بعد از حمله عراق به کویت و ورود آمریکا به جنگ علیه عراق، تعدادی از نظامی های عراقی به خاک ایران تجاوز کردند. مرزبانی جمهوری اسلامی ایران تعدادی از این متجاوزان مرزی را دستگیر کرده بود.
به گزارش شهداي ايران به نقل از سایت جامع آزادگان: در سال ۱۳۷۰ مذاکراتی انجام شد تا کار کمیته ی سه جانبه ی ایران، عراق و صلیب سرخ برای رسیدگی به مسئله ی اسرا و مفقودان و اجساد مطهر شهدا به نتیجه برسد. هدایت مذاکرات به عهده ی وزارت خارجه بود. کلیه ارگان های ذی ربط با وزارت امور خارجه همکاری می کردند.
اولین اقدام، مذاکرات سه جانبه در تاریخ ۲۳/۱۱/۷۰ در ژنو بود. مذاکرات سه دوره بود و توافقنامه ای به امضای سه طرف رسید. این توافقنامه حاوی این مطالب بود:
۱- آنکه طرفین، بازگشت اسرای جنگی را از سر بگیرند و این امر را در اسرع وقت به اتمام برسانند. قرار شد افرادی که در اردوگاه ها نگهداری می شوند، در یک محل مخصوصی جمع آوری شوند تا نمایندگان صلیب سرخ آنجا حضور پیدا کنند و با تک تک اسرا به صورت انفرادی و بدون شاهد مصاحبه کنند، تا نظر قلبی هر اسیر برای بازگشت به کشورش مشخص شود.
۲- براساس دومین بند توافقنامه طرفین موافقت کردند تا جریان تبادل اسرا را متوقف نسازند.
۳- سومین بند این توافقنامه این بود که طرفین در خصوص موارد زیر اقدام نمایند:
الف) صدور گواهی فوت برای هر یک از اسیران جنگی فوتی در طول مدت اسارت؛
ب) عفو کامل آن دسته از اسیرانی که پرونده قضایی داشتند؛
۴- آخرین بند توافقنامه سه جانبه، جمع آوری اطلاعات در مورد مفقودالاثرها و مبادله ی اخبار و اطلاعات برای تعیین تکلیف آنها بود.
کمیسیون اسرا برابر آنچه در سوابق موجود است، در راستای این توافقنامه اقدامات خیلی خوبی انجام داد و گام های عملی برداشت که از جمله آنها آزاد کردن نظامی های عراق بود.
بعد از حمله عراق به کویت و ورود آمریکا به جنگ علیه عراق، تعدادی از نظامی های عراقی به خاک ایران تجاوز کردند. مرزبانی جمهوری اسلامی ایران تعدادی از این متجاوزان مرزی را دستگیر کرده بود. ما در پرونده ها از این افراد به عنوان «نظامیان جدید» یاد می کردیم که بحث این ها با اسرا فرق می کرد. از نظر نگهداری هم این متجاوزان مرزی را مثل اسرا نگهداری نمی کردیم.
اولین گام عملی ایران آزاد کردن این نظامیان جدید در چهارده مرحله بود. در مجموع آنها ۴۵۶۴ نفر بودند. در تاریخ۱۸/۶/۷۰ تعداد ۱۰۰ نفر،۳/۸/۷۰ تعداد ۱۰۰ نفر،۲۳/۸/۷۰ تعداد ۴۰۰ نفر،۱۴/۹/۷۰ تعداد ۴۰۰ نفر،۲۸/۹/۷۰ تعداد ۴۰۰ نفر،۲۰/۲/۷۱ تعداد ۵۵ نفر،۷/۸/۷۱ تعداد ۲۰۰ نفر،۲۱/۸/۷۱ تعداد ۴۰۰ نفر،۲۹/۱۱/۷۱ تعداد ۱۰۰۰ نفر،۲/۲/۷۲ تعداد ۲۰۰ نفر و ۲۶/۲/۷۲ تعداد ۴۵۹ نفر را آزاد کردیم. بعد از این آزادی ملاقاتی بین وزیر امور خارجه ی جمهوری اسلامی ایران با وزیر امور خارج عراق در حاشیه ی اجلاس وزیران امور خارجه ی کشورهای اسلامی صورت گرفت. به دنبال آن یک هیئت ایرانی به سرپرستی دکتر محمد جواد ظریف به بغداد اعزام شدند. این هیئت در بغداد مذاکراتی انجام داد که موضوع آن رسیگی به مواد زیر بود: حل مساله اسرا و مفقودان، تجاوز غیر قانونی در مرزها، قطع حملات تبلیغاتی، زیارت عتبات عالیات مقدسه، دخالت نکردن در امور داخلی یکدیگر و مسئله کردها در شمال عراق.
طرفین در این مذاکرات جمع بندی مختصری در سه محور انجام دادند. ابن جمع بندی به عنوان نتیجه مذاکرات هیئت ایرانی و عراقی در بغداد بود:
۱- تشکیل کمیسیون در مورد یافتن اجساد و تبادل آنها.
۲- آزادی اسرا بدون دسته بندی.
