شهادت روحانی مبارز توسط منافقین کوردل،کشف بزرگترین میدان نفتی ایران، روز آتش نشانی و ایمنی و درگذشت "امیل زولا" از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز هستند.
شهدای ایران: مهمترین وقایع تاریخی امروز دوشنبه 7 مهر 1393 خورشیدی برابر با 4 ذی الحجه 1435 هجری و 29 سپتامبر 2014 میلادی به شرح زیر است:
اعتصاب کارکنان راه آهن و سازمان آب تهران در اعتراض به رژیم پهلوی (1357 ش)
در پی اعلام حکومت نظامی در اکثر شهرهای بزرگ ایران، اعتصاب های بزرگ از سوی مردم صورت گرفت و در ابتدا کارکنان سازمان تعاون مصرف صنعت نفت ایران و پالایشگاه آبادان، اعتصاب نمودند. به دنبال آن کارکنان مخابرات تهران، صنایع نفت در خارک، کارکنان سازمان آب تهران و کارکنان راهآهن و کارخانه سیمان تهران، کارگران بنادر و کشتیرانی، شیلات، نساجی یزد، پالایشگاه شیراز، نیروگاه های اتمی و معادن زغال سنگ به اعتصابیون پیوستند.
شهادت روحانی مبارز "سیدعبدالکریم هاشمی نژاد" توسط منافقین کوردل (1360ش)
شهید حجتالاسلام و المسلمین سید عبدالکیم هاشمینژاد در سال 1311 شمسی (1351 ق) در خانوادهای متدین در "بهشهر" مازندران دیده به جهان گشود و از 14 سالگی در محضر آیتاللَّه کوهستانی و سپس در قم به مدت چهارده سال نزد آیات عظام: سید حسین بروجردی و امام خمینی(ره) به تحصیل علوم دینی پرداخت. وی در دوران مبارزات اسلامی ملت ایران به رهبری امام خمینی(ره) با خطبهها و سخنرانیهای حماسی و آتشین خویش، در نشر افکار انقلابی اسلام و افشای ماهیت رژیم پهلوی، تمامی توان خود را به کار برد و در این راه متحمّل سختیها و شکنجههای ایادی رژیم گردید. وی از ابتدای مبارزه تا پیروزی انقلاب اسلامی، چندین بار دستگیر و به زندانهای طولانی مدت محکوم گردید. این مجاهد انقلابی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به عنوان نماینده استان مازندران در مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد، در تدوین قانون اساسی و به خصوص در جهت تثبیت اصل ولایت فقیه، زحمات بسیاری کشید. حجتالاسلام هاشمی نژاد پس از پایان دوره مجلس خبرگان و تدوین قانون اساسی، مقام دبیری حزب جمهوری اسلامی مشهد را به عهده گرفت و از این پایگاه، حملات مداوم خود را متوجه نفاق حاکم بر بعضی مکانهای دولتی و ارتجاع کرد و با ضد انقلاب به مبارزه سختی پرداخت. وی با شروع جنگ تحمیلی، در جبهههای غرب و جنوب حضور یافت و با سخنرانیهای پرشور خود، در بالابردن روحیه رزمندگان، نقش بسزایی ایفا کرد. آن شهید بزرگوار، پشتوانه محکمی برای انقلاب بود، از این رو نقشه ترور وی طرح شد و در سالروز شهادت امام جواد(ع) در هفتم مهر 1360 در چهلونه سالگی به دست یکی از منافقین کوردل، بر اثر انفجار نارنجک به شهادت رسید. بدن پاره پاره این شهید عالی مقام پس از تشییع باشکوه مردم، در جوار مرقد منور امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
رحلت آیتاللَّه "محمد حسن صافی اصفهانی" زعیم حوزه علمیه اصفهان (1374 ش)
آیتاللَّه محمد حسن صافی اصفهانی در سال 1298ش (1338ق) در اصفهان زاده شد وی پس از پشت سر گذاشتن تحصیلات جدید، به فراگیری دانشهای دینی روی آورد و پس از مدتی اقامت در اصفهان و قم، به نجف اشرف عزیمت نمود. آیتاللَّه صافی در نجف در محضر استادان نامداری همچون شیخ محمد علی کاظمینی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی استفادههای وافر بُرد و در مدت اقامت 27 ساله در نجف، مبانی فقهی، فلسفی و اخلاقی خود را استوار ساخت. ایشان در 50 سالگی به اصفهان بازگشت و به تدریس، امامت جماعت، پرورش شاگردان و ارشاد مردم پرداخت. آیتاللَّه صافی بعدها ریاست حوزه علمیه اصفهان را به عهده گرفت و منشأ خدماتی گردید. این فقیه بزرگوار تألیفات متعددی به نگارش درآورد که تطبیق بین اقتصاد اسلامی و اقتصاد سوسیالیسم و کاپیتالیسم و نیز تقریرات دروس فقه و اصول از آن جملهاند. ایشان همچنین بر فقه، اصول، کلام، تاریخ، تفسیر، فلسفه و اقتصاد چیرگی تام داشت. این عالم ربانی سرانجام در هفتم مهر 1374 برابر با سوم جمادیالاول 1416 ق در هفتاد و شش سالگی بدرود حیات گفت و پس از تشییعی باشکوه، در کنار مرقد علامه مجلسی به خاک سپرده شد.
کشف بزرگترین میدان نفتی ایران با ظرفیت 26 میلیارد بشکه در حوالی اهواز (1378 ش)
میدان نفتى آزادگان در 80 کیلومترى غرب اهواز قرار دارد. این میدان با ذخیره نفت درجاى حداقل 26 میلیارد بشکه و میزان قابل برداشت 6 میلیارد بشکه در سال 1378 کشف گردید.میدان نفتى آزادگان که میزان هیدروکربور درجاى آن بالغ بر 31 میلیارد بشکه است ظرفیت تولید حداقل 300 هزار بشکه در روز را دارد، کشف این میدان بزرگترین کشف انجام گرفته در ایران در 35 سال گذشته به شمار میرود.
