حجت الاسلام والمسلمین صدیقی در رابطه با آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی بیان داشت: هر جا که یادی از انسانهای شایسته به میان آید انجا برکات نازل خواهد شد، قطب العارفین آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی از شخصیتهای عرشی، نوری و خودساخته بودند که برای اهل نظر و اهل راه حکم ستاره راهنما را دارند، امام(ره) که خود سرآمد علمای شیعه بودهاند از نفس آمیرزا جواد آقا بهرهها بردهاند.
به گزارش شهدای ایران به نقل از جام جم، حجت الاسلام صدیقی در برنامه ضیافت شبکه قرآن و معارف سیما به توصیف ابعاد وجودی آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی پرداخت، متن صحبت های ایشان به شرح زیر است.
آمیرزا جواد به این رسیده بود که انسان تحفه ای از جانب خداست که باید به سوی او بازگردد
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی هم فقیه بودند و هم اصولی بودند، هم حکیم، ایشان در اخلاق و معرفت جایگاه خاصی دارد و از این نظر ابعاد وجودی ایشان باید مورد توجه قرار بگیرد. پدر ایشان از تجار بزرگ ایران بودند و به همین دلیل به وی ملک التجار می گفتند و لقب پدر نیز باعث شد تا به آمیرزا جواد هم ملکی تبریزی بگویند، پدر آمیرزا جواد یعنی آمیرزا شفیع ملک التجار در اواخر عمرش با عالم برجسته ای روبه رو می شود که این دیدار به کلی ایشان را متحول می کندآمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی در تبریز درس حوزه را آغاز کرد و بعد به نجف رفت و در بعد فقهی از محضر حاج آقا رضا همدانی که در نوع خودش بی نظیر بود بهره مند شد و در درس اصول نیز از صاحب کفایه آخوند خراسانی بهره گرفت در بحث سیر و سلوک و خودسازی و معرفت نفس نیز نزد ملاحسین قلی همدانی بود.
در حقیقت می توان گفت آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی زندگی را جدی گرفته و می دانست و به این مطلب رسیده بود که ابدیت حق است و انسان تحفه ای از جانب خداست که باید به سمت او نیز بازگردد.
تا کفش های فامیلت را که با آن قطع مراوده کرده ای جلوی پایش جفت نکنی به جایی نخواهی رسید
در 2 فراز از حالات این بزرگوار نقل شده است که ایشان به استاد تربیتی و معرفتی اش ملاحسین قلی شوندی درجزینی عرضه می دارد استاد ما مطالب شما را عمل می کنیم اما به جایی نمی رسیم ایشان می گوید شما کی باشید؟ جواد آقا شوکه می شود و با خودش می گوید یعنی ما این همه مدت در محضر استاد هستیم اما ایشان ما را نمی شناسند؟ در هر حال پاسخ استاد را می دهد و می گوید من آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی هستم.
استاد یکی از ملکی ها را نام می برد که آن مرد هم از نظر آمیرزا جواد فرد مرغوبی نبوده، آمیرزا فکر می کند که مشکلش این است که آن مرد با وی نسبتی دارد به همین دلیل در پاسخ استاد خود می گوید بله من از آن ها هستم اما مراوده ای با ایشان ندارم.ملاحسین قلی خان می گوید مشکل شما همین است تا زمانی که کفش های آن ها را جفت نکنی و جلوی پایشان نگذاری به جایی نخواهی رسید.
از فردای آن روز آمیرزا جواد آقا راه را برای مراوده با آن فرد برای خود هموار می کند و به تدریج به جایی می رسد که کفش او را نیز جلوی پایش جفت می کند فامیل که با یکدیگر قطع رابطه کرده بودند وقتی متوجه می شوند که آمیرزا جواد آقا متواضعانه با آن مرد رفت و آمد دارد همه کدورت را کنار گذاشته و باهم آشتی می کنند.بعد این جریان استادش می فرماید حالا نسخه های ما برای تو عملی خواهد شد.
