گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران منتشر شد و در آن تأکید شده ایران ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد خود را از ۲۰۹ کیلو به ۳۸ کیلو کاهش داده است.
شهدای ایران: گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران منتشر شد.
در این گزارش آمده است که آژانس در سایت پارچین فعالیتهای ساخت و ساز مشاهده کرده و درخواست بازرسی از آن را مطرح کرده است.
همچنین آژانس تأکید کرده است که ایران به توافق هستهای خود با گروه 1+5 پایبند بوده است.
متن کامل توافق بهشرح زیر است:
اجرای توافق پادمانهای انپیتی و مفاد مرتبط با قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیرکل
تحولات اصلی
ــ ایران هفت اقدام عملی را که با آژانس در فوریه 2014 برای چارچوب همکاری موافقت کرده بود، اجرایی کرده و آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده ایران است.
ــ در ارتباط با چارچوب همکاری، ایران و آژانس در تاریخ 20 می 2014 [30 اردیبهشت ماه] در خصوص 5 اقدام عملی دیگر به توافق رسیدند تا توسط ایران در مرحله بعد تا تاریخ 25 آگوست 2014 [3 شهریور ماه] به اجرا درآید.
ــ آژانس به بازدید و راستی آزمایی در خصوص اقدامات هستهای مرتبط با برنامه اقدام مشترک [توافق ژنو] ادامه داده است.
ــ از زمانی که توافق ژنو بسته شده است ایران هگزا کلرید اورانیوم را بالای 5 درصد در هیچکدام از تأسیساتهای اعلام شده خود غنیسازی نکرده است. در نتیجه رقیقسازی و تبدیلی که در همان مدت انجام شده است، ذخیره هگزا فلورید اورانیوم 20 درصد ایران از 209.1 کیلوگرم به 38.4 کیلوگرم کاهش داده است.
ــ غنیسازی هگزا فلورید اورانیوم تا 5 درصد به همان میزان که در گزارش قبلی مدیرکل ذکر شده، ادامه یافته است. هیچ سانتریفیوژ آیآرــ2 یا آیآرــ1 در تأسیسات غنیسازی سوخت (نطنز)، تأسیسات غنیسازی سوخت فردو یا تأسیسات غنیسازی آزمایشی سوخت (منطقه تولید) نصب نشده است. مقدار مواد هستهای که بهصورت هگزا فلورید اورانیوم 5 درصد باقی مانده 8475 کیلوگرم است.
ــ هیچ تجهیزات بزرگ دیگری در رآکتور آیآرــ40 نصب نشده است و هیچ تولید و تست سوختی برای این رآکتور انجام نشده است.
ــ دسترسی مدیریت شده آژانس برای کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره ادامه خواهد داشت.
الف. مقدمه
1. این گزارش از جانب دبیرکل به شورای حکام و همچنین شورای امنیت، درباره اجرای پادمانهای پیمان منع اشاعه هستهای و نیز قیود مربوطه در قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران، ارائه میشود. این گزارش اطلاعاتی درباره اجرای تمهیدات مندرج در "بیانیه مشترک چارچوب همکاری" (چارچوب همکاری) و نیز برنامه اقدام مشترک ارائه میکند. این گزارش همچنین شامل ضمیمهای درباره اطلاعات بهروزرسانی شده درباره اجرای "تمهیدات داوطلبانه" است که ایران در ارتباط با برنامه اقدام مشترک بهعهده گرفته است.
2. شورای امنیت تأیید کرده است که اقدامات خواسته شده از جانب شورای حکام که در قطعنامههای آن اعلام شده برای ایران الزامآور است. قیود مربوطه قطعنامههای اعلام شده شورای امنیت بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل اتخاذ شده و در تطابق با مفاد آن قطعنامهها، اجباری هستند. برای نیل به اطمینان جامعه بینالملل درباره ماهیت کاملاً صلحآمیز برنامه هستهای ایران اجرای کامل تعهدات این کشور ضروری است.
3. همانگونه که پیشتر نیز اشاره شده است، در 11 نوامبر 2013 [20 آبان 92] آژانس و ایران "بیانیه مشترک چارچوب همکاری" را امضا کردند. در چارچوب همکاری، آژانس و ایران موافقت کردند که همکاری بیشتری را در حوزه فعالیتهای بازرسی آژانس انجام دهند تا تمام مسائل گذشته و کنونی را حل کنند، و اینکه این نوع اقدامات را بهصورت گام به گام انجام دهند.
4. همانگونه که پیشتر نیز گزارش شده است، در تحولی دیگر، در 24 نوامبر 2013 [3 آذر ماه 92] چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا درباره برنامه اقدام مشترک با ایران به توافق رسیدند. برنامه اقدام مشترک، علاوه بر موضوعات دیگر، اعلام میکند که "هدف این مذاکرات دستیابی به راهحل جامع بلندمدت با توافق دوجانبه است که صلحآمیز بودن انحصاری برنامه هستهای ایران را تضمین میکند." بر اساس برنامه اقدام مشترک، که از 20 ژانویه 2014 [30 دی ماه 92]، اجرایی شده است، گام اول زمانمند (ششماهه) بوده و با رضایت طرفین قابل تمدید میباشد. همانگونه که توسط گروه 3+3 [گروه 1+5] و ایران درخواست شده، و به تصویب شورای حکام رسیده، آژانس بازرسیهای هستهای مربوطه و نیز بررسیها را در ارتباط با برنامه اقدام مشترک، انجام میدهد، [این بازرسیها] شامل فعالیتهایی علاوه بر آنهایی هستند که قبلاً بر اساس توافقنامه پادمانی ایران و قیود مربوطه قطعنامههای شورای امنیت انجام میگرفتند.
5. این گزارش به تحولات صورت گرفته پس از گزارش قبلی دبیرکل و نیز مسائل بلندمدتتر میپردازد.
ب. شفافسازی مسایل حلنشده
6. شورای حکام، در قطعنامه نوامبر 2011 (GOV/2011/69)، تأکید کرده است که ایران و آژانس باید گفتوگوهای خود را با هدف حل و فصل فوری تمام مسائل ماهوی برجسته بهمنظور شفافسازی مسائلی شامل دسترسی به تمام اطلاعات، اسناد، سایتها، مواد و پرسنل مربوطه در ایران، تشدید کنند. شورای حکام در قطعنامه سپتامبر 2012 (GOV/2012/50) تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواستهای آژانس با هدف حل و فصل تمام مسائل مهم بهمنظور احیای اعتماد بینالمللی در ماهیت کاملاً صلحآمیز برنامه هستهای ایران، ضروری و فوری است.
7. همانگونه که قبلاً گزارش شده است، ایران بر اساس چارچوب همکاری شش تمهید عملی اولیه را در دوره ششماهه مشخص شده اجرا کرد. از زمان گزارش قبلی دبیرکل و همانگونه که توسط آژانس درخواست شده است، ایران شفافسازی بیشتری را درباره برخی از اطلاعات که قبلاً به آژانس و در ارتباط با اجرای این تمهیدات عملی اولیه ارائه کرده بود، فراهم کرده است. این شفافسازیها شامل اطلاعات طراحی مقدماتی برای یک رآکتور تحقیقاتی است. آژانس بر اساس تحلیل اطلاعات ارائه شده توسط ایران، با هیچگونه مسأله مهمی در ارتباط با این اطلاعات مواجه نشده است.
8. در موضوع چارچوب همکاری، ایران هفت گام عملی مورد توافق با آژانس در 9 فوریه 2014 [20 بهمن ماه 92]، را انجام داده است که عبارتند از:
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین درباره معدن ساغند در یزد (6 می 2014 [16 اردیبهشت ماه]) و دسترسی مدیریت شده به آن.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین به کارخانه تغلیظ اردکان و دسترسی مدیریت شده به آن.
* تکمیل پرسشنامه اطلاعات طراحی (12 فوریه 2014 [23 بهمن ماه 92]) برای رآکتور IR-40 و بهدرخواست آژانس، ارائه توضیحات درباره برخی اطلاعات مشخص در این پرسشنامه (29 مارس 2014 [9 فروردین ماه]).
* توافق با آژانس درباره تمهیدات پادمانی برای رآکتور IR-40.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین درباره مرکز لیزر لشگرآباد و ترتیب دادن بازرسی فنی آژانس از این مرکز (12 مارس 2014 [21 اسفند ماه 92]).
* ارائه اطلاعات درباره مواد اولیهای که به ترکیب و خلوص مناسب برای تولید سوخت یا غنیسازی و تبدیل به ایزوتوپ نرسیده است. اطلاعات شامل واردات این مواد و نیز استخراج اورانیوم از فسفات توسط ایران میباشد (در نامهای بهتاریخ 29 آوریل 2014 [9 اردیبهشت ماه]).
* ارائه اطلاعات و توضیحات به آژانس بهمنظور دستیابی به نیاز و یا درخواستنامه اظهارشده ایران برای توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر (Exploding bridge wire detonator).
آژانس تأیید میکند که ایران هفت گام عملی را اجرا کرده و آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده توسط این کشور است.
9. آژانس در زمان دیدارهای فنی با تهران در 26 آوریل 2014 [6 اردیبهشت ماه] و 12 می 2014 [22 اردیبهشت ماه]، پیشنهادهایی را برای تمهیدات عملی مرتبط با چارچوب همکاری ارائه کرد. آژانس و ایران در یک نشست فنی در 20 می 2014 [30 اردیبهشت ماه]، روی پنج گام عملی دیگر که تا 25 آگوست 2014 [3 شهریور ماه] توسط ایران پیاده میشوند توافق کردند، این تمهیدات عملی عبارتند از:
* تبادل اطلاعات با آژانس با توجه به اتهامات مرتبط با بهکارگیری مواد منفجره قوی، شامل اجرای آزمایشات گسترده مواد انفجاری قوی در ایران.
* ارائه اطلاعات و توضیحات مورد توافق طرفین در ارتباط با مطالعات انجام گرفته و/یا مطالب منتشر شده در ایران در مورد انتقال نوترون و مدلسازیها و محاسبات مربوطه و ادعای بهکارگیری آنها در مواد فشرده شده.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین درباره مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ و ترتیب دادن بازدید فنی از آنها.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین و نیز دسترسی مدیریت شده به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای روتر سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیرهسازی.
* اجرای رهیافتهای پادمان درباره رآکتور IR-40.
ج. تأسیسات اعلامشده بر اساس توافقنامه پادمانی ایران
10. ایران بر اساس توافقنامه پادمان 18 تأسیسات هستهای و 9 مکان خارج از تأسیسات که مواد هستهای در آنها به صورت مرسوم مورد استفاده قرار میگیرند، را اعلام کرده است. با توجه به اینکه برخی ازفعالیتهای ایران در بعضی تأسیسات در تضاد با قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت قرار دارند، همانگونه که در پایین گفته شده است، آژانس به بررسی عدم انحراف مواد اعلام شده در این تأسیسات و اماکن خارج از تأسیسات ادامه میدهد.