روز آتش نشانی و ایمنی
هفتم مهرماه به نام «آتش نشانی و ایمنی» نامگذاری شده است. در واقع این روز بهانه ای است تا به گرامیداشت انسان هایی بپردازیم که از جان و آسایش خود در راه حفظ جان و آسایش ما می گذرند تا بتوانیم در امنیت زندگی کنم. امید است گرامیداشت روز آتش نشان بهانه ای باشد برای تجلیل از آنان که در میان شعله های آتش، پیام آور ایستادن و سرخ زیستن هستند. ایمنی را مصونیت در برابر آسیب های ناشی از حوادث، اعم از طبیعی و غیرطبیعی معنا کرده اند. از آن جایی که نمی توان به ایمنی به صورت صد در صد دست یافت، کارشناسان معمولاً از اصلاحاتی نظیر «ارتقاء و ایمنی» و «سطح پیشرفت ایمنی» استفاده می کنند. سطح پیشرفت ایمنی رابطه تنگاتنگی با توسعه دارد، لذا در کشورهای پیشرفته، یکی از اهداف دولت ها، حداکثر کردن سطح پوشش ایمنی برای دست یابی به حداکثر توسعه است. هدف از نامگذاری این روز به عنوان روز ملی ایمنی و آتش نشانی، تبدیل ایمنی در کشور به یک فرهنگ میباشد. در کشور ما بیش از 160 سال از تأسیس اولین ایستگاه آتش نشانی در شهر تبریز به سال 1221 شمسی و نزدیک به هشتاد سال از تأسیس آتش نشانی پایتخت می گذرد. پس از انقلاب اسلامی، با انحلال سازمان دفاع غیر نظامی، فلسفه وجودی آتش نشانی های کشور توسط بندهای 14 و 20 ماده 55 قانون شهرداری تعریف گشت و از همین رو سازمان های آتش نشانی زیر مجموعه شهرداری ها قلمداد می شوند. بر اساس این قانون شهرداری ها ملزم هستند، برای حفظ شهرها از خطر سیل و حریق و دیگر مخاطرات تدابیر مؤثری اتخاذ نمایند.
روزنامه شرق به مدیریت آقا سید ضیاء الدین به دو زبان فارسی و فرانسه در تهران انتشار یافت و مقالات تند و کوبنده و اصلاح طلبانه آن توجه مردم را جلب نمود.(1288ش)
آقا سید ضیاء الدین فرزند میرزا علی آقا یزدی و در آستانه بیست سالگی است
وفات متکلم اصولی "ابواسحاق اسفراینی" عالم بزرگ مسلمان(418 ق)
ابواسحاق اسفراینی ملقب به رکن الدین شافعی، معروف به استاد از دانشمندان مشهور ایرانی است که در علم فقه، اصول فقه و کلام و دیگر معارف دینی از مهارتهای بسیار برخوردار بود. او در مدارس نیشابور که در آن زمان از مراکز بزرگ تحصیل علوم مختلف بود، به تدریس اشتغال داشت. الجامع فی اصول الدین و نور العین فی مشهدالحسین از جمله آثار اوست. ابواسحاق در 80 سالگی در نیشابور وفات یافت و در اسفراین به خاک سپرده شد.
درگذشت "کریستین هِبِل" ادیب و منتقد برجسته آلمانی (1863م)
کریستین فریدریش هِبِل، شاعر، منتقد و نمایشنامه نویس آلمانی در 12 مارس 1813م در خانوادهای تهیدست به دنیا آمد. وی از نوجوانی به دلیل مرگ پدر، برای تأمین معاش به شغلی در مطبوعات اشتغال یافت و پس از مطالعه بسیار و اندوختن معلومات خود، به نوشتن پرداخت. هبل در بیست سالگی نوشتههایش را برای نشر به مجلههای ادبی هامْبورگ آلمان فرستاد و سپس به تحصیل روی آورد. وی در سالهای پس از آن ضمن ادامه تحصیل، کارهای ادبی خود را ادامه داد و با نگارش نمایشنامههایى همچون یودیت، ماریا ماگدالِنا، هرود و ماریا مِنِه و گوگِس و انگشتری او و... به شهرت فراوانی رسید. آثار نمایشی هبل شامل نمایش اندیشهها و احساسهای بدبینانه و نامطبوع زندگی است که روح تیره و تنهایى و شکست را نمایان میسازد. در نظر هِبِل صحنههای غمانگیز، نتیجه و محصول اجتنابناپذیر تلاش فردی است. قدرت و برجستگی فردْ پیوسته با کشمکش و مبارزه همراه است و دستخوش قوانین ماورای جهان مادی است. فرد میکوشد که خود را از فرسودگی اموری که با آن روبرو میشود برهاند، اما ارادهاش در برابر قدرت اصلی که مافوق همه چیز است، خُرد میشود. هبل موضوع نمایشنامههایش را از تاریخ قدیم و جدید زندگی معاصر بیرون میکشد و بنای نمایشنامهها را بر عصرهای تحول و چهارراههای تاریخ قرار میدهد. او در عین حال، وجود خود را در ورای آثارش مینمایاند و همدردی خود با فرد در برابر نظام و قوانین خردکننده را نشان میدهد. نمایشنامههای نخستین هبل به صورت نثر به نگارش درآمده و نمایشنامههای بعدی در شعر آزاد ساخته شده است. علاوه بر آثار نمایشی، از هِبل، تعداد فراوانی نوشته در نقد و نظریههای مربوط به تئاتر و نامهها و یادداشتهای بسیار سودمند بر جای مانده است. نامههای هبل نه تنها به سبب گیرایى، بلکه به علت اهمیتی که از نظر تاریخ و نقد ادبی دارد، بسیار جلب توجه کرده و جزو نوشتههای رسمی آلمان درآمده است. محرومیتهای دوره کودکی و جوانی بر جسم هِبل اثر گذاشت و بیماری مهره پشت، او را به سوی مرگی زودرس کشاند تا اینکه کریستین فریدریش هِبِل در 29 سپتامبر 1863م در پنجاه سالگی درگذشت.
