امروز هجدهم فروردینماه سالروز انجام عملیات«کربلای 8» است که با اهداف پاسخ به شرارتهای دشمن در خلیج فارس، تهدید شهر بصره عراق و تأمین کانال زوجی و توسعه منطقه در شرق بصره عراق - محور جنوبی جنگ و در غرب شلمچه ایران، سال 1366 طراحی و اجرا شد.
به گزارش شهداي ايران به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران ، عملیات «کربلای ۸» با رمز مبارک «یا صاحبالزمان (عج)» و با هدف انهدام نیروهای دشمن و تحکیم مواضع بدست آمده در عملیات «کربلای ۵» به مدت پنج روز در منطقه عملیاتی شرق بصره توسط رزمندگان ایرانی در نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی و اجرا شد.
سپاه ابتدا در نظر داشت طی چند عملیات محدود، به صورت تدریجی خطوط منطقه متصرفه را با رسیدن به کانال زوجی اصلاح و تکمیل کند اما با توجه به موانعی که وجود داشت، عملیات «کربلای8» در دو محور طراحی شد تا توسط دو قرارگاه اجرا شود. محور اول این عملیات آبگرفتگی شمال جزیره «بوبیان» با فرماندهی و هدایت «قرارگاه قدس» و محور دوم حدفاصل «کانال ماهی» تا جاده شلمچه (غرب کانال ماهی) با فرماندهی و هدایت «قرارگاه کربلا» بود.
در تدبیر عملیاتی،با توجه به حساسیت شمال آبگرفتگی جزیره بوبیان برای دشمن و اهمیت عبور از کانال ماهی در غرب کانال زوجی ،چنین پیشبینی میشد که در صورت تلاش در این محور،علاوه بر فریب دشمن نسبت به سمت اصلی تک، آتش دشمن نیز تجزیه میشود.
به این ترتیب مرحله اول عملیات در محور غرب کانال ماهی همزمان با محور شمال آبگرفتگی بوبیان در ساعت دو و پانزده دقیقه بامداد روز 66/1/18 توسط لشکرهای «33 المهدی»،«25 کربلا»، «19 فجر»، «10سیدالشهدا(ع)» و «31 عاشورا» که به ترتیب از چپ به راست ماموریت تصرف و تامین هدف را به عهده داشتند ، آغاز شد و در این مرحلهشب و روز اول عملیات هدف به نحو ناقصی تصرف شد.
در مرحله دوم:
لشکر «33المهدی» نیز هر چند در تصرف هدف و در کار مهندسی ایجاد خاکریز دو جداره در سمت راست سیلبند شاهد موفق بود لیکن دشمن دو بار از سمت چب به نیروهای این لشکر پاتک کرد که بار دوم در ساعت 10 الی 11 صبح با آتش شدید توپخانه و هلیکوپتر و بمباران هواپیما همراه بود. کثرت نیروهای پیاده پاتککننده و کم بودن نفرات خودی و نرسیدن مهمات کافی،نیروهای خودی را ناچار به عقبنشینی کرد و براثر فشار شدید دشمن تعدادی مجروح در منطقه بجا ماند .به این ترتیب در این مرحله هم مسیله جناح چپ عملیات حل نشد .
در مرحله سوم هم جناح راست وضع مناسبی یافت ولی اوضاع جناح چپ به رغم موفقیتهای به دست آمده کاملا بهبود نیافت و به خاطراستفاده از آتش هماهنگ تانک و تیربار و خمپارهانداز مستقر در خط ، پاتکهای دشمن را با شکست مواجه ساختند ولی سرانجام نیروهای لشکر 33 به لحاظ از دست دادن توان،درمواضع مناسبتری مستقر شدند.
بطور کلی فشار عراق برای باز پس گیری منطقهای در حدود یک کیلومترمربع با توان بالا در نوع خود کم نظیر بود. عکسالعمل دشمن بدون احتساب و پیشبینی تلفات زیاد و پذیرش آن به عنوان بهای باز پسگیری منطقه نمیتوانست باشد.
