پس از یک سال جریان سازی برخی مقامات دولتی درباره آلایندگی و سرطانزا بودن بنزین تولید صنایع پتروشیمی، بررسی های دو کمیسیون بهداشت و انرژی مجلس این ادعا را کاملا رد کرد.
شهدای ایران: در یک سال اخیر وزیر نفت و رئیس سازمان محیط زیست دولت یازدهم موجی علیه بنزین پتروشیمی به راه انداختند و با طرح ادعای سرطانزا بودن این نوع بنزین، بر طبل ضرورت توقف تولید بنزین در صنایع پتروشیمی و جایگزینی آن با بنزین وارداتی، کوبیدند.
در ابتدای هجمه های مسئولان ارشد دولت علیه بنزین پتروشیمی، بسیاری از کارشناسان و مسئولان حتی برخی مدیران مجموعه صنعت، ادعای طرح شده را رد کردند که در واکنش به این افشاگری، وزارت نفت تمامی کارکنان و مدیران خود را از اظهارنظر درباره بنزین پتروشیمی منع کرد.
در این مدت، خانم ابتکار بارها از سرطانزا بودن بنزین پتروشیمی ها خبر می داد: به صراحت می گویم که تولید و توزیع بنزین پتروشیمی که بطور کامل متوقف شده، سوخت بسیار خطرناکی است که حاوی بنزن بوده و سرطان زا بودن این ماده نیز محرز شده است.
با تداوم هجمه به بنزین پتروشیمی، مجلسی ها به این موضوع ورود پیدا کردند و با دستور رئیس مجلس قرار شد کمیسیون های انرژی و بهداشت به عنوان دو کمیسیون تخصصی ذیربط به بررسی ادعای سرطانزا و آلاینده بودن بنزین پتروشیمی بپردازند.
هم زمان و حتی قبل از جلسات کمیسیون های تخصصی مجلس، خانم ابتکار بهبود هوای تهران در فصل بهار امسال را ناشی از توقف تولید بنزین پتروشیمی و دلیل موجه آلاینده بودن این نوع بنزین معرفی می کرد.
علاوه بر ابتکار، وزیر نفت دولت یازدهم نیز بارها بر آلایندگی بنزین پتروشیمی ها صحه گذاشته بود. بیژن زنگنه حتی اواخر سال ۱۳۹۲ از توقف تولید و توزیع بنزین پتروشیمی ها سخن می گفت.
در طول تابستان امسال، جلسات بررسی این دو کمیسیون برگزار شد که همان زمان، اتهام زنندگان به بنزین پتروشیمی مدعی شدند که مجلس ادعای آنها را تایید کرده است.
به عنوان مثال، ۳۰ شهریورماهرئیس سازمان حفاظت محیط زیست به ایلنا گفت: گزارش محیط زیست دال بر آلایندگی بنزین پتروشیمیها بوده و طبق اسناد اثبات شده است.
معصومه ابتکار، در خصوص علت تاخیر در ارائه گزارش آلایندگی بنزین، گفت: گزارش نهایی محیط زیست که در یک جلد کتاب با تمام با تمام پیوستها و مستندات به مجلس و دولت داده شده است.
وی افزود: در این رابطه طبق بررسیهای انجام شده آلایندگی بنزین پتروشیمیها اثبات شده و جای هیچ شکی نیست لذا باید کلا از چرخه سوخت کشور حذف شود.
* رد ادعای زنگنه و ابتکار
سرانجام با آماده شدن بررسی های کمیسیون های تخصصی مجلس مشخص شد تمامی ادعاهای دو عضو کابینه دولت یازدهم علیه بنزین پتروشیمی به عنوان نماد خودکفایی و اقتصاد مقاومتی، نادرست بوده است.
علاوه بر رد کلیت ادعای آلایندگی بنزین پتروشیمی، اظهارات ۳۰ شهریور خانم ابتکار که در مقام سخنگوی کمیسیون های تخصص مجلس از تایید آلایندگی بنزین پتروشیمی خبر داد نیز با رسانه ای شدن نتایج گزارش این دو کمیسیون، زیر سوال رفته است.
چهارشنبه هفته گذشته یک عضو کمیسیون انرژی مجلس از آماده شدن گزارش کمیسیون بهداشت درباره بنزین پتروشیمی خبر داد و گفت: کمیسیون بهداشت مجلس در این گزارش، سرطانزا بودن بنزینهای پتروشیمی را رد کرد.
سید مهدی موسوینژاد نماینده مردم دشتستان در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس با اشاره به گزارش کمیسیون بهداشت مجلس در ارتباط با وضعیت آلایندگی بنزینهای توزیعشده در سطح کشور گفت: علیرغم ادعای برخی مسئولین از جمله سازمان محیط زیست در ارتباط با سرطانزا بودن بنزین تولید شده در پتروشیمیها کمیسیون بهداشت پس از جلسات متعدد با مسئولان ذیربط و انجام بررسیهای لازم ادعای آلایندگی و سرطانزا بودن بنزینهای پتروشیمیها را رد کرد.