درگذشت "امیل زولا" نویسنده و داستانسرای شهیر فرانسوی (1902م)
امیل ادوارد شارل آنتوان زولا، داستانسرای شهیر فرانسوی در دوم آوریل 1840م در پاریس به دنیا آمد. وی در ابتدا دارای زندگی فقیرانهای بود و با تنگدستی روزگار میگذرانید اما پس از اشتغال در یک کتابفروشی، اوقات فراغت خود را صرف نویسندگی نمود و پس از انتشار چند اثر خود، مورد توجه جامعه ادبی فرانسه قرار گرفت. زولا طرفدار سرسخت و یکی از پایهگذاران سبک ناتورالیسم و مبلغ این مکتب بود که بر اساس آن، داستان باید بر تفکر علمی و توصیف دقیق استوار باشد. زولا ابتکار واقعی هنری را در رها کردن سنتها و تابع زندگی زمان شدن میدانست و اعتقاد راسخ داشت که روش علمی، بهترین روش برای نزدیک شدن به حقیقت است. وی معتقد بود که زندگی را چنان که هست باید دید از این رو، زولا برای تصویر دقیق زندگی عصر خود، توصیف جزئیات را به سرحد کمال رساند و در این راه، چیزی او را متوقف نکرد. او در آثار خود، واقعیات را با تلخترین و خشنترین جنبههای آن تشریح میکرد. زولا از دریچه یک دانشمند دقیق و ریزه کار به زندگی مینگریست و با دقت خسته کنندهای، آن را نقاشی میکرد. زولا در اواخر عمر مورد توجه شدید مردم قرار گرفت و آکادمی فرانسه او را به عضویت قبول کرد ولی زولا دعوت آکادمی را نپذیرفت. داستانهای زولا، بیشتر حاوی بررسیهای دقیق در شناسایى مردم و خوی و نژاد و طبیعت آنهاست. زولا از مصلحان اجتماعی زمان خود نیز به شمار میرفت و با کلیساداران کاتولیک به مخالفت پرداخت. زولا در هنر رمان نویسی، ابتکارهای جالب توجهی به کار برده و در تصویر اجتماع، استعدادی بینظیر و استثنایى نشان داده است. در نظر او، همچنانکه جراح، جسم بیمار را میشکافَد تا بر آن تغییرات لازم را انجام دهد، رماننویس نیز باید تغییرات عمیق جسمی قهرمانان کتاب خود را مورد بررسی دقیق علمی قرار دهد. زولا به قهرمانان آثار خود، برجستگی و واقعیت پرجاذبهای میبخشد، چنانکه خواننده در پشت چهرههای داستانی، اشخاص واقعی را به خوبی میبیند. آثار زولا با آن که بر جنبههای علمی زیستشناسی و مسئله توارث و جبر علمی متکی است، از جنبههای شاعرانه و تغزّلی و صور ذهنی خارقالعاده نیز سرشار است. نفوذ زولا و مکتب ناتورالیسمِ او در نویسندگان ملل مختلف قرن بیستم، انکارناپذیر است. دکّه میفروش، نانا، ژرمینال، سه شهر، خطای کشیش، انسان وحشی و قلب پاریس از جمله آثار مهم او میباشند. امیل زولا سرانجام در بیست و نهم سپتامبر سال 1902م در شصت و دو سالگی در پاریس درگذشت.
مرگ "وینسلو هومر" نقاش و هنرمند معروف قرن نوزدهم و بیستم امریکا (1910م)
وینسلو هومر، نقاش برجسته امریکایى در 24 فوریه 1836م در بندر بوستون امریکا به دنیا آمد. وی از کودکی به هنر علاقه داشت از این رو کار خود را با مصوّرسازی و چاپ آغاز کرد. هومر در جریان جنگ داخلی امریکا معروف به جنگهای انفصال، مأمور تهیه عکس از مناظر جنگ شد و با پایان جنگ، به خلق آثار برجسته و معروف خود پرداخت. او در زمینه گرافیک نیز استعداد خوبی داشت وسالها از راه تصویرگری برای نشریات گوناگون، زندگی خود را میگذراند. هومر سالیانی به نقاشیِ موضوعاتی از زندگی روزمره روستایى و چشم اندازهای امریکا پرداخت و کمکم به شهرت دست یافت. بااین حال پس از سفری به انگلستان، تغییری در دید و شیوهکاری او پدید آمد. هومر از آن پس با بیانی موجز و بدون تفصیل به تجسم صحنههای دریایى پرداخت. وی علاوه بر رنگ روغنی، از آبرنگ نیز با مهارت استفاده میکرد که مضامین آن بیشترْ دریا و حالت وحشیِ بیشهزاران شمالی بود. گرچه هومر هرگز مضمون طبیعی را رها نکرد، ولی روز به روز بر قابلیت خود برای گزینش و انتزاع کردن عناصر تصویریاش افزود. او همچنین از نور برای تشدید صراحت و قاطعیت شکلها بهره میگرفت. هومر طی سالهای فعالیت هنری خود آثار متعددی به وجود آورد که هشت ناقوس، راست و چپ و اسیران جبهه از آن جمله است. وینسلو هومر سرانجام در 29 سپتامبر 1910م در 74 سالگی درگذشت.