دشمن با درک مشی جدید نظامی جمهوری اسلامی مبنی بر پیشروی در شرق بصره و انهدام متوالی قوای عراق،بر آن شد که با اقدامی اساسی و با قوت، طراحان و مسئولین جنگ جمهوری اسلامی را نسبت به ادامه پیشروی در منطقه شرق بصره ناامید کند. علاوه بر این همزمانی عملیات کربلای8 با سالگرد تاسیس حزب بعث و نیز نقش تبلیغی این عملیات در اعلام تصمیم بر تداوم عملیات در منطقه و همزمانی آن با تغییر وتحولات سیاسی مبنی بر حذف صدام ،قابل ذکر است.
از یک سو شرایط سیاسی و نظامی جنگ پس از عملیات کربلای 5 و از سوی دیگر اهمیت زمین منطقه شرق بصره، موجب شد تا عملیات کربلای8 که با هدف محدود نظامی صورت گرفت،بازتاب و انعکاس نسبتا گستردهای داشته باشد. در مورد این عملیات خبرگزاری فرانسه به نقل از ناظران در تهران چنین گزارش داده است:«اهداف عملیات جدید کربلای8 ایران که صرفا نظامی است، محدود به نظر میرسد. ایران بدون تردید این بخش جنوبی را برای حمله انتخاب کرد تا مانع از تحکیم خطوط دشمن در آنجا شود.» در واقع گزارش خبرگزاری فرانسه معطوف به این مطلب بود که این عملیات در تداوم سلسه تلاشهای ایران در این منطقه و برنامهریزی برای انجام عملیات به سمت بصره ،معنا و مفهوم دارد.
تلاقی زمان عملیات کربلای8 با برگزاری مراسم چهل و هشتمین سالگرد تشکیل حزب بعث ،موجب گردید که عراق بلافاصله به منظور تحتالشعاع قرار دادن بازتاب این عملیات،به تاسیسات نفتی جزیره سیری که یکی از مبادی صادرات نفت ایران بود ،حمله کرده و خسارات قابل ملاحظهای را به آن وارد آورد به گونهای که تا ساعتها بهرهبرداری از اسکله مذکور امکانپذیر نبود.
به هر حال پیروزی عملیات کربلای8 همانند پیروزیهای دیگر ایران در ابتدا از سوی عراق و کلیه حامیانش مورد تکذیب قرار گرفت چنانکه رادیو اسراییل به نقل از کارشناسان نظامی گفت:«به احتمال قوی نیروهای ایرانی در عملیات موسوم به کربلای8 در جبهه بصره موفق به پیشروی نشدهاند و نبرد به صورت ساکن ادامه دارد .»
اما با گذشت زمان و عینیت پیروزی ایران،عراق سرانجام زبان به اعتراف گشود و متعاقب آن خبرگزاریها چنین گزارش دادند:«عراق دیروز اعتراف کرد که مناطقی را در جریان حمله جدید ایران در شرق بصره از دست داده است.»
اعتراف عراق به از دست دادن زمینهایی در نزدیکی بصره، در اطلاعیه نظامی این کشور منعکس شده است.همچنین دعوت ایران از خبرنگاران خارجی برای بازدید از منطقه آزاد شده در عملیات نیز به منزله پیروزی جدید ایران مورد تاکید قرار گرفت.
بدین ترتیب،در آستانه سال 66 ضمن آنکه موفقیت حاصله از عملیات کربلای8 در منطقه شرق بصره ،از سوی رسانه های خارجی مورد تایید قرار گرفت ،به عنوان ضعف و ناتوانی روحی روز افزون عراق نیز ارزیابی شد.
به گزارش ایسنا از جمله دستاوردهای این عملیات می توان به:
انهدام 60 دستگاه تانک و نفربر و دهها دستگاه خودرو از تجهیزات دشمن اشاره کرد.
علاوه بر آن تیپهای ۶۸ و ۶۵ نیروی مخصوص و تیپهای ۱۰۶ و ۴۱۶ و ۲۹ و ۱۱۷ و ۷۳ از لشکر ۲۷ ، ۵ مکانیزه ۴۴۸ ، ۴۵ ، ۱۰۴ ، و ۴۲۱ و ۲ کماندویی ستاد کل ۴۴۸ و تیپهای۲ و ۵ از گارد ۶ ریاست جمهوری ، ۴۲زرهی ، ۲ پیاده گردان کماندویی از لشکر محمدالقاسم ،یک گردان تانک،تیپ ۲۶ زرهی و گردانهای۳،۱و ۴ از تیپ ۴۱۷ نیز منهدم شدند.
