تركيه در حالي همچنان تلاش دارد تا با عضويت در اتحاديه اروپا و نيز همگرايي به شرقگرايي به عنوان قدرتي منطقهاي ايفاي نقش نمايد كه تحولات مهم در ساختار دروني اين كشور در حال شكلگيري است.
شهدای ایران: با پايان دوران رياست جمهوري عبدالله گل رقابت ميان احزاب و جريانهاي سياسي براي جانشيني وي شدت گرفته است. اعلام كنارهگيري رسمي گل از تكرار رياست جمهوري اين رقابت ابعاد گستردهتري گرفته و هر كدام از جريانهاي سياسي برآنند تا اين سمت را كسب نمايند.
دور اول انتخابات ریاست جمهوری ترکیه ۱۰ اوت (۱۹ مرداد) برگزار میشود و در صورتی که هیچ یک از نامزدها اکثریت آراء را به خود اختصاص ندهد، انتخابات رئیسجمهوری بین دو نفر اول ۲۴ اوت ( ۲ شهریور) برگزار خواهد شد.
براساس اعلام رسمی "شورای عالی انتخابات ترکیه"، سه نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای رسیدن به کاخ چانکایا به رقابت میپردازند.
رجب طیب اردوغان، نخستوزیر کنونی ترکیه و رئیس حزب عدالت و توسعه، صلاحالدین دمیرتاش، رئیس حزب دموکراتیک خلقها (حزب صلح و دموکراسی سابق) و اکمل الدین احسان اوغلو، کاندیدای مستقل.
نامزدی اردوغان برای انتخابات ریاست جمهوری از سوی حزب عدالت و توسعه تا حد زیادی قطعی بود. هرچند پیش از این از عبدالله گل، رئیسجمهور کنونی ترکیه نیز به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری نام برده میشد اما وی به نفع اردوغان کنار کشید.
انتخاب اکمل الدین احسان اوغلو به عنوان نامزد حزب سکولار "جمهوری خلق" باعث بروز انشقاق در داخل حزب شد به طوری که برخی از نمایندگان این حزب به دنبال کسب امضا برای معرفی نفری دیگر بودند.
این افراد اعتقاد داشتند که احسان اوغلو با سابقه دینی و محافظه کارانه خود با سیاستهای حزبیشان سازگار نیست. اما اکثریت نمایندگان این حزب از نامزدی احسان اوغلو حمایت کردند و کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب نیز تاکید کرد منافع ملی برای آنها از منافع حزبی بالاتر است و باید شرایط جامعه را هم در نظر گرفت.
حال اکمل الدین احسان اوغلو از سوی حزب جمهوری خلق، حزب حرکت ملی، حزب ترکیه مستقل، حزب دموکرات، حزب دموکراتیک چپ، حزب اتحاد بزرگ و حزب لیبرال دموکرات حمایت میشود.
کردها نیز کاندیدای خود را در این انتخابات دارند و صلاحالدین دمیرتاش با دفاع از حقوق اقلیتها پا به عرصه نهاده است. صلاحالدین دمیرتاش کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلقها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.
هرچند در این انتخابات بسیاری از مردم ترکیه اعتقاد دارند نخست وزیر کنونی یعنی اردوغان با کسب اکثریت آراء راهی کاخ چانکایا خواهد شد ولی احسان اوغلو کاندیدای مشترک احزاب سکولار، ملیگرا، دموکرات و حتی تا حدودی اسلامگرا رقیبی مهم برای اردوغان است. کردها نیز از دمیرتاش حمایت میکنند.
برخی از سیاستمداران در ترکیه اعتقاد دارند دمیرتاش و کردها در این انتخابات به دنبال نشان دادن وزن خود هستند و اگر اردوغان وعدههای لازم را به کردها بدهد کردها به اردوغان رای خواهند داد.
در اين ميان هر كدام از دو نامزد برتر يعني اردوغان و اوغلو برآنند تا از مولفهها و برگههاي خويش براي برتري بر رقيب بهره گيرند. مهمترين اصلي كه اردوغان به عنوان بخت اول رياست جمهوري پيگيري ميكند تغيير قانون اساسي و افزايش اختيارات رئيسجمهور است. وي تاكيد دارد كه اين مقام ديگر نبايد يك مقام تشريفاتي باشد بلكه بايد نقشي اساسي در كشور ايفا نمايد. اردوغان به دنبال تغيير نظام سياسي تركيه از پارلماني به رياستي بود كه به دليل چالشهاي داخلي و عدم برخورداري از اكثريت پارلمان در اين عرصه ناكام ماند. طرح دوم وي را افزايش اختيارات رئيسجمهور تشكيل ميداد كه وي به جد براي تحقق آن تلاش ميكند و سعي دارد با جلب حمايت افكار عمومي پارلمان را به تصويب اين طرح معطوف سازد.