آغاز جنگ ایتالیا و عثمانی برای تصاحب سرزمین لیبی (1911م)
کشور لیبی از اوایل قرن شانزدهم میلادی بخشی از قلمرو امپراتوری عثمانی بود و تا سال 1835م که مستقیماً تحت نظارت دولت عثمانی قرار گرفت فرمانروایان این کشور، منصوب و مأموری خراجگیری دولت عثمانی بودند. در این میانْ دولت استعمارگر ایتالیا که از مدتها قبل چشم طمع به شمال افریقا به ویژه لیبی دوخته بود از ضعف دولت عثمانی استفاده کرد و با یورش به این منطقه در 29 سپتامبر 1911م، آن را از دست امپراتوری عثمانی خارج ساخت. این جنگ منشأ تشکیل کشور لیبی گردید و سرزمینی که تا آن زمان بیشتر به طرابْلُسِ غرب معروف بود، نام لیبی گرفت. لیبی در جریان جنگ جهانی اول تحت استعمار کامل ایتالیا واقع شد و پس از چهل سال، سرانجام در 24 دسامبر 1951، استقلال خود را اعلام کرد. (ر.ک: 1 سپتامبر و 24 دسامبر)
واگذاری قیمومیت سرزمینهای عربی خاورمیانه به انگلستان و فرانسه (1921م)
پاریس و لندن در جریان جنگ جهانی اول و پس از آن، در مورد تقسیم امپراتوری عثمانی میانِ خود به توافق رسیده بودند و تصمیم جامعه ملل در 24 ژوئیه 1921م برای قیمومیّت، در واقع به این تقسیمْ جنبه قانونی میداد. همچنین کمیسیون دائمی قیمومیت به عنوان یکی از ارکان جامعه ملل، رسیدگی به گزارشهای سالانه سرزمینهای تحت قیمومیت و اعلام نظر به شورا را برعهده داشت، گرچه این وظیفه نیز به صورت صحیح انجام نمیگرفت. از طرف دیگر اعضای این کمیسیونْ برگزیده شورا بودند، نه نمایندگان دول تحت قیمومیت. بنابراین مصوبات آنها معمولا بر اساس خواستهای دول بزرگ انجام میگرفت. یکی از اولین طرحهایى که در این زمینه ارائه شد طرح قیمومیت مناطقی در افریقا و اقیانوس آرام بود اما در مورد کشورهای خاورمیانه، اتخاذ تصمیم چندین بار به تعویق افتاد و سرانجام طرحهای مربوط به این کشورها در 29 سپتامبر 1923 قوت اجرایى پیدا کرد. بر اساس تصمیم کمیسیون، سرزمینهای لبنان و سوریه تحت قیمومیت فرانسه قرار گرفت، و عراق، فلسطین و ماورای اردن تحت سیطره انگلستان درآمد. اگرچه سپردن حاکمیت سرزمینهای اسلامی به فرانسه و انگلیس، خشم مردم مسلمان منطقه را برانگیخت، اما این دو کشور، سلطه خود را بر سوریه، لبنان، عراق، و اردن تحکیم بخشیدند و به ویژه انگلیس، زمینه لازم برای تشکیل دولت نامشروع صهیونیستی در فلسطین را فراهم کرد.
امضای قرارداد تقسیم لهستان بین آلمان و شوروی در جریان جنگ جهانی دوم (1939م)
با حمله قوای آلمان به لهستان و آغاز جنگ جهانی دوم، علیرغم مقاومت مردم ورشو پایتخت لهستان، این کشور در روز 27 سپتامبر تسلیم شد و نبرد لهستان در روز 28 سپتامبر به پایان رسید. در این جنگ، بیش از سیصد هزار لهستانی کشته و تعداد زیاد دیگری مجروح و مفقود شدند. با این حال، در روز 29 سپتامبر 1939م، آلمان و شوروی به عنوان فاتحان این نبرد، قرارداد جدیدی در مسکو امضا کردند و به تقسیم لهستان بین خود جنبه رسمی دادند. به موجب این قرارداد، سهم عمدهای از گوشت قربانی لهستان، یعنی یکصد و بیست هزار کیلومتر مربع از اراضی شرقی این کشور به شوروی تعلق گرفت و نزدیک به یکصد و چهارده هزار کیلومتر مربع از سرزمینهای غربی آن نیز ضمیمه آلمان شد. لازم به ذکر است که انعقاد قرارداد جدید و تقسیم لهستان در واقع در پی توافقاتی بود که پنج هفته قبل از آن در اواخر اوت 1939م میان آلمان و شوروی به دست آمد و سران دو کشور آن را تایید کرده بودند. این نواحی در سالهای جنگ جهانی دوم، صحنه نبردهای متعددی شد تا اینکه پس از جنگ، استقلال خود را باز یافت.
درگذشت "چارْلْز ریشْتِر" مخترع مقیاس میزان بزرگی زلزله (1985م)
چارلز ریشتر با همکاری یک محقق دیگر، در دهه 1930م، زلزلهها را بر اساس دامنه امواج درونی آنها و مقدار انرژی که آزاد میکنند از یک تا نُه تقسیم بندی کرد و مقیاس ریشتر را به ثبت رساند. مقیاس ریشتر در هر مرحله بالاتر، نمایانگر افزایشی معادل ده برابر است به این معنی که موجهای 7 ریشتری ده برابر بیشتر از امواج 6 ریشتری و صد برابرِ موجهای تکاندهنده 5 ریشتری میباشد. قبل از آن، دانشمندان، زلزلهها را بر اساس اثرات ظاهری آنها درجه بندی میکردند که مقیاس دقیق و قابل قبولی نبود. اگرچه مقیاس ریشتر برای مردم عادی معنای واضحی ندارد اما میتوان با تبدیل این درجات به شدت و ضعف زمین لرزه به روشن کردن مفهوم آن کمک نمود. به این ترتیب زمین لرزه 1 ریشتری فقط با کمک وسائل و ابزار قابل کشف است اما زلزله 4/5 ریشتری به پدید آمدن خسارات منجر میشود. چارلز ریشتر سرانجام در بیست و نهم سپتامبر 1985م درگذشت.
تولد "میگل د سروانتس" شاعر و نویسنده بزرگ اسپانیایی (1547م) (ر.ک: 23 آوریل)
دون میگل د سِروانتِس ساآودرا (Don Miguel de Cervantes Saavedra) (1547- 1616) رماننویس، شاعر، نقاش و نمایشنامهنویس اسپانیایی بود. رمان مشهور دون کیشوت- که از پایههای ادبیات کلاسیک اروپا بهشمار میآید و بسیاری از منتقدان از آن به عنوان اولین رمان مدرن و یکی از بهترین آثار ادبی جهان یاد میکنند -اثر اوست. به وی لقب شاهزادهٔ نبوغ دادهاند. پدر وی حکیم(پزشک) بود. در سال 1551 پدرش به همراه خانواده به والادولید مهاجرت کرد. اما میگل در سال 1556 به کوردوبارفت. دربارهٔ تحصیلات ابتدایی میگل ابهاماتی وجود داردو اما بدون شک تحصیلات وی در سطح دانشگاهی نبودهاند. وی در سال 1556 در مادرید مستقر شد. وی در سال 1569 به دستور فلیپه دوم پادشاه وقت اسپانیا برای شرکت در جنگ به ایتالیا سفر کرد. وی به مطالعه برخی از آثار ادبی در آنجا پرداخت و تحت تاثیر هنر ایتالیایی قرار گرفت. سروانتس در جنگ لپانتو شرکت داشتهاست. دست چپ او در این جنگ به دلیل صدمهای که به اعصاب دستش وارد شد از کار افتاد. او همیشه از شرکت در این جنگ با افتخار یاد میکردهاست. او در سال 1572 به زندگی نظامی خود پایان داد و زندگی عادی خود را از سر گرفت.