د. فعالیتهای مرتبط با غنیسازی
11. ایران برخلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت، فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود در تأسیسات اعلام شدهای که در زیر به آنها اشاره خواهد شد را تعلیق نکرده است. علیرغم این، ایران از تاریخ 20 ژانویه 2014 اقدام به تولید UF6 غنیشده تا 5 درصد U-235نکرده است، ضمن اینکه ایران کاهش ذخائر UF6 غنیشده به اورانیوم 235 با غنای 20 درصد را ادامه داده است. تمامی فعالیتهای مرتبط با غنیسازی ایران تحت پادمانهای آژانس هستند و تمام مواد هستهای، آبشارهای نصبشده و ایستگاههای تغذیه و تخلیه اورانیوم در این تاسیسات مشمول اقدامات نظارت وکنترل (محدودسازی) آژانس هستند.
12. ایران اعلام کرده است که هدف از غنی سازی هگزافلوراید اورانیوم (UF6) به اورانیومِ235 (U-235) با غنای 5 درصد، تولید سوخت برای تاسیسات هستهایایش است؛ ایران همچنین اظهار کرده هدف از غنی سازی هگزافلوراید اورانیوم (UF6) به اورانیوم 235 با غنای 20 درصد تولید سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی است.
13. ایران از زمانیکه غنی سازی اورانیوم در تاسیسات هستهای خود را شروع کرده است در آن تاسیسات موارد زیر را تولید کرده است:
11977 کیلوگرم ( 866 کلیوگرم بیشتر از گزارش قبلی مدیر کل آژانس) هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 235 پنج درصد؛ از این مقدار، 8475 کیلوگرم ( 866 کلیوگرم بیشتر از گزارش قبلی مدیر کل آژانس) به شکل هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 پنج درصد باقی ماندهاند و مابقی بیش از این حد غنی شدهاند؛ و
* ایران از زمانی که تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به U-235 با غنای 20 درصد را متوقف کرده 447.8 کیلوگرم از آن مواد که 38.4 (122.2 گیلوگرم کمتر از گزارش قبلی مدیر کل آژانس) به شکل UF6 غنی شده به U235 با غنای 20 درصد باقیماندهاند و بر روی مابقی آن از طریق رقیقسازی یا تبدیل به اکسید اورانیوم فرآوریهای بیشتر صورت گرفته است.
د.1. نطنز
14. تأسیسات غنیسازی سوخت:
غنیسازی سوخت یک تأسیسات غنیسازی سانتریفیوژی است که برای تولید اورانیومِ با غنای پایین، تا اورانیوم 235 پنج درصد ساخته شده و اولین بار در سال 2007 آغاز به کار کرده است. این کارخانه به دو بخش سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. بنا بر اطلاعات طراحی که ایران ارائه کرده سالن تولید A برای استقرار 8 واحد که هر یک شامل 18 آبشار هستند طراحی شده است؛ بدین ترتیب، در مجموع تقریباً 25هزار سانتریفیوژ در 144 آبشار قرار میگیرد. در حال حاضر یکی از واحدها شامل سانتریفیوژهای IR-2m است؛ پنج واحد دیگر شامل سانتریفیوژهای IR-1 هستند و دو واحد دیگر فاقد سانتریفیوژ هستند. ایران هنوز اطلاعات طراحی مربوط به سالن تولید B را ارائه نکرده است.
15. در واحدی که شامل سانتریفیوژ نسل دوم بود تا تاریخ 14 مه 2014 وضعیت در مقایسه با گزارش قبلی مدیر کل آژانس تغییر نکرده بود: در شش آبشار، سانتریفویژهای نسل دوم به طور کامل نصب شده بود؛ به هیچ یک از این آبشارها هگزافلورید اورانیوم طبیعی تزریق نشده بود و برای 12 آبشار نسل دوم موجود در این واحد اقدامات مقدماتی برای نصب انجام شده بود.
16. در پنج واحد شامل سانتریفیوژهای نسل اول، تا تاریخ 14 مه 2014، اوضاع در مقایسه با گزارش قبلی مدیر کل آژانس تغییر نکرده بود: 90 آبشار به طور کامل نصب شده بودند که به 54 عدد از آنها هگزافلوراید اورانیوم طبیعی تغذیه میشد. همانطور که قبلا گزارش شده بود، اقدامات مقدماتی نصب برای 36 آبشار دارای سانتریفیوژهای نسل اول واقع در دو واحد فاقد سانتریفیوژ تکمیل شده بود.
17. ایران تا تاریخ 13 مه 2014، 133839 کیلوگرم از هگزافلوراید اورانیوم طبیعی را از زمان آغاز تولید آن در فوریه 2007 به آبشارهای تأسیسات غنیسازی سوخت تزریق کرده و در مجموع 11676 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 با غنای 5 درصد تولید کرده است.
18. آژانس بر مبنای تحلیل نمونههای محیطی انجام شده در تأسیسات غنیسازی سوخت و سایر فعالیتهای راستیآزمایی به این نتیجه رسیده که فعالیت این تأسیسات مطابق آنچه ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی اعلام کرده بوده است.
19. تأسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت: تأسیسات غنیسازی آزمایشی سوخت یک تاسیسات تحقیقات و توسعه و تأسیسات تولید آزمایشی اورانیوم با درصد غنای پایین (LEU) است، که اولین بار در اکتبر 2003 عملیاتی شده است. این تاسیسات یک سالن آبشار دارد که میتواند 6 آبشار را در خود جای دهد و به دو بخش تقسیم شده، که ایران یکی از آنها را برای تولید هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 20 درصد (آبشارهای 1 و 6) و بخش دیگر را برای تحقیقات و توسعه (آبشارهای 2، 3، 4 و 5) در نظر گرفته است.
20. بخش تولید: ایران، طبق آنچه در گزارش قبلی آژانس هم مطرح شده تزریق آبشارهای و 6 با هگزافلورید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 235 غنیشده 5 درصدی را متوقف کرده و آنها را در عوض با هگزافلوراید اورانیوم طبیعی تغذیه میکند. در 8 فوریه 2014 ایران اطلاعاتی به روز شده درباره بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی فراهم آورد که در آن اظهار کرده بود اقداماتی را به خاطر «تغییر در سطح غنیسازی» به انجام رسانده است و اینکه این اقدامات، اقداماتی هستند که «در حین اجرای طرح اقدام مشترک به طور موقت انجام میشوند.». ایران از زمان اجرای طرح اقدام مشترک، آبشارهای 1و 6 را طی اقداماتی در همتنیده راهاندازی نکرده است.
21. ایران از تاریخ 20 ژانویه 2014 که تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 20 درصدی را متوقف کرده 163.8 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 5 درصد را از زمان آغاز تولید در فوریه 2010 به آبشارهای 1و 6 تغذیه و در مجموع 210.9 کیلوگرم هگزافلوراید غنیشده به اورانیوم 20 درصد کرده شده است که تمامی این مقدار از آن زمان متوقف شده و توسط آژانس تأیید شده است. بین 20 ژانویه 2014 و 6 مه 2014 ایران 265.3 کیلوگرم هگرافلوراید اورانیوم طبیعی را به آبشارهای 1و 6 در تأسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت تزریق کرده و در مجموع 26.1 کیلوگرم هگرافلوراید اورانیوم غنیسازی شده به اورانیوم 235 5 درصدی تولید کرده است.
22. بخش تحقیق و توسعه: از زمان گزارش پیشین مدیر کل، ایران به سانتریفیوژهای IR-6s، هگزافلوراید اورانیوم طبیعی تزریق کرده و به سانتریفیوژهای IR-1, IR-2m, IR-4 and IR-6 گاهی به صورت تک دستگاهی و گاهی به صورت آبشارهای با اندازههای متفاوت تزریق کرده است. سانتریفیوژهای IR5 نصب شده به صورت تکی هنوز منتظر تغذیه توسط هگرافلوراید اورانیوم طبیعی هستند. مطابق آنچه در گزارش قبلی آژانس ذکر شده، آژانس همچنین یک «درپوش» مشاهده کرده که در محل مورد نظر قرار دارد اما بدون اتصالات باقی مانده است.
23. ایران بین 10 فوریه 2014 و 6 مه 2014 به طور مجموع تقریبا 389.1 کیلوگرم گاز طبیعی هگزا فلوراید به سانتریفیوژهایی در بخش تحقیق و توسعه تزریق کرده اما هیچ اورانیوم با درصد غنای پایین در پایان این روند خارج نشده است و در پایان فرایند سربارهها مجددا سرهمبندی شده بودند.
24. بین 20 ژانویه 2014 و 14 آوریل 2014 ایران 104.56 کیلوگرم از هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 20 درصدی را رقیق کرده است.
25. بر اساس نتایج نمونههای محیطی تأسیسات ازمایشی غنیسازی سوخت و سایر فعالیتهای راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده که این تأسیسات مطابق آنچه ایران در پرسشنامه طراحی مربوط ارائه کرده فعالیت کرده است.
د.2. فردو
26. تأسیسات غنیسازی سوخت فوردو: تأسیسات غنی سازی فردو، طبق پرسشنامه اطلاعات طراحی مورخ 18 ژانویه 2012، یک تأسیسات غنیسازی برای تولید هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 235 20 درصد و تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 5 درصد است. این تأسیسات که برای اولین بار در سال 2011 عملیاتی شد به گونهای طراحی شد که تا 2976 سانتریفیوژ را در 16 آبشار که در واحدهای 1 و 2 تعبیه شده جای دهد. تاکنون تمامی سانتریفیوژهای نصب شده از نوع سانتریفیوژهای نسل اول بوده است. به تاریخ 8 فوریه سال 2014، ایران اطلاعاتی به روز شده درباره بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی فراهم آورد که در آن اظهار کرده بود اقداماتی را به خاطر «تغییر در سطح غنیسازی» به انجام رسانده است و اینکه این اقدامات، اقداماتی هستند که «در حین اجرای طرح اقدام مشترک به طور موقت انجام میشوند.»
27. طبق آنچه در گزارش پیشین آژانس آمده ایران تزریق UF6 با غنای 5 درصد اورانیوم 235 به چهار آبشار از آبشارهای موجو در واحد شماره 2 تأسیسات فردو که قبلا به این منظور مورد استفاده قرار میگرفت را متوقف کرده و در حال حاضر، UF6 طبیعی را به این آبشارها تزریق میکند. از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، ایران از این آبشارها در قالب مجموعههای متصل به هم استفاده نکرده است. هیچیک از دیگر 12 آبشار موجود در تأسیسات غنیسوزی سوخت فوردو با هگزافلوراید اورانیوم تغذیه نشدهاند.