وی افزود: در این گزارش آمده است که ترکیب بنزینهای پتروشیمیها با بنزینهای تولیدی در پالایشگاهها اختلاف اندکی داشته و از آنجایی که بنزین تولیدی در پتروشیمیها مستقیما در مراکز و جایگاههای سوخت قرار نمیگرفته است نمیتوان آن را عامل اصلی آلودگی و سرطان دانست.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اظهار داشت: همچنین این گزارش در پاسخ به این ادعا که بنزینهای پتروشیمی را عامل اصلی آلودگی در تهران و سایر کلانشهرها میدانست این ادعا را فاقد مستندات کافی دانسته است.
موسوینژاد خاطرنشان کرد: علاوه بر این در گزارش کمیسیون بهداشت پس از آنالیز بنزینهای وارداتی در سه ماه نخست سال ۹۳ و به دست آوردن اسناد آزمایشگاهی مربوط به این بنزینها آمده است که بنزینهای وارداتی در سه ماه نخست امسال فاقد استاندارد ملی (۴۹۰۴) و استاندارد (یورو ۴) است و حتی طبق آنالیزهای انجام شده استفاده از مواد ممنوعه در بنزینهای وارداتی از جمله مواد الکلی به چشم میخورد.
وی در پایان گفت: در گزارش مربوطه بر این نکته تأکید شد که بالا بودن کیفیتی هوای تهران در سه ماه ابتدایی سال جاری به دلیل استفاده از بنزینهای وارداتی نبوده چرا که از یک سو طبق بررسیهای صورت گرفته بنزینهای وارداتی فاقد استاندارد (یورو ۴) بوده و از سوی دیگر تا پایان اردیبهشتماه بنزینهای پتروشیمیها مورد استفاده قرار میگرفته است.
* ابعاد تکان دهنده گزارش کمیسیون بهداشت
در همین حال، یک نماینده مجلس جزئیات بیشتری از گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره وضعیت آلایندگی بنزین پتروشیمی و وارداتیرا در اختیار خبرنگار فارس گذاشت که نشان از سیاسی کاری محض مسئولان دولت یازدهم علیه بنزین پتروشیمی دارد.
این نماینده مجلس گفت: کمیسیون بهداشت جلسات متعددی با نهادهای مرتبط از جمله وزارت نفت و شرکتهای تابعه، وزارت بهداشت، سازمان حفاظت از محیط زیست، استاندارد، بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و نهادهای پژوهشی تشکیل داد که گزارش کمیسیون مستند به مطالب مطرح شده در این جلسات است.
* بنزین ۸ پالایشگاه خارج از استاندارد است
وی ادامه داد: براساس گزارش کمیسیون بهداشت تا سال ۹۳ از مجموع ۹ پالایشگاه کشور که ۵۷ میلیون لیتر در روز بنزین تولید کردهاند تنها پالایشگاه اراک با تولید ۱۴ میلیون لیتر در روز استاندارد ملی بنزین را که در سال ۸۷ تدوین شده بود رعایت میکرده است.
* بنزین پتروشیمی هم سطح بنزین پالایشگاه ها است
این نماینده مجلس افزود: در عین حال مشخصات فنی ریفورمیت (ماده اولیه تولید بنزین) پتروشیمی با تولید مشابه پالاشگاهها تقریباًیکسان هست و در بعضی موارد اختلافات ناچیزی از لحاظ میزان ترکیبات آروماتیک و بنزن دارد.
وی با بیان اینکه سهم ریفورمیت پتروشیمیها جمعاً کمتر از ۱۰ درصد کل بنزین مصرفی بوده است، تأکید کرد: با توجه به مدارک و مستنداتی که در اختیار کمیسیون بهداشت مجلس قرار گرفته است تأکید بر نقش بنزین تولید شده با استفاده از ریفورمیت پتروشیمی به عنوان عامل اصلیایجاد آلودگی هوا در تهران فاقد مدارک معتبر علمی اعلام شده است.
* بنزین وارداتی، استاندارد نبوده
در حالی که دولتی ها مدعی شده بودند به علت توقف تولید بنزین پتروشیمی و توزیع بنزین باکیفیت وارداتی، هوای تهران در فصل بهار امسال، بهبود یافته، این نماینده مجلس با اشاره به گزارش کمیسیون بهداشت تصریح کرد: بررسی نتایج آزمایش کیفیت بنزین وارداتی توسط یک آزمایشگاه مرجع خارجی در فروردین و اردیبهشت ۹۳ نشان داد که بنزینهای وارداتی در سه ماهه نخست ۹۳ به هیچ عنوان استاندارد ملی ۴۹۰۴ و یورو ۴ را نداشته است و در برخی موارد حاوی مواد ممنوعه نیز بودهاند.