خداوند 4 چیز را در 4 امر مخفی کرده است یکی از این 4 چیز مخفی کردن رضای خدا در پس طاعات است کدام اطاعت است که خدا خوشش می آید این ها از اسرار الهی است گاهی بشر با انجام کاری نیک خود را در وزش نسیم الهی قرار می دهد، گاهی یک تواضع در برابر فامیل انسان را به مقامات بالا می رساند.
باید در مجالس در پایین ترین مکان نشست
یک بار دیگر نیز بیان شده که استاد آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی به او مطرح می کند که تا زمانی که حال شما این است که وقتی به جلسه می آیی در جای برجسته می نشینی وضع همین است و به جایی نخواهی رسید بعد از آن آمیرزا جواد در ساده ترین و پایین ترین مکان می نشست و این یعنی همان سلوک عملی که باید انسان خود را کنار بگذارد تا به درجات معنوی نایل شود از این جا به بعد این مرد خدا با سرعت در مسیر الی الله قدم برمی دارد.
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی در سفر به عالم ماوراء ماده فشارهای زیادی را تحمل می کند
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی گاهی در کتاب اسرار الصلاة خودش را لو داده است در شبی که برات به ایشان داده اند و به عالم دیگر می رود فشار بسیار زیادی را تحمل می کند آن شب ایشان از عالم ماده به ماوراء ماده سفر می کند، ایشان به مرحله فنا و به حقیقت حق رسیده بود، انسان زمانی به این مرتبه خواهد رسید که رنگ خدا بگیرد.
آمیرزا جواد آقا مراحل را طی کرده و به عالم عقل که عالم بی رنگی است رسیده که در این عالم حق را شهود می کند، ایشان واقعا فردی سوخته دل بود و شب هایی پر از گریه داشت و در حقیقت جز افراد بکایی بود.
نزدیک ترین فردی که در محضر امام زمان(عج) نماز می خواندآمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی بود
یکی از علما نقل می کند که من در عالم رؤیا امام زمان(عج) را دیدم که مشغول نماز هستند و عده ای نیز با ایشان نماز می خوانند اما شیخی از همه به ایشان نزدیک تر بود از خواب که بیدار شدم تصمیم گرفتم تا دنبال این شیخ بگردم مشهد و مدرسه های تهران را یک به یک گشتم اما در نهایت در قم پشت در یک حجره دیدم کفشی گذاشته شده است در را باز کردم و گمشده خود را آن جا یافتم ایشان آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی بود.
چیزی در خانه حادث نشده است مکاشفه ای بوده و نحوه جان دادن مرد رباخوار را به شما نشان داده اند
من خودم از آقای اراکی شنیدم که از یکی از شاگردان ایشان نقل می کرد که من برای نماز شب به حیات رفتم تا وضو بگیرم و خود را برای نماز آماده کنم وارد صحن خانه که شدم به یکباره دیدم آن جا دخمه ای کوچک است مردی را خوابانده اند سنگ آسیاب بر روی او قرار داده اند و عده ای با نیزه به جان رگ های او افتاده اند و شکنجه اش می دهند من با دیدن آن صحنه همان جا نشستم و دیگر توان بلند شدن و وضو گرفتن نداشتم بعد از مدتی جانی دوباره گرفتم و وضو گرفتم و به در خانه آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی رفتم ایشان فرمودند چیزی در خانه حادث نشده است مکاشفه ای بوده و نحوه جان دادن مرد رباخوار را به شما نشان داده اند.
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی در حال نماز از دنیا رفت
آیت الله حسن زاده آملی از حاج آقا حسین فاطمی نقل می کنند که می گفت وجود آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی درس بوده واقعیت نیزهمین است که ایشان حرف نمی زدند بلکه همه وجودش سوز بود کسانی هم که نفس ایشان به آن ها خورده است جز ستارگان مراقبه بوده اند که در رأسشان امام راحل(ره) قرار دارد.امام خودشان سرآمد علمای شیعه هستند ولی نفس آمیرزاجواد آقای ملکی تبریزی در امام تأثیر بسزایی داشت.
