد رسانه ای هم می تواند موجب شود تا نتوانیم انگونه که باید در برابر هجمه اخبار و شاخ و برگ هایی که رسانه های غربی به اخبار و وقایع داخل کشور می دهند، رفتار کنیم. به عبارتی یکی از اصلی‌ترین و ضروری‌ترین نیازهای امروز رسانه‌ها آشنایی با تاک‌تیک‌ها و تکنیک‌های عملیاتی است. با این وجود محمد کریمی، معاون خبر خبرگزاری تسنیم در گفت‌وگو با میزان تاکید می کند که متاسفانه به دلیل ناآشنایی با معقوله‌ای به نام عملیات روانی، خبرنگاران و نویسندگان حوزه رسانه ناخوداگاه در دام رسانه‌ای دشمن می افتند.
موضوعی که وی موجب شده تا وی به این نتیجه برسد که بهترین راهکار در مواجه با این اخبار این است که دقت و صحت خبر فدای سرعت و رقابت در انتشار اخبار نشود. در حقیقت می‌توان با تعامل و اندکی زمان گذاشتن چنین اخباری را منتشر کرد، به عبارتی بافراوری مطلوب خبر، با دقت برارزش‌های افزوده و اطلاع جامعه از حواشی اخبار می‌توانیم با دقت عملیات روانی دشمن را معکوس کرده و آنها را وادار کنیم در میدان طراحی شده با ما بازی کند.
البته در چنین فضایی نهادهای متولی برقراری نظم و امنیت نیز وظیفه خطیری بر دوش دارند. هرچند که این نهاد ها همواره در پی برقرار نظم و امنیت در کشوربوده اما واقعیت این است که در مواقع بحرانی باید بیش از گذشته به این موضوع بپردازند.
همانطور که مهدی فضائلی، مدیرعامل سروش سیما بیان می کند اطلاع رسانی به موقع از سوی نهادهای ذی ربط مانند قوه قضائیه و نیروی انتظامی در زمان وقوع چنین حوادثی می تواند مانع از ایجاد موج های خبری کاذب شود که در روزهای گذشته شاهد آن بودیم.
با این وجود موسوی تاکید دارد که دستگاه قضایی و امنیتی کشور برای جلوگیری از تکرار دوباره چنین حوادثی در آینده با رسانه‌ها و افرادی که در این زمینه خارج از اخلاق، قانون و عرف عمل کرده اند، برخورد کنند تا شاهد تکرار آن نباشیم.
در این میان اما نباید از این امر غافل شد که در کنار برخوردهای قانونی از ارائه آموزش های لازم به فعالان عرصه خبر نیز اهمیت زیادی دارد. بر این اساس همانطور که مسعود بصیری، رئیس مرکز بسیج رسانه در گفت‌وگو با میزان عنوان می کند، باید دستگاه‌هایی که در امر آموزش مشغول به فعالیت هستند، به‌‌ویژه دانشگاه‌ها یا وزارت ارشاد باید در کنار آموزش‌های خبری و فعالیت‌های خبری به چگونه نوشتن و امانت داری نیز بپردازند. در حقیقت باید آموزش‌های آشنایی با امنیت ملی و آشنایی با منافع ملی در نظر گرفته شود؛ چرا که روزنامه نگاری کار بسیار دشوار است.
براین اساس به نظرمی رسد در کنار واکنش های نهاد های متولی باید رسانه های خبری نیز هر چه شفاف تر به این موضوع پرداخته و ترفندهای بیگانگان برای نا امن جلوه دادن کشوررا حنثی کنند پیش از اینکه آنها بتوانند با بهره بردن از ابزار خبر بهره برداری های خود را داشته باشند.
*میزان