وی اضافه کرد: در عین حال سنجیده نشدن میزان ترکیبات آلایندهای مانند بنزن، گوگرد و آروماتیک بنزین وارداتی در آزمایشگاههای داخلی و تأیید کنترل کیفیت آن نشان از ورود بی قیدوشرط بنزین و عدم نظارت بر بنزین وارداتی دارد و تأیید کنترل کیفیت بنزینهای وارداتیبدون داشتن شاخصهای استاندارد بسیار قابل تأمل است.
* واردات بنزین با قیمت گران تر از واقع
این نماینده مجلس در ادامه از افشای واردات بنزین با قیمت فراتر از قیمت های بین المللی در گزارش کمیسیون بهداشت خبر داد و گفت: در عین حال مقایسه قیمت بنزینیورو ۴ فوب خلیج فارس با توجه به قیمتهای مجله معتبر پلتز و بنزین وارداتی در اوایل سال جاری نشان میدهد که متوسط قیمت خرید بنزین وارداتی با مشخصات یاد شده که استانداردهای ملی و یورو ۴ را نداشته است در هر بشکه ۵ تا ۱۲ دلار بالاتر از نرخ بنزینیورو ۴ فوب خلیج فارس بوده است.
وی با اشاره به شفاف نشدن قراردادهای وارداتی علیرغم تذکرات نهادهای نظارتی گفت: کمیسیون بهداشت عوامل اصلی آلایندگی هوای تهران را طی سالهای گذشته فرسودگی ناوگان خودروهای سبک، مصرف دو برابری سوخت خودروهای داخلی نسبت به میانگین جهانی، افزایش ترافیک درونشهری، آلودگی ناشی از سوزاندن سوخت به خصوص سوخـتهای مایع در نیروگاههای حراراتی، آلودگی تولید شده در صنایع و بخش خانگی و همچنین پدیدههای طبیعی مانند پایداری هوا و وارونگی به خصوص در فصول سرد سال میدانست.
این نماینده مجلس ادامه داد: آلودگی ناشی از بنزن نیز بیشتر مربوط به بخارات بنزین در جایگاههای سوخت است و سهم زیادی در آلایندههای خروجی اگزوز خودروها ندارد.
وی افزود: براساس آنچه سازمان محیط زیست گزارش داده است مقدار بنزن موجود در هوای چند جایگاه سوخت تهران از حد مجاز بیشتر بوده است و این سازمان میگوید این مقادیر در سه ماهه نخست ۹۳ کاهش یافته است.
* بهبود هوای تهران ربطی به بنزین ندارد
این نماینده مجلس تصریح کرد: با در نظر گرفتن همه موارد مطرح شده نمیتوان نتیجه گرفت که بهبود هوای تهران در سه ماهه نخست ۹۳ صرفاً به دلیل حذف بنزین تولید شده با استفاده از ریفورمیت پتروشیمیها بوده است چرا که از یکسو این بنزین تا ماه اردیبهشت در کشور توزیع میشده است و از سوی دیگر بنزین وارد شده به کشور فاقد استاندارد یورو ۴ بوده است.
* سرطانزا بودن بنزین، رد شد
وی تأکید کرد: براساس نظر کارشناسی وزارت بهداشت و گروههای دانشگاهی مستقل اظهارنظر در خصوص افزایش میزان بیماریها به خصوص سرطان در تهران و ارتباط مستقیم آن با سوخت از نظر علمی نیاز به مطالعه جامعتر و بررسی همه عوامل تأثیرگذار در آلودگی هوا دارد و حتی درباره تأثیر بنزین عرضه شده در کلانشهرها برافزایش آلودگی هوای این شهرها گزارش مستند علمی در وزارت نفت و سازمان حفاظت از محیط زیست تهیه نشده است.
این نماینده مجلس با اشاره به اهمیت مطالعه دقیق و جامع درباره عوامل مؤثر بر آلایندگی هوای تهران گفت: ظاهراً توزیع بنزینیورو ۴ پالایشگاههای اراک و تهران در شهرهای تهران، کرج و اراک و جایگزینی گازوئیل غیر استاندارد که ۱۰ هزار ppm گوگرد داشته است با گازوئیلبا کیفیت بسیار بالاتر و توزیع گاز طبیعی در نیروگاهها و صنایع سنگین به جای سوخت مایع در بهبود نسبی هوای تهران در چند ماه اخیر تأثیر قابل توجهی داشته است.