28. بر اساس راستیآزمایی فهرست اقلام فیزیکی که در نوامبر 2013 در تأسیسات فوردو به عمل آمد، آژانس علیرغم ابهامهای معمول موجود در اندازهگیریهای مربوط به تأسیسات اینچنینی، فهرست اعلام شده از سوی ایران در مورخ 23 نوامبر سال 2013 را تأیید می کند.
29. آژانس بین روزهای 18 ژانویه تا 2 فوریه سال 2014 اقدام به انجام یک راستیآزمایی اقلام فیزیکی دیگر در فوردو کرد تا فهرست ارائه شده توسط ایران در 20 ژانویه 2014 را تأیید کند. آژانس د رحال ارزیابی نتایج این راستیآزمایی است.
30. ایران در تاریخ 20 ژانویه سال 2014 که تولید UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 را متوقف کرده بود، از زمان شروع تولید در سال 2011، 1806 کیلوگرم UF6 با غنای 5درصد اورانیوم 235 را به آبشارهای تأسیسات فردو تزریق کرده و جمعاً 245.9 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 تولید کرده است. آژانس تأیید میکند که تمامی UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 از آن تاریخ، از فرایند تولید کنار گذاشته شده است. بین 20 ژانویه 2014 و 13 مه 2014، ایران 739.3 کیلوگرم UF6 (هگزافلوراید اورانیوم) طبیعی به آبشارهای تأسیسات نطنز تزریق کرده و جمعاً 76.5 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد اورانیوم 235 تولید کرده است.
31. آژانس بر اساس نتایج تحلیل نمونههای محیطی گرفته شده در تأسیسات فردو و سایر فعالیتهای راستیآزمایی به این نتیجه رسیده که فعالیت تأسیسات فردو مطابق آنچه ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی اعلام کرده بوده است.
د.3 سایر فعالیتهای غنیسازی مربوطه
32. ایران به فراهم کردن دسترسی از پیش اعلام شده آژانس به کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژها، کارگاه های تولید بخش های چرخان (روتور) سانتریفیوژها و تأسیسات ذخیره سازی ادامه می دهد. چنین دسترسی هایی، در کنار اطلاعات مرتبط توافق شده، پیرو یکی از اقدامات عملی مورد توافق در چهارچوب همکاری توسط ایران فراهم خواهد شد ( به پاراگراف 9 در بالا مراجعه شود). به عنوان بخشی از این دسترسی از پیش اعلام شده، ایران فهرست جزئیات مونتاژهای بخش های چرخان سانتریفیوژهای به کار رفته برای جایگزینی سانتریفیوژهای از رده خارج شده، را نیز در اختیار آژانس قرار داده است. آژانس، اطلاعات ارائه شده توسط ایران را تحلیل کرده و بنا بر درخواست، جزئیات بیشتری را نیز دریافت کرده است. بر اساس تحلیل تمام اطلاعات ارائه شده توسط ایران، در کنار دسترسی از پیش اعلام شده و دیگر فعالیت های راستی آزمایی صورت گرفته توسط آژانس، این نهاد می تواند تأیید کند که تولید و مونتاژ بخش های چرخان سانتریفیوژها مطابق با برنامه جایگزین سازی سانتریفیوژهای آسیب دیده ایران صورت گرفته است.
33. پیرو یکی از اقدامات عملی توافق شده در چهارچوب همکاری، همانطور که در بالا نیز اشاره شد (پاراگراف 9)، ایران موافقت کرده تا اطلاعات توافق شده ای را ارائه کند و ترتیبات انجام یک بازدید فنی از یک مرکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژ را نیز فراهم سازد.
هـ. فعالیتهای بازفرآوری
34. مقتضی است ایران متعاقب قطعنامههای مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، فعالیتهای بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه را تعلیق کند. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل آمده است، ایران اعلام کرده "در طی در فرصت مرحله اول (شش ماه)، به مراحل فعالیتهای بازفرآوری یا ساخت تاسیسات با قابلیت بازفرآوری وارد نخواهد شد."
35. آژانس به رصد استفاده از سلولهای داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات تولید مولیبدینیوم، ید و رادیوایزوتوپ زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس یک بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی در رآکتور تحقیقاتی تهران در تاریخ 14 می 2014 انجام داده و همچنین یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در تاسیسات تولید مولیبدینیوم، ید و رادیوایزوتوپ زنون (MIX) در تاریخ 12 می 2014 انجام داده است. آژانس میتواند تایید کند فعالیتهای جاری مرتبط با بازفرآوری با توجه به رآکتور تحقیقاتی تهران، تاسیسات تولید مولیبدینیوم، ید و رادیوایزوتوپ زنون (MIX) و دیگر تاسیساتی که آژانس به آنها در ایران دسترسی دارد، وجود ندارد.
و-پروژههای مرتبط با آب سنگین
36. بر خلاف قطعنامههای مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی پروژههای مرتبط با آب سنگین را تعلیق نکرده است. با این وجود، از زمان توافق ژنو، ایران نه تجهیزات بزرگ دیگری در رآکتور آیآر-40 نصب کرده و نه مجموعههای سوخت هستهای برای رآکتور آیآر-40 در تاسیسات تولید سوخت (FMP) تولید کرده است.
37- راکتور آی آر-40: راکتور آی آر-40، که تحت نظارت پادمانهای آژانس است، یک راکتور آب سنگین 40 مگاواتی تحقیقاتی است که برای داشتن 150 مجموعه سوخت محتوی اورانیوم طبیعی به شکل دی اکسید اورانیوم طراحی شده است.
38. در تاریخ 11 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در راکتور آی آر-40 انجام داد و مشاهده کرد که از تاریخ انتشار گزارش قبلی مدیر کل، هیچ یک از تجهیزات اصلی باقیمانده راکتور نصب نشدهاند. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل آمده است، در راستای گزارش دهی مرتبط با چارچوب همکاری، ایران در فوریه 2014 یک پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوط به راکتور آی آر-40 را تسلیم آژانس کرد. همانطور که در پاراگرافهای بالاتر اشاره شد، در تاریخ 5 می 2014، آژانس و ایران بر روی اقدامات پادمانی برای راکتور آی آر-40، موافقت کردند. پیرو یکی از اقدامات عملی موافقت شده مرتبط با چارچوب همکاری همانطور که در پاراگرافهای بالاتر اشاره شد، ایران قرار است با آژانس درباره راهکاری پادمانی برای راکتور آی آر-40 تا تاریخ 25 آگوست 2014 به جمع بندی برسد.
39. اسیسات تولید آب سنگین: تاسیسات تولید آب سنگین (HWPP) تاسیساتی است برای تولید آب سنگین با ظرفیت طراحی تولید سالانه 16 تن آب سنگین مورد استفاده راکتور.
40-همانطور که پیش از این گزارش شد، با آنکه تاسیسات تولید آب سنگین تحت نظارت پادمانهای آژانس است، این تاسیسات از تاریخ 8 دسامبر 2013 با دسترسی مدیریت شده برای آژانس مواجه بوده است. به علاوه، دسترسی به محل انبار آب سنگین در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) اصفهان، آژانس را قادر ساخته تا آب سنگین را مشخص نماید.
ز. تبدیل اورانیوم و تولید سوخت
41. ایران در حال اجرای شماری از فعالیتها در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان، تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP)، تاسیسات تولید سوخت (FMP) و تاسیسات تولید صفحه سوخت (FPFP) در اصفهان است، همانطور که در پاراگرافهای بعدی میآید، در تناقض با تعهدات ایران برای تعلیق همه فعالیتهای مرتبط با غنی سازی و پروژههای آب سنگین است، با وجود این که این تاسیسات تحت نظارت آژانس قرار دارند.
42. از زمانی که ایران تبدیل و تولید سوخت در تاسیسات اعلام شده خود را آغاز کرده، به صورت زیر عمل کرده است:
• 550 تن هگزافلورید اورانیوم در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان تولید کرده که 157 تن آن به تاسیسات غنی سازی سوخت (نطنز) منتقل شده است.
• 53 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم 3.34 درصد را به فرایند تبدیل تحقیق و توسعه در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان تزریق کرده و 24 کیلوگرم اورانیوم بهشکل دی اکسید اورانیوم تولید کرده است.
• 303.2 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم 20 درصد (40.5 کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیر کل آژانس) به فرایند تبدیل در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو تزریق کرده و 142.5 کیلوگرم اورانیوم به شکل اکتا اکسید تری اورانیوم تولید کرده است.
• چهار تن هگزافلورید طبیعی از تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان را به تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم منتقل کرده است. بعلاوه، 4.3 تن هگزافلورید اورانیوم 5 درصد را از تاسیسات غنی سازی سوخت (نطنز) به تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم انتقال داده است.
• 20 مجموعه سوخت شامل اورانیوم 20 درصد را به رآکتور تحقیقاتی تهران منتقل کرده و دو مجموعه سوخت شامل اورانیوم 3.34 را به این رآکتور انتقال داده است.
43. تاسیسات تبدیل اورانیوم: تاسیساتی تبدیل برای تولید هم هگزافلورید اورانیوم طبیعی و هم دی اکسید اورانیوم طبیعی از کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) است. همچنین طراحی شده تا شمشهای فلز اورانیوم از تترا فلورید اورانیوم تقلیل شده و طبیعی تولید شود و تترا فلورید اورانیوم از هگزافلورید اورانیوم تقلیل شده تولید شود.
44. ایران در تاریخ 19 می 2014، اعلام کرده است 13.8 تن اورانیوم طبیعی به شکل دی اکسید اورانیوم را از طریق تبدیل کنسانتره سنگ اورانیوم تولید کرده است. آژانس راستی آزمایی کرده است که تا همان تاریخ ایران 13.2 تن اورانیوم طبیعی به شکل دی اکسید اورانیوم را به تاسیسات تولید سوخت منتقل کرده است.
45. تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده: این تاسیسات برای تبدیل هگزافلورید اورانیوم 5 درصد به پودر دی اکسید اورانیوم طراحی شده است. در تاریخ 10 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده انجام داده که طی آن تایید کرد این تاسیسات استفاده از اورانیوم طبیعی را آغاز کرده است.
46. تاسیسات تولید سوخت: این تاسیسات برای تولید مجموعههای سوخت هستهای به منظور استفاده در راکتورهای برق و تحقیقاتی طراحی شده است.
47. در تاریخهای 10 و 11 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در تاسیسات تولید سوخت انجام داد و تایید کرد که ایران همچنان تولید مجموعههای سوخت هستهای با استفاده از دی اکسید اورانیوم طبیعی برای راکتور آی آر-40 متوقف کرده است و اینکه تمام مجموعههای سوخت که پیش از این تولید شده بودند در تاسیسات تولید سوخت باقی ماندهاند.
48. تاسیسات تولید صفحه سوخت: این تاسیسات برای تبدیل هگزافلورید اورانیوم 20 درصد به اکتا اکسید تری اورانیوم و تولید مجموعه های سوخت ساخته شده از صفحههای سوخت حاوی اکتا اکسید تری اورانیوم طراحی شده است.
