رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان وزارت خارجه و دیپلمات های ایران در کشورهای دیگر، با تأیید سخنان رئیس‌جمهور در خصوص تعامل با همه دنیا فرمودند: «در این میان دو استثنا وجود دارد رژیم صهیونیستی و آمریکا.»
شهدای ایران: «سفر رئیس‌جمهور به نیویورک قطعی شده است؛ اما برای دیدار با اوباما هنوز برنامه‌ای تنظیم نشده است.» اینها سخنان نوبخت، سخنگوی دولت است که گرچه به قطعیت از سفر روحانی به نیویورک می گوید، اما در مورد عدم تنظیم برنامه ی دیدار با رئیس جمهور آمریکا، قطعیتی دیده نمی شود و آن قید «هنوز» نشان می دهد که امکان دارد در آینده چنین برنامه ای ریخته شود.
این در حالی ست که حسن روحانی، ۸ شهریور جاری در نشست خبری اش با اصحاب رسانه اعلام کرد که « بنده هنوز تصمیم نهایی برای سفر به نیویورک نگرفتم؛ اما اگر تصمیمی اتخاذ شود اعلام خواهد شد، برنامه‌ای هم برای ملاقات با آقای اوباما ندارم.» (آن زمان هنوز تصمیم برای سفر به نیویورک قطعی نشده بود)
از سویی طبیعی ست که اگر تمایل برای برگزاری دیداری هست، لاجرم برنامه ریزی دو طرفه ای را شاهد باشیم، در حالی که روز سه شنبه، 25 شهریور «جاش ارنست» سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد: «براساس اطلاعاتی که دارم دیدار با حسن روحانی و ولادیمیر پوتین، رؤسای جمهور ایران و روسیه در برنامه‌های هفته آینده باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نیست.»
در کنار عدم قطعیتی که در سخنان نوبخت برای نداشتن برنامه ی دیدارس دیده می شود، می توان به ابراز تمایل همزمان روزنامه دولتی ایران برای گفت و گوی مستقیم روحانی با سران ۱+۵ اشاره کرد. این روزنامه در یادداشت امروز خود با اشاره به گفت و گوهای ایران و ۱+۵ در نیویورک می نویسد: «چنان که بازیگران مقابل احساس کنند منافع‌شان تأمین می‌شود، بی‌گمان به سمت ارتقای سطح مذاکرات گام برخواهند داشت. نباید خوشبین بود که مذاکرات در دور جدید به نتیجه نهایی می‌رسد. شاید برجسته‌‌ترین نتیجه‌ای که در این دور از مذاکرات می‌توان متصور بود، ارتقای سطح گفت‌وگو‌ها از وزرای امور خارجه به سطح سران است. باید منتظر ماند و دید که آیا گفت‌وگوهای ایران و ۱+۵ در همان سطح وزرا ادامه خواهد یافت یا آقای روحانی با همتایان خود در این گروه وارد گفت‌وگو می‌شود.»
در ادامه یادداشت فوق این ارتقا سطح و منعطف بودن، به نشانه ای بر جدی بودن ایران در مذاکرات تعبیر شده است: «کار مهمی که در نیویورک می‌توان کرد، منعطف کردن فضا برای مذاکرات هسته‌ای است. چنان که رئیس جمهوری ایران اعلام کرده در این پروسه ایران در پی اعتمادسازی است و افکار عمومی و سران کشورها باید متقاعد شوند که جریان مذاکره جدی است و هر دو طرف در پی عبور از این مناقشه پر از سوء تفاهم هستند.»
سال گذشته و در اولین سفر سازمان ملل حسن روحانی در سمت رییس جمهور ایران، بالاترین سطح ارتباط میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا پس از پیروزی انقلاب شکل گرفت و زمانی که روحانی در راه فرودگاه نیویورک بود، تماسی تلفنی بین او و اوباما برقرار شد که انعکاس وسیعی در داخل و خارج یافت. ۶ روز پس از آن تماس تلفنی، رهبر انقلاب ضمن حمایت از تحرکات دیپلماتیک دولت چه در سفر به نیویورک و چه غیر آن، فرمودند: «البتّه برخی از آنچه در سفر نیویورک پیش آمد، به نظر ما بجا نبود؛ لکن ما به هیئت دیپلماسی ملّت عزیزمان و دولت خدمتگزارمان خوشبین هستیم؛ البتّه به آمریکایی‌ها بدبینیم؛ به آنها هیچ اعتمادی نداریم»
مذاکره با آمریکا در نگاه رهبری
۲۲ مرداد ماه سال جاری نیز حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان وزارت خارجه و دیپلمات های ایران در کشورهای دیگر، با تأیید سخنان دو روز قبل رئیس‌جمهور در جمع سفیران و کارداران درخصوص تعامل با همه دنیا فرمودند: «در این میان دو استثنا وجود دارد رژیم صهیونیستی و آمریکا.»
