شهدای ایران : در نیمه دوم دهه 60- سال 1987 میلادی- وقتی نجم الدین اربكان، سیاستمدار اسلامگرای تركیه با شعار رهایی كشورش از سلطه آمریكا، «حزب رفاه» را تاسیس كرد، كمتر كسی احتمال می داد كه این حزب با رویكرد گسترده مردم مسلمان تركیه روبرو شود و 9 سال بعد - 1996- آقای نجم الدین اربكان، دبیر كل حزب رفاه پیروز انتخابات باشد و بعد از چند دهه بركرسی نخست وزیری تركیه لائیك بنشیند. حاكمیت نجم الدین اربكان فقط یكسال دوام آورد و این نخست وزیر قانونی تنها به جرم اسلامگرایی! با دخالت ژنرال های ترك بركنار شده و دولتش سقوط كرد. ژنرال ها اعلام می كردند كه به توصیه اكید آتاتورك عمل كرده اند كه در سال پایانی عمر خود خطاب به فرماندهان ارتش گفته بود «هرگاه اوضاع كشور را آشفته دیدید و اركان آن را فاسد تشخیص دادید، بدون كمترین تردید، زمام امور را به دست بگیرید- MARSHAL LAW- تا پس از بازگشت اوضاع به حالت عادی یك دولت غیرنظامی همسو برسر كار آمده و ارتش از حكومت كناره گیری كند».

این توضیح در حالی بود كه مردم تركیه با رویكرد به حزب اسلامگرای رفاه و رهبر آن، نجم الدین اربكان به جدایی از آتاتورك رأی داده و ناخشنودی خود از چند دهه حاكمیت سكولاریسم بر این كشور مسلمان را اعلام كرده بودند. چند سال بعد - مارس 2003/اسفند 1381- وقتی بار دیگر به آرای مردم تركیه مراجعه شد آقای رجب طیب اردوغان رهبر حزب اسلامگرای عدالت و توسعه به نخست وزیری رسید. در همان روزها، مركز استراتژیك «آمریكن اینترپرایز» طی گزارشی با ابراز نگرانی از موج اسلامگرایی در تركیه، برخی از سیاستمداران آمریكایی را ملامت كرد كه بركناری نجم الدین اربكان را پایان اسلامگرایی در این كشور تلقی كرده بودند.
بعد از پیروزی عبدالله گل - رئیس جمهور- و طیب اردوغان - نخست وزیر- روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف نوشت در پیروزی این دو اسلامگرای نزدیك به اخوان المسلمین، روسری همسرانشان نقش فراوانی داشته است و توضیح داد كه روسری خانم های رئیس جمهور و نخست وزیر تركیه، مفهومی فراتر از حجاب اسلامی رایج در میان زنان و دختران مسلمان دارد و از پیوند آنان با انقلاب اسلامی ایران خبر می دهد.
درباره نگاه مردم مسلمان تركیه به آقای اردوغان و چرایی رویكرد آنان به ایشان، اشاره به این نكات در كارنامه سیاسی اردوغان نمی تواند بی تاثیر ارزیابی شود.
آقای اردوغان دانش آموخته مدرسه مذهبی امام خطیب و سپس دانشكده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مرمره بود. ایشان بعد از فارغ التحصیلی در اداره حمل و نقل شهر اسلامبول استخدام شد و در سال 1980 به علت اصرار بر انجام تكالیف دینی از ادامه كار بازماند! در سال 1991 به عنوان عضو حزب رفاه و با تاكید بر آموزه های اسلامی در تبلیغات انتخاباتی از اسلامبول وارد مجلس تركیه شد.
در سال 1989 كه با شكایت شهرداری به دادگاه احضار شده بود، قاضی دادگاه را به علت شرابخواری فاقد صلاحیت دانست و این اقدام وی بازداشت یك هفته ای او در زندان بایرام پاشا را در پی داشت.
آقای اردوغان در سال 1998 پس از قرائت یك شعر اسلامی به جرم نادیده گرفتن قوانین و مقررات حكومت لائیك تركیه، به 10 ماه حبس محكوم شد و...