۳- مبادله لیست مورد ادعای دوکشور و پاسخ گویی طرفین به آن. محور سوم کار جدیدی بود، چون تا قبل از این، مذاکرات بیشتر جنگ لفظی بود. دراین مذاکرات قرار شد اول لیست مورد ادعای طرفین تهیه شود و بعد روی آن بحث صورت گیرد[۱].
[۱] .البته این مساله سال ها طول کشید و عملاً انجام نشد، ولی در نتیجه ی همین مذاکره قید شده بود. [راوی]
اولین اقدام، مذاکرات سه جانبه در تاریخ ۲۳/۱۱/۷۰ در ژنو بود. مذاکرات سه دوره بود و توافقنامه ای به امضای سه طرف رسید. این توافقنامه حاوی این مطالب بود:
۱- آنکه طرفین، بازگشت اسرای جنگی را از سر بگیرند و این امر را در اسرع وقت به اتمام برسانند. قرار شد افرادی که در اردوگاه ها نگهداری می شوند، در یک محل مخصوصی جمع آوری شوند تا نمایندگان صلیب سرخ آنجا حضور پیدا کنند و با تک تک اسرا به صورت انفرادی و بدون شاهد مصاحبه کنند، تا نظر قلبی هر اسیر برای بازگشت به کشورش مشخص شود.
۲- براساس دومین بند توافقنامه طرفین موافقت کردند تا جریان تبادل اسرا را متوقف نسازند.
۳- سومین بند این توافقنامه این بود که طرفین در خصوص موارد زیر اقدام نمایند:
الف) صدور گواهی فوت برای هر یک از اسیران جنگی فوتی در طول مدت اسارت؛
ب) عفو کامل آن دسته از اسیرانی که پرونده قضایی داشتند؛
۴- آخرین بند توافقنامه سه جانبه، جمع آوری اطلاعات در مورد مفقودالاثرها و مبادله ی اخبار و اطلاعات برای تعیین تکلیف آنها بود.
کمیسیون اسرا برابر آنچه در سوابق موجود است، در راستای این توافقنامه اقدامات خیلی خوبی انجام داد و گام های عملی برداشت که از جمله آنها آزاد کردن نظامی های عراق بود.
بعد از حمله عراق به کویت و ورود آمریکا به جنگ علیه عراق، تعدادی از نظامی های عراقی به خاک ایران تجاوز کردند. مرزبانی جمهوری اسلامی ایران تعدادی از این متجاوزان مرزی را دستگیر کرده بود. ما در پرونده ها از این افراد به عنوان «نظامیان جدید» یاد می کردیم که بحث این ها با اسرا فرق می کرد. از نظر نگهداری هم این متجاوزان مرزی را مثل اسرا نگهداری نمی کردیم.
اولین گام عملی ایران آزاد کردن این نظامیان جدید در چهارده مرحله بود. در مجموع آنها ۴۵۶۴ نفر بودند. در تاریخ۱۸/۶/۷۰ تعداد ۱۰۰ نفر،۳/۸/۷۰ تعداد ۱۰۰ نفر،۲۳/۸/۷۰ تعداد ۴۰۰ نفر،۱۴/۹/۷۰ تعداد ۴۰۰ نفر،۲۸/۹/۷۰ تعداد ۴۰۰ نفر،۲۰/۲/۷۱ تعداد ۵۵ نفر،۷/۸/۷۱ تعداد ۲۰۰ نفر،۲۱/۸/۷۱ تعداد ۴۰۰ نفر،۲۹/۱۱/۷۱ تعداد ۱۰۰۰ نفر،۲/۲/۷۲ تعداد ۲۰۰ نفر و ۲۶/۲/۷۲ تعداد ۴۵۹ نفر را آزاد کردیم. بعد از این آزادی ملاقاتی بین وزیر امور خارجه ی جمهوری اسلامی ایران با وزیر امور خارج عراق در حاشیه ی اجلاس وزیران امور خارجه ی کشورهای اسلامی صورت گرفت. به دنبال آن یک هیئت ایرانی به سرپرستی دکتر محمد جواد ظریف به بغداد اعزام شدند. این هیئت در بغداد مذاکراتی انجام داد که موضوع آن رسیگی به مواد زیر بود: حل مساله اسرا و مفقودان، تجاوز غیر قانونی در مرزها، قطع حملات تبلیغاتی، زیارت عتبات عالیات مقدسه، دخالت نکردن در امور داخلی یکدیگر و مسئله کردها در شمال عراق.
طرفین در این مذاکرات جمع بندی مختصری در سه محور انجام دادند. ابن جمع بندی به عنوان نتیجه مذاکرات هیئت ایرانی و عراقی در بغداد بود:
۱- تشکیل کمیسیون در مورد یافتن اجساد و تبادل آنها.
۲- آزادی اسرا بدون دسته بندی.
۳- مبادله لیست مورد ادعای دوکشور و پاسخ گویی طرفین به آن. محور سوم کار جدیدی بود، چون تا قبل از این، مذاکرات بیشتر جنگ لفظی بود. دراین مذاکرات قرار شد اول لیست مورد ادعای طرفین تهیه شود و بعد روی آن بحث صورت گیرد[۱].
[۱] .البته این مساله سال ها طول کشید و عملاً انجام نشد، ولی در نتیجه ی همین مذاکره قید شده بود. [راوی]