ایشان درباره نفی تعامل با آمریکا تأکید کردند: رابطه با آمریکا و مذاکره با این کشور به جز در موارد خاصی برای جمهوری اسلامی نه تنها هیچ نفعی ندارد بلکه ضرر هم دارد و کدام عاقلی است که دنبال کار بی‌منفعت برود!؟ ... عده‌ای اینجور وانمود می‌کردند که اگر با آمریکایی‌ها دور میز مذاکره بنشینیم بسیاری از مشکلات حل می‌شود، البته ما می‌دانستیم اینجور نیست اما قضایای یک سال اخیر برای چندمین بار این واقعیت را اثبات کرد... در گذشته میان مسئولان ما و مسئولان آمریکا هیچ ارتباطی نبود اما در یک سال اخیر بخاطر مسائل حساس هسته‌ای و تجربه‌ای که مطرح شد انجام بشود، بنا شد مسئولان تا سطح وزارت خارجه تماس‌ها، نشست‌ها و مذاکراتی داشته باشند اما از این ارتباطات نه تنها فایده‌ای عاید نشد بلکه لحن آمریکایی‌ها تندتر و اهانت‌آمیزتر شد و توقعات طلبکارانه‌ی بیشتری را در جلسات مذاکرات و در تریبون‌های عمومی بیان کردند. البته مسئولان ما در نشست‌ها در جواب طلبکاری آنها، جواب‌های قوی‌تر و گاهی گزنده‌تر دادند، اما در مجموع معلوم شد مذاکره برخلاف تصورات برخی‌ها، به هیچ چیز کمک نمی‌کند... آمریکایی‌ها نه تنها دشمنی‌ها را کم نکردند بلکه تحریم ها را هم افزایش دادند! البته می‌گویند این تحریم‌ها، جدید نیست اما در واقع جدید است و مذاکره در زمینه‌ی تحریم هم، فایده‌ای نداشته است.»
رهبر انقلاب در تبیین ضررهای ناشی از مذاکره با آمریکایی ها افزودند: «این کار ما را در افکار عمومی ملت‌ها و دولت‌ها به تذبذب متهم می‌کند و غربی‌ها با تبلیغات عظیم خودشان، جمهوری اسلامی را دچار انفعال و دو گانگی جلوه می‌دهند.» ایشان همچنین ضرر دیگر نشست و برخاست با آمریکا را ایجاد زمینه برای طرح توقعات جدید از سوی آنها دانستند.
*الف
این در حالی ست که حسن روحانی، ۸ شهریور جاری در نشست خبری اش با اصحاب رسانه اعلام کرد که « بنده هنوز تصمیم نهایی برای سفر به نیویورک نگرفتم؛ اما اگر تصمیمی اتخاذ شود اعلام خواهد شد، برنامه‌ای هم برای ملاقات با آقای اوباما ندارم.» (آن زمان هنوز تصمیم برای سفر به نیویورک قطعی نشده بود)
از سویی طبیعی ست که اگر تمایل برای برگزاری دیداری هست، لاجرم برنامه ریزی دو طرفه ای را شاهد باشیم، در حالی که روز سه شنبه، 25 شهریور «جاش ارنست» سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد: «براساس اطلاعاتی که دارم دیدار با حسن روحانی و ولادیمیر پوتین، رؤسای جمهور ایران و روسیه در برنامه‌های هفته آینده باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک نیست.»
در کنار عدم قطعیتی که در سخنان نوبخت برای نداشتن برنامه ی دیدارس دیده می شود، می توان به ابراز تمایل همزمان روزنامه دولتی ایران برای گفت و گوی مستقیم روحانی با سران ۱+۵ اشاره کرد. این روزنامه در یادداشت امروز خود با اشاره به گفت و گوهای ایران و ۱+۵ در نیویورک می نویسد: «چنان که بازیگران مقابل احساس کنند منافع‌شان تأمین می‌شود، بی‌گمان به سمت ارتقای سطح مذاکرات گام برخواهند داشت. نباید خوشبین بود که مذاکرات در دور جدید به نتیجه نهایی می‌رسد. شاید برجسته‌‌ترین نتیجه‌ای که در این دور از مذاکرات می‌توان متصور بود، ارتقای سطح گفت‌وگو‌ها از وزرای امور خارجه به سطح سران است. باید منتظر ماند و دید که آیا گفت‌وگوهای ایران و ۱+۵ در همان سطح وزرا ادامه خواهد یافت یا آقای روحانی با همتایان خود در این گروه وارد گفت‌وگو می‌شود.»
