طي ماه‌هاي اخير جريان رسانه‌اي وابسته به طيف دوم‌خرداد در عملياتي تئوريزه شده و هماهنگ در پي آن است تا با انجام مصاحبه‌هاي مختلف با عوامل گروهك غيرقانوني نهضت آزادي، فعاليت سياسي اعضاي اين گروه سياسي را موجه جلوه داده و بار ديگر به عنوان يكي از دسته‌هاي سياسي آن را در فضاي سياسي- انتخاباتي كشور مطرح كند.
به گزارش شهدای ایران،به عنوان نمونه روزنامه آرمان در گفت‌وگوي خود در فروردين امسال با ابراهيم يزدي دبير كل اين حزب از قول وي با حمله به جمهوريت نظام مي‌نويسد: «به هر حال انقلاب ما منجر به تأسيس جمهوري اسلامي شد. دو ركن جمهوريت و اسلاميت مدنظر قرار گرفت. بارها گفتيم نگران اسلاميت نظام نيستيم، چون اسلام ۱۴۰۰ سال سابقه در كشور دارد و در اين سال‌ها انواع و اقسام با بحران‌هايي روبه‌رو بوده است. اسلام بخشي از هويت ماست و كسي نمي‌تواند آن را از بين ببرد اما من نگران نهال جمهوريت هستم. ما با انتخاب جمهوري اسلامي و قبول اصل حاكميت ملت در واقع دموكراسي را پذيرفتيم اما بارها گفتيم كه دموكراسي يادگرفتي است نه صادركردني و نه وارد كردني است بلكه تنها يادگرفتني است.»
همين روزنامه در يازدهم تيرماه هم به گفت‌وگوي تفصيلي با يزدي نشسته و عكس يزدي را در صفحه نخست خود قرار داده است.
ابراهيم يزدي در اين گفتوگو با وجود حمايت ضمني از دولت و حتي بيان اين مهم كه نسبت به آينده دولت روحاني اميدوار است، انتقادات و كنايه‌هايي را نسبت به دولت و شخص رئيس‌جمهور مطرح مي‌كند كه به روشني مي‌تواند بيانگر رويكرد عمومي اصلاح‌طلبان در يك سال گذشته در قبال دولتي باشد كه در ابتداي راه خود را حامي آن مي‌دانستند.
ناراحتي يزدي از دولت تدبير و اميد
يزدي در بخشي از اين گفتوگو با انتقاد از عملكرد دولت با اشاره به برخي بي‌قانوني‌ها در دولت احمدي‌نژاد، معتقد است اين بي‌قانوني‌ها در دولت روحاني نيز برخلاف ادعاهاي بسيار ادامه دارد. يزدي مي‌گويد: «بايد ببينيم آقاي روحاني تا چه حد موفق شده است خودش در چارچوب قانون عمل كند. من نمي‌توانم نمونه‌اي را بيان كنم. اگر منصفانه قضاوت كنيم آقاي روحاني كاري نكرده است كه قانون به او اجازه نمي‌داده است بلكه برعكس كار‌هايي را قانون به رئيس‌جمهور اجازه مي‌دهد ولي ايشان از تمام اختيارات قانوني خود استفاده نكرده‌اند اما درباره روي ديگر سكه بايد بگويم تخلفات قانوني همچنان رايج است. الان وارد مصاديق و نمونه‌ها نمي‌شوم و كلي عرض مي‌كنم.»
يزدي در بخش ديگري از اظهاراتش با گلايه از بي‌توجهي روحاني به نظرات نخبگان و اقتصاددانان، مي‌گويد: «در 3 نامه به آقاي احمدي‌نژاد هشدار داده بودند، توجهي نشد و نظراتشان مورد توجه قرار نگرفت. انتظار و توقع اين بود كه آقاي روحاني آنان را به رايزني براي اصلاح اقتصاد دعوت مي‌كردند.»
با دقت در بخش‌هايي از صحبت‌هاي ابراهيم يزدي به روشني درمي‌يابيم كه او و ديگر دوستان هم‌نظرش در نهضت آزادي چندان دل خوشي از عملكرد و رويه معتدل دولت ندارند و ترجيح مي‌دهند از هر فرصتي براي به افراط كشاندن دولت و مملكت استفاده كنند.