وی در پایان گفت: کمیسیون بهداشت در این گزارش پیشنهاداتی از جمله تسریع در بهرهبرداری از طرحهای پالایشگاهی، الزام خودروسازان به بهبود کیفیت محصولات خود، واگذاری نظارت بر استاندارد بنزین وارداتی از وزارت نفت به سازمان استاندارد ارائه کرده و خواستار حفظ ظرفیت تولید ریفورمیت در پتروشیمیها البته تا جای ممکن با نگاه صادراتی شده است.
* کمیسیون انرژی هم سرطانزا بودن بنزین داخلی را محرز ندانست
از سوی دیگر یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامینیز با اشاره به بررسی های این کمیسیون اعلام کرد: نمیتوان ادعا کرد بنزین تولید داخل سرطانزا است زیرا کمیسیون انرژی درنشست های خود هیچگاه به این نتیجه نرسیدکه عوامل آلایندگی هوای پایتخت،مربوط به ریفرمیت بنزین پتروشیمی ها است.
ابراهیم کارخانه ای در گفتگو با نسیم، افزود: استاندارد بنزن موجود دربنزینها در دهه ۹۰ نزدیک به ۱۰ درصد، در سال ۲۰۰۰ زیر ۵ درصد و در حال حاضر نیز زیریک درصد است.
کارخانه ای ، استفاده از پتانسیل پتروشیمیها را با هدف تامین سوخت در زمان تشدید تحریم ها ذکر کرد و افزود: درآن ایام با تکیه بر توان داخلی و تولید سوخت مورد نیاز، با تحریم ها مقابله شد.
به گفته این نماینده مجلس، در یکسال استفاده از محصولات پتروشیمی برای تامین سوخت، ۳.۵ میلیون لیتر بنزین تولیدی روزانه دارای بنزن بین نیم تا ۲ درصد بوده است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس، ادامه داد: در ۲.۵ میلیون لیتر بنزین تولیدی روزانه، در پتروشیمی ها،میزان بنزن موجود آن هم زیر پنج درصد بوده است.
کارخانه ای، با بیان اینکه در همان ایام، بنزینیورو ۲ وارد کشور می شد، تصریح کرد: ۳.۵ میلیون لیتر بنزین تولید روزانه در قیاس با بنزینیورو ۲ وارداتی ازکیفیت به مراتب بهتری برخوردار بوده است.
به گفته وی، میزان کیفیتیورو ۲ وارداتی بابنزین تولید داخل برابری کرده، بنابراین نمیتوان ادعا کرد که بنزین تولید داخل سرطانزا بوده است.
کارخانه ای ،بابیان اینکه بنزن موجود در بنزینیورو ۲ وارداتی بین نیم تا ۲ درصد بوده گفت: فقط بنزن ۲.۵ میلیون لیتر بنزین تولید روزانه پتروشیمی ها از بنزینیورو ۲ وارداتی بیشتر بوده است.
وی، میزان بنزن موجود در بنزینیورو ۴ وارداتی را زیریک درصد عنوان کرد و افزود: بنزن بنزین تولید داخل در پالایشگاه شازند هم با بنزینیورو ۴ وارداتی برابری کرده وزیریک درصد است.
به گفته این نماینده مجلس، بنزن موجود در هشت پالایشگاه فعال در کشور بین نیم تا ۲ درصد بوده ولی بیشتر بنزین تولید داخل، دارای بنزن نیم درصدی است.
کارخانه ای، بنزن را برگرفته از حلقه آروماتیک و در نتیجه سرطانزا برشمرد و افزود: این ماده سرطانزا در همه بنزین ها وجود داشته و هر چه که میزان بنزن بنزین ها کمتر باشد به مراتب میزان سرطانزایی آن نیزکاهش خواهد یافت.
وی، استاندارد کنونی بنزن در سوخت ها را زیریک درصد ذکر کرد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس در ادامه گفتگوی خود با نسیم، با اشاره به طرح موضوع سرطانزا بودن بنزین تولید پتروشیمی، زمان واردات بنزینیورو ۴ را از پنج ماهه قبل دانست و تاکید کرد که کمیسیون انرژی درنشست های خود هیچگاه به این نتیجه نرسیدکه عوامل آلایندگی هوای پایتخت،مربوط به ریفرمیت بنزین پتروشیمی ها است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به تامین سوخت پایتخت از بنزین تولید پالایشگاه شازند تاکید کرد: از زمان بهره گیری از سوخت تولیدی با کیفیت این پالایشگاه، هوای پایتخت به مراتب کمتر دچار آلایندگی شده است.
گفتنی است با توجه به گزارش کمیسیون های تخصصی مجلس که قاطعانه ادعاهای یک سال اخیر علیه بنزین پتروشیمی را رد می کند، این انتظار وجود دارد تا مسئولانی که در این مدت با اغراض سیاسی به یکی از مصادیق اقتصاد مقاومتی هجمه کردند، با پذیرش واقعیات از ملت نیز بابت خدشه نادرست به اعتماد عمومی، عذرخواهی کنند.
