تناقض آمار دولتی در زمینه اشتغال موجب ایجاد شائبه حتی در میان اقتصاددانهای حامی دولت شده است.
شهدای ایران:مرکز
آمار اخیرا اعلام کرد نرخ بیکاری پس از 6 سال تک رقمی شده و با 1/2درصد
کاهش به 9/5درصد رسیده است. این درحالی است که در یک سال گذشته 670هزار شغل
از بین رفته و آمار شغل از 22/16میلیون به 21/49میلیون شغل رسیده است.
دکتر حسین راغفر اقتصاددان در گفتوگو با همشهری میگوید: انتشار نرخ بیکاری فصلی در تابستان امسال به 9/5 درصد از یک سو و آشکار شدن از دست رفتن 670 هزار شغل در بخشهای اقتصادی، کشاورزی، صنعت و خدمات ایران در این مدت نشان از خلأها و ابهامهای زیادی در انتشار و تبیین دادههای آمار اشتغال و بیکاری کشور دارد.
راغفر همچنین در مصاحبه با فرارو اظهار داشت: به گزارش مرکز آمار گزارش ناقص است. به این معنا که باید در کنار این نرخهای منتشر شده توضیحهای مناسبی هم ارائه شود. توضیح در این باره که چرا نرخ مشارکت کاهش یافته علیرغم آن که روز به روز به جمعیت جویای کار در کشور اضافه میشود و یا این که چرا با کاهش 670 هزاری مشاغل در سال گذشته نرخ بیکاری کاهش پیدا کرده است؟»
این اقتصاددان اصلاحطلب گفت: «اگر ما آمار اشتغال ناقص را در کنار آمار اشتغال مطلق قرار دهیم، نرخ بیکاری به بالای 30 درصد خواهد رسید. رقمی که هیچگونه نسبتی با رقم منتشر شده از سوی مرکز آمار ندارد. انتشار چنین گزارشهایی میتواند مشکلات فراوانی را برای کشور به دنبال داشته باشد. زیرا انتشار این آمارهای ناقص حساسیت مسئولین در مورد این موضوع و اعتماد مردم نسبت به آمارهای رسمی را کاهش میدهد. علاوه بر آن انتشار چنین آمارهایی این شائبه را به وجود میآورد که این دادهها دادههایی سیاسی هستند؛ اتفاقی که میتواند خطر بزرگی را برای کشور داشته باشد.»
راغفر در خصوص عملکرد دولت در زمینه اشتغالزایی گفت: «متاسفانه دولت در حوزه اقتصادی هیچگونه اقدام عملیای انجام نداده است و قدری منفعل عمل کرده است. با توجه به آن که همواره از اشتغال به عنوان مهمترین معضل اقتصادی کشور یاد شده اما مسئولان هیچ اقدام عملی تاثیرگذاری در این زمینه انجام ندادهاند.
همچنین حمید حاجاسماعیلی کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه نمیتوان پذیرفت در طول یکسال و در عین حالی که چندان نشانههایی در اقتصاد و بازار کار از رشد و تحرک وجود ندارد، اقتصاد 10 درصد راه پیموده باشد، اظهار داشت: از سویی در تولید و فروش نفت نیز پیشرفتی نداشتیم که بتوان انتظار داشت، تحرک چندانی در اقتصاد شکل گرفته باشد.
وی تاکید کرد: اینکه بگویند در طول یکسال اقتصاد کشور از رشد منفی حدود 6 درصد به مثبت 4/6 درصد رسیده اما در اشتغال و بازار کار تاثیری نداشته است، پذیرش را کمی دشوار میکند.
در واکنش به همین تردیدهاست که سعید لیلاز عضو مرکزیت حزب کارگزاران ضمن یادداشتی در روزنامه دولتی ایران اذعان کرد: در شرایط فعلی قطعا نرخ بیکاری در کشور تک رقمی نیست و احتمالا 16تا 20درصد باشد.