ايسنا هم از قافله عقب نمي‌ماند
فارغ از انتقاداتي كه ابراهيم يزدي در اين مصاحبه عليه روحاني و دولت يازدهم بيان مي‌كند، مي‌توان هدف اصلي را همان احياي فعاليت‌هاي
سياسي – اجتماعي نهضت آزادي دانست، به گونه‌اي كه خبرگزاري دولتي ايسنا هم در گفت‌وگويي تفصيلي با همين فرد به نحوه فعاليت‌هاي اين گروهك مي‌پردازد، البته قبح‌زدايي براي رسانه‌اي كردن فعاليت‌هاي منسوبين به نهضت آزادي موارد مشابه فراواني دارد به گونه‌اي كه خبرگزاري دولتي ايسنا هم اخيراً در گفت‌وگويي تفصيلي با دبير كل اين گروهك پرداخته و در آن سعي كرده تا اين دسته غيرقانوني را به عنوان يكي از گروه‌هاي مهم و اثرگذار تاريخ انقلاب اسلامي به ذهن مخاطب القا كند.
همچنين ايسنا در مصاحبه خود با ابراهيم يزدي كه با تيتر «ابراهيم يزدي: مقاومت تندروها محكوم به شكست است» منتشر كرده، از يكسو كوشيده تا وي را به‌عنوان يك سياستمدار معتدل و بي‌طرف نشان دهد و از سوي ديگر تلاش كرده است حملات وي به سايرين را ذيل عنوان «افراطي» خواندن ديگران مطرح كند.
در بخشي از اين مصاحبه آمده است: ابراهيم يزدي، دولت يازدهم را فرآورده تغييرات و تحولات دروني جامعه بعد از تجربه دردناك اقتدارگرايي در دولت قبل و فراگيرشدن جنبش اصلاحات دانست و تأكيد كرد كه مقاومت تندروها امري «واقعي» و «قابل فهم» و به همان اندازه، «محكوم به شكست» است.
. . . اين فعال باسابقه سياسي در گفتوگو با ايسنا، در ارزيابي خود از چشم‌انداز فضاي سياسي كشور گفت: فضاي سياسي كشور همچنان متلاطم است و ادامه اين تلاطم، يكي از موانع عمده بر سر راه توسعه همه‌جانبه و آن چيزي است كه در سند چشم‌انداز 20 ساله تعريف شده است.
وي با بيان اينكه «تندروي و افراطي‌گري نيز به اندازه اصلاح‌گري پديده‌اي طبيعي، درون‌زا، واقعي و محصول انقلاب‌هاست»، خاطرنشان كرد: در تمام انقلاب‌هاي دنيا پديده فانتزي انقلابي شناخته شده است. آنچه در مورد ايران تاحدودي غيرعادي به نظر مي‌رسد، ادامه تندروي‌ها و افراطي‌گري‌ها پس از گذشت 36 سال از پيروزي انقلاب است.
احياي نهضت آزادي در زمان اصلاحات
البته احياي دوباره نهضت آزادي تنها در شرايط كنوني اتفاق نيفتاده و در گذشته هم نمونه براي آن مي‌توان ذكر كرد، با شكل‌گيري دولت اصلاحات هم تلاش‌هاي بسيار گسترده و فراگير صورت گرفت تا فعاليت افراد منسوب به اين گروهك شكل قانوني به خود گرفته و در نهايت اين دسته سياسي غيرقانوني بتواند مانند سالهاي ابتداي انقلاب در تحولات سياسي - اجتماعي نقش‌آفريني كند. راديو فردا هم در گزارشي به زاويه پيدا كردن نهضت آزادي با انقلاب اسلامي در سالهاي اول پيروزي انقلاب مي‌پردازد و از دوم خرداد به عنوان فرصتي براي حيات دوباره اين جريان ياد مي‌كند.
در گزارش راديو فردا آمده است: «نهضت آزادي با پيروزي انقلاب در بهمن ۱۳۵۷ و تشكيل دولت موقت توسط دبيركل نهضت آزادي، مهندس بازرگان، به دولت راه يافت اما با استعفاي دولت در آبان ۱۳۵۸ گروهي از فعالان نهضت از آن جدا شدند.»