ضمنا تاخیر مجلس در قرائت گزارش کمیسیون بهداشت قابل تامل است و احتمالا ناشی از برداشت نامناسب از ضرورت تعامل با دولت است.
*جهان
در ابتدای هجمه های مسئولان ارشد دولت علیه بنزین پتروشیمی، بسیاری از کارشناسان و مسئولان حتی برخی مدیران مجموعه صنعت، ادعای طرح شده را رد کردند که در واکنش به این افشاگری، وزارت نفت تمامی کارکنان و مدیران خود را از اظهارنظر درباره بنزین پتروشیمی منع کرد.
در این مدت، خانم ابتکار بارها از سرطانزا بودن بنزین پتروشیمی ها خبر می داد: به صراحت می گویم که تولید و توزیع بنزین پتروشیمی که بطور کامل متوقف شده، سوخت بسیار خطرناکی است که حاوی بنزن بوده و سرطان زا بودن این ماده نیز محرز شده است.
با تداوم هجمه به بنزین پتروشیمی، مجلسی ها به این موضوع ورود پیدا کردند و با دستور رئیس مجلس قرار شد کمیسیون های انرژی و بهداشت به عنوان دو کمیسیون تخصصی ذیربط به بررسی ادعای سرطانزا و آلاینده بودن بنزین پتروشیمی بپردازند.
هم زمان و حتی قبل از جلسات کمیسیون های تخصصی مجلس، خانم ابتکار بهبود هوای تهران در فصل بهار امسال را ناشی از توقف تولید بنزین پتروشیمی و دلیل موجه آلاینده بودن این نوع بنزین معرفی می کرد.
علاوه بر ابتکار، وزیر نفت دولت یازدهم نیز بارها بر آلایندگی بنزین پتروشیمی ها صحه گذاشته بود. بیژن زنگنه حتی اواخر سال ۱۳۹۲ از توقف تولید و توزیع بنزین پتروشیمی ها سخن می گفت.
در طول تابستان امسال، جلسات بررسی این دو کمیسیون برگزار شد که همان زمان، اتهام زنندگان به بنزین پتروشیمی مدعی شدند که مجلس ادعای آنها را تایید کرده است.
به عنوان مثال، ۳۰ شهریورماهرئیس سازمان حفاظت محیط زیست به ایلنا گفت: گزارش محیط زیست دال بر آلایندگی بنزین پتروشیمیها بوده و طبق اسناد اثبات شده است.
معصومه ابتکار، در خصوص علت تاخیر در ارائه گزارش آلایندگی بنزین، گفت: گزارش نهایی محیط زیست که در یک جلد کتاب با تمام با تمام پیوستها و مستندات به مجلس و دولت داده شده است.
وی افزود: در این رابطه طبق بررسیهای انجام شده آلایندگی بنزین پتروشیمیها اثبات شده و جای هیچ شکی نیست لذا باید کلا از چرخه سوخت کشور حذف شود.
* رد ادعای زنگنه و ابتکار
سرانجام با آماده شدن بررسی های کمیسیون های تخصصی مجلس مشخص شد تمامی ادعاهای دو عضو کابینه دولت یازدهم علیه بنزین پتروشیمی به عنوان نماد خودکفایی و اقتصاد مقاومتی، نادرست بوده است.
علاوه بر رد کلیت ادعای آلایندگی بنزین پتروشیمی، اظهارات ۳۰ شهریور خانم ابتکار که در مقام سخنگوی کمیسیون های تخصص مجلس از تایید آلایندگی بنزین پتروشیمی خبر داد نیز با رسانه ای شدن نتایج گزارش این دو کمیسیون، زیر سوال رفته است.
چهارشنبه هفته گذشته یک عضو کمیسیون انرژی مجلس از آماده شدن گزارش کمیسیون بهداشت درباره بنزین پتروشیمی خبر داد و گفت: کمیسیون بهداشت مجلس در این گزارش، سرطانزا بودن بنزینهای پتروشیمی را رد کرد.
سید مهدی موسوینژاد نماینده مردم دشتستان در مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با فارس با اشاره به گزارش کمیسیون بهداشت مجلس در ارتباط با وضعیت آلایندگی بنزینهای توزیعشده در سطح کشور گفت: علیرغم ادعای برخی مسئولین از جمله سازمان محیط زیست در ارتباط با سرطانزا بودن بنزین تولید شده در پتروشیمیها کمیسیون بهداشت پس از جلسات متعدد با مسئولان ذیربط و انجام بررسیهای لازم ادعای آلایندگی و سرطانزا بودن بنزینهای پتروشیمیها را رد کرد.