کتاب المراقبات ایشان که اصلش به عربی است برای برنامه دادن به کسانی است که تاجران آخرت هستند و نمی خواهند عمرشان را به بهای کم بفروشند بلکه عمرشان را به قیمت خواهند فروخت، کتاب اسرارالصلاة ایشان هم برای من از کتاب المراقبه بیشتر جاذبه داشت کتاب دیگر ایشان لقاءالله است که این کتاب پرچم را بر قله معرفت زده است.
از قول آیت الله فهری نقل شده که از آقای فاطمی شنیدم که گفتند یک روز که من از مسافرت آمدم به من اطلاع دادند که نزد آمیرزا جواد آقا برو با دستپاچگی به نزد ایشان رفتم و ایشان در حال نماز و وقتی که الله اکبر گفت از دنیا رفت.
مگر می شود کسی به ما پناه بیاورد و ما به او پناه ندهیم
این جریان را که می خواهم بگویم در حقیقت دوست دارم که مردم از من در این روزهای آخر ماه رمضان و در این سال های آخر عمر به یادگار داشته باشند زیرا در این روزهای آخر ماه رمضان نگران هستم و در همه وجودم حسرت است و امیدوارم که خداوند همه را باهم بخرد و ما را نیز قاطی خوبان قبول کند و از مردم می خواهم با شنیدن این مطلب برایم دعا کنند.
ماجرا از این قرار است که یک روز من در محضر آقای بهجت مطلبی را که از آقای فهری شنیده بودم نقل کردم و وقتی هم که به پایین منبر و در محضر آقای بهجت نشستم ایشان نه انتقادی کردند و نه مطلب را رد نمودند من نقل کردم که ایشان به آقای بهجت گفته بودند که ما با شما رفاقتی داشته ایم با عنایت به آن رفاقت چشمه ای از عنایانی که به شما شده بیان فرمایید.
آقا یکی از عنایات را به ایشان می فرماید و می گویند من یک بار وارد حرم امام رضا(ع) شدم که ضریح باز شد و امام رضا(ع) جلوس فرمودند و مطالبی را به من فرمودند یکی از مطالبی که ایشان به من گفتند این بود که بیان داشتند آیا ممکن است، آیا ممکن است، آیا ممکن است که کسی به ما پناه بیاورد و ما به او پناه ندهیم، صلی الله علیک یا اباالحسن علی بن موسی الرضا...
آمیرزا جواد به این رسیده بود که انسان تحفه ای از جانب خداست که باید به سوی او بازگردد
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی هم فقیه بودند و هم اصولی بودند، هم حکیم، ایشان در اخلاق و معرفت جایگاه خاصی دارد و از این نظر ابعاد وجودی ایشان باید مورد توجه قرار بگیرد. پدر ایشان از تجار بزرگ ایران بودند و به همین دلیل به وی ملک التجار می گفتند و لقب پدر نیز باعث شد تا به آمیرزا جواد هم ملکی تبریزی بگویند، پدر آمیرزا جواد یعنی آمیرزا شفیع ملک التجار در اواخر عمرش با عالم برجسته ای روبه رو می شود که این دیدار به کلی ایشان را متحول می کندآمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی در تبریز درس حوزه را آغاز کرد و بعد به نجف رفت و در بعد فقهی از محضر حاج آقا رضا همدانی که در نوع خودش بی نظیر بود بهره مند شد و در درس اصول نیز از صاحب کفایه آخوند خراسانی بهره گرفت در بحث سیر و سلوک و خودسازی و معرفت نفس نیز نزد ملاحسین قلی همدانی بود.
در حقیقت می توان گفت آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی زندگی را جدی گرفته و می دانست و به این مطلب رسیده بود که ابدیت حق است و انسان تحفه ای از جانب خداست که باید به سمت او نیز بازگردد.