منبع:راسخون
اعتصاب کارکنان راه آهن و سازمان آب تهران در اعتراض به رژیم پهلوی (1357 ش)
در پی اعلام حکومت نظامی در اکثر شهرهای بزرگ ایران، اعتصاب های بزرگ از سوی مردم صورت گرفت و در ابتدا کارکنان سازمان تعاون مصرف صنعت نفت ایران و پالایشگاه آبادان، اعتصاب نمودند. به دنبال آن کارکنان مخابرات تهران، صنایع نفت در خارک، کارکنان سازمان آب تهران و کارکنان راهآهن و کارخانه سیمان تهران، کارگران بنادر و کشتیرانی، شیلات، نساجی یزد، پالایشگاه شیراز، نیروگاه های اتمی و معادن زغال سنگ به اعتصابیون پیوستند.
شهادت روحانی مبارز "سیدعبدالکریم هاشمی نژاد" توسط منافقین کوردل (1360ش)
شهید حجتالاسلام و المسلمین سید عبدالکیم هاشمینژاد در سال 1311 شمسی (1351 ق) در خانوادهای متدین در "بهشهر" مازندران دیده به جهان گشود و از 14 سالگی در محضر آیتاللَّه کوهستانی و سپس در قم به مدت چهارده سال نزد آیات عظام: سید حسین بروجردی و امام خمینی(ره) به تحصیل علوم دینی پرداخت. وی در دوران مبارزات اسلامی ملت ایران به رهبری امام خمینی(ره) با خطبهها و سخنرانیهای حماسی و آتشین خویش، در نشر افکار انقلابی اسلام و افشای ماهیت رژیم پهلوی، تمامی توان خود را به کار برد و در این راه متحمّل سختیها و شکنجههای ایادی رژیم گردید. وی از ابتدای مبارزه تا پیروزی انقلاب اسلامی، چندین بار دستگیر و به زندانهای طولانی مدت محکوم گردید. این مجاهد انقلابی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به عنوان نماینده استان مازندران در مجلس خبرگان قانون اساسی انتخاب شد، در تدوین قانون اساسی و به خصوص در جهت تثبیت اصل ولایت فقیه، زحمات بسیاری کشید. حجتالاسلام هاشمی نژاد پس از پایان دوره مجلس خبرگان و تدوین قانون اساسی، مقام دبیری حزب جمهوری اسلامی مشهد را به عهده گرفت و از این پایگاه، حملات مداوم خود را متوجه نفاق حاکم بر بعضی مکانهای دولتی و ارتجاع کرد و با ضد انقلاب به مبارزه سختی پرداخت. وی با شروع جنگ تحمیلی، در جبهههای غرب و جنوب حضور یافت و با سخنرانیهای پرشور خود، در بالابردن روحیه رزمندگان، نقش بسزایی ایفا کرد. آن شهید بزرگوار، پشتوانه محکمی برای انقلاب بود، از این رو نقشه ترور وی طرح شد و در سالروز شهادت امام جواد(ع) در هفتم مهر 1360 در چهلونه سالگی به دست یکی از منافقین کوردل، بر اثر انفجار نارنجک به شهادت رسید. بدن پاره پاره این شهید عالی مقام پس از تشییع باشکوه مردم، در جوار مرقد منور امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
رحلت آیتاللَّه "محمد حسن صافی اصفهانی" زعیم حوزه علمیه اصفهان (1374 ش)
آیتاللَّه محمد حسن صافی اصفهانی در سال 1298ش (1338ق) در اصفهان زاده شد وی پس از پشت سر گذاشتن تحصیلات جدید، به فراگیری دانشهای دینی روی آورد و پس از مدتی اقامت در اصفهان و قم، به نجف اشرف عزیمت نمود. آیتاللَّه صافی در نجف در محضر استادان نامداری همچون شیخ محمد علی کاظمینی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی استفادههای وافر بُرد و در مدت اقامت 27 ساله در نجف، مبانی فقهی، فلسفی و اخلاقی خود را استوار ساخت. ایشان در 50 سالگی به اصفهان بازگشت و به تدریس، امامت جماعت، پرورش شاگردان و ارشاد مردم پرداخت. آیتاللَّه صافی بعدها ریاست حوزه علمیه اصفهان را به عهده گرفت و منشأ خدماتی گردید. این فقیه بزرگوار تألیفات متعددی به نگارش درآورد که تطبیق بین اقتصاد اسلامی و اقتصاد سوسیالیسم و کاپیتالیسم و نیز تقریرات دروس فقه و اصول از آن جملهاند. ایشان همچنین بر فقه، اصول، کلام، تاریخ، تفسیر، فلسفه و اقتصاد چیرگی تام داشت. این عالم ربانی سرانجام در هفتم مهر 1374 برابر با سوم جمادیالاول 1416 ق در هفتاد و شش سالگی بدرود حیات گفت و پس از تشییعی باشکوه، در کنار مرقد علامه مجلسی به خاک سپرده شد.
کشف بزرگترین میدان نفتی ایران با ظرفیت 26 میلیارد بشکه در حوالی اهواز (1378 ش)
میدان نفتى آزادگان در 80 کیلومترى غرب اهواز قرار دارد. این میدان با ذخیره نفت درجاى حداقل 26 میلیارد بشکه و میزان قابل برداشت 6 میلیارد بشکه در سال 1378 کشف گردید.میدان نفتى آزادگان که میزان هیدروکربور درجاى آن بالغ بر 31 میلیارد بشکه است ظرفیت تولید حداقل 300 هزار بشکه در روز را دارد، کشف این میدان بزرگترین کشف انجام گرفته در ایران در 35 سال گذشته به شمار میرود.