وی افزود: در این گزارش آمده است که ترکیب بنزینهای پتروشیمیها با بنزینهای تولیدی در پالایشگاهها اختلاف اندکی داشته و از آنجایی که بنزین تولیدی در پتروشیمیها مستقیما در مراکز و جایگاههای سوخت قرار نمیگرفته است نمیتوان آن را عامل اصلی آلودگی و سرطان دانست.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اظهار داشت: همچنین این گزارش در پاسخ به این ادعا که بنزینهای پتروشیمی را عامل اصلی آلودگی در تهران و سایر کلانشهرها میدانست این ادعا را فاقد مستندات کافی دانسته است.
موسوینژاد خاطرنشان کرد: علاوه بر این در گزارش کمیسیون بهداشت پس از آنالیز بنزینهای وارداتی در سه ماه نخست سال ۹۳ و به دست آوردن اسناد آزمایشگاهی مربوط به این بنزینها آمده است که بنزینهای وارداتی در سه ماه نخست امسال فاقد استاندارد ملی (۴۹۰۴) و استاندارد (یورو ۴) است و حتی طبق آنالیزهای انجام شده استفاده از مواد ممنوعه در بنزینهای وارداتی از جمله مواد الکلی به چشم میخورد.
وی در پایان گفت: در گزارش مربوطه بر این نکته تأکید شد که بالا بودن کیفیتی هوای تهران در سه ماه ابتدایی سال جاری به دلیل استفاده از بنزینهای وارداتی نبوده چرا که از یک سو طبق بررسیهای صورت گرفته بنزینهای وارداتی فاقد استاندارد (یورو ۴) بوده و از سوی دیگر تا پایان اردیبهشتماه بنزینهای پتروشیمیها مورد استفاده قرار میگرفته است.
* ابعاد تکان دهنده گزارش کمیسیون بهداشت
در همین حال، یک نماینده مجلس جزئیات بیشتری از گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره وضعیت آلایندگی بنزین پتروشیمی و وارداتیرا در اختیار خبرنگار فارس گذاشت که نشان از سیاسی کاری محض مسئولان دولت یازدهم علیه بنزین پتروشیمی دارد.
این نماینده مجلس گفت: کمیسیون بهداشت جلسات متعددی با نهادهای مرتبط از جمله وزارت نفت و شرکتهای تابعه، وزارت بهداشت، سازمان حفاظت از محیط زیست، استاندارد، بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و نهادهای پژوهشی تشکیل داد که گزارش کمیسیون مستند به مطالب مطرح شده در این جلسات است.
* بنزین ۸ پالایشگاه خارج از استاندارد است
وی ادامه داد: براساس گزارش کمیسیون بهداشت تا سال ۹۳ از مجموع ۹ پالایشگاه کشور که ۵۷ میلیون لیتر در روز بنزین تولید کردهاند تنها پالایشگاه اراک با تولید ۱۴ میلیون لیتر در روز استاندارد ملی بنزین را که در سال ۸۷ تدوین شده بود رعایت میکرده است.
* بنزین پتروشیمی هم سطح بنزین پالایشگاه ها است
این نماینده مجلس افزود: در عین حال مشخصات فنی ریفورمیت (ماده اولیه تولید بنزین) پتروشیمی با تولید مشابه پالاشگاهها تقریباًیکسان هست و در بعضی موارد اختلافات ناچیزی از لحاظ میزان ترکیبات آروماتیک و بنزن دارد.
وی با بیان اینکه سهم ریفورمیت پتروشیمیها جمعاً کمتر از ۱۰ درصد کل بنزین مصرفی بوده است، تأکید کرد: با توجه به مدارک و مستنداتی که در اختیار کمیسیون بهداشت مجلس قرار گرفته است تأکید بر نقش بنزین تولید شده با استفاده از ریفورمیت پتروشیمی به عنوان عامل اصلیایجاد آلودگی هوا در تهران فاقد مدارک معتبر علمی اعلام شده است.
* بنزین وارداتی، استاندارد نبوده
در حالی که دولتی ها مدعی شده بودند به علت توقف تولید بنزین پتروشیمی و توزیع بنزین باکیفیت وارداتی، هوای تهران در فصل بهار امسال، بهبود یافته، این نماینده مجلس با اشاره به گزارش کمیسیون بهداشت تصریح کرد: بررسی نتایج آزمایش کیفیت بنزین وارداتی توسط یک آزمایشگاه مرجع خارجی در فروردین و اردیبهشت ۹۳ نشان داد که بنزینهای وارداتی در سه ماهه نخست ۹۳ به هیچ عنوان استاندارد ملی ۴۹۰۴ و یورو ۴ را نداشته است و در برخی موارد حاوی مواد ممنوعه نیز بودهاند.