تا کفش های فامیلت را که با آن قطع مراوده کرده ای جلوی پایش جفت نکنی به جایی نخواهی رسید
در 2 فراز از حالات این بزرگوار نقل شده است که ایشان به استاد تربیتی و معرفتی اش ملاحسین قلی شوندی درجزینی عرضه می دارد استاد ما مطالب شما را عمل می کنیم اما به جایی نمی رسیم ایشان می گوید شما کی باشید؟ جواد آقا شوکه می شود و با خودش می گوید یعنی ما این همه مدت در محضر استاد هستیم اما ایشان ما را نمی شناسند؟ در هر حال پاسخ استاد را می دهد و می گوید من آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی هستم.
استاد یکی از ملکی ها را نام می برد که آن مرد هم از نظر آمیرزا جواد فرد مرغوبی نبوده، آمیرزا فکر می کند که مشکلش این است که آن مرد با وی نسبتی دارد به همین دلیل در پاسخ استاد خود می گوید بله من از آن ها هستم اما مراوده ای با ایشان ندارم.ملاحسین قلی خان می گوید مشکل شما همین است تا زمانی که کفش های آن ها را جفت نکنی و جلوی پایشان نگذاری به جایی نخواهی رسید.
از فردای آن روز آمیرزا جواد آقا راه را برای مراوده با آن فرد برای خود هموار می کند و به تدریج به جایی می رسد که کفش او را نیز جلوی پایش جفت می کند فامیل که با یکدیگر قطع رابطه کرده بودند وقتی متوجه می شوند که آمیرزا جواد آقا متواضعانه با آن مرد رفت و آمد دارد همه کدورت را کنار گذاشته و باهم آشتی می کنند.بعد این جریان استادش می فرماید حالا نسخه های ما برای تو عملی خواهد شد.
خداوند 4 چیز را در 4 امر مخفی کرده است یکی از این 4 چیز مخفی کردن رضای خدا در پس طاعات است کدام اطاعت است که خدا خوشش می آید این ها از اسرار الهی است گاهی بشر با انجام کاری نیک خود را در وزش نسیم الهی قرار می دهد، گاهی یک تواضع در برابر فامیل انسان را به مقامات بالا می رساند.
باید در مجالس در پایین ترین مکان نشست
یک بار دیگر نیز بیان شده که استاد آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی به او مطرح می کند که تا زمانی که حال شما این است که وقتی به جلسه می آیی در جای برجسته می نشینی وضع همین است و به جایی نخواهی رسید بعد از آن آمیرزا جواد در ساده ترین و پایین ترین مکان می نشست و این یعنی همان سلوک عملی که باید انسان خود را کنار بگذارد تا به درجات معنوی نایل شود از این جا به بعد این مرد خدا با سرعت در مسیر الی الله قدم برمی دارد.
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی در سفر به عالم ماوراء ماده فشارهای زیادی را تحمل می کند
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی گاهی در کتاب اسرار الصلاة خودش را لو داده است در شبی که برات به ایشان داده اند و به عالم دیگر می رود فشار بسیار زیادی را تحمل می کند آن شب ایشان از عالم ماده به ماوراء ماده سفر می کند، ایشان به مرحله فنا و به حقیقت حق رسیده بود، انسان زمانی به این مرتبه خواهد رسید که رنگ خدا بگیرد.
آمیرزا جواد آقا مراحل را طی کرده و به عالم عقل که عالم بی رنگی است رسیده که در این عالم حق را شهود می کند، ایشان واقعا فردی سوخته دل بود و شب هایی پر از گریه داشت و در حقیقت جز افراد بکایی بود.
نزدیک ترین فردی که در محضر امام زمان(عج) نماز می خواندآمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی بود
یکی از علما نقل می کند که من در عالم رؤیا امام زمان(عج) را دیدم که مشغول نماز هستند و عده ای نیز با ایشان نماز می خوانند اما شیخی از همه به ایشان نزدیک تر بود از خواب که بیدار شدم تصمیم گرفتم تا دنبال این شیخ بگردم مشهد و مدرسه های تهران را یک به یک گشتم اما در نهایت در قم پشت در یک حجره دیدم کفشی گذاشته شده است در را باز کردم و گمشده خود را آن جا یافتم ایشان آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی بود.