تعداد به هلاکت رسیدگان طی عملیات مذکور ۵۰۰۰ نفر و تعداد اسرا ۲۰۰ نفر و غنایم، دهها دستگاه تانک و نفربر و تعداد زیادی انواع خودرو از دشمن گزارش شدهاست.
سپاه ابتدا در نظر داشت طی چند عملیات محدود، به صورت تدریجی خطوط منطقه متصرفه را با رسیدن به کانال زوجی اصلاح و تکمیل کند اما با توجه به موانعی که وجود داشت، عملیات «کربلای8» در دو محور طراحی شد تا توسط دو قرارگاه اجرا شود. محور اول این عملیات آبگرفتگی شمال جزیره «بوبیان» با فرماندهی و هدایت «قرارگاه قدس» و محور دوم حدفاصل «کانال ماهی» تا جاده شلمچه (غرب کانال ماهی) با فرماندهی و هدایت «قرارگاه کربلا» بود.
در تدبیر عملیاتی،با توجه به حساسیت شمال آبگرفتگی جزیره بوبیان برای دشمن و اهمیت عبور از کانال ماهی در غرب کانال زوجی ،چنین پیشبینی میشد که در صورت تلاش در این محور،علاوه بر فریب دشمن نسبت به سمت اصلی تک، آتش دشمن نیز تجزیه میشود.
به این ترتیب مرحله اول عملیات در محور غرب کانال ماهی همزمان با محور شمال آبگرفتگی بوبیان در ساعت دو و پانزده دقیقه بامداد روز 66/1/18 توسط لشکرهای «33 المهدی»،«25 کربلا»، «19 فجر»، «10سیدالشهدا(ع)» و «31 عاشورا» که به ترتیب از چپ به راست ماموریت تصرف و تامین هدف را به عهده داشتند ، آغاز شد و در این مرحلهشب و روز اول عملیات هدف به نحو ناقصی تصرف شد.
در مرحله دوم:
لشکر «33المهدی» نیز هر چند در تصرف هدف و در کار مهندسی ایجاد خاکریز دو جداره در سمت راست سیلبند شاهد موفق بود لیکن دشمن دو بار از سمت چب به نیروهای این لشکر پاتک کرد که بار دوم در ساعت 10 الی 11 صبح با آتش شدید توپخانه و هلیکوپتر و بمباران هواپیما همراه بود. کثرت نیروهای پیاده پاتککننده و کم بودن نفرات خودی و نرسیدن مهمات کافی،نیروهای خودی را ناچار به عقبنشینی کرد و براثر فشار شدید دشمن تعدادی مجروح در منطقه بجا ماند .به این ترتیب در این مرحله هم مسیله جناح چپ عملیات حل نشد .
در مرحله سوم هم جناح راست وضع مناسبی یافت ولی اوضاع جناح چپ به رغم موفقیتهای به دست آمده کاملا بهبود نیافت و به خاطراستفاده از آتش هماهنگ تانک و تیربار و خمپارهانداز مستقر در خط ، پاتکهای دشمن را با شکست مواجه ساختند ولی سرانجام نیروهای لشکر 33 به لحاظ از دست دادن توان،درمواضع مناسبتری مستقر شدند.
بطور کلی فشار عراق برای باز پس گیری منطقهای در حدود یک کیلومترمربع با توان بالا در نوع خود کم نظیر بود. عکسالعمل دشمن بدون احتساب و پیشبینی تلفات زیاد و پذیرش آن به عنوان بهای باز پسگیری منطقه نمیتوانست باشد.
دشمن با درک مشی جدید نظامی جمهوری اسلامی مبنی بر پیشروی در شرق بصره و انهدام متوالی قوای عراق،بر آن شد که با اقدامی اساسی و با قوت، طراحان و مسئولین جنگ جمهوری اسلامی را نسبت به ادامه پیشروی در منطقه شرق بصره ناامید کند. علاوه بر این همزمانی عملیات کربلای8 با سالگرد تاسیس حزب بعث و نیز نقش تبلیغی این عملیات در اعلام تصمیم بر تداوم عملیات در منطقه و همزمانی آن با تغییر وتحولات سیاسی مبنی بر حذف صدام ،قابل ذکر است.