49. از 17 الی 21 می 2014 آژانس یک راستی آزمایی اقلام فیزیکی در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان انجام داد که نتایج توسط آژانس در حال سنجش است.
50. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل اشاره شد، ایران اعلام کرده است که "در طی مرحله اول دوره زمانی (شش ماه) هیچ خط باز تبدیل برای تبدیل مجدد اکسید اورانیوم 20 درصد به هگزافلورید اورانیوم 20 درصد وجود ندارد." در 12 و 14 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در تاسیسات تولید صفحه سوخت انجام داد که طی آن تایید کرد تبدیل هگزا فلورید اورانیوم 20 درصد به اکتا اکسید تری اورانیوم در حال انجام است و اینکه هیچ خط فرایندی در این تاسیسات برای بازتولید اکسیدهای اورانیوم به هگزافلورید اورانیوم وجود ندارد.
51. آژانس تایید کرده است که تا تاریخ 11 می 2014 ایران در کل 303.2 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم 20 درصد (207کیلوگرم اورانیوم) را به فرایند تبدیل در تاسیسات تولید صفحه سوخت تزریق کرده و 142.5 کیلوگرم اورانیوم به شکل اکتا اکسید تری اورانیوم تولید کرده است. آژانس همچنین تایید کرده است که 40.4 کیلوگرم اورانیوم حاوی خردههای مایع و جامده بوده است. باقیمانده این اورانیوم به فرایند باقیماندهها و زبالهها تزریق شد.
52. آژانس تایید کرده است که تا تاریخ 11 می 2014، ایران در تاسیسات تولید صفحه سوخت یک مجموعه سوخت آزمایشی و 26 مجموعه سوخت از نوع رآکتور تحقیقاتی تهران تولید کرده است. بیست عدد از این مجموعههای سوخت از جمله آن مجموعه آزمایشی به رآکتور تحقیقاتی تهران انتقال یافته است.
ح. ابعاد احتمالی نظامی
53. گزارشات قبلی توسط مدیر کل مسائل برجستهای مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران و اقدامات خواسته شده از ایران برای حل این مسائل، را مشخص کرده است. آژانس هنوز درباه احتمال وجود فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران که شامل سازمانهای نظامی میشوند، مانند فعالیتهای مرتبط با توسعه کلاهکهای هستهای برای یک موشک، نگران است. ایران باید در تمام مسائل مهم بالاخص آنهایی که منجر به نگرانی درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه ایران هستند به صورت کامل با آژانس همکاری کند، این همکاری شامل ارائه دسترسی بدون تأخیر به تمام سایتها، تجهیزات، افراد و اسناد مورد نیاز آژانس میباشد.
54. ضمیمه الحاقی به گزارش نوامبر 2011 مدیر کل (GOV/2011/65) تحلیل مشروحی را درباره اطلاعات در دسترس آژانس در آن زمان ارائه کرده و اعلام نموده که ایران فعالیتهای مرتبط با توسعه تجهیزات انفجاری هستهای انجام داده است. این اطلاعات توسط آژانس بررسی شده و در مجموع معتبر هستند. ایران نگرانیهای آژانس را بر این اساس که عمدتا بر پایه اتهامات بیپایه هستند، رد کرد. آژانس اطلاعات بیشتری را از نوامبر 2011 تاکنون دریافت کرده که بر تحلیل مندرج در آن زمینه تأکید میکنند.
55. همانگونه که در بالا (پاراگراف 3) اعلام شده، آژانس و ایران توافق کردهاند که همکاری بیشتری را در حوزه فعالیتهای راستیآزمایی که توسط آژانس برای حل و فصل تمام مسائل کنونی و گذشته انجام خواهد گرفت، عهدهدار شوند. هفت تمهید عملی که در گام دوم چارچوب همکاری انجام شدند شامل این قید بود: "ارائه اطلاعات و توضیحات به آژانس برای بررسی نیاز یا درخواست اظهار شده ایران به توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر."
56. ایران در دیدار فنی در تهران در 26 آوریل 2014 و در نامهای به تاریخ 30 آوریل 2014، اطلاعات و توضیحاتی را به آژانس برای برای بررسی نیاز یا درخواست اظهار شده ایران به توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر ارائه کرد. ایران در یک دیدار فنی در تهران در 20 می 2014، در پاسخ به درخواست آژانس، اطلاعات و توضیحات بیشتری، شامل اسناد تصویری به آژانس ارائه کرد تا نیاز و درخواست اظهار شده به توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر را توجیه کند. ایران به آژانس نشان داد که شلیک همزمان چاشنیهای انفجاری بریج وایر دارای کاربرد غیرنظامی بودند. این برای اولین بار بود که ایران وارد یک تبادل اطلاعات فنی با آژانس درباره این یا دیگر مسائل مهم مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران میشد. بررسی اطلاعات ارائه شده توسط ایران به آژانس ادامه دارد.
57. همانگونه که در دیدار 26 آوریل 2014 و نیز نامه 12 می 2014 آژانس به ایران اعلام شد، آژانس باید بتواند درباره مسائل مهم مطروحه در ضمیمه الحاقی به گزارش نوامبر 2011 مدیر کل یک ارزیابی سیستمی انجام دهد. این امر شامل بررسی و دستیابی به فهمی درباره هر یک از موضوعات و سپس ادغام تمام موضوعات درون یک "سیستم" و ارزیابی این سیستم به صورت یک کل، میباشد.
58. همانگونه که پیشتر نیز اعلام شده (به پاراگراف 9 مراجعه شود)، دو فقره از تمهیدات عملی اضافی مورد توافق ایران و آژانس در 20 می 2014، با اطلاعات مندرج در ضمیمه الحاقی به گزارش نوامبر 2011 مدیر کل در ارتباط هستند. اینها تمهیداتی مرتبط با ایران هستند: تبادل اطلاعات با آژانس درباره اتهامات مرتبط با بکارگیری مواد انفجاری قوی، شامل انجام آزمایشهای گسترده مواد انفجاری قوی در ایران؛ و ارائه اطلاعات و توضیحات مورد توافق طرفین در حوزه مطالعات انجام گرفته و/یا مطالب منتشر شده در ایران در ارتباط با انتقال نوترون و مدلسازی و محاسبات مربوطه و نیز کاربرد ادعایی آنها در مواد فشرده شده.
59. آژانس به درخواست جواب از ایران برای سؤالات پیرامون پارچین و متخصصین خارجی و نیز دسترسی به اماکن ویژه در سایت پارچین ادامه میدهد. از زمان اولین درخواست آژانس برای دسترسی، فعالیتهای گستردهای در این مکان صورت گرفتهاند که توانایی آژانس برای راستیآزمایی را به شدت تضعیف کرده است. از زمان گزارش قبلی مدیر کل، آژانس از طریق تصاویر ماهوارهای شاهد مواد ساختمانی، تل خاک، آوار و همچنین فعالیتهای ساخت و ساز ادامهدار بوده که نشان دهنده برچیده شدن/جایگزینی یا نوسازی سازههای دیوار بیرونی دو ساختمان اصلی سایت است.
ط. اطلاعات طراحی
60. بر اساس مفاد توافقنامه پادمان و نیز قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران باید مفاد کد 3.1 اصلاحی ترتیبات فرعی بخش کلی درباره ارائه زودهنگام اطلاعات طراحی، را پیاده سازد.
ی. پروتکل الحاقی
61. برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را رعایت نمیکند. آژانس درموضعی نیست که تضمینهای معتبری درباره عدم وجود مواد و فعالیتهای هستهای اعلان نشده در ایران ارائه کند مگر اینکه و تا زمانی که ایران همکاری لازم با آژانس شامل اجرای پروتکل الحاقی را انجام دهد.
ک. موضوعات دیگر
62. در می 2014، آژانس تأیید کرد که 10 مجموعه سوخت که در ایران تولید شده و شامل اورانیومی بودند که به میزان 20 درصد اورانیوم 233 غنی گشته بودند، در هسته رآکتور تحقیقاتی تهران قرار داشتند. در همان تاریخ، آژانس مشاهده کرد که مجموعه سوخت اولیه مینی IR-40 در حوض ذخیرهسازی قرار داشتند.
63. تا تاریخ 12 می 2014، یک میله سوخت شامل ترکیبی از اوکتا اکسید تری اورانیوم (تا 20 درصد غنی شده) و آلومونیوم در تأسیسات تولید مولبدینیوم، ید و زنون وجود دارد که از تأسیسات غنیسازی سوخت فردو منتقل شده و برای فعالیتهای تحقیقاتی به منظور بهینهسازی تولید مولبدینیوم، زنون و ایزوتوپهای ید مورد استفاده قرار گرفتهاند.
64. آژانس بین 28 آوریل و 1 می 2014، یک راستیآزمایی فهرست اقلام فیزیکی در نیروگاه هستهای بوشهر انجام داد. در آن زمان رآکتور برای سوختگیری تعطیل شده بود.
خلاصه
65. علیرغم ادامه انجام فعالیتهای راستیآزمایی برای تأیید عدم انحراف ایران از مواد هستهای اعلام شده در تأسیسات هستهای و «مکانهای خارج از تأسیسات» مطابق توافق این کشور در توافقنامههای پادمانی، آژانس خود را در جایگاه ارائه تضمینهای موثق درباره نبود مواد هستهای اعلامنشده و فعالیتهای اعلامنشده توسط ایران و بنابراین، نتیجهگیری درباره صلحآمیز بودن تمامی مواد هستهای موجود در ایران نمیبیند.
66. ایران اقدامهای عملی لازم مرتبط با «چارچوب همکاری» مورد توافق در 11 نوامبر 2013 و 9 فوریه 2014 را طبق توافقات قبلی اجرا کرده است. تعامل ایران با آژانس بینالمللی هستهای و از جمله ارائه اطلاعات توسط این کشور، همراه با تحلیلهای و جاری آژانس به این نهاد برای کسب درکی بهتر از برنامه هستهای ایران کمک میکند.
67. تداوم تعامل ایران با آژانس به منظور حل تمامی مسائل مهم مرتبط با ایران در ارتباط با برنامه هستهای این کشور، مهم است. موافقت ایران در 20 مه 2014 برای اجرای پنچ گام عملی گامی دیگر به پیش در این راستا است.
68. آژانس به انجام نظارتها و راستیآزمایی در ارتباط با اقدامات تصریح شده در برنامه اقدام مشترک ادامه میدهد.
69. مدیر کل آژانس به گزارشهای خود در موارد مقتضی ادامه خواهد داد.
منبع: تسنیم
در این گزارش آمده است که آژانس در سایت پارچین فعالیتهای ساخت و ساز مشاهده کرده و درخواست بازرسی از آن را مطرح کرده است.