انتخاب اردوغان به نخست وزیری تركیه با استقبال گسترده مردم مسلمان این كشور كه چند دهه تحت فشار حكومت لائیك ناچار به ترك بسیاری از تكالیف و آداب اسلامی خود شده بودند، روبرو شد. اردوغان اگرچه رابطه سیاسی و اقتصادی تركیه با اسرائیل را قطع نكرد و ادامه این رابطه اعتراض مردم مسلمان تركیه را در پی داشت ولی با ارسال كشتی كمك های انسان دوستانه «مرمره» برای مردم به محاصره درآمده غزه كه با حمله كماندوهای اسرائیلی و شهادت تعدادی از سرنشینان ترك این كشتی همراه بود، رضایت نسبی مردم را به دست آورد و پس از آن مشاجره لفظی شدید وی با شیمون پرز رئیس جمهور رژیم جعلی اسرائیل، بر محبوبیت وی افزود. این محبوبیت اما، به درازا نكشید و همكاری آشكار اردوغان با آمریكا، اسرائیل، عربستان و قطر برای مقابله با دولت سوریه كه یكی از حلقه های اصلی مقاومت در منطقه بود، محبوبیت به تدریج كسب شده اردوغان طی دو دهه گذشته را، با تندبادی ویرانگر روبرو كرد و بسیاری از رشته های نخست وزیر اسلامگرای تركیه را پنبه كرد. تا آنجا كه دیروز، «عبداللطیف شنر» معاون سابق وی- به گفته خود- ملاحظات جاری را نادیده گرفت و زبان به نصیحت همراه با ملامت اردوغان گشود و در مصاحبه با روزنامه «وطن» چاپ تركیه گفت «بحران سوریه زمینه ساز سقوط اردوغان است» و با اشاره به نشانه های این سقوط نتیجه گرفت كه «دشمنی اردوغان و داود اوغلو با دولت سوریه برای مردم تركیه قابل توضیح نیست و من هیچ تردیدی ندارم كه مقابله با سوریه ایستگاه آخر اردوغان است و نخست وزیر كشورمان همراه با رجال سیاسی متنفذ خود مجبور است در این ایستگاه با قدرت خداحافظی كند».
توصیه معاون سابق اردوغان اگرچه دلسوزانه و مشفقانه است و می تواند نجات دولت تركیه را از گردابی كه آمریكا و اسرائیل با دلارهای نفتی عربستان و قطر آفریده اند، در پی داشته باشد ولی این توصیه دیرهنگام به نظر می رسد، چرا كه شواهد و قرائن موجود از بحران سخت و شكننده ای حكایت می كند كه امروزه دولت اردوغان به علت همراهی با آمریكا، اسرائیل، عربستان و قطر برای مقابله با دولت سوریه، یعنی یكی از محورهای اصلی مقاومت منطقه با آن روبرو است. نمایندگان پارلمان در مصاحبه با رسانه ها از اردوغان می پرسند؛ اگر پایگاه های نظامی تركیه را
برای آموزش تروریست ها در اختیار كارشناسان اسرائیلی و آمریكایی قرار نداده ای چرا درخواست نمایندگان مردم برای بازدید از این پایگاه ها را نمی پذیری؟! و بسیاری از شخصیت های سیاسی و مذهبی و حتی كسانی كه فاقد گرایش های دینی بوده و تنها به استقلال كشورشان می اندیشند، همكاری تركیه با اسرائیل و آمریكا و عربستان و قطر را غیرقابل توجیه و آسیب جدی و جبران ناپذیر به جایگاه تركیه در منطقه ارزیابی می كنند.
دیروز سایت مؤسسه استراتژیك «بروكینز»- كه نقش برجسته ای در سیاست خارجی آمریكا دارد- گزارشی را منتشر كرد كه چند هفته قبل درباره بحران سوریه و چگونگی برخورد با آن به سنای آمریكا ارائه كرده بود. در این گزارش «مارتین ایندیك» پنهان نمی كند كه اصلی ترین هدفی كه آمریكا در بحران سوریه دنبال می كند، تضمین موجودیت به خطر افتاده اسرائیل است و با اشاره به این كه كشورهای عربستان و قطر فاقد مرز مشترك با سوریه هستند، از تركیه به عنوان كشