شهدای ایران: نشست تخصصی «بررسی کتاب‌های طنز سوره مهر» عصر امروز، 11 اردیبهشت ماه، با حضور ناصر فیض، رضا رفیع، شهرام شکیبا و اسماعیل امینی در غرفه سوره مهر در بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌الملی کتاب تهران برگزار شد.

پس از سخنرانی ناصر فیض، اسماعیل امینی دیگر سخنران این نشست بود. وی صحبت خود را با انتقاد از رویه برگزاری نمایشگاه کتاب آغاز کرد و گفت: فضای کنونی نمایشگاه اصلاً متناسب برای دیدن کتاب نیست. سر و صدا مانع از این می‌شود که کتاب را ببینیم و ورق بزنیم. اهل کتاب اهل مطالعه‌اند نه سر و صدا.

طنز را از سیطره سیاسیون خارج کنیم

وی ادامه داد: اغراق نیست اگر بگویم که تمام کتاب‌های طنز را خوانده‌ام؛ از این رو به این نتیجه رسیده‌ام که دو مسئله مهم در حوزه طنز کشور ما مطرح است. نخست لزوم داشتن مکانی تخصصی برای بررسی طنز که تا حدودی این کار را دفتر طنز انجام می‌دهد و دوم؛ تلاش برای اینکه طنز در سیطره اهل سیاست قرار نگیرد. متأسفانه اهالی سیاست علاقه زیادی به این دارند که وارد حوزه‌های پرطرفدار شوند و در نهایت همان اتفاقی که برای ورزش ما افتاد برای طنز هم رخ خواهد داد. البته این نوع نگاه مختص به ایران نیست؛ در کشورهای غربی و رسانه‌های آنها هم این رویه دیده می‌شود. باید با دور بودن طنز از سیاست نشان دهیم که طنز ملتزم به اخلاق است.

اسماعیلی در ادامه به نقش مرحوم صابری در شکل‌دهی طنز کشور اشاره کرد و یادآور شد: در نتیجه تلاش‌های افرادی از جمله صابری است که می‌توانیم بگوییم ما طنز داریم. دیگر اینکه تلاش این اساتید بود که بسیاری از نگاه‌های متفاوت را از بین برد. پیش از این اعتقاد بر این بود که طنز می‌تواند ساختار ادبی را رعایت نکند، اما تلاش بزرگانی از این دست تصور عامه را تغییر داد.

صابری فومنی سَمبَل‌کاری طنز را به سُمبل‌کاری تبدیل کرد

رضا رفیع از دیگر سخنرانان بود که سخن خود با با تأثیرگذاری مجلات طنز آغاز کرد و گفت: متأسفانه خلأ این موضوع در حوزه طنز ما بسیار دیده می‌شود. پیش از این در دفتر مجلاتی مانند «گل آقا» شاگردان و استادان کنار یکدیگر می‌نشستند و در مورد آثار نظر می‌دادند، اما متأسفانه امروز چنین رویه‌ای وجود ندارد.

وی ادامه داد: پیش از این طنز به سَمبَل‌کاری محدود می‌شد، اما تلاش بزرگان طنزپرداز کشور باعث شد که سَمبَل‌کاری به سُمبل‌کاری مبدل شود.

شهرام شکیبا آخرین سخنران این نشست بود که سخنان خود را با انتقاد از رویه چاپ آثار در سوره مهر آغازکرد و گفت: یکی از مواردی که ما در این زمینه نیاز داریم، جمع‌آوری مطایبات و شوخی‌هایی است که علما با هم داشته‌اند. جمع‌آوری این موارد می‌تواند فضای روشنتر و شیرین‌تری را در نظر مخاطب بگشاید.