همچنین آژانس تأکید کرده است که ایران به توافق هستهای خود با گروه 1+5 پایبند بوده است.
متن کامل توافق بهشرح زیر است:
اجرای توافق پادمانهای انپیتی و مفاد مرتبط با قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیرکل
تحولات اصلی
ــ ایران هفت اقدام عملی را که با آژانس در فوریه 2014 برای چارچوب همکاری موافقت کرده بود، اجرایی کرده و آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده ایران است.
ــ در ارتباط با چارچوب همکاری، ایران و آژانس در تاریخ 20 می 2014 [30 اردیبهشت ماه] در خصوص 5 اقدام عملی دیگر به توافق رسیدند تا توسط ایران در مرحله بعد تا تاریخ 25 آگوست 2014 [3 شهریور ماه] به اجرا درآید.
ــ آژانس به بازدید و راستی آزمایی در خصوص اقدامات هستهای مرتبط با برنامه اقدام مشترک [توافق ژنو] ادامه داده است.
ــ از زمانی که توافق ژنو بسته شده است ایران هگزا کلرید اورانیوم را بالای 5 درصد در هیچکدام از تأسیساتهای اعلام شده خود غنیسازی نکرده است. در نتیجه رقیقسازی و تبدیلی که در همان مدت انجام شده است، ذخیره هگزا فلورید اورانیوم 20 درصد ایران از 209.1 کیلوگرم به 38.4 کیلوگرم کاهش داده است.
ــ غنیسازی هگزا فلورید اورانیوم تا 5 درصد به همان میزان که در گزارش قبلی مدیرکل ذکر شده، ادامه یافته است. هیچ سانتریفیوژ آیآرــ2 یا آیآرــ1 در تأسیسات غنیسازی سوخت (نطنز)، تأسیسات غنیسازی سوخت فردو یا تأسیسات غنیسازی آزمایشی سوخت (منطقه تولید) نصب نشده است. مقدار مواد هستهای که بهصورت هگزا فلورید اورانیوم 5 درصد باقی مانده 8475 کیلوگرم است.
ــ هیچ تجهیزات بزرگ دیگری در رآکتور آیآرــ40 نصب نشده است و هیچ تولید و تست سوختی برای این رآکتور انجام نشده است.
ــ دسترسی مدیریت شده آژانس برای کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره ادامه خواهد داشت.
الف. مقدمه
1. این گزارش از جانب دبیرکل به شورای حکام و همچنین شورای امنیت، درباره اجرای پادمانهای پیمان منع اشاعه هستهای و نیز قیود مربوطه در قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران، ارائه میشود. این گزارش اطلاعاتی درباره اجرای تمهیدات مندرج در "بیانیه مشترک چارچوب همکاری" (چارچوب همکاری) و نیز برنامه اقدام مشترک ارائه میکند. این گزارش همچنین شامل ضمیمهای درباره اطلاعات بهروزرسانی شده درباره اجرای "تمهیدات داوطلبانه" است که ایران در ارتباط با برنامه اقدام مشترک بهعهده گرفته است.
2. شورای امنیت تأیید کرده است که اقدامات خواسته شده از جانب شورای حکام که در قطعنامههای آن اعلام شده برای ایران الزامآور است. قیود مربوطه قطعنامههای اعلام شده شورای امنیت بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل اتخاذ شده و در تطابق با مفاد آن قطعنامهها، اجباری هستند. برای نیل به اطمینان جامعه بینالملل درباره ماهیت کاملاً صلحآمیز برنامه هستهای ایران اجرای کامل تعهدات این کشور ضروری است.
3. همانگونه که پیشتر نیز اشاره شده است، در 11 نوامبر 2013 [20 آبان 92] آژانس و ایران "بیانیه مشترک چارچوب همکاری" را امضا کردند. در چارچوب همکاری، آژانس و ایران موافقت کردند که همکاری بیشتری را در حوزه فعالیتهای بازرسی آژانس انجام دهند تا تمام مسائل گذشته و کنونی را حل کنند، و اینکه این نوع اقدامات را بهصورت گام به گام انجام دهند.
4. همانگونه که پیشتر نیز گزارش شده است، در تحولی دیگر، در 24 نوامبر 2013 [3 آذر ماه 92] چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا درباره برنامه اقدام مشترک با ایران به توافق رسیدند. برنامه اقدام مشترک، علاوه بر موضوعات دیگر، اعلام میکند که "هدف این مذاکرات دستیابی به راهحل جامع بلندمدت با توافق دوجانبه است که صلحآمیز بودن انحصاری برنامه هستهای ایران را تضمین میکند." بر اساس برنامه اقدام مشترک، که از 20 ژانویه 2014 [30 دی ماه 92]، اجرایی شده است، گام اول زمانمند (ششماهه) بوده و با رضایت طرفین قابل تمدید میباشد. همانگونه که توسط گروه 3+3 [گروه 1+5] و ایران درخواست شده، و به تصویب شورای حکام رسیده، آژانس بازرسیهای هستهای مربوطه و نیز بررسیها را در ارتباط با برنامه اقدام مشترک، انجام میدهد، [این بازرسیها] شامل فعالیتهایی علاوه بر آنهایی هستند که قبلاً بر اساس توافقنامه پادمانی ایران و قیود مربوطه قطعنامههای شورای امنیت انجام میگرفتند.
5. این گزارش به تحولات صورت گرفته پس از گزارش قبلی دبیرکل و نیز مسائل بلندمدتتر میپردازد.
ب. شفافسازی مسایل حلنشده
6. شورای حکام، در قطعنامه نوامبر 2011 (GOV/2011/69)، تأکید کرده است که ایران و آژانس باید گفتوگوهای خود را با هدف حل و فصل فوری تمام مسائل ماهوی برجسته بهمنظور شفافسازی مسائلی شامل دسترسی به تمام اطلاعات، اسناد، سایتها، مواد و پرسنل مربوطه در ایران، تشدید کنند. شورای حکام در قطعنامه سپتامبر 2012 (GOV/2012/50) تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواستهای آژانس با هدف حل و فصل تمام مسائل مهم بهمنظور احیای اعتماد بینالمللی در ماهیت کاملاً صلحآمیز برنامه هستهای ایران، ضروری و فوری است.
7. همانگونه که قبلاً گزارش شده است، ایران بر اساس چارچوب همکاری شش تمهید عملی اولیه را در دوره ششماهه مشخص شده اجرا کرد. از زمان گزارش قبلی دبیرکل و همانگونه که توسط آژانس درخواست شده است، ایران شفافسازی بیشتری را درباره برخی از اطلاعات که قبلاً به آژانس و در ارتباط با اجرای این تمهیدات عملی اولیه ارائه کرده بود، فراهم کرده است. این شفافسازیها شامل اطلاعات طراحی مقدماتی برای یک رآکتور تحقیقاتی است. آژانس بر اساس تحلیل اطلاعات ارائه شده توسط ایران، با هیچگونه مسأله مهمی در ارتباط با این اطلاعات مواجه نشده است.
8. در موضوع چارچوب همکاری، ایران هفت گام عملی مورد توافق با آژانس در 9 فوریه 2014 [20 بهمن ماه 92]، را انجام داده است که عبارتند از:
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین درباره معدن ساغند در یزد (6 می 2014 [16 اردیبهشت ماه]) و دسترسی مدیریت شده به آن.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین به کارخانه تغلیظ اردکان و دسترسی مدیریت شده به آن.
* تکمیل پرسشنامه اطلاعات طراحی (12 فوریه 2014 [23 بهمن ماه 92]) برای رآکتور IR-40 و بهدرخواست آژانس، ارائه توضیحات درباره برخی اطلاعات مشخص در این پرسشنامه (29 مارس 2014 [9 فروردین ماه]).
* توافق با آژانس درباره تمهیدات پادمانی برای رآکتور IR-40.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین درباره مرکز لیزر لشگرآباد و ترتیب دادن بازرسی فنی آژانس از این مرکز (12 مارس 2014 [21 اسفند ماه 92]).
* ارائه اطلاعات درباره مواد اولیهای که به ترکیب و خلوص مناسب برای تولید سوخت یا غنیسازی و تبدیل به ایزوتوپ نرسیده است. اطلاعات شامل واردات این مواد و نیز استخراج اورانیوم از فسفات توسط ایران میباشد (در نامهای بهتاریخ 29 آوریل 2014 [9 اردیبهشت ماه]).
* ارائه اطلاعات و توضیحات به آژانس بهمنظور دستیابی به نیاز و یا درخواستنامه اظهارشده ایران برای توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر (Exploding bridge wire detonator).
آژانس تأیید میکند که ایران هفت گام عملی را اجرا کرده و آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه شده توسط این کشور است.
9. آژانس در زمان دیدارهای فنی با تهران در 26 آوریل 2014 [6 اردیبهشت ماه] و 12 می 2014 [22 اردیبهشت ماه]، پیشنهادهایی را برای تمهیدات عملی مرتبط با چارچوب همکاری ارائه کرد. آژانس و ایران در یک نشست فنی در 20 می 2014 [30 اردیبهشت ماه]، روی پنج گام عملی دیگر که تا 25 آگوست 2014 [3 شهریور ماه] توسط ایران پیاده میشوند توافق کردند، این تمهیدات عملی عبارتند از:
* تبادل اطلاعات با آژانس با توجه به اتهامات مرتبط با بهکارگیری مواد منفجره قوی، شامل اجرای آزمایشات گسترده مواد انفجاری قوی در ایران.
* ارائه اطلاعات و توضیحات مورد توافق طرفین در ارتباط با مطالعات انجام گرفته و/یا مطالب منتشر شده در ایران در مورد انتقال نوترون و مدلسازیها و محاسبات مربوطه و ادعای بهکارگیری آنها در مواد فشرده شده.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین درباره مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ و ترتیب دادن بازدید فنی از آنها.
* ارائه اطلاعات مورد توافق طرفین و نیز دسترسی مدیریت شده به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای روتر سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیرهسازی.
* اجرای رهیافتهای پادمان درباره رآکتور IR-40.
ج. تأسیسات اعلامشده بر اساس توافقنامه پادمانی ایران
10. ایران بر اساس توافقنامه پادمان 18 تأسیسات هستهای و 9 مکان خارج از تأسیسات که مواد هستهای در آنها به صورت مرسوم مورد استفاده قرار میگیرند، را اعلام کرده است. با توجه به اینکه برخی ازفعالیتهای ایران در بعضی تأسیسات در تضاد با قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت قرار دارند، همانگونه که در پایین گفته شده است، آژانس به بررسی عدم انحراف مواد اعلام شده در این تأسیسات و اماکن خارج از تأسیسات ادامه میدهد.