وی اضافه کرد: در عین حال سنجیده نشدن میزان ترکیبات آلایندهای مانند بنزن، گوگرد و آروماتیک بنزین وارداتی در آزمایشگاههای داخلی و تأیید کنترل کیفیت آن نشان از ورود بی قیدوشرط بنزین و عدم نظارت بر بنزین وارداتی دارد و تأیید کنترل کیفیت بنزینهای وارداتیبدون داشتن شاخصهای استاندارد بسیار قابل تأمل است.
* واردات بنزین با قیمت گران تر از واقع
این نماینده مجلس در ادامه از افشای واردات بنزین با قیمت فراتر از قیمت های بین المللی در گزارش کمیسیون بهداشت خبر داد و گفت: در عین حال مقایسه قیمت بنزینیورو ۴ فوب خلیج فارس با توجه به قیمتهای مجله معتبر پلتز و بنزین وارداتی در اوایل سال جاری نشان میدهد که متوسط قیمت خرید بنزین وارداتی با مشخصات یاد شده که استانداردهای ملی و یورو ۴ را نداشته است در هر بشکه ۵ تا ۱۲ دلار بالاتر از نرخ بنزینیورو ۴ فوب خلیج فارس بوده است.
وی با اشاره به شفاف نشدن قراردادهای وارداتی علیرغم تذکرات نهادهای نظارتی گفت: کمیسیون بهداشت عوامل اصلی آلایندگی هوای تهران را طی سالهای گذشته فرسودگی ناوگان خودروهای سبک، مصرف دو برابری سوخت خودروهای داخلی نسبت به میانگین جهانی، افزایش ترافیک درونشهری، آلودگی ناشی از سوزاندن سوخت به خصوص سوخـتهای مایع در نیروگاههای حراراتی، آلودگی تولید شده در صنایع و بخش خانگی و همچنین پدیدههای طبیعی مانند پایداری هوا و وارونگی به خصوص در فصول سرد سال میدانست.
این نماینده مجلس ادامه داد: آلودگی ناشی از بنزن نیز بیشتر مربوط به بخارات بنزین در جایگاههای سوخت است و سهم زیادی در آلایندههای خروجی اگزوز خودروها ندارد.
وی افزود: براساس آنچه سازمان محیط زیست گزارش داده است مقدار بنزن موجود در هوای چند جایگاه سوخت تهران از حد مجاز بیشتر بوده است و این سازمان میگوید این مقادیر در سه ماهه نخست ۹۳ کاهش یافته است.
* بهبود هوای تهران ربطی به بنزین ندارد
این نماینده مجلس تصریح کرد: با در نظر گرفتن همه موارد مطرح شده نمیتوان نتیجه گرفت که بهبود هوای تهران در سه ماهه نخست ۹۳ صرفاً به دلیل حذف بنزین تولید شده با استفاده از ریفورمیت پتروشیمیها بوده است چرا که از یکسو این بنزین تا ماه اردیبهشت در کشور توزیع میشده است و از سوی دیگر بنزین وارد شده به کشور فاقد استاندارد یورو ۴ بوده است.
* سرطانزا بودن بنزین، رد شد
وی تأکید کرد: براساس نظر کارشناسی وزارت بهداشت و گروههای دانشگاهی مستقل اظهارنظر در خصوص افزایش میزان بیماریها به خصوص سرطان در تهران و ارتباط مستقیم آن با سوخت از نظر علمی نیاز به مطالعه جامعتر و بررسی همه عوامل تأثیرگذار در آلودگی هوا دارد و حتی درباره تأثیر بنزین عرضه شده در کلانشهرها برافزایش آلودگی هوای این شهرها گزارش مستند علمی در وزارت نفت و سازمان حفاظت از محیط زیست تهیه نشده است.
این نماینده مجلس با اشاره به اهمیت مطالعه دقیق و جامع درباره عوامل مؤثر بر آلایندگی هوای تهران گفت: ظاهراً توزیع بنزینیورو ۴ پالایشگاههای اراک و تهران در شهرهای تهران، کرج و اراک و جایگزینی گازوئیل غیر استاندارد که ۱۰ هزار ppm گوگرد داشته است با گازوئیلبا کیفیت بسیار بالاتر و توزیع گاز طبیعی در نیروگاهها و صنایع سنگین به جای سوخت مایع در بهبود نسبی هوای تهران در چند ماه اخیر تأثیر قابل توجهی داشته است.
وی در پایان گفت: کمیسیون بهداشت در این گزارش پیشنهاداتی از جمله تسریع در بهرهبرداری از طرحهای پالایشگاهی، الزام خودروسازان به بهبود کیفیت محصولات خود، واگذاری نظارت بر استاندارد بنزین وارداتی از وزارت نفت به سازمان استاندارد ارائه کرده و خواستار حفظ ظرفیت تولید ریفورمیت در پتروشیمیها البته تا جای ممکن با نگاه صادراتی شده است.