وی در این یادداشت مینویسد: مرکز آمار ایران با انتشار جزئياتی از نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، نرخ بیکاری تابستان سال جاری را تکرقمی و به میزان 9/5درصد اعلام کرد. چندی پیش نیز بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی بهار امسال را 4/6درصد اعلام کرد اما این آمار نیز با وجود آنکه به خوبی قابل درک بود و از سوی یک نهاد قابل اطمینان اعلام شد از سوی برخی از کارشناسان رد شد.
وی تصریح میکند: آمار نرخ بیکاری از طریق سوال کردن از جامعه آماری به دست میآید نه از طریق محاسبات اقتصادی و روشهای عینی پس میتوان گفت اگر آمار اعلام شده با آنچه در واقعیت دیده میشود هماهنگ نیست دلیل غلط بودن این آمار نیست بلکه ناشی از ذات نظام آمارگیری بینالمللی آن است.
وی میافزاید: به نظر میرسد در کاهش نرخ بیکاری تابستان امسال این مسئله بخصوص کاهش حجم جامعه زنان فعال بسیار موثر بوده است و از نظر استاندارد جهانی نیز کاملا درست است. البته به نظر میرسد نرخ 4/6درصدی رشد اقتصادی بهار امسال نیز تا حدی در این کاهش نرخ بیکاری موثر بوده است. اما این رشد اقتصادی نهایتا 30 الی 40 هزار شغل ایجاد کرده باشد که چندان در نرخ بیکاری واقعی ما تاثیر نخواهد گذاشت.
عضو کارگزاران با این مقدمات اذعان میکند: در شرایط فعلی قطعا نرخ بیکاری واقعی کشور تک رقمی نیست و من تصور میکنم حتی این نرخ رقمی در حدود 16 الی 20درصد باشد. ضمن آنکه هر سال یک میلیون فارغالتحصیل مقاطع عالی آموزشی به جمعیت فعال کشور اضافه میشوند. این نشان میدهد آینده بسیار حساسی پیشرو داریم و باید چارهای برای آن بیاندیشیم. ما باید به فوریت، عناصر مهم اشتغال از جمله رشد اقتصادی را بالا ببریم. اگر بتوانیم رشد اقتصادی کشور را دو رقمی کنیم میتوانیم ادعا کنیم که برای کاهش نرخ بیکاری قدمی برداشتهایم.
دکتر حسین راغفر اقتصاددان در گفتوگو با همشهری میگوید: انتشار نرخ بیکاری فصلی در تابستان امسال به 9/5 درصد از یک سو و آشکار شدن از دست رفتن 670 هزار شغل در بخشهای اقتصادی، کشاورزی، صنعت و خدمات ایران در این مدت نشان از خلأها و ابهامهای زیادی در انتشار و تبیین دادههای آمار اشتغال و بیکاری کشور دارد.
راغفر همچنین در مصاحبه با فرارو اظهار داشت: به گزارش مرکز آمار گزارش ناقص است. به این معنا که باید در کنار این نرخهای منتشر شده توضیحهای مناسبی هم ارائه شود. توضیح در این باره که چرا نرخ مشارکت کاهش یافته علیرغم آن که روز به روز به جمعیت جویای کار در کشور اضافه میشود و یا این که چرا با کاهش 670 هزاری مشاغل در سال گذشته نرخ بیکاری کاهش پیدا کرده است؟»
این اقتصاددان اصلاحطلب گفت: «اگر ما آمار اشتغال ناقص را در کنار آمار اشتغال مطلق قرار دهیم، نرخ بیکاری به بالای 30 درصد خواهد رسید. رقمی که هیچگونه نسبتی با رقم منتشر شده از سوی مرکز آمار ندارد. انتشار چنین گزارشهایی میتواند مشکلات فراوانی را برای کشور به دنبال داشته باشد. زیرا انتشار این آمارهای ناقص حساسیت مسئولین در مورد این موضوع و اعتماد مردم نسبت به آمارهای رسمی را کاهش میدهد. علاوه بر آن انتشار چنین آمارهایی این شائبه را به وجود میآورد که این دادهها دادههایی سیاسی هستند؛ اتفاقی که میتواند خطر بزرگی را برای کشور داشته باشد.»