د. فعالیتهای مرتبط با غنیسازی
11. ایران برخلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت، فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود در تأسیسات اعلام شدهای که در زیر به آنها اشاره خواهد شد را تعلیق نکرده است. علیرغم این، ایران از تاریخ 20 ژانویه 2014 اقدام به تولید UF6 غنیشده تا 5 درصد U-235نکرده است، ضمن اینکه ایران کاهش ذخائر UF6 غنیشده به اورانیوم 235 با غنای 20 درصد را ادامه داده است. تمامی فعالیتهای مرتبط با غنیسازی ایران تحت پادمانهای آژانس هستند و تمام مواد هستهای، آبشارهای نصبشده و ایستگاههای تغذیه و تخلیه اورانیوم در این تاسیسات مشمول اقدامات نظارت وکنترل (محدودسازی) آژانس هستند.
12. ایران اعلام کرده است که هدف از غنی سازی هگزافلوراید اورانیوم (UF6) به اورانیومِ235 (U-235) با غنای 5 درصد، تولید سوخت برای تاسیسات هستهایایش است؛ ایران همچنین اظهار کرده هدف از غنی سازی هگزافلوراید اورانیوم (UF6) به اورانیوم 235 با غنای 20 درصد تولید سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی است.
13. ایران از زمانیکه غنی سازی اورانیوم در تاسیسات هستهای خود را شروع کرده است در آن تاسیسات موارد زیر را تولید کرده است:
11977 کیلوگرم ( 866 کلیوگرم بیشتر از گزارش قبلی مدیر کل آژانس) هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 235 پنج درصد؛ از این مقدار، 8475 کیلوگرم ( 866 کلیوگرم بیشتر از گزارش قبلی مدیر کل آژانس) به شکل هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 پنج درصد باقی ماندهاند و مابقی بیش از این حد غنی شدهاند؛ و
* ایران از زمانی که تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به U-235 با غنای 20 درصد را متوقف کرده 447.8 کیلوگرم از آن مواد که 38.4 (122.2 گیلوگرم کمتر از گزارش قبلی مدیر کل آژانس) به شکل UF6 غنی شده به U235 با غنای 20 درصد باقیماندهاند و بر روی مابقی آن از طریق رقیقسازی یا تبدیل به اکسید اورانیوم فرآوریهای بیشتر صورت گرفته است.
د.1. نطنز
14. تأسیسات غنیسازی سوخت:
غنیسازی سوخت یک تأسیسات غنیسازی سانتریفیوژی است که برای تولید اورانیومِ با غنای پایین، تا اورانیوم 235 پنج درصد ساخته شده و اولین بار در سال 2007 آغاز به کار کرده است. این کارخانه به دو بخش سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. بنا بر اطلاعات طراحی که ایران ارائه کرده سالن تولید A برای استقرار 8 واحد که هر یک شامل 18 آبشار هستند طراحی شده است؛ بدین ترتیب، در مجموع تقریباً 25هزار سانتریفیوژ در 144 آبشار قرار میگیرد. در حال حاضر یکی از واحدها شامل سانتریفیوژهای IR-2m است؛ پنج واحد دیگر شامل سانتریفیوژهای IR-1 هستند و دو واحد دیگر فاقد سانتریفیوژ هستند. ایران هنوز اطلاعات طراحی مربوط به سالن تولید B را ارائه نکرده است.
15. در واحدی که شامل سانتریفیوژ نسل دوم بود تا تاریخ 14 مه 2014 وضعیت در مقایسه با گزارش قبلی مدیر کل آژانس تغییر نکرده بود: در شش آبشار، سانتریفویژهای نسل دوم به طور کامل نصب شده بود؛ به هیچ یک از این آبشارها هگزافلورید اورانیوم طبیعی تزریق نشده بود و برای 12 آبشار نسل دوم موجود در این واحد اقدامات مقدماتی برای نصب انجام شده بود.
16. در پنج واحد شامل سانتریفیوژهای نسل اول، تا تاریخ 14 مه 2014، اوضاع در مقایسه با گزارش قبلی مدیر کل آژانس تغییر نکرده بود: 90 آبشار به طور کامل نصب شده بودند که به 54 عدد از آنها هگزافلوراید اورانیوم طبیعی تغذیه میشد. همانطور که قبلا گزارش شده بود، اقدامات مقدماتی نصب برای 36 آبشار دارای سانتریفیوژهای نسل اول واقع در دو واحد فاقد سانتریفیوژ تکمیل شده بود.
17. ایران تا تاریخ 13 مه 2014، 133839 کیلوگرم از هگزافلوراید اورانیوم طبیعی را از زمان آغاز تولید آن در فوریه 2007 به آبشارهای تأسیسات غنیسازی سوخت تزریق کرده و در مجموع 11676 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 با غنای 5 درصد تولید کرده است.
18. آژانس بر مبنای تحلیل نمونههای محیطی انجام شده در تأسیسات غنیسازی سوخت و سایر فعالیتهای راستیآزمایی به این نتیجه رسیده که فعالیت این تأسیسات مطابق آنچه ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی اعلام کرده بوده است.
19. تأسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت: تأسیسات غنیسازی آزمایشی سوخت یک تاسیسات تحقیقات و توسعه و تأسیسات تولید آزمایشی اورانیوم با درصد غنای پایین (LEU) است، که اولین بار در اکتبر 2003 عملیاتی شده است. این تاسیسات یک سالن آبشار دارد که میتواند 6 آبشار را در خود جای دهد و به دو بخش تقسیم شده، که ایران یکی از آنها را برای تولید هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 20 درصد (آبشارهای 1 و 6) و بخش دیگر را برای تحقیقات و توسعه (آبشارهای 2، 3، 4 و 5) در نظر گرفته است.
20. بخش تولید: ایران، طبق آنچه در گزارش قبلی آژانس هم مطرح شده تزریق آبشارهای و 6 با هگزافلورید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 235 غنیشده 5 درصدی را متوقف کرده و آنها را در عوض با هگزافلوراید اورانیوم طبیعی تغذیه میکند. در 8 فوریه 2014 ایران اطلاعاتی به روز شده درباره بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی فراهم آورد که در آن اظهار کرده بود اقداماتی را به خاطر «تغییر در سطح غنیسازی» به انجام رسانده است و اینکه این اقدامات، اقداماتی هستند که «در حین اجرای طرح اقدام مشترک به طور موقت انجام میشوند.». ایران از زمان اجرای طرح اقدام مشترک، آبشارهای 1و 6 را طی اقداماتی در همتنیده راهاندازی نکرده است.
21. ایران از تاریخ 20 ژانویه 2014 که تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 20 درصدی را متوقف کرده 163.8 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 5 درصد را از زمان آغاز تولید در فوریه 2010 به آبشارهای 1و 6 تغذیه و در مجموع 210.9 کیلوگرم هگزافلوراید غنیشده به اورانیوم 20 درصد کرده شده است که تمامی این مقدار از آن زمان متوقف شده و توسط آژانس تأیید شده است. بین 20 ژانویه 2014 و 6 مه 2014 ایران 265.3 کیلوگرم هگرافلوراید اورانیوم طبیعی را به آبشارهای 1و 6 در تأسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت تزریق کرده و در مجموع 26.1 کیلوگرم هگرافلوراید اورانیوم غنیسازی شده به اورانیوم 235 5 درصدی تولید کرده است.
22. بخش تحقیق و توسعه: از زمان گزارش پیشین مدیر کل، ایران به سانتریفیوژهای IR-6s، هگزافلوراید اورانیوم طبیعی تزریق کرده و به سانتریفیوژهای IR-1, IR-2m, IR-4 and IR-6 گاهی به صورت تک دستگاهی و گاهی به صورت آبشارهای با اندازههای متفاوت تزریق کرده است. سانتریفیوژهای IR5 نصب شده به صورت تکی هنوز منتظر تغذیه توسط هگرافلوراید اورانیوم طبیعی هستند. مطابق آنچه در گزارش قبلی آژانس ذکر شده، آژانس همچنین یک «درپوش» مشاهده کرده که در محل مورد نظر قرار دارد اما بدون اتصالات باقی مانده است.
23. ایران بین 10 فوریه 2014 و 6 مه 2014 به طور مجموع تقریبا 389.1 کیلوگرم گاز طبیعی هگزا فلوراید به سانتریفیوژهایی در بخش تحقیق و توسعه تزریق کرده اما هیچ اورانیوم با درصد غنای پایین در پایان این روند خارج نشده است و در پایان فرایند سربارهها مجددا سرهمبندی شده بودند.
24. بین 20 ژانویه 2014 و 14 آوریل 2014 ایران 104.56 کیلوگرم از هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 20 درصدی را رقیق کرده است.
25. بر اساس نتایج نمونههای محیطی تأسیسات ازمایشی غنیسازی سوخت و سایر فعالیتهای راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده که این تأسیسات مطابق آنچه ایران در پرسشنامه طراحی مربوط ارائه کرده فعالیت کرده است.
د.2. فردو
26. تأسیسات غنیسازی سوخت فوردو: تأسیسات غنی سازی فردو، طبق پرسشنامه اطلاعات طراحی مورخ 18 ژانویه 2012، یک تأسیسات غنیسازی برای تولید هگزافلوراید اورانیوم غنی شده به اورانیوم 235 20 درصد و تولید هگزافلوراید اورانیوم غنیشده به اورانیوم 235 5 درصد است. این تأسیسات که برای اولین بار در سال 2011 عملیاتی شد به گونهای طراحی شد که تا 2976 سانتریفیوژ را در 16 آبشار که در واحدهای 1 و 2 تعبیه شده جای دهد. تاکنون تمامی سانتریفیوژهای نصب شده از نوع سانتریفیوژهای نسل اول بوده است. به تاریخ 8 فوریه سال 2014، ایران اطلاعاتی به روز شده درباره بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی فراهم آورد که در آن اظهار کرده بود اقداماتی را به خاطر «تغییر در سطح غنیسازی» به انجام رسانده است و اینکه این اقدامات، اقداماتی هستند که «در حین اجرای طرح اقدام مشترک به طور موقت انجام میشوند.»
27. طبق آنچه در گزارش پیشین آژانس آمده ایران تزریق UF6 با غنای 5 درصد اورانیوم 235 به چهار آبشار از آبشارهای موجو در واحد شماره 2 تأسیسات فردو که قبلا به این منظور مورد استفاده قرار میگرفت را متوقف کرده و در حال حاضر، UF6 طبیعی را به این آبشارها تزریق میکند. از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، ایران از این آبشارها در قالب مجموعههای متصل به هم استفاده نکرده است. هیچیک از دیگر 12 آبشار موجود در تأسیسات غنیسوزی سوخت فوردو با هگزافلوراید اورانیوم تغذیه نشدهاند.
28. بر اساس راستیآزمایی فهرست اقلام فیزیکی که در نوامبر 2013 در تأسیسات فوردو به عمل آمد، آژانس علیرغم ابهامهای معمول موجود در اندازهگیریهای مربوط به تأسیسات اینچنینی، فهرست اعلام شده از سوی ایران در مورخ 23 نوامبر سال 2013 را تأیید می کند.