راديو فردا در بخش ديگري از گزارش خود به همسويي اصلاح‌طلبان و گروهك نهضت آزادي اشاره كرده و آورده است: «با وقوع دوم خرداد ۱۳۷۶، اگرچه دفتر اين حزب با حضور جوانان رونق جديدي يافته بود اما تا سالهاي آغازين دهه ۱۳۸۰ شمسي شروع به عضو‌گيري نكرد.»
اين راديو در ادامه و بدون اشاره به فعاليت‌هاي براندازانه نهضت آزادي در جريان فتنه ۸۸ افزود: «اين روز‌ها نهضت آزادي با فشار وزارت اطلاعات مجبور به توقف روند فعاليت شده است.»
نظر حضرت امام در مورد نهضت آزادي
اختصاص تريبون رسانه‌هاي وابسته به طيف دوم خرداد براي مصاحبه با ابراهيم يزدي در حالي به صورت متراكم و هدفمند انجام مي‌شود كه امام خميني(ره) در بهمن سال 1366 طي نامه‌اي به «محتشمي‌پور» وزير وقت كشور، تكليف گروهك مذكور را مشخص كرده است:
«در موضوع نهضت به اصطلاح آزادى مسائل فراوانى است كه بررسى آن محتاج به وقت زياد است. آنچه بايد اجمالاً گفت، آن است كه پرونده اين نهضت و همين طور عملكرد آن در دولتِ موقتِ اولِ انقلاب شهادت مىدهد كه نهضت به اصطلاح آزادى طرفدار جدى وابستگى كشور ايران به امريكاست و در اين باره از هيچ كوششى فروگذار نكرده است و حمل به صحت اگر داشته باشد، آن است كه شايد امريكاى جهانخوار را كه هر چه بدبختى ملت مظلوم ايران و ساير ملت‌هاى تحت سلطه او دارند از ستمكارى او است، بهتر از شوروى ملحد مىدانند و اين از اشتباهات آنهاست.
در هر صورت، به حسب اين پرونده‌‌هاى قطور و نيز ملاقات‌هاى مكرر اعضاى نهضت، چه در منازل خودشان و چه در سفارت امريكا و به حسب آنچه من مشاهده كردم از انحرافات آنها كه اگر خداى متعال عنايت نفرموده بود و مدتى در حكومت موقت باقيمانده بودند ملت‌هاى مظلوم به ويژه ملت عزيز ما اكنون در زير چنگال امريكا و مستشاران او دست و پا مىزدند و اسلام عزيز چنان سيلى از اين ستمكاران مىخورد كه قرن‌ها سر بلند نمىكرد و به حسب امور بسيار ديگر، نهضت به اصطلاح آزادى صلاحيت براى هيچ امرى از امور دولتى يا قانونگذارى يا قضايى را ندارند و ضرر آنها، به اعتبار آنكه متظاهر به اسلام هستند و با اين حربه جوانان عزيز ما را منحرف خواهند كرد و نيز با دخالت بي‌مورد در تفسير قرآن كريم و احاديث شريفه و تأويل‌هاى جاهلانه موجب فساد عظيم ممكن است بشوند، از ضرر گروهك‌هاى ديگر، حتى منافقين (اين فرزندان عزيز مهندس بازرگان) بيشتر و بالاتر است. ( روح‌الله الموسوي‌الخمينى صحيفه امام، جلد 21، صفحات 481 و 482)
نظر هاشمي در مورد گروهك غير قانوني
بدون شك اين نظر امام(ره) درباره نهضت آزادي فقط محصول عملكرد آنان در سالهاي پس از انقلاب نيست. به نظر مي‌رسد امام نه تنها خطر آنها را از سازمان منافقين بيشتر مي‌دانستند بلكه ضرر و خطر آنها را از رژيم شاه نيز بيشتر مي‌دانستند. چنانكه آقاي هاشمي‌رفسنجاني در مصاحبه با صادق زيباكلام در كتاب «هاشمي بدون روتوش» به اين نكته اشاره مي‌كند: «ايشان (امام خميني) قبلاً هم به نهضت آزادي خيلي اعتقادي نداشتند. قبل از اينكه ايشان تبعيد شوند، مهندس بازرگان سخنراني‌هايي مي‌كرد و در اين سخنراني‌ها يك نوآوري‌هايي داشت. حرف‌هاي تازه‌اي در مسائل وحي و بعثت و معجزات و غيره مي‌گفت. امام اينها را نمي‌پسنديدند. يكبار به من گفتند كه ما بايد اول مسائل اينها را حل كنيم، بعد سراغ مسائل ديگر برويم چون اينها افكار مردم را خراب مي‌كنند.» (هاشمي بدون روتوش- ص ۷۵ و۷۶).