از یک سو شرایط سیاسی و نظامی جنگ پس از عملیات کربلای 5 و از سوی دیگر اهمیت زمین منطقه شرق بصره، موجب شد تا عملیات کربلای8 که با هدف محدود نظامی صورت گرفت،بازتاب و انعکاس نسبتا گستردهای داشته باشد. در مورد این عملیات خبرگزاری فرانسه به نقل از ناظران در تهران چنین گزارش داده است:«اهداف عملیات جدید کربلای8 ایران که صرفا نظامی است، محدود به نظر میرسد. ایران بدون تردید این بخش جنوبی را برای حمله انتخاب کرد تا مانع از تحکیم خطوط دشمن در آنجا شود.» در واقع گزارش خبرگزاری فرانسه معطوف به این مطلب بود که این عملیات در تداوم سلسه تلاشهای ایران در این منطقه و برنامهریزی برای انجام عملیات به سمت بصره ،معنا و مفهوم دارد.
تلاقی زمان عملیات کربلای8 با برگزاری مراسم چهل و هشتمین سالگرد تشکیل حزب بعث ،موجب گردید که عراق بلافاصله به منظور تحتالشعاع قرار دادن بازتاب این عملیات،به تاسیسات نفتی جزیره سیری که یکی از مبادی صادرات نفت ایران بود ،حمله کرده و خسارات قابل ملاحظهای را به آن وارد آورد به گونهای که تا ساعتها بهرهبرداری از اسکله مذکور امکانپذیر نبود.
به هر حال پیروزی عملیات کربلای8 همانند پیروزیهای دیگر ایران در ابتدا از سوی عراق و کلیه حامیانش مورد تکذیب قرار گرفت چنانکه رادیو اسراییل به نقل از کارشناسان نظامی گفت:«به احتمال قوی نیروهای ایرانی در عملیات موسوم به کربلای8 در جبهه بصره موفق به پیشروی نشدهاند و نبرد به صورت ساکن ادامه دارد .»
اما با گذشت زمان و عینیت پیروزی ایران،عراق سرانجام زبان به اعتراف گشود و متعاقب آن خبرگزاریها چنین گزارش دادند:«عراق دیروز اعتراف کرد که مناطقی را در جریان حمله جدید ایران در شرق بصره از دست داده است.»
اعتراف عراق به از دست دادن زمینهایی در نزدیکی بصره، در اطلاعیه نظامی این کشور منعکس شده است.همچنین دعوت ایران از خبرنگاران خارجی برای بازدید از منطقه آزاد شده در عملیات نیز به منزله پیروزی جدید ایران مورد تاکید قرار گرفت.
بدین ترتیب،در آستانه سال 66 ضمن آنکه موفقیت حاصله از عملیات کربلای8 در منطقه شرق بصره ،از سوی رسانه های خارجی مورد تایید قرار گرفت ،به عنوان ضعف و ناتوانی روحی روز افزون عراق نیز ارزیابی شد.
به گزارش ایسنا از جمله دستاوردهای این عملیات می توان به:
انهدام 60 دستگاه تانک و نفربر و دهها دستگاه خودرو از تجهیزات دشمن اشاره کرد.
علاوه بر آن تیپهای ۶۸ و ۶۵ نیروی مخصوص و تیپهای ۱۰۶ و ۴۱۶ و ۲۹ و ۱۱۷ و ۷۳ از لشکر ۲۷ ، ۵ مکانیزه ۴۴۸ ، ۴۵ ، ۱۰۴ ، و ۴۲۱ و ۲ کماندویی ستاد کل ۴۴۸ و تیپهای۲ و ۵ از گارد ۶ ریاست جمهوری ، ۴۲زرهی ، ۲ پیاده گردان کماندویی از لشکر محمدالقاسم ،یک گردان تانک،تیپ ۲۶ زرهی و گردانهای۳،۱و ۴ از تیپ ۴۱۷ نیز منهدم شدند.
تعداد به هلاکت رسیدگان طی عملیات مذکور ۵۰۰۰ نفر و تعداد اسرا ۲۰۰ نفر و غنایم، دهها دستگاه تانک و نفربر و تعداد زیادی انواع خودرو از دشمن گزارش شدهاست.