29. آژانس بین روزهای 18 ژانویه تا 2 فوریه سال 2014 اقدام به انجام یک راستیآزمایی اقلام فیزیکی دیگر در فوردو کرد تا فهرست ارائه شده توسط ایران در 20 ژانویه 2014 را تأیید کند. آژانس د رحال ارزیابی نتایج این راستیآزمایی است.
30. ایران در تاریخ 20 ژانویه سال 2014 که تولید UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 را متوقف کرده بود، از زمان شروع تولید در سال 2011، 1806 کیلوگرم UF6 با غنای 5درصد اورانیوم 235 را به آبشارهای تأسیسات فردو تزریق کرده و جمعاً 245.9 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 تولید کرده است. آژانس تأیید میکند که تمامی UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 از آن تاریخ، از فرایند تولید کنار گذاشته شده است. بین 20 ژانویه 2014 و 13 مه 2014، ایران 739.3 کیلوگرم UF6 (هگزافلوراید اورانیوم) طبیعی به آبشارهای تأسیسات نطنز تزریق کرده و جمعاً 76.5 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد اورانیوم 235 تولید کرده است.
31. آژانس بر اساس نتایج تحلیل نمونههای محیطی گرفته شده در تأسیسات فردو و سایر فعالیتهای راستیآزمایی به این نتیجه رسیده که فعالیت تأسیسات فردو مطابق آنچه ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی اعلام کرده بوده است.
د.3 سایر فعالیتهای غنیسازی مربوطه
32. ایران به فراهم کردن دسترسی از پیش اعلام شده آژانس به کارگاه های مونتاژ سانتریفیوژها، کارگاه های تولید بخش های چرخان (روتور) سانتریفیوژها و تأسیسات ذخیره سازی ادامه می دهد. چنین دسترسی هایی، در کنار اطلاعات مرتبط توافق شده، پیرو یکی از اقدامات عملی مورد توافق در چهارچوب همکاری توسط ایران فراهم خواهد شد ( به پاراگراف 9 در بالا مراجعه شود). به عنوان بخشی از این دسترسی از پیش اعلام شده، ایران فهرست جزئیات مونتاژهای بخش های چرخان سانتریفیوژهای به کار رفته برای جایگزینی سانتریفیوژهای از رده خارج شده، را نیز در اختیار آژانس قرار داده است. آژانس، اطلاعات ارائه شده توسط ایران را تحلیل کرده و بنا بر درخواست، جزئیات بیشتری را نیز دریافت کرده است. بر اساس تحلیل تمام اطلاعات ارائه شده توسط ایران، در کنار دسترسی از پیش اعلام شده و دیگر فعالیت های راستی آزمایی صورت گرفته توسط آژانس، این نهاد می تواند تأیید کند که تولید و مونتاژ بخش های چرخان سانتریفیوژها مطابق با برنامه جایگزین سازی سانتریفیوژهای آسیب دیده ایران صورت گرفته است.
33. پیرو یکی از اقدامات عملی توافق شده در چهارچوب همکاری، همانطور که در بالا نیز اشاره شد (پاراگراف 9)، ایران موافقت کرده تا اطلاعات توافق شده ای را ارائه کند و ترتیبات انجام یک بازدید فنی از یک مرکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژ را نیز فراهم سازد.
هـ. فعالیتهای بازفرآوری
34. مقتضی است ایران متعاقب قطعنامههای مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، فعالیتهای بازفرآوری از جمله تحقیق و توسعه را تعلیق کند. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل آمده است، ایران اعلام کرده "در طی در فرصت مرحله اول (شش ماه)، به مراحل فعالیتهای بازفرآوری یا ساخت تاسیسات با قابلیت بازفرآوری وارد نخواهد شد."
35. آژانس به رصد استفاده از سلولهای داغ در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تاسیسات تولید مولیبدینیوم، ید و رادیوایزوتوپ زنون (MIX) ادامه داده است. آژانس یک بازرسی و راستی آزمایی اطلاعات طراحی در رآکتور تحقیقاتی تهران در تاریخ 14 می 2014 انجام داده و همچنین یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در تاسیسات تولید مولیبدینیوم، ید و رادیوایزوتوپ زنون (MIX) در تاریخ 12 می 2014 انجام داده است. آژانس میتواند تایید کند فعالیتهای جاری مرتبط با بازفرآوری با توجه به رآکتور تحقیقاتی تهران، تاسیسات تولید مولیبدینیوم، ید و رادیوایزوتوپ زنون (MIX) و دیگر تاسیساتی که آژانس به آنها در ایران دسترسی دارد، وجود ندارد.
و-پروژههای مرتبط با آب سنگین
36. بر خلاف قطعنامههای مرتبط با شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی پروژههای مرتبط با آب سنگین را تعلیق نکرده است. با این وجود، از زمان توافق ژنو، ایران نه تجهیزات بزرگ دیگری در رآکتور آیآر-40 نصب کرده و نه مجموعههای سوخت هستهای برای رآکتور آیآر-40 در تاسیسات تولید سوخت (FMP) تولید کرده است.
37- راکتور آی آر-40: راکتور آی آر-40، که تحت نظارت پادمانهای آژانس است، یک راکتور آب سنگین 40 مگاواتی تحقیقاتی است که برای داشتن 150 مجموعه سوخت محتوی اورانیوم طبیعی به شکل دی اکسید اورانیوم طراحی شده است.
38. در تاریخ 11 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی در راکتور آی آر-40 انجام داد و مشاهده کرد که از تاریخ انتشار گزارش قبلی مدیر کل، هیچ یک از تجهیزات اصلی باقیمانده راکتور نصب نشدهاند. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل آمده است، در راستای گزارش دهی مرتبط با چارچوب همکاری، ایران در فوریه 2014 یک پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوط به راکتور آی آر-40 را تسلیم آژانس کرد. همانطور که در پاراگرافهای بالاتر اشاره شد، در تاریخ 5 می 2014، آژانس و ایران بر روی اقدامات پادمانی برای راکتور آی آر-40، موافقت کردند. پیرو یکی از اقدامات عملی موافقت شده مرتبط با چارچوب همکاری همانطور که در پاراگرافهای بالاتر اشاره شد، ایران قرار است با آژانس درباره راهکاری پادمانی برای راکتور آی آر-40 تا تاریخ 25 آگوست 2014 به جمع بندی برسد.
39. اسیسات تولید آب سنگین: تاسیسات تولید آب سنگین (HWPP) تاسیساتی است برای تولید آب سنگین با ظرفیت طراحی تولید سالانه 16 تن آب سنگین مورد استفاده راکتور.
40-همانطور که پیش از این گزارش شد، با آنکه تاسیسات تولید آب سنگین تحت نظارت پادمانهای آژانس است، این تاسیسات از تاریخ 8 دسامبر 2013 با دسترسی مدیریت شده برای آژانس مواجه بوده است. به علاوه، دسترسی به محل انبار آب سنگین در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) اصفهان، آژانس را قادر ساخته تا آب سنگین را مشخص نماید.
ز. تبدیل اورانیوم و تولید سوخت
41. ایران در حال اجرای شماری از فعالیتها در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان، تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP)، تاسیسات تولید سوخت (FMP) و تاسیسات تولید صفحه سوخت (FPFP) در اصفهان است، همانطور که در پاراگرافهای بعدی میآید، در تناقض با تعهدات ایران برای تعلیق همه فعالیتهای مرتبط با غنی سازی و پروژههای آب سنگین است، با وجود این که این تاسیسات تحت نظارت آژانس قرار دارند.
42. از زمانی که ایران تبدیل و تولید سوخت در تاسیسات اعلام شده خود را آغاز کرده، به صورت زیر عمل کرده است:
• 550 تن هگزافلورید اورانیوم در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان تولید کرده که 157 تن آن به تاسیسات غنی سازی سوخت (نطنز) منتقل شده است.
• 53 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم 3.34 درصد را به فرایند تبدیل تحقیق و توسعه در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان تزریق کرده و 24 کیلوگرم اورانیوم بهشکل دی اکسید اورانیوم تولید کرده است.
• 303.2 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم 20 درصد (40.5 کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیر کل آژانس) به فرایند تبدیل در تاسیسات غنی سازی سوخت فردو تزریق کرده و 142.5 کیلوگرم اورانیوم به شکل اکتا اکسید تری اورانیوم تولید کرده است.
• چهار تن هگزافلورید طبیعی از تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان را به تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم منتقل کرده است. بعلاوه، 4.3 تن هگزافلورید اورانیوم 5 درصد را از تاسیسات غنی سازی سوخت (نطنز) به تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم انتقال داده است.
• 20 مجموعه سوخت شامل اورانیوم 20 درصد را به رآکتور تحقیقاتی تهران منتقل کرده و دو مجموعه سوخت شامل اورانیوم 3.34 را به این رآکتور انتقال داده است.
43. تاسیسات تبدیل اورانیوم: تاسیساتی تبدیل برای تولید هم هگزافلورید اورانیوم طبیعی و هم دی اکسید اورانیوم طبیعی از کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) است. همچنین طراحی شده تا شمشهای فلز اورانیوم از تترا فلورید اورانیوم تقلیل شده و طبیعی تولید شود و تترا فلورید اورانیوم از هگزافلورید اورانیوم تقلیل شده تولید شود.
44. ایران در تاریخ 19 می 2014، اعلام کرده است 13.8 تن اورانیوم طبیعی به شکل دی اکسید اورانیوم را از طریق تبدیل کنسانتره سنگ اورانیوم تولید کرده است. آژانس راستی آزمایی کرده است که تا همان تاریخ ایران 13.2 تن اورانیوم طبیعی به شکل دی اکسید اورانیوم را به تاسیسات تولید سوخت منتقل کرده است.
45. تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده: این تاسیسات برای تبدیل هگزافلورید اورانیوم 5 درصد به پودر دی اکسید اورانیوم طراحی شده است. در تاریخ 10 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در تاسیسات پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده انجام داده که طی آن تایید کرد این تاسیسات استفاده از اورانیوم طبیعی را آغاز کرده است.
46. تاسیسات تولید سوخت: این تاسیسات برای تولید مجموعههای سوخت هستهای به منظور استفاده در راکتورهای برق و تحقیقاتی طراحی شده است.
47. در تاریخهای 10 و 11 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در تاسیسات تولید سوخت انجام داد و تایید کرد که ایران همچنان تولید مجموعههای سوخت هستهای با استفاده از دی اکسید اورانیوم طبیعی برای راکتور آی آر-40 متوقف کرده است و اینکه تمام مجموعههای سوخت که پیش از این تولید شده بودند در تاسیسات تولید سوخت باقی ماندهاند.
48. تاسیسات تولید صفحه سوخت: این تاسیسات برای تبدیل هگزافلورید اورانیوم 20 درصد به اکتا اکسید تری اورانیوم و تولید مجموعه های سوخت ساخته شده از صفحههای سوخت حاوی اکتا اکسید تری اورانیوم طراحی شده است.