در نقطه مقابل اوغلو با برخورداري از حمايت جريانهاي مخالف بر خوردار است با تكيه بر مسائل داخلي از جمله فساد اداري و دولتمردان و آزاديهاي اجتماعي سعي در جذب آرا مردم دارد.
در اين ميان يك نقطه اشتراك در تبليغات هر دو نامزد وجود دارد و آن تكيه بر مسائل خارجي است. اوغلو تلاش دارد تا با برجستهسازي نقش دولتمردان تركيه در بحران سوريه و عراق از جمله نزديكي آنها با داعش، اردوغان را فردي مغاير با منافع ملي تركيه معرفي نمايد. تاكيد بر پيامدهاي منفي حمايت تركيه از اخوانالمسلمين از ابعاد اين طراحي است. در نقطه مقابل اردوغان در كنار سفرهاي متعدد به كشورهاي همسايه و احياي رويكرد شرقگرايانه از تحولات غزه به عنوان برگه انتخاباتي بهره ميگيرد. آنچه مردم تركيه به آن تاكيد دارند مخالفت با رژيم صهيونيستي و حمايت از فلسطين است. در طول جنگ اخير غزه اردوغان شديدترين حملات را به صهيونيستها داشته و حتي آنها را به هيتلر تشبيه نموده است. تلاش براي برقراري آتشبس در غزه از ديگر اقدامات اردوغان است.
اين روند در حالي ميا اوغلو و اردوغان ادامه دارد كه گزارشها نشان ميدهد اوغلو از حمايت برخي كشورهاي عربي نيز برخوردار است. كشورهايي كه به دليل نزديكي تركيه به اخوانالمسلمين مصر در يك سال اخير تحريمها و تهديدهاي بسياري عليه آن اعمال كردهاند.
به هر تقدير آنچه در تركيه در حال شكل گرفتن است رقابت شديد ميان دولتمردان كنوني و مخالفان براي كسب كرسي رياست جمهوري است. اين امر زماني بيشتر اهميت دارد كه زمينهها براي افزايش حوزه اختيارات رئيسجمهور فراهم گرديده و ميتواند در ساختار قدرت حرفهاي بسياري براي گفتن داشته باشد. اردوغان هر چند بخت اول رياست جمهوري تركيه است اما به دليل چالشهاي داخلي و نيز برخي رفتارهاي منطقهاي از جمله همگرايي با غرب عليه سوريه و عراق و حتي حمايت از برخي گروههاي تروريستي رياست جمهورياش با ابهامات و اما و اگرهايي همراه ميباشد.
منبع: سیاست روز
دور اول انتخابات ریاست جمهوری ترکیه ۱۰ اوت (۱۹ مرداد) برگزار میشود و در صورتی که هیچ یک از نامزدها اکثریت آراء را به خود اختصاص ندهد، انتخابات رئیسجمهوری بین دو نفر اول ۲۴ اوت ( ۲ شهریور) برگزار خواهد شد.
براساس اعلام رسمی "شورای عالی انتخابات ترکیه"، سه نامزد انتخابات ریاست جمهوری برای رسیدن به کاخ چانکایا به رقابت میپردازند.
رجب طیب اردوغان، نخستوزیر کنونی ترکیه و رئیس حزب عدالت و توسعه، صلاحالدین دمیرتاش، رئیس حزب دموکراتیک خلقها (حزب صلح و دموکراسی سابق) و اکمل الدین احسان اوغلو، کاندیدای مستقل.
نامزدی اردوغان برای انتخابات ریاست جمهوری از سوی حزب عدالت و توسعه تا حد زیادی قطعی بود. هرچند پیش از این از عبدالله گل، رئیسجمهور کنونی ترکیه نیز به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی ریاست جمهوری نام برده میشد اما وی به نفع اردوغان کنار کشید.
انتخاب اکمل الدین احسان اوغلو به عنوان نامزد حزب سکولار "جمهوری خلق" باعث بروز انشقاق در داخل حزب شد به طوری که برخی از نمایندگان این حزب به دنبال کسب امضا برای معرفی نفری دیگر بودند.
این افراد اعتقاد داشتند که احسان اوغلو با سابقه دینی و محافظه کارانه خود با سیاستهای حزبیشان سازگار نیست. اما اکثریت نمایندگان این حزب از نامزدی احسان اوغلو حمایت کردند و کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب نیز تاکید کرد منافع ملی برای آنها از منافع حزبی بالاتر است و باید شرایط جامعه را هم در نظر گرفت.
حال اکمل الدین احسان اوغلو از سوی حزب جمهوری خلق، حزب حرکت ملی، حزب ترکیه مستقل، حزب دموکرات، حزب دموکراتیک چپ، حزب اتحاد بزرگ و حزب لیبرال دموکرات حمایت میشود.