منبع: جوان
همين روزنامه در يازدهم تيرماه هم به گفت‌وگوي تفصيلي با يزدي نشسته و عكس يزدي را در صفحه نخست خود قرار داده است.
ابراهيم يزدي در اين گفتوگو با وجود حمايت ضمني از دولت و حتي بيان اين مهم كه نسبت به آينده دولت روحاني اميدوار است، انتقادات و كنايه‌هايي را نسبت به دولت و شخص رئيس‌جمهور مطرح مي‌كند كه به روشني مي‌تواند بيانگر رويكرد عمومي اصلاح‌طلبان در يك سال گذشته در قبال دولتي باشد كه در ابتداي راه خود را حامي آن مي‌دانستند.
ناراحتي يزدي از دولت تدبير و اميد
يزدي در بخشي از اين گفتوگو با انتقاد از عملكرد دولت با اشاره به برخي بي‌قانوني‌ها در دولت احمدي‌نژاد، معتقد است اين بي‌قانوني‌ها در دولت روحاني نيز برخلاف ادعاهاي بسيار ادامه دارد. يزدي مي‌گويد: «بايد ببينيم آقاي روحاني تا چه حد موفق شده است خودش در چارچوب قانون عمل كند. من نمي‌توانم نمونه‌اي را بيان كنم. اگر منصفانه قضاوت كنيم آقاي روحاني كاري نكرده است كه قانون به او اجازه نمي‌داده است بلكه برعكس كار‌هايي را قانون به رئيس‌جمهور اجازه مي‌دهد ولي ايشان از تمام اختيارات قانوني خود استفاده نكرده‌اند اما درباره روي ديگر سكه بايد بگويم تخلفات قانوني همچنان رايج است. الان وارد مصاديق و نمونه‌ها نمي‌شوم و كلي عرض مي‌كنم.»
يزدي در بخش ديگري از اظهاراتش با گلايه از بي‌توجهي روحاني به نظرات نخبگان و اقتصاددانان، مي‌گويد: «در 3 نامه به آقاي احمدي‌نژاد هشدار داده بودند، توجهي نشد و نظراتشان مورد توجه قرار نگرفت. انتظار و توقع اين بود كه آقاي روحاني آنان را به رايزني براي اصلاح اقتصاد دعوت مي‌كردند.»
با دقت در بخش‌هايي از صحبت‌هاي ابراهيم يزدي به روشني درمي‌يابيم كه او و ديگر دوستان هم‌نظرش در نهضت آزادي چندان دل خوشي از عملكرد و رويه معتدل دولت ندارند و ترجيح مي‌دهند از هر فرصتي براي به افراط كشاندن دولت و مملكت استفاده كنند.
ايسنا هم از قافله عقب نمي‌ماند
فارغ از انتقاداتي كه ابراهيم يزدي در اين مصاحبه عليه روحاني و دولت يازدهم بيان مي‌كند، مي‌توان هدف اصلي را همان احياي فعاليت‌هاي
سياسي – اجتماعي نهضت آزادي دانست، به گونه‌اي كه خبرگزاري دولتي ايسنا هم در گفت‌وگويي تفصيلي با همين فرد به نحوه فعاليت‌هاي اين گروهك مي‌پردازد، البته قبح‌زدايي براي رسانه‌اي كردن فعاليت‌هاي منسوبين به نهضت آزادي موارد مشابه فراواني دارد به گونه‌اي كه خبرگزاري دولتي ايسنا هم اخيراً در گفت‌وگويي تفصيلي با دبير كل اين گروهك پرداخته و در آن سعي كرده تا اين دسته غيرقانوني را به عنوان يكي از گروه‌هاي مهم و اثرگذار تاريخ انقلاب اسلامي به ذهن مخاطب القا كند.