راغفر در خصوص عملکرد دولت در زمینه اشتغالزایی گفت: «متاسفانه دولت در حوزه اقتصادی هیچگونه اقدام عملیای انجام نداده است و قدری منفعل عمل کرده است. با توجه به آن که همواره از اشتغال به عنوان مهمترین معضل اقتصادی کشور یاد شده اما مسئولان هیچ اقدام عملی تاثیرگذاری در این زمینه انجام ندادهاند.
همچنین حمید حاجاسماعیلی کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه نمیتوان پذیرفت در طول یکسال و در عین حالی که چندان نشانههایی در اقتصاد و بازار کار از رشد و تحرک وجود ندارد، اقتصاد 10 درصد راه پیموده باشد، اظهار داشت: از سویی در تولید و فروش نفت نیز پیشرفتی نداشتیم که بتوان انتظار داشت، تحرک چندانی در اقتصاد شکل گرفته باشد.
وی تاکید کرد: اینکه بگویند در طول یکسال اقتصاد کشور از رشد منفی حدود 6 درصد به مثبت 4/6 درصد رسیده اما در اشتغال و بازار کار تاثیری نداشته است، پذیرش را کمی دشوار میکند.
در واکنش به همین تردیدهاست که سعید لیلاز عضو مرکزیت حزب کارگزاران ضمن یادداشتی در روزنامه دولتی ایران اذعان کرد: در شرایط فعلی قطعا نرخ بیکاری در کشور تک رقمی نیست و احتمالا 16تا 20درصد باشد.
وی در این یادداشت مینویسد: مرکز آمار ایران با انتشار جزئياتی از نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، نرخ بیکاری تابستان سال جاری را تکرقمی و به میزان 9/5درصد اعلام کرد. چندی پیش نیز بانک مرکزی نرخ رشد اقتصادی بهار امسال را 4/6درصد اعلام کرد اما این آمار نیز با وجود آنکه به خوبی قابل درک بود و از سوی یک نهاد قابل اطمینان اعلام شد از سوی برخی از کارشناسان رد شد.
وی تصریح میکند: آمار نرخ بیکاری از طریق سوال کردن از جامعه آماری به دست میآید نه از طریق محاسبات اقتصادی و روشهای عینی پس میتوان گفت اگر آمار اعلام شده با آنچه در واقعیت دیده میشود هماهنگ نیست دلیل غلط بودن این آمار نیست بلکه ناشی از ذات نظام آمارگیری بینالمللی آن است.
وی میافزاید: به نظر میرسد در کاهش نرخ بیکاری تابستان امسال این مسئله بخصوص کاهش حجم جامعه زنان فعال بسیار موثر بوده است و از نظر استاندارد جهانی نیز کاملا درست است. البته به نظر میرسد نرخ 4/6درصدی رشد اقتصادی بهار امسال نیز تا حدی در این کاهش نرخ بیکاری موثر بوده است. اما این رشد اقتصادی نهایتا 30 الی 40 هزار شغل ایجاد کرده باشد که چندان در نرخ بیکاری واقعی ما تاثیر نخواهد گذاشت.
عضو کارگزاران با این مقدمات اذعان میکند: در شرایط فعلی قطعا نرخ بیکاری واقعی کشور تک رقمی نیست و من تصور میکنم حتی این نرخ رقمی در حدود 16 الی 20درصد باشد. ضمن آنکه هر سال یک میلیون فارغالتحصیل مقاطع عالی آموزشی به جمعیت فعال کشور اضافه میشوند. این نشان میدهد آینده بسیار حساسی پیشرو داریم و باید چارهای برای آن بیاندیشیم. ما باید به فوریت، عناصر مهم اشتغال از جمله رشد اقتصادی را بالا ببریم. اگر بتوانیم رشد اقتصادی کشور را دو رقمی کنیم میتوانیم ادعا کنیم که برای کاهش نرخ بیکاری قدمی برداشتهایم.