حدود 60 تا 70 حزب فعال هستند؛ بیانیه می دهند و کنگره شکل می دهند ولی برخی از این احزاب خانوادگی است و از پدر و مادر و برادر و خواهر تشکیل شده و در مقطعی هم به آنها مجوز داده اند.بعضی افراد هم «حزب باز» هستند مثل برخی که «کبوترباز» هستند اینها هم حزب بازی می کنند.
به گزارش شهدای ایران به نقل از تابناک؛ عضو ناظر مجلس در کمیسیون ماده 10 احزاب گفت: جامعه روحانیت مبارز و جامعه
مدرسین حوزه علمیه قم خود را تشکل صنفی می دانند اما به نظر من کار حزبی
انجام می دهند و باید مجوز بگیرند.
جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که تحت عنوان «جامعتین» در فضای سیاسی کشور شناخته می شوند، دو نهاد برخاسته از بطن روحانیت هستند که سابقه فعالیت آنها به پیش از انقلاب اسلامی باز می گردد.
این دو تشکل که بسیاری از روحانیون سرشناس کشور در آن عضویت دارند، در طول انقلاب اسلامی و بویژه در زمان انتخابات، سعی کرده اند تا نظرات ارشادی خود را به احزاب و فعالان سیاسی ارایه کنند و هدایت گر آنان باشند.
هرچند فعالیت این دو تشکل به گفته موسسان و دست اندرکاران آنها ماهیت صنفی دارند اما «احمد بخشایش» نماینده اصولگرای خانه ملت و عضو ناظر مجلس در کمیسیون ماده 10 احزاب معتقد است از آنجا که این دو نهاد در امور سیاسی و حزبی فعال هستند، باید از این کمیسیون مجوز فعالیت کسب کنند.
البته حسینعلی امیر سخنگوی وزارت کشور در این باره گفته مصاحبه اعضای کمیسیون ماده 10 احزاب درباره فعالیت جامعتین اظهار نظر شخصی است و دیدگاه رسمی این کمیسیون که زیر نظر وزارت کشور اداره می شود، به شمار نمی رود.
بخشایش در گفت و گویی با ایرنا به تشریح دیدگاه های خود در این زمینه و بیان کاستی های موجود در زمینه فعالیت احزاب در کشور پرداخته است که به شرح زیر است:
**تصمیم کمیسیون ماده 10 احزاب درباره نحوه فعالیت جامعتین چیست؟
- بخشایش: حضرت امام (ره) در جریان فرآیند تشکیل جامعتین به ویژه جامعه مدرسین توصیه و ارشاداتی داشته اند تا در امور دخالت کنند لذا در مواجهه با این تشکل با تساهل رفتار می کنیم چرا که بیانات امام راحل بالاتر از مرجعی به نام کمیسیون ماده 10 احزاب است.
ما از جامعتین برای اخذ مجوز حزبی درخواست کرده ایم اما آنها می گویند ما یک تشکل صنفی هستیم ولی به نظر ما چون آنها کار حزبی انجام می دهند باید از این کمیسیون کسب مجوز کنند.
** یعنی جایگاه خود را بالاتر از یک حزب می دانند؟
- بله؛ تقریبا همین طور است. آنها در کارهای حزبی دخالت می کنند، در انتخابات اعلام موضع دارند و از اشخاص خاصی حمایت می کنند. به نظر ما آنها بیشتر از این که فعالیت صنفی داشته باشند فعالیت حزبی انجام می هند. آنها اعتقادی به کسب مجوز از کمیسیون ماده 10احزاب ندارند و خود را بالاتر از این می دانند.
** پس می گویید کمیسیون ماده 10 احزاب صلاحیت این را ندارد که بر فعالیت های سیاسی جامعتین نظارتی داشته باشد؟
- نه این طور نیست؛ این استدلالی است که خود آنها بیان می کنند. کمیسیون صلاحیت رسیدگی دارد اما آنها برای قانونی کردن فعالیت خود مراجعه نمی کنند.
** شما می توانید به آنها اخطار بدهید که فعالیت حزبی نکنند؟
- بله می شود ولی وقتی این اتفاق می افتد که فعالیت های آنها دچار تعارض شود؛ ما انتظار داریم جامعه روحانیت از آنجا که اشراف خوبی بر قانون دارد در عمل به قانون هم خوب و مناسب گام بردارد.
** مجموعه هایی چون پایداری و پیروان خط امام و رهبری هم به عنوان جبهه های سیاسی شناخته می شوند اما در عمل فعالیت حزبی می کنند. نظر کمیسیون درباره این نوع تشکل ها چیست؟
- جبهه، متشکل از چند حزب است و هنگام انتخابات شکل می گیرد ولی اگر جبهه بخواهد یک حزب مجزا تلقی شود باید از کمیسیون ماده 10 احزاب مجوز فعالیت بگیرد.
برای مثال اگر جبهه پیروان بیانیه ای می دهد، احزاب زیر مجموعه نباید بر خلاف آن بیانیه عمل کنند.
نکته دیگر این که جبهه نمی تواند غیر از زمان انتخابات فعالیت حزبی داشته باشد و برای مثال نمی تواند غیر از ایام انتخابات بیانیه بدهد.
ما درباره خانه احزاب هم همین موضع را داریم؛ آیا خانه احزاب که متشکل از تعداد بالایی حزب است خود می تواند کار حزبی انجام بدهد؟ اینها یک صنف هستند که در صورت فعالیت صنفی ماندگار می شوند.
** فکر نمی کنید در این رابطه با خلاء قانونی مواجه هستیم و قانون احزاب نیاز به اصلاح و شفاف شدن دارد؟
- بله؛ قانون سکوت کرده اما رویه کمیسون این است که اینها باید 2 نکته ای را که گفتم رعایت کنند.
** با این اوصاف این که می گویید یک جبهه سیاسی فقط در محدوده زمانی انتخابات می تواند فعالیت کند، دقیقا چه بازه زمانی مد نظر است؟
- حدود 4 ، 5 یا 6 ماه .
** پس عدد مشخصی وجود ندارد. معلوم نیست از نظر وزارت کشور چه زمانی فعالیت انتخاباتی کلید می خورد؟
- چرا این در وزارت کشور مشخص است.
** اما وزارت کشور فقط محدوده زمانی تبلیغات انتخاباتی را مشخص کرده و احزاب از ماه ها قبل اقدام به فعالیت می کنند.
- نخیر مساله این است که برخی از این جبهه ها 2 سال مانده به انتخابات فعالیت خود را کلید می زنند.
** اکنون حدود 230 حزب سیاسی وجود دارند که همه اینها از کمیسیون ماده 10 احزاب مجوز گرفته اند؛ تعداد زیادی از اینها هیچ فعالیتی ندارند و صدایی از آنها به گوش نمی رسد. قرار نیست مجوز این احزاب منفعل لغو شود؟
- اگر کنگره و مجمع عمومی این احزاب شکل نگیرد، خود به خود غیر فعال تلقی می شوند اما چون ما در ایران هستیم و کار حزبی ضعیف است با تساهل رفتار می کنیم.
** می توانید آماری از احزاب فعال در کشور از میان این 238 حزب بدهید؟
- بله؛ حدود 60 تا 70 حزب فعال هستند؛ بیانیه می دهند و کنگره شکل می دهند ولی برخی از این احزاب خانوادگی است و از پدر و مادر و برادر و خواهر تشکیل شده و در مقطعی هم به آنها مجوز داده اند.
بعضی افراد هم «حزب باز» هستند مثل برخی که «کبوترباز» هستند اینها هم حزب بازی می کنند.
یکی از دلایل ناکارآمدی احزاب این است که عده ای خاص احزاب گوناگون درست می کنند. برخی افراد در آن واحد در چند حزب عضویت دارند.
اکنون تشکل جدیدی به نام جامعه اسلامی مدیران تقاضای مجوز کرده که افرادی از اینها در احزاب دیگر هم حضور دارند. برای مثال افرادی که در جامعه اسلامی مهندسین حضور دارند در این تشکل هم دیده می شوند.
البته قانون دراین زمینه هم دارای ابهام است اما کمیسیون می گوید که یک فرد فقط باید عضو یک حزب باشد.
** هم اکنون ضرورتی برای اصلاح قانون احزاب احساس می شود؟
- ما باید تابع شرایط و محیط هم باشیم؛ احزاب در ایران ضعیف هستند. هیچ رییس جمهوری در ایران از حزب به قدرت نرسیده و اینها فقط در موسم انتخابات خودنمایی می کنند.
** یعنی اراده ای برای ایجاد احزاب قدرتمند وجود ندارد؟
- چرا می خواهند اما نمی شود چون انتخابات روی شانه احزاب انجام نمی گیرد.
جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که تحت عنوان «جامعتین» در فضای سیاسی کشور شناخته می شوند، دو نهاد برخاسته از بطن روحانیت هستند که سابقه فعالیت آنها به پیش از انقلاب اسلامی باز می گردد.
این دو تشکل که بسیاری از روحانیون سرشناس کشور در آن عضویت دارند، در طول انقلاب اسلامی و بویژه در زمان انتخابات، سعی کرده اند تا نظرات ارشادی خود را به احزاب و فعالان سیاسی ارایه کنند و هدایت گر آنان باشند.
هرچند فعالیت این دو تشکل به گفته موسسان و دست اندرکاران آنها ماهیت صنفی دارند اما «احمد بخشایش» نماینده اصولگرای خانه ملت و عضو ناظر مجلس در کمیسیون ماده 10 احزاب معتقد است از آنجا که این دو نهاد در امور سیاسی و حزبی فعال هستند، باید از این کمیسیون مجوز فعالیت کسب کنند.
البته حسینعلی امیر سخنگوی وزارت کشور در این باره گفته مصاحبه اعضای کمیسیون ماده 10 احزاب درباره فعالیت جامعتین اظهار نظر شخصی است و دیدگاه رسمی این کمیسیون که زیر نظر وزارت کشور اداره می شود، به شمار نمی رود.
بخشایش در گفت و گویی با ایرنا به تشریح دیدگاه های خود در این زمینه و بیان کاستی های موجود در زمینه فعالیت احزاب در کشور پرداخته است که به شرح زیر است:
**تصمیم کمیسیون ماده 10 احزاب درباره نحوه فعالیت جامعتین چیست؟
- بخشایش: حضرت امام (ره) در جریان فرآیند تشکیل جامعتین به ویژه جامعه مدرسین توصیه و ارشاداتی داشته اند تا در امور دخالت کنند لذا در مواجهه با این تشکل با تساهل رفتار می کنیم چرا که بیانات امام راحل بالاتر از مرجعی به نام کمیسیون ماده 10 احزاب است.
ما از جامعتین برای اخذ مجوز حزبی درخواست کرده ایم اما آنها می گویند ما یک تشکل صنفی هستیم ولی به نظر ما چون آنها کار حزبی انجام می دهند باید از این کمیسیون کسب مجوز کنند.
** یعنی جایگاه خود را بالاتر از یک حزب می دانند؟
- بله؛ تقریبا همین طور است. آنها در کارهای حزبی دخالت می کنند، در انتخابات اعلام موضع دارند و از اشخاص خاصی حمایت می کنند. به نظر ما آنها بیشتر از این که فعالیت صنفی داشته باشند فعالیت حزبی انجام می هند. آنها اعتقادی به کسب مجوز از کمیسیون ماده 10احزاب ندارند و خود را بالاتر از این می دانند.
** پس می گویید کمیسیون ماده 10 احزاب صلاحیت این را ندارد که بر فعالیت های سیاسی جامعتین نظارتی داشته باشد؟
- نه این طور نیست؛ این استدلالی است که خود آنها بیان می کنند. کمیسیون صلاحیت رسیدگی دارد اما آنها برای قانونی کردن فعالیت خود مراجعه نمی کنند.
** شما می توانید به آنها اخطار بدهید که فعالیت حزبی نکنند؟
- بله می شود ولی وقتی این اتفاق می افتد که فعالیت های آنها دچار تعارض شود؛ ما انتظار داریم جامعه روحانیت از آنجا که اشراف خوبی بر قانون دارد در عمل به قانون هم خوب و مناسب گام بردارد.
** مجموعه هایی چون پایداری و پیروان خط امام و رهبری هم به عنوان جبهه های سیاسی شناخته می شوند اما در عمل فعالیت حزبی می کنند. نظر کمیسیون درباره این نوع تشکل ها چیست؟
- جبهه، متشکل از چند حزب است و هنگام انتخابات شکل می گیرد ولی اگر جبهه بخواهد یک حزب مجزا تلقی شود باید از کمیسیون ماده 10 احزاب مجوز فعالیت بگیرد.