همچنين ايسنا در مصاحبه خود با ابراهيم يزدي كه با تيتر «ابراهيم يزدي: مقاومت تندروها محكوم به شكست است» منتشر كرده، از يكسو كوشيده تا وي را به‌عنوان يك سياستمدار معتدل و بي‌طرف نشان دهد و از سوي ديگر تلاش كرده است حملات وي به سايرين را ذيل عنوان «افراطي» خواندن ديگران مطرح كند.
در بخشي از اين مصاحبه آمده است: ابراهيم يزدي، دولت يازدهم را فرآورده تغييرات و تحولات دروني جامعه بعد از تجربه دردناك اقتدارگرايي در دولت قبل و فراگيرشدن جنبش اصلاحات دانست و تأكيد كرد كه مقاومت تندروها امري «واقعي» و «قابل فهم» و به همان اندازه، «محكوم به شكست» است.
. . . اين فعال باسابقه سياسي در گفتوگو با ايسنا، در ارزيابي خود از چشم‌انداز فضاي سياسي كشور گفت: فضاي سياسي كشور همچنان متلاطم است و ادامه اين تلاطم، يكي از موانع عمده بر سر راه توسعه همه‌جانبه و آن چيزي است كه در سند چشم‌انداز 20 ساله تعريف شده است.
وي با بيان اينكه «تندروي و افراطي‌گري نيز به اندازه اصلاح‌گري پديده‌اي طبيعي، درون‌زا، واقعي و محصول انقلاب‌هاست»، خاطرنشان كرد: در تمام انقلاب‌هاي دنيا پديده فانتزي انقلابي شناخته شده است. آنچه در مورد ايران تاحدودي غيرعادي به نظر مي‌رسد، ادامه تندروي‌ها و افراطي‌گري‌ها پس از گذشت 36 سال از پيروزي انقلاب است.
احياي نهضت آزادي در زمان اصلاحات
البته احياي دوباره نهضت آزادي تنها در شرايط كنوني اتفاق نيفتاده و در گذشته هم نمونه براي آن مي‌توان ذكر كرد، با شكل‌گيري دولت اصلاحات هم تلاش‌هاي بسيار گسترده و فراگير صورت گرفت تا فعاليت افراد منسوب به اين گروهك شكل قانوني به خود گرفته و در نهايت اين دسته سياسي غيرقانوني بتواند مانند سالهاي ابتداي انقلاب در تحولات سياسي - اجتماعي نقش‌آفريني كند. راديو فردا هم در گزارشي به زاويه پيدا كردن نهضت آزادي با انقلاب اسلامي در سالهاي اول پيروزي انقلاب مي‌پردازد و از دوم خرداد به عنوان فرصتي براي حيات دوباره اين جريان ياد مي‌كند.
در گزارش راديو فردا آمده است: «نهضت آزادي با پيروزي انقلاب در بهمن ۱۳۵۷ و تشكيل دولت موقت توسط دبيركل نهضت آزادي، مهندس بازرگان، به دولت راه يافت اما با استعفاي دولت در آبان ۱۳۵۸ گروهي از فعالان نهضت از آن جدا شدند.»
راديو فردا در بخش ديگري از گزارش خود به همسويي اصلاح‌طلبان و گروهك نهضت آزادي اشاره كرده و آورده است: «با وقوع دوم خرداد ۱۳۷۶، اگرچه دفتر اين حزب با حضور جوانان رونق جديدي يافته بود اما تا سالهاي آغازين دهه ۱۳۸۰ شمسي شروع به عضو‌گيري نكرد.»
اين راديو در ادامه و بدون اشاره به فعاليت‌هاي براندازانه نهضت آزادي در جريان فتنه ۸۸ افزود: «اين روز‌ها نهضت آزادي با فشار وزارت اطلاعات مجبور به توقف روند فعاليت شده است.»