چیزی در خانه حادث نشده است مکاشفه ای بوده و نحوه جان دادن مرد رباخوار را به شما نشان داده اند
من خودم از آقای اراکی شنیدم که از یکی از شاگردان ایشان نقل می کرد که من برای نماز شب به حیات رفتم تا وضو بگیرم و خود را برای نماز آماده کنم وارد صحن خانه که شدم به یکباره دیدم آن جا دخمه ای کوچک است مردی را خوابانده اند سنگ آسیاب بر روی او قرار داده اند و عده ای با نیزه به جان رگ های او افتاده اند و شکنجه اش می دهند من با دیدن آن صحنه همان جا نشستم و دیگر توان بلند شدن و وضو گرفتن نداشتم بعد از مدتی جانی دوباره گرفتم و وضو گرفتم و به در خانه آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی رفتم ایشان فرمودند چیزی در خانه حادث نشده است مکاشفه ای بوده و نحوه جان دادن مرد رباخوار را به شما نشان داده اند.
آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی در حال نماز از دنیا رفت
آیت الله حسن زاده آملی از حاج آقا حسین فاطمی نقل می کنند که می گفت وجود آمیرزا جواد آقای ملکی تبریزی درس بوده واقعیت نیزهمین است که ایشان حرف نمی زدند بلکه همه وجودش سوز بود کسانی هم که نفس ایشان به آن ها خورده است جز ستارگان مراقبه بوده اند که در رأسشان امام راحل(ره) قرار دارد.امام خودشان سرآمد علمای شیعه هستند ولی نفس آمیرزاجواد آقای ملکی تبریزی در امام تأثیر بسزایی داشت.
کتاب المراقبات ایشان که اصلش به عربی است برای برنامه دادن به کسانی است که تاجران آخرت هستند و نمی خواهند عمرشان را به بهای کم بفروشند بلکه عمرشان را به قیمت خواهند فروخت، کتاب اسرارالصلاة ایشان هم برای من از کتاب المراقبه بیشتر جاذبه داشت کتاب دیگر ایشان لقاءالله است که این کتاب پرچم را بر قله معرفت زده است.
از قول آیت الله فهری نقل شده که از آقای فاطمی شنیدم که گفتند یک روز که من از مسافرت آمدم به من اطلاع دادند که نزد آمیرزا جواد آقا برو با دستپاچگی به نزد ایشان رفتم و ایشان در حال نماز و وقتی که الله اکبر گفت از دنیا رفت.
مگر می شود کسی به ما پناه بیاورد و ما به او پناه ندهیم
این جریان را که می خواهم بگویم در حقیقت دوست دارم که مردم از من در این روزهای آخر ماه رمضان و در این سال های آخر عمر به یادگار داشته باشند زیرا در این روزهای آخر ماه رمضان نگران هستم و در همه وجودم حسرت است و امیدوارم که خداوند همه را باهم بخرد و ما را نیز قاطی خوبان قبول کند و از مردم می خواهم با شنیدن این مطلب برایم دعا کنند.
ماجرا از این قرار است که یک روز من در محضر آقای بهجت مطلبی را که از آقای فهری شنیده بودم نقل کردم و وقتی هم که به پایین منبر و در محضر آقای بهجت نشستم ایشان نه انتقادی کردند و نه مطلب را رد نمودند من نقل کردم که ایشان به آقای بهجت گفته بودند که ما با شما رفاقتی داشته ایم با عنایت به آن رفاقت چشمه ای از عنایانی که به شما شده بیان فرمایید.
آقا یکی از عنایات را به ایشان می فرماید و می گویند من یک بار وارد حرم امام رضا(ع) شدم که ضریح باز شد و امام رضا(ع) جلوس فرمودند و مطالبی را به من فرمودند یکی از مطالبی که ایشان به من گفتند این بود که بیان داشتند آیا ممکن است، آیا ممکن است، آیا ممکن است که کسی به ما پناه بیاورد و ما به او پناه ندهیم، صلی الله علیک یا اباالحسن علی بن موسی الرضا...