برای مثال اگر جبهه پیروان بیانیه ای می دهد، احزاب زیر مجموعه نباید بر خلاف آن بیانیه عمل کنند.
نکته دیگر این که جبهه نمی تواند غیر از زمان انتخابات فعالیت حزبی داشته باشد و برای مثال نمی تواند غیر از ایام انتخابات بیانیه بدهد.
ما درباره خانه احزاب هم همین موضع را داریم؛ آیا خانه احزاب که متشکل از تعداد بالایی حزب است خود می تواند کار حزبی انجام بدهد؟ اینها یک صنف هستند که در صورت فعالیت صنفی ماندگار می شوند.
** فکر نمی کنید در این رابطه با خلاء قانونی مواجه هستیم و قانون احزاب نیاز به اصلاح و شفاف شدن دارد؟
- بله؛ قانون سکوت کرده اما رویه کمیسون این است که اینها باید 2 نکته ای را که گفتم رعایت کنند.
** با این اوصاف این که می گویید یک جبهه سیاسی فقط در محدوده زمانی انتخابات می تواند فعالیت کند، دقیقا چه بازه زمانی مد نظر است؟
- حدود 4 ، 5 یا 6 ماه .
** پس عدد مشخصی وجود ندارد. معلوم نیست از نظر وزارت کشور چه زمانی فعالیت انتخاباتی کلید می خورد؟
- چرا این در وزارت کشور مشخص است.
** اما وزارت کشور فقط محدوده زمانی تبلیغات انتخاباتی را مشخص کرده و احزاب از ماه ها قبل اقدام به فعالیت می کنند.
- نخیر مساله این است که برخی از این جبهه ها 2 سال مانده به انتخابات فعالیت خود را کلید می زنند.
** اکنون حدود 230 حزب سیاسی وجود دارند که همه اینها از کمیسیون ماده 10 احزاب مجوز گرفته اند؛ تعداد زیادی از اینها هیچ فعالیتی ندارند و صدایی از آنها به گوش نمی رسد. قرار نیست مجوز این احزاب منفعل لغو شود؟
- اگر کنگره و مجمع عمومی این احزاب شکل نگیرد، خود به خود غیر فعال تلقی می شوند اما چون ما در ایران هستیم و کار حزبی ضعیف است با تساهل رفتار می کنیم.
** می توانید آماری از احزاب فعال در کشور از میان این 238 حزب بدهید؟
- بله؛ حدود 60 تا 70 حزب فعال هستند؛ بیانیه می دهند و کنگره شکل می دهند ولی برخی از این احزاب خانوادگی است و از پدر و مادر و برادر و خواهر تشکیل شده و در مقطعی هم به آنها مجوز داده اند.
بعضی افراد هم «حزب باز» هستند مثل برخی که «کبوترباز» هستند اینها هم حزب بازی می کنند.
یکی از دلایل ناکارآمدی احزاب این است که عده ای خاص احزاب گوناگون درست می کنند. برخی افراد در آن واحد در چند حزب عضویت دارند.
اکنون تشکل جدیدی به نام جامعه اسلامی مدیران تقاضای مجوز کرده که افرادی از اینها در احزاب دیگر هم حضور دارند. برای مثال افرادی که در جامعه اسلامی مهندسین حضور دارند در این تشکل هم دیده می شوند.
البته قانون دراین زمینه هم دارای ابهام است اما کمیسیون می گوید که یک فرد فقط باید عضو یک حزب باشد.
** هم اکنون ضرورتی برای اصلاح قانون احزاب احساس می شود؟
- ما باید تابع شرایط و محیط هم باشیم؛ احزاب در ایران ضعیف هستند. هیچ رییس جمهوری در ایران از حزب به قدرت نرسیده و اینها فقط در موسم انتخابات خودنمایی می کنند.
** یعنی اراده ای برای ایجاد احزاب قدرتمند وجود ندارد؟
- چرا می خواهند اما نمی شود چون انتخابات روی شانه احزاب انجام نمی گیرد.