نظر حضرت امام در مورد نهضت آزادي
اختصاص تريبون رسانه‌هاي وابسته به طيف دوم خرداد براي مصاحبه با ابراهيم يزدي در حالي به صورت متراكم و هدفمند انجام مي‌شود كه امام خميني(ره) در بهمن سال 1366 طي نامه‌اي به «محتشمي‌پور» وزير وقت كشور، تكليف گروهك مذكور را مشخص كرده است:
«در موضوع نهضت به اصطلاح آزادى مسائل فراوانى است كه بررسى آن محتاج به وقت زياد است. آنچه بايد اجمالاً گفت، آن است كه پرونده اين نهضت و همين طور عملكرد آن در دولتِ موقتِ اولِ انقلاب شهادت مىدهد كه نهضت به اصطلاح آزادى طرفدار جدى وابستگى كشور ايران به امريكاست و در اين باره از هيچ كوششى فروگذار نكرده است و حمل به صحت اگر داشته باشد، آن است كه شايد امريكاى جهانخوار را كه هر چه بدبختى ملت مظلوم ايران و ساير ملت‌هاى تحت سلطه او دارند از ستمكارى او است، بهتر از شوروى ملحد مىدانند و اين از اشتباهات آنهاست.
در هر صورت، به حسب اين پرونده‌‌هاى قطور و نيز ملاقات‌هاى مكرر اعضاى نهضت، چه در منازل خودشان و چه در سفارت امريكا و به حسب آنچه من مشاهده كردم از انحرافات آنها كه اگر خداى متعال عنايت نفرموده بود و مدتى در حكومت موقت باقيمانده بودند ملت‌هاى مظلوم به ويژه ملت عزيز ما اكنون در زير چنگال امريكا و مستشاران او دست و پا مىزدند و اسلام عزيز چنان سيلى از اين ستمكاران مىخورد كه قرن‌ها سر بلند نمىكرد و به حسب امور بسيار ديگر، نهضت به اصطلاح آزادى صلاحيت براى هيچ امرى از امور دولتى يا قانونگذارى يا قضايى را ندارند و ضرر آنها، به اعتبار آنكه متظاهر به اسلام هستند و با اين حربه جوانان عزيز ما را منحرف خواهند كرد و نيز با دخالت بي‌مورد در تفسير قرآن كريم و احاديث شريفه و تأويل‌هاى جاهلانه موجب فساد عظيم ممكن است بشوند، از ضرر گروهك‌هاى ديگر، حتى منافقين (اين فرزندان عزيز مهندس بازرگان) بيشتر و بالاتر است. ( روح‌الله الموسوي‌الخمينى صحيفه امام، جلد 21، صفحات 481 و 482)
نظر هاشمي در مورد گروهك غير قانوني
بدون شك اين نظر امام(ره) درباره نهضت آزادي فقط محصول عملكرد آنان در سالهاي پس از انقلاب نيست. به نظر مي‌رسد امام نه تنها خطر آنها را از سازمان منافقين بيشتر مي‌دانستند بلكه ضرر و خطر آنها را از رژيم شاه نيز بيشتر مي‌دانستند. چنانكه آقاي هاشمي‌رفسنجاني در مصاحبه با صادق زيباكلام در كتاب «هاشمي بدون روتوش» به اين نكته اشاره مي‌كند: «ايشان (امام خميني) قبلاً هم به نهضت آزادي خيلي اعتقادي نداشتند. قبل از اينكه ايشان تبعيد شوند، مهندس بازرگان سخنراني‌هايي مي‌كرد و در اين سخنراني‌ها يك نوآوري‌هايي داشت. حرف‌هاي تازه‌اي در مسائل وحي و بعثت و معجزات و غيره مي‌گفت. امام اينها را نمي‌پسنديدند. يكبار به من گفتند كه ما بايد اول مسائل اينها را حل كنيم، بعد سراغ مسائل ديگر برويم چون اينها افكار مردم را خراب مي‌كنند.» (هاشمي بدون روتوش- ص ۷۵ و۷۶).
منبع: جوان
