به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری شهدای ایران، چندی پیش که دکتر هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به سردشت سفر و از کلینیک مصدومین شیمیایی سردشت بازدید کرد، در جریان این بازدید بر تجهیز این کلینیک و ارتقاء سطح کیفیت خدمات رسانی جهت جلب رضایت جانبازان و مصدومین شیمیایی تاکید کرد.

دکتر هاشمی در سفر خود به سردشت گفت: دولت جمهوری اسلامی تمام تلاش خود را برای رسیدگی به خواسته‌های مردم سردشت به ویژه جانبازان و بازماندگان بمباران شیمیایی به کار خواهد بست.

در این راستا دکتر طوبی غضنفری رییس مرکز تحقیقات پاسخ های ایمنی دانشگاه شاهد در مورد طرح ملی بررسی وضعیت سلامت جانبازن شیمیایی که از سال 1385 آغاز شده است عنوان کرد: علاوه بر بررسی مشکلات بالینی، پاسخ های ایمنی و التهابی جانبازان شیمیایی نیز بررسی می شود.

وی افزود: مرحله نخست این طرح با عنوان ˈکوهورت جانبازان شیمیایی سردشتˈ به منظور بررسی وضعیت جانبازان این منطقه در همین سال آغاز شد و همچنان نیز بررسی وضعیت این جانبازان ادامه دارد.

مطالعه هم گروهی(Cohort Study) نوعی مطالعه طولی (گونه ای از مطالعات مشاهده ای است که در پزشکی، علوم اجتماعی، علوم آماری و اکولوژی کاربرد دارد.

غضنفری توضیح داد: طی این طرح پاسخ های ایمنی، التهابی، وضعیت بیوشیمی، مولکولی و سلولی این جانبازان در کنار ارزیابی کامل بالینی آنها از نظر پوست، چشم، قلب و روماتو مورد بررسی قرار گرفته و نتایج این طرح طی هفت سال گذشته سبب اعمال اصلاحاتی در پروتکل های درمانی این جانبازان شده است.

وی با بیان اینکه تحقیق و بررسی وضعیت سلامت این جانبازان همچنان ادامه دارد، افزود: قرار است در ادامه مراحل اجرای این طرح طی چند روز آینده وضعیت جانبازان این منطقه که در این طرح شرکت داده شده اند، با حضور حدود 40 متخصص در رشته های مختلف پزشکی مورد بازبینی مجدد قرار گیرد.

غضنفری در توضیح اهداف اجرای این طرح اظهار کرد: هدف از اجرای این طرح دسترسی به روش های مناسب و با کیفیت بهتر در تشخیص و درمان مشکلات و عوارض جانبازان شیمیای جنگ تحمیلی است.

وی گفت: مرکز تحقیقات پاسخ های ایمنی دانشگاه شاهد و پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان بنیاد شهید متولیان اصلی این طرح هستند و مراکز تحقیقاتی حدود 10 مرکز دانشگاهی ازجمله دانشگاه های تهران، اصفهان، مشهد، تربیت مدرس و کرمانشاه و بیش از 100محقق از داخل و خارج از کشور در اجرای این طرح شرکت داشته اند.

رییس مرکز تحقیقات پاسخ های ایمنی دانشگاه شاهد گفت: علاوه بر بررسی وضعیت جانبازان سردشت، در سال های 1386 و 1387 دو مطالعه دیگر با حمایت بنیاد شهید و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر روی گروهی از جانبازان سراسر کشور که بیشتر مشکلات چشمی یا ریوی شدید دارند، صورت گرفته است.

غضنفری افزود: جانبازان شیمیایی پس از مواجهه با گاز خردل دچار عوارضی شده اند که به آن عوارض حاد یا زودرس می گویند. برای این دسته از جانبازان در گذشته اقدامات درمانی صورت گرفته و عوارض آنها تا حدودی تقلیل یافته است با این حال با گذشت زمان عوارض دیگری در این جانبازان بروز کرده است که به دلیل ناشناخته بودن این عوارض و نبود روش های تشخیصی و پروتکل های درمانی مناسب، به مرور حادتر شده است.

غضنفری ادامه داد: عوارض بالینی این جانبازان در حوزه های مولکولی و سلولی است که شناخته شده نیست؛ مطالعات در مورد بیماری های دیگر بیشتر در خارج از کشور صورت می گیرد اما در مورد جانبازان شیمیایی از آنجایی که این افراد در خارج از کشور در دسترس محققان نیستند، مطالعاتی پایه ای جامعی تاکنون در مورد آنها صورت نگرفته است.

وی افزود: در ایران نیز مطالعات پایه ای پراکنده ای در مورد عوارض ناشی از گاز خردل بر روی این جانبازان صورت گرفته و مطالعات جامعی که شامل مطالعات بالینی و پایه باشد، کمتر صورت گرفته است.

غضنفری با بیان اینکه در قالب طرح بررسی وضعیت سلامت جانبازان تلاش شده است این عوارض بررسی و راه های درمان مناسب آنها بدست آید، افزود: تاکنون نتایج حاصل از این طرح توانسته ابهامات تشخیصی و درمانی زیادی را در مورد این دسته از جانبازان برطرف کند.

وی توضیح داد: عوارض درازمدت جانبازان شیمیایی بیشتر ریوی، چشمی و پوستی است اما این مطالعه بسیار جامع تر است و در آن بررسی قلبی، روماتو، گوش و حلق و بینی نیز انجام و تمام پاسخ های سلولی، مولکوی و مکانیزم های دست اندرکار در ایجاد این عوارض بررسی شده است.

غضنفری با بیان اینکه نتایج این طرح بسیاری از پروتکل های درمانی جانبازان شیمیایی را اصلاح کرده است، افزود: تاکنون بیش از 50 مقاله شامل نتایج این طرح در نشریات معتبر بین المللی منتشر شده است.

رییس مرکز تحقیقات پاسخ های ایمنی دانشگاه شاهد اظهار کرد: در این سه مطالعه وضعیت بیش از هزار نفر از جانبازان شیمیایی بررسی شده است اما برای افزایش این تعداد نیاز به حمایت های مالی بیشتر است.

غضنفری با بیان اینکه اجرای این مطالعات و بررسی های ژنتیکی، مولکولی هزینه های بسیار سنگینی دارد، افزود: اگرچه بنیاد شهید و وزارت بهداشت تا حدی از این مطالعات حمایت می کنند با این حال برای ارایه این خدمات به جمعیت بیشتری از جانبازان کشور و همچنین برای پیشبرد این مطالعات به حمایت همه جانبه بیشتری نیاز است.

وی گفت: ما به اهداف موردنظر خود در اجرای این طرح رسیده ایم ولی برای رسیدن این مطالعات به نتایج کاربردی هنوز خیلی فاصله است. بنابراین از بخش های مختلف درخواست تامین بودجه کرده ایم و در صورتی که این بودجه ها تامین شود، این طرح به سرانجام می رسد.