* کمیسیون انرژی هم سرطانزا بودن بنزین داخلی را محرز ندانست
از سوی دیگر یک عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامینیز با اشاره به بررسی های این کمیسیون اعلام کرد: نمیتوان ادعا کرد بنزین تولید داخل سرطانزا است زیرا کمیسیون انرژی درنشست های خود هیچگاه به این نتیجه نرسیدکه عوامل آلایندگی هوای پایتخت،مربوط به ریفرمیت بنزین پتروشیمی ها است.
ابراهیم کارخانه ای در گفتگو با نسیم، افزود: استاندارد بنزن موجود دربنزینها در دهه ۹۰ نزدیک به ۱۰ درصد، در سال ۲۰۰۰ زیر ۵ درصد و در حال حاضر نیز زیریک درصد است.
کارخانه ای ، استفاده از پتانسیل پتروشیمیها را با هدف تامین سوخت در زمان تشدید تحریم ها ذکر کرد و افزود: درآن ایام با تکیه بر توان داخلی و تولید سوخت مورد نیاز، با تحریم ها مقابله شد.
به گفته این نماینده مجلس، در یکسال استفاده از محصولات پتروشیمی برای تامین سوخت، ۳.۵ میلیون لیتر بنزین تولیدی روزانه دارای بنزن بین نیم تا ۲ درصد بوده است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس، ادامه داد: در ۲.۵ میلیون لیتر بنزین تولیدی روزانه، در پتروشیمی ها،میزان بنزن موجود آن هم زیر پنج درصد بوده است.
کارخانه ای، با بیان اینکه در همان ایام، بنزینیورو ۲ وارد کشور می شد، تصریح کرد: ۳.۵ میلیون لیتر بنزین تولید روزانه در قیاس با بنزینیورو ۲ وارداتی ازکیفیت به مراتب بهتری برخوردار بوده است.
به گفته وی، میزان کیفیتیورو ۲ وارداتی بابنزین تولید داخل برابری کرده، بنابراین نمیتوان ادعا کرد که بنزین تولید داخل سرطانزا بوده است.
کارخانه ای ،بابیان اینکه بنزن موجود در بنزینیورو ۲ وارداتی بین نیم تا ۲ درصد بوده گفت: فقط بنزن ۲.۵ میلیون لیتر بنزین تولید روزانه پتروشیمی ها از بنزینیورو ۲ وارداتی بیشتر بوده است.
وی، میزان بنزن موجود در بنزینیورو ۴ وارداتی را زیریک درصد عنوان کرد و افزود: بنزن بنزین تولید داخل در پالایشگاه شازند هم با بنزینیورو ۴ وارداتی برابری کرده وزیریک درصد است.
به گفته این نماینده مجلس، بنزن موجود در هشت پالایشگاه فعال در کشور بین نیم تا ۲ درصد بوده ولی بیشتر بنزین تولید داخل، دارای بنزن نیم درصدی است.
کارخانه ای، بنزن را برگرفته از حلقه آروماتیک و در نتیجه سرطانزا برشمرد و افزود: این ماده سرطانزا در همه بنزین ها وجود داشته و هر چه که میزان بنزن بنزین ها کمتر باشد به مراتب میزان سرطانزایی آن نیزکاهش خواهد یافت.
وی، استاندارد کنونی بنزن در سوخت ها را زیریک درصد ذکر کرد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس در ادامه گفتگوی خود با نسیم، با اشاره به طرح موضوع سرطانزا بودن بنزین تولید پتروشیمی، زمان واردات بنزینیورو ۴ را از پنج ماهه قبل دانست و تاکید کرد که کمیسیون انرژی درنشست های خود هیچگاه به این نتیجه نرسیدکه عوامل آلایندگی هوای پایتخت،مربوط به ریفرمیت بنزین پتروشیمی ها است.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به تامین سوخت پایتخت از بنزین تولید پالایشگاه شازند تاکید کرد: از زمان بهره گیری از سوخت تولیدی با کیفیت این پالایشگاه، هوای پایتخت به مراتب کمتر دچار آلایندگی شده است.
گفتنی است با توجه به گزارش کمیسیون های تخصصی مجلس که قاطعانه ادعاهای یک سال اخیر علیه بنزین پتروشیمی را رد می کند، این انتظار وجود دارد تا مسئولانی که در این مدت با اغراض سیاسی به یکی از مصادیق اقتصاد مقاومتی هجمه کردند، با پذیرش واقعیات از ملت نیز بابت خدشه نادرست به اعتماد عمومی، عذرخواهی کنند.
ضمنا تاخیر مجلس در قرائت گزارش کمیسیون بهداشت قابل تامل است و احتمالا ناشی از برداشت نامناسب از ضرورت تعامل با دولت است.
*جهان