49. از 17 الی 21 می 2014 آژانس یک راستی آزمایی اقلام فیزیکی در تاسیسات تبدیل اورانیوم اصفهان انجام داد که نتایج توسط آژانس در حال سنجش است.
50. همانطور که در گزارش قبلی مدیر کل اشاره شد، ایران اعلام کرده است که "در طی مرحله اول دوره زمانی (شش ماه) هیچ خط باز تبدیل برای تبدیل مجدد اکسید اورانیوم 20 درصد به هگزافلورید اورانیوم 20 درصد وجود ندارد." در 12 و 14 می 2014، آژانس یک راستی آزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در تاسیسات تولید صفحه سوخت انجام داد که طی آن تایید کرد تبدیل هگزا فلورید اورانیوم 20 درصد به اکتا اکسید تری اورانیوم در حال انجام است و اینکه هیچ خط فرایندی در این تاسیسات برای بازتولید اکسیدهای اورانیوم به هگزافلورید اورانیوم وجود ندارد.
51. آژانس تایید کرده است که تا تاریخ 11 می 2014 ایران در کل 303.2 کیلوگرم هگزافلورید اورانیوم 20 درصد (207کیلوگرم اورانیوم) را به فرایند تبدیل در تاسیسات تولید صفحه سوخت تزریق کرده و 142.5 کیلوگرم اورانیوم به شکل اکتا اکسید تری اورانیوم تولید کرده است. آژانس همچنین تایید کرده است که 40.4 کیلوگرم اورانیوم حاوی خردههای مایع و جامده بوده است. باقیمانده این اورانیوم به فرایند باقیماندهها و زبالهها تزریق شد.
52. آژانس تایید کرده است که تا تاریخ 11 می 2014، ایران در تاسیسات تولید صفحه سوخت یک مجموعه سوخت آزمایشی و 26 مجموعه سوخت از نوع رآکتور تحقیقاتی تهران تولید کرده است. بیست عدد از این مجموعههای سوخت از جمله آن مجموعه آزمایشی به رآکتور تحقیقاتی تهران انتقال یافته است.
ح. ابعاد احتمالی نظامی
53. گزارشات قبلی توسط مدیر کل مسائل برجستهای مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران و اقدامات خواسته شده از ایران برای حل این مسائل، را مشخص کرده است. آژانس هنوز درباه احتمال وجود فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران که شامل سازمانهای نظامی میشوند، مانند فعالیتهای مرتبط با توسعه کلاهکهای هستهای برای یک موشک، نگران است. ایران باید در تمام مسائل مهم بالاخص آنهایی که منجر به نگرانی درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه ایران هستند به صورت کامل با آژانس همکاری کند، این همکاری شامل ارائه دسترسی بدون تأخیر به تمام سایتها، تجهیزات، افراد و اسناد مورد نیاز آژانس میباشد.
54. ضمیمه الحاقی به گزارش نوامبر 2011 مدیر کل (GOV/2011/65) تحلیل مشروحی را درباره اطلاعات در دسترس آژانس در آن زمان ارائه کرده و اعلام نموده که ایران فعالیتهای مرتبط با توسعه تجهیزات انفجاری هستهای انجام داده است. این اطلاعات توسط آژانس بررسی شده و در مجموع معتبر هستند. ایران نگرانیهای آژانس را بر این اساس که عمدتا بر پایه اتهامات بیپایه هستند، رد کرد. آژانس اطلاعات بیشتری را از نوامبر 2011 تاکنون دریافت کرده که بر تحلیل مندرج در آن زمینه تأکید میکنند.
55. همانگونه که در بالا (پاراگراف 3) اعلام شده، آژانس و ایران توافق کردهاند که همکاری بیشتری را در حوزه فعالیتهای راستیآزمایی که توسط آژانس برای حل و فصل تمام مسائل کنونی و گذشته انجام خواهد گرفت، عهدهدار شوند. هفت تمهید عملی که در گام دوم چارچوب همکاری انجام شدند شامل این قید بود: "ارائه اطلاعات و توضیحات به آژانس برای بررسی نیاز یا درخواست اظهار شده ایران به توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر."
56. ایران در دیدار فنی در تهران در 26 آوریل 2014 و در نامهای به تاریخ 30 آوریل 2014، اطلاعات و توضیحاتی را به آژانس برای برای بررسی نیاز یا درخواست اظهار شده ایران به توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر ارائه کرد. ایران در یک دیدار فنی در تهران در 20 می 2014، در پاسخ به درخواست آژانس، اطلاعات و توضیحات بیشتری، شامل اسناد تصویری به آژانس ارائه کرد تا نیاز و درخواست اظهار شده به توسعه چاشنیهای انفجاری بریج وایر را توجیه کند. ایران به آژانس نشان داد که شلیک همزمان چاشنیهای انفجاری بریج وایر دارای کاربرد غیرنظامی بودند. این برای اولین بار بود که ایران وارد یک تبادل اطلاعات فنی با آژانس درباره این یا دیگر مسائل مهم مرتبط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران میشد. بررسی اطلاعات ارائه شده توسط ایران به آژانس ادامه دارد.
57. همانگونه که در دیدار 26 آوریل 2014 و نیز نامه 12 می 2014 آژانس به ایران اعلام شد، آژانس باید بتواند درباره مسائل مهم مطروحه در ضمیمه الحاقی به گزارش نوامبر 2011 مدیر کل یک ارزیابی سیستمی انجام دهد. این امر شامل بررسی و دستیابی به فهمی درباره هر یک از موضوعات و سپس ادغام تمام موضوعات درون یک "سیستم" و ارزیابی این سیستم به صورت یک کل، میباشد.
58. همانگونه که پیشتر نیز اعلام شده (به پاراگراف 9 مراجعه شود)، دو فقره از تمهیدات عملی اضافی مورد توافق ایران و آژانس در 20 می 2014، با اطلاعات مندرج در ضمیمه الحاقی به گزارش نوامبر 2011 مدیر کل در ارتباط هستند. اینها تمهیداتی مرتبط با ایران هستند: تبادل اطلاعات با آژانس درباره اتهامات مرتبط با بکارگیری مواد انفجاری قوی، شامل انجام آزمایشهای گسترده مواد انفجاری قوی در ایران؛ و ارائه اطلاعات و توضیحات مورد توافق طرفین در حوزه مطالعات انجام گرفته و/یا مطالب منتشر شده در ایران در ارتباط با انتقال نوترون و مدلسازی و محاسبات مربوطه و نیز کاربرد ادعایی آنها در مواد فشرده شده.
59. آژانس به درخواست جواب از ایران برای سؤالات پیرامون پارچین و متخصصین خارجی و نیز دسترسی به اماکن ویژه در سایت پارچین ادامه میدهد. از زمان اولین درخواست آژانس برای دسترسی، فعالیتهای گستردهای در این مکان صورت گرفتهاند که توانایی آژانس برای راستیآزمایی را به شدت تضعیف کرده است. از زمان گزارش قبلی مدیر کل، آژانس از طریق تصاویر ماهوارهای شاهد مواد ساختمانی، تل خاک، آوار و همچنین فعالیتهای ساخت و ساز ادامهدار بوده که نشان دهنده برچیده شدن/جایگزینی یا نوسازی سازههای دیوار بیرونی دو ساختمان اصلی سایت است.
ط. اطلاعات طراحی
60. بر اساس مفاد توافقنامه پادمان و نیز قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران باید مفاد کد 3.1 اصلاحی ترتیبات فرعی بخش کلی درباره ارائه زودهنگام اطلاعات طراحی، را پیاده سازد.
ی. پروتکل الحاقی
61. برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را رعایت نمیکند. آژانس درموضعی نیست که تضمینهای معتبری درباره عدم وجود مواد و فعالیتهای هستهای اعلان نشده در ایران ارائه کند مگر اینکه و تا زمانی که ایران همکاری لازم با آژانس شامل اجرای پروتکل الحاقی را انجام دهد.
ک. موضوعات دیگر
62. در می 2014، آژانس تأیید کرد که 10 مجموعه سوخت که در ایران تولید شده و شامل اورانیومی بودند که به میزان 20 درصد اورانیوم 233 غنی گشته بودند، در هسته رآکتور تحقیقاتی تهران قرار داشتند. در همان تاریخ، آژانس مشاهده کرد که مجموعه سوخت اولیه مینی IR-40 در حوض ذخیرهسازی قرار داشتند.
63. تا تاریخ 12 می 2014، یک میله سوخت شامل ترکیبی از اوکتا اکسید تری اورانیوم (تا 20 درصد غنی شده) و آلومونیوم در تأسیسات تولید مولبدینیوم، ید و زنون وجود دارد که از تأسیسات غنیسازی سوخت فردو منتقل شده و برای فعالیتهای تحقیقاتی به منظور بهینهسازی تولید مولبدینیوم، زنون و ایزوتوپهای ید مورد استفاده قرار گرفتهاند.
64. آژانس بین 28 آوریل و 1 می 2014، یک راستیآزمایی فهرست اقلام فیزیکی در نیروگاه هستهای بوشهر انجام داد. در آن زمان رآکتور برای سوختگیری تعطیل شده بود.
خلاصه
65. علیرغم ادامه انجام فعالیتهای راستیآزمایی برای تأیید عدم انحراف ایران از مواد هستهای اعلام شده در تأسیسات هستهای و «مکانهای خارج از تأسیسات» مطابق توافق این کشور در توافقنامههای پادمانی، آژانس خود را در جایگاه ارائه تضمینهای موثق درباره نبود مواد هستهای اعلامنشده و فعالیتهای اعلامنشده توسط ایران و بنابراین، نتیجهگیری درباره صلحآمیز بودن تمامی مواد هستهای موجود در ایران نمیبیند.
66. ایران اقدامهای عملی لازم مرتبط با «چارچوب همکاری» مورد توافق در 11 نوامبر 2013 و 9 فوریه 2014 را طبق توافقات قبلی اجرا کرده است. تعامل ایران با آژانس بینالمللی هستهای و از جمله ارائه اطلاعات توسط این کشور، همراه با تحلیلهای و جاری آژانس به این نهاد برای کسب درکی بهتر از برنامه هستهای ایران کمک میکند.
67. تداوم تعامل ایران با آژانس به منظور حل تمامی مسائل مهم مرتبط با ایران در ارتباط با برنامه هستهای این کشور، مهم است. موافقت ایران در 20 مه 2014 برای اجرای پنچ گام عملی گامی دیگر به پیش در این راستا است.
68. آژانس به انجام نظارتها و راستیآزمایی در ارتباط با اقدامات تصریح شده در برنامه اقدام مشترک ادامه میدهد.
69. مدیر کل آژانس به گزارشهای خود در موارد مقتضی ادامه خواهد داد.
منبع: تسنیم