کردها نیز کاندیدای خود را در این انتخابات دارند و صلاحالدین دمیرتاش با دفاع از حقوق اقلیتها پا به عرصه نهاده است. صلاحالدین دمیرتاش کاندیدای مشترک احزاب دموکراتیک خلقها، حزب اِمِک (تلاش) و حزب حرکت اِمِکچی است.
هرچند در این انتخابات بسیاری از مردم ترکیه اعتقاد دارند نخست وزیر کنونی یعنی اردوغان با کسب اکثریت آراء راهی کاخ چانکایا خواهد شد ولی احسان اوغلو کاندیدای مشترک احزاب سکولار، ملیگرا، دموکرات و حتی تا حدودی اسلامگرا رقیبی مهم برای اردوغان است. کردها نیز از دمیرتاش حمایت میکنند.
برخی از سیاستمداران در ترکیه اعتقاد دارند دمیرتاش و کردها در این انتخابات به دنبال نشان دادن وزن خود هستند و اگر اردوغان وعدههای لازم را به کردها بدهد کردها به اردوغان رای خواهند داد.
در اين ميان هر كدام از دو نامزد برتر يعني اردوغان و اوغلو برآنند تا از مولفهها و برگههاي خويش براي برتري بر رقيب بهره گيرند. مهمترين اصلي كه اردوغان به عنوان بخت اول رياست جمهوري پيگيري ميكند تغيير قانون اساسي و افزايش اختيارات رئيسجمهور است. وي تاكيد دارد كه اين مقام ديگر نبايد يك مقام تشريفاتي باشد بلكه بايد نقشي اساسي در كشور ايفا نمايد. اردوغان به دنبال تغيير نظام سياسي تركيه از پارلماني به رياستي بود كه به دليل چالشهاي داخلي و عدم برخورداري از اكثريت پارلمان در اين عرصه ناكام ماند. طرح دوم وي را افزايش اختيارات رئيسجمهور تشكيل ميداد كه وي به جد براي تحقق آن تلاش ميكند و سعي دارد با جلب حمايت افكار عمومي پارلمان را به تصويب اين طرح معطوف سازد.
در نقطه مقابل اوغلو با برخورداري از حمايت جريانهاي مخالف بر خوردار است با تكيه بر مسائل داخلي از جمله فساد اداري و دولتمردان و آزاديهاي اجتماعي سعي در جذب آرا مردم دارد.
در اين ميان يك نقطه اشتراك در تبليغات هر دو نامزد وجود دارد و آن تكيه بر مسائل خارجي است. اوغلو تلاش دارد تا با برجستهسازي نقش دولتمردان تركيه در بحران سوريه و عراق از جمله نزديكي آنها با داعش، اردوغان را فردي مغاير با منافع ملي تركيه معرفي نمايد. تاكيد بر پيامدهاي منفي حمايت تركيه از اخوانالمسلمين از ابعاد اين طراحي است. در نقطه مقابل اردوغان در كنار سفرهاي متعدد به كشورهاي همسايه و احياي رويكرد شرقگرايانه از تحولات غزه به عنوان برگه انتخاباتي بهره ميگيرد. آنچه مردم تركيه به آن تاكيد دارند مخالفت با رژيم صهيونيستي و حمايت از فلسطين است. در طول جنگ اخير غزه اردوغان شديدترين حملات را به صهيونيستها داشته و حتي آنها را به هيتلر تشبيه نموده است. تلاش براي برقراري آتشبس در غزه از ديگر اقدامات اردوغان است.
اين روند در حالي ميا اوغلو و اردوغان ادامه دارد كه گزارشها نشان ميدهد اوغلو از حمايت برخي كشورهاي عربي نيز برخوردار است. كشورهايي كه به دليل نزديكي تركيه به اخوانالمسلمين مصر در يك سال اخير تحريمها و تهديدهاي بسياري عليه آن اعمال كردهاند.
به هر تقدير آنچه در تركيه در حال شكل گرفتن است رقابت شديد ميان دولتمردان كنوني و مخالفان براي كسب كرسي رياست جمهوري است. اين امر زماني بيشتر اهميت دارد كه زمينهها براي افزايش حوزه اختيارات رئيسجمهور فراهم گرديده و ميتواند در ساختار قدرت حرفهاي بسياري براي گفتن داشته باشد. اردوغان هر چند بخت اول رياست جمهوري تركيه است اما به دليل چالشهاي داخلي و نيز برخي رفتارهاي منطقهاي از جمله همگرايي با غرب عليه سوريه و عراق و حتي حمايت از برخي گروههاي تروريستي رياست جمهورياش با ابهامات و اما و اگرهايي همراه ميباشد.
منبع: سیاست روز