روز آتش نشانی و ایمنی
هفتم مهرماه به نام «آتش نشانی و ایمنی» نامگذاری شده است. در واقع این روز بهانه ای است تا به گرامیداشت انسان هایی بپردازیم که از جان و آسایش خود در راه حفظ جان و آسایش ما می گذرند تا بتوانیم در امنیت زندگی کنم. امید است گرامیداشت روز آتش نشان بهانه ای باشد برای تجلیل از آنان که در میان شعله های آتش، پیام آور ایستادن و سرخ زیستن هستند. ایمنی را مصونیت در برابر آسیب های ناشی از حوادث، اعم از طبیعی و غیرطبیعی معنا کرده اند. از آن جایی که نمی توان به ایمنی به صورت صد در صد دست یافت، کارشناسان معمولاً از اصلاحاتی نظیر «ارتقاء و ایمنی» و «سطح پیشرفت ایمنی» استفاده می کنند. سطح پیشرفت ایمنی رابطه تنگاتنگی با توسعه دارد، لذا در کشورهای پیشرفته، یکی از اهداف دولت ها، حداکثر کردن سطح پوشش ایمنی برای دست یابی به حداکثر توسعه است. هدف از نامگذاری این روز به عنوان روز ملی ایمنی و آتش نشانی، تبدیل ایمنی در کشور به یک فرهنگ میباشد. در کشور ما بیش از 160 سال از تأسیس اولین ایستگاه آتش نشانی در شهر تبریز به سال 1221 شمسی و نزدیک به هشتاد سال از تأسیس آتش نشانی پایتخت می گذرد. پس از انقلاب اسلامی، با انحلال سازمان دفاع غیر نظامی، فلسفه وجودی آتش نشانی های کشور توسط بندهای 14 و 20 ماده 55 قانون شهرداری تعریف گشت و از همین رو سازمان های آتش نشانی زیر مجموعه شهرداری ها قلمداد می شوند. بر اساس این قانون شهرداری ها ملزم هستند، برای حفظ شهرها از خطر سیل و حریق و دیگر مخاطرات تدابیر مؤثری اتخاذ نمایند.
روزنامه شرق به مدیریت آقا سید ضیاء الدین به دو زبان فارسی و فرانسه در تهران انتشار یافت و مقالات تند و کوبنده و اصلاح طلبانه آن توجه مردم را جلب نمود.(1288ش)
آقا سید ضیاء الدین فرزند میرزا علی آقا یزدی و در آستانه بیست سالگی است
وفات متکلم اصولی "ابواسحاق اسفراینی" عالم بزرگ مسلمان(418 ق)
ابواسحاق اسفراینی ملقب به رکن الدین شافعی، معروف به استاد از دانشمندان مشهور ایرانی است که در علم فقه، اصول فقه و کلام و دیگر معارف دینی از مهارتهای بسیار برخوردار بود. او در مدارس نیشابور که در آن زمان از مراکز بزرگ تحصیل علوم مختلف بود، به تدریس اشتغال داشت. الجامع فی اصول الدین و نور العین فی مشهدالحسین از جمله آثار اوست. ابواسحاق در 80 سالگی در نیشابور وفات یافت و در اسفراین به خاک سپرده شد.
درگذشت "کریستین هِبِل" ادیب و منتقد برجسته آلمانی (1863م)
کریستین فریدریش هِبِل، شاعر، منتقد و نمایشنامه نویس آلمانی در 12 مارس 1813م در خانوادهای تهیدست به دنیا آمد. وی از نوجوانی به دلیل مرگ پدر، برای تأمین معاش به شغلی در مطبوعات اشتغال یافت و پس از مطالعه بسیار و اندوختن معلومات خود، به نوشتن پرداخت. هبل در بیست سالگی نوشتههایش را برای نشر به مجلههای ادبی هامْبورگ آلمان فرستاد و سپس به تحصیل روی آورد. وی در سالهای پس از آن ضمن ادامه تحصیل، کارهای ادبی خود را ادامه داد و با نگارش نمایشنامههایى همچون یودیت، ماریا ماگدالِنا، هرود و ماریا مِنِه و گوگِس و انگشتری او و... به شهرت فراوانی رسید. آثار نمایشی هبل شامل نمایش اندیشهها و احساسهای بدبینانه و نامطبوع زندگی است که روح تیره و تنهایى و شکست را نمایان میسازد. در نظر هِبِل صحنههای غمانگیز، نتیجه و محصول اجتنابناپذیر تلاش فردی است. قدرت و برجستگی فردْ پیوسته با کشمکش و مبارزه همراه است و دستخوش قوانین ماورای جهان مادی است. فرد میکوشد که خود را از فرسودگی اموری که با آن روبرو میشود برهاند، اما ارادهاش در برابر قدرت اصلی که مافوق همه چیز است، خُرد میشود. هبل موضوع نمایشنامههایش را از تاریخ قدیم و جدید زندگی معاصر بیرون میکشد و بنای نمایشنامهها را بر عصرهای تحول و چهارراههای تاریخ قرار میدهد. او در عین حال، وجود خود را در ورای آثارش مینمایاند و همدردی خود با فرد در برابر نظام و قوانین خردکننده را نشان میدهد. نمایشنامههای نخستین هبل به صورت نثر به نگارش درآمده و نمایشنامههای بعدی در شعر آزاد ساخته شده است. علاوه بر آثار نمایشی، از هِبل، تعداد فراوانی نوشته در نقد و نظریههای مربوط به تئاتر و نامهها و یادداشتهای بسیار سودمند بر جای مانده است. نامههای هبل نه تنها به سبب گیرایى، بلکه به علت اهمیتی که از نظر تاریخ و نقد ادبی دارد، بسیار جلب توجه کرده و جزو نوشتههای رسمی آلمان درآمده است. محرومیتهای دوره کودکی و جوانی بر جسم هِبل اثر گذاشت و بیماری مهره پشت، او را به سوی مرگی زودرس کشاند تا اینکه کریستین فریدریش هِبِل در 29 سپتامبر 1863م در پنجاه سالگی درگذشت.
درگذشت "امیل زولا" نویسنده و داستانسرای شهیر فرانسوی (1902م)
امیل ادوارد شارل آنتوان زولا، داستانسرای شهیر فرانسوی در دوم آوریل 1840م در پاریس به دنیا آمد. وی در ابتدا دارای زندگی فقیرانهای بود و با تنگدستی روزگار میگذرانید اما پس از اشتغال در یک کتابفروشی، اوقات فراغت خود را صرف نویسندگی نمود و پس از انتشار چند اثر خود، مورد توجه جامعه ادبی فرانسه قرار گرفت. زولا طرفدار سرسخت و یکی از پایهگذاران سبک ناتورالیسم و مبلغ این مکتب بود که بر اساس آن، داستان باید بر تفکر علمی و توصیف دقیق استوار باشد. زولا ابتکار واقعی هنری را در رها کردن سنتها و تابع زندگی زمان شدن میدانست و اعتقاد راسخ داشت که روش علمی، بهترین روش برای نزدیک شدن به حقیقت است. وی معتقد بود که زندگی را چنان که هست باید دید از این رو، زولا برای تصویر دقیق زندگی عصر خود، توصیف جزئیات را به سرحد کمال رساند و در این راه، چیزی او را متوقف نکرد. او در آثار خود، واقعیات را با تلخترین و خشنترین جنبههای آن تشریح میکرد. زولا از دریچه یک دانشمند دقیق و ریزه کار به زندگی مینگریست و با دقت خسته کنندهای، آن را نقاشی میکرد. زولا در اواخر عمر مورد توجه شدید مردم قرار گرفت و آکادمی فرانسه او را به عضویت قبول کرد ولی زولا دعوت آکادمی را نپذیرفت. داستانهای زولا، بیشتر حاوی بررسیهای دقیق در شناسایى مردم و خوی و نژاد و طبیعت آنهاست. زولا از مصلحان اجتماعی زمان خود نیز به شمار میرفت و با کلیساداران کاتولیک به مخالفت پرداخت. زولا در هنر رمان نویسی، ابتکارهای جالب توجهی به کار برده و در تصویر اجتماع، استعدادی بینظیر و استثنایى نشان داده است. در نظر او، همچنانکه جراح، جسم بیمار را میشکافَد تا بر آن تغییرات لازم را انجام دهد، رماننویس نیز باید تغییرات عمیق جسمی قهرمانان کتاب خود را مورد بررسی دقیق علمی قرار دهد. زولا به قهرمانان آثار خود، برجستگی و واقعیت پرجاذبهای میبخشد، چنانکه خواننده در پشت چهرههای داستانی، اشخاص واقعی را به خوبی میبیند. آثار زولا با آن که بر جنبههای علمی زیستشناسی و مسئله توارث و جبر علمی متکی است، از جنبههای شاعرانه و تغزّلی و صور ذهنی خارقالعاده نیز سرشار است. نفوذ زولا و مکتب ناتورالیسمِ او در نویسندگان ملل مختلف قرن بیستم، انکارناپذیر است. دکّه میفروش، نانا، ژرمینال، سه شهر، خطای کشیش، انسان وحشی و قلب پاریس از جمله آثار مهم او میباشند. امیل زولا سرانجام در بیست و نهم سپتامبر سال 1902م در شصت و دو سالگی در پاریس درگذشت.
مرگ "وینسلو هومر" نقاش و هنرمند معروف قرن نوزدهم و بیستم امریکا (1910م)
وینسلو هومر، نقاش برجسته امریکایى در 24 فوریه 1836م در بندر بوستون امریکا به دنیا آمد. وی از کودکی به هنر علاقه داشت از این رو کار خود را با مصوّرسازی و چاپ آغاز کرد. هومر در جریان جنگ داخلی امریکا معروف به جنگهای انفصال، مأمور تهیه عکس از مناظر جنگ شد و با پایان جنگ، به خلق آثار برجسته و معروف خود پرداخت. او در زمینه گرافیک نیز استعداد خوبی داشت وسالها از راه تصویرگری برای نشریات گوناگون، زندگی خود را میگذراند. هومر سالیانی به نقاشیِ موضوعاتی از زندگی روزمره روستایى و چشم اندازهای امریکا پرداخت و کمکم به شهرت دست یافت. بااین حال پس از سفری به انگلستان، تغییری در دید و شیوهکاری او پدید آمد. هومر از آن پس با بیانی موجز و بدون تفصیل به تجسم صحنههای دریایى پرداخت. وی علاوه بر رنگ روغنی، از آبرنگ نیز با مهارت استفاده میکرد که مضامین آن بیشترْ دریا و حالت وحشیِ بیشهزاران شمالی بود. گرچه هومر هرگز مضمون طبیعی را رها نکرد، ولی روز به روز بر قابلیت خود برای گزینش و انتزاع کردن عناصر تصویریاش افزود. او همچنین از نور برای تشدید صراحت و قاطعیت شکلها بهره میگرفت. هومر طی سالهای فعالیت هنری خود آثار متعددی به وجود آورد که هشت ناقوس، راست و چپ و اسیران جبهه از آن جمله است. وینسلو هومر سرانجام در 29 سپتامبر 1910م در 74 سالگی درگذشت.
آغاز جنگ ایتالیا و عثمانی برای تصاحب سرزمین لیبی (1911م)
کشور لیبی از اوایل قرن شانزدهم میلادی بخشی از قلمرو امپراتوری عثمانی بود و تا سال 1835م که مستقیماً تحت نظارت دولت عثمانی قرار گرفت فرمانروایان این کشور، منصوب و مأموری خراجگیری دولت عثمانی بودند. در این میانْ دولت استعمارگر ایتالیا که از مدتها قبل چشم طمع به شمال افریقا به ویژه لیبی دوخته بود از ضعف دولت عثمانی استفاده کرد و با یورش به این منطقه در 29 سپتامبر 1911م، آن را از دست امپراتوری عثمانی خارج ساخت. این جنگ منشأ تشکیل کشور لیبی گردید و سرزمینی که تا آن زمان بیشتر به طرابْلُسِ غرب معروف بود، نام لیبی گرفت. لیبی در جریان جنگ جهانی اول تحت استعمار کامل ایتالیا واقع شد و پس از چهل سال، سرانجام در 24 دسامبر 1951، استقلال خود را اعلام کرد. (ر.ک: 1 سپتامبر و 24 دسامبر)
واگذاری قیمومیت سرزمینهای عربی خاورمیانه به انگلستان و فرانسه (1921م)
پاریس و لندن در جریان جنگ جهانی اول و پس از آن، در مورد تقسیم امپراتوری عثمانی میانِ خود به توافق رسیده بودند و تصمیم جامعه ملل در 24 ژوئیه 1921م برای قیمومیّت، در واقع به این تقسیمْ جنبه قانونی میداد. همچنین کمیسیون دائمی قیمومیت به عنوان یکی از ارکان جامعه ملل، رسیدگی به گزارشهای سالانه سرزمینهای تحت قیمومیت و اعلام نظر به شورا را برعهده داشت، گرچه این وظیفه نیز به صورت صحیح انجام نمیگرفت. از طرف دیگر اعضای این کمیسیونْ برگزیده شورا بودند، نه نمایندگان دول تحت قیمومیت. بنابراین مصوبات آنها معمولا بر اساس خواستهای دول بزرگ انجام میگرفت. یکی از اولین طرحهایى که در این زمینه ارائه شد طرح قیمومیت مناطقی در افریقا و اقیانوس آرام بود اما در مورد کشورهای خاورمیانه، اتخاذ تصمیم چندین بار به تعویق افتاد و سرانجام طرحهای مربوط به این کشورها در 29 سپتامبر 1923 قوت اجرایى پیدا کرد. بر اساس تصمیم کمیسیون، سرزمینهای لبنان و سوریه تحت قیمومیت فرانسه قرار گرفت، و عراق، فلسطین و ماورای اردن تحت سیطره انگلستان درآمد. اگرچه سپردن حاکمیت سرزمینهای اسلامی به فرانسه و انگلیس، خشم مردم مسلمان منطقه را برانگیخت، اما این دو کشور، سلطه خود را بر سوریه، لبنان، عراق، و اردن تحکیم بخشیدند و به ویژه انگلیس، زمینه لازم برای تشکیل دولت نامشروع صهیونیستی در فلسطین را فراهم کرد.