در ادامه یادداشت فوق این ارتقا سطح و منعطف بودن، به نشانه ای بر جدی بودن ایران در مذاکرات تعبیر شده است: «کار مهمی که در نیویورک می‌توان کرد، منعطف کردن فضا برای مذاکرات هسته‌ای است. چنان که رئیس جمهوری ایران اعلام کرده در این پروسه ایران در پی اعتمادسازی است و افکار عمومی و سران کشورها باید متقاعد شوند که جریان مذاکره جدی است و هر دو طرف در پی عبور از این مناقشه پر از سوء تفاهم هستند.»
سال گذشته و در اولین سفر سازمان ملل حسن روحانی در سمت رییس جمهور ایران، بالاترین سطح ارتباط میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا پس از پیروزی انقلاب شکل گرفت و زمانی که روحانی در راه فرودگاه نیویورک بود، تماسی تلفنی بین او و اوباما برقرار شد که انعکاس وسیعی در داخل و خارج یافت. ۶ روز پس از آن تماس تلفنی، رهبر انقلاب ضمن حمایت از تحرکات دیپلماتیک دولت چه در سفر به نیویورک و چه غیر آن، فرمودند: «البتّه برخی از آنچه در سفر نیویورک پیش آمد، به نظر ما بجا نبود؛ لکن ما به هیئت دیپلماسی ملّت عزیزمان و دولت خدمتگزارمان خوشبین هستیم؛ البتّه به آمریکایی‌ها بدبینیم؛ به آنها هیچ اعتمادی نداریم»
مذاکره با آمریکا در نگاه رهبری
۲۲ مرداد ماه سال جاری نیز حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان وزارت خارجه و دیپلمات های ایران در کشورهای دیگر، با تأیید سخنان دو روز قبل رئیس‌جمهور در جمع سفیران و کارداران درخصوص تعامل با همه دنیا فرمودند: «در این میان دو استثنا وجود دارد رژیم صهیونیستی و آمریکا.»
ایشان درباره نفی تعامل با آمریکا تأکید کردند: رابطه با آمریکا و مذاکره با این کشور به جز در موارد خاصی برای جمهوری اسلامی نه تنها هیچ نفعی ندارد بلکه ضرر هم دارد و کدام عاقلی است که دنبال کار بی‌منفعت برود!؟ ... عده‌ای اینجور وانمود می‌کردند که اگر با آمریکایی‌ها دور میز مذاکره بنشینیم بسیاری از مشکلات حل می‌شود، البته ما می‌دانستیم اینجور نیست اما قضایای یک سال اخیر برای چندمین بار این واقعیت را اثبات کرد... در گذشته میان مسئولان ما و مسئولان آمریکا هیچ ارتباطی نبود اما در یک سال اخیر بخاطر مسائل حساس هسته‌ای و تجربه‌ای که مطرح شد انجام بشود، بنا شد مسئولان تا سطح وزارت خارجه تماس‌ها، نشست‌ها و مذاکراتی داشته باشند اما از این ارتباطات نه تنها فایده‌ای عاید نشد بلکه لحن آمریکایی‌ها تندتر و اهانت‌آمیزتر شد و توقعات طلبکارانه‌ی بیشتری را در جلسات مذاکرات و در تریبون‌های عمومی بیان کردند. البته مسئولان ما در نشست‌ها در جواب طلبکاری آنها، جواب‌های قوی‌تر و گاهی گزنده‌تر دادند، اما در مجموع معلوم شد مذاکره برخلاف تصورات برخی‌ها، به هیچ چیز کمک نمی‌کند... آمریکایی‌ها نه تنها دشمنی‌ها را کم نکردند بلکه تحریم ها را هم افزایش دادند! البته می‌گویند این تحریم‌ها، جدید نیست اما در واقع جدید است و مذاکره در زمینه‌ی تحریم هم، فایده‌ای نداشته است.»
رهبر انقلاب در تبیین ضررهای ناشی از مذاکره با آمریکایی ها افزودند: «این کار ما را در افکار عمومی ملت‌ها و دولت‌ها به تذبذب متهم می‌کند و غربی‌ها با تبلیغات عظیم خودشان، جمهوری اسلامی را دچار انفعال و دو گانگی جلوه می‌دهند.» ایشان همچنین ضرر دیگر نشست و برخاست با آمریکا را ایجاد زمینه برای طرح توقعات جدید از سوی آنها دانستند.
*الف