امضای قرارداد تقسیم لهستان بین آلمان و شوروی در جریان جنگ جهانی دوم (1939م)
با حمله قوای آلمان به لهستان و آغاز جنگ جهانی دوم، علیرغم مقاومت مردم ورشو پایتخت لهستان، این کشور در روز 27 سپتامبر تسلیم شد و نبرد لهستان در روز 28 سپتامبر به پایان رسید. در این جنگ، بیش از سیصد هزار لهستانی کشته و تعداد زیاد دیگری مجروح و مفقود شدند. با این حال، در روز 29 سپتامبر 1939م، آلمان و شوروی به عنوان فاتحان این نبرد، قرارداد جدیدی در مسکو امضا کردند و به تقسیم لهستان بین خود جنبه رسمی دادند. به موجب این قرارداد، سهم عمدهای از گوشت قربانی لهستان، یعنی یکصد و بیست هزار کیلومتر مربع از اراضی شرقی این کشور به شوروی تعلق گرفت و نزدیک به یکصد و چهارده هزار کیلومتر مربع از سرزمینهای غربی آن نیز ضمیمه آلمان شد. لازم به ذکر است که انعقاد قرارداد جدید و تقسیم لهستان در واقع در پی توافقاتی بود که پنج هفته قبل از آن در اواخر اوت 1939م میان آلمان و شوروی به دست آمد و سران دو کشور آن را تایید کرده بودند. این نواحی در سالهای جنگ جهانی دوم، صحنه نبردهای متعددی شد تا اینکه پس از جنگ، استقلال خود را باز یافت.
درگذشت "چارْلْز ریشْتِر" مخترع مقیاس میزان بزرگی زلزله (1985م)
چارلز ریشتر با همکاری یک محقق دیگر، در دهه 1930م، زلزلهها را بر اساس دامنه امواج درونی آنها و مقدار انرژی که آزاد میکنند از یک تا نُه تقسیم بندی کرد و مقیاس ریشتر را به ثبت رساند. مقیاس ریشتر در هر مرحله بالاتر، نمایانگر افزایشی معادل ده برابر است به این معنی که موجهای 7 ریشتری ده برابر بیشتر از امواج 6 ریشتری و صد برابرِ موجهای تکاندهنده 5 ریشتری میباشد. قبل از آن، دانشمندان، زلزلهها را بر اساس اثرات ظاهری آنها درجه بندی میکردند که مقیاس دقیق و قابل قبولی نبود. اگرچه مقیاس ریشتر برای مردم عادی معنای واضحی ندارد اما میتوان با تبدیل این درجات به شدت و ضعف زمین لرزه به روشن کردن مفهوم آن کمک نمود. به این ترتیب زمین لرزه 1 ریشتری فقط با کمک وسائل و ابزار قابل کشف است اما زلزله 4/5 ریشتری به پدید آمدن خسارات منجر میشود. چارلز ریشتر سرانجام در بیست و نهم سپتامبر 1985م درگذشت.
تولد "میگل د سروانتس" شاعر و نویسنده بزرگ اسپانیایی (1547م) (ر.ک: 23 آوریل)
دون میگل د سِروانتِس ساآودرا (Don Miguel de Cervantes Saavedra) (1547- 1616) رماننویس، شاعر، نقاش و نمایشنامهنویس اسپانیایی بود. رمان مشهور دون کیشوت- که از پایههای ادبیات کلاسیک اروپا بهشمار میآید و بسیاری از منتقدان از آن به عنوان اولین رمان مدرن و یکی از بهترین آثار ادبی جهان یاد میکنند -اثر اوست. به وی لقب شاهزادهٔ نبوغ دادهاند. پدر وی حکیم(پزشک) بود. در سال 1551 پدرش به همراه خانواده به والادولید مهاجرت کرد. اما میگل در سال 1556 به کوردوبارفت. دربارهٔ تحصیلات ابتدایی میگل ابهاماتی وجود داردو اما بدون شک تحصیلات وی در سطح دانشگاهی نبودهاند. وی در سال 1556 در مادرید مستقر شد. وی در سال 1569 به دستور فلیپه دوم پادشاه وقت اسپانیا برای شرکت در جنگ به ایتالیا سفر کرد. وی به مطالعه برخی از آثار ادبی در آنجا پرداخت و تحت تاثیر هنر ایتالیایی قرار گرفت. سروانتس در جنگ لپانتو شرکت داشتهاست. دست چپ او در این جنگ به دلیل صدمهای که به اعصاب دستش وارد شد از کار افتاد. او همیشه از شرکت در این جنگ با افتخار یاد میکردهاست. او در سال 1572 به زندگی نظامی خود پایان داد و زندگی عادی خود را از سر گرفت.
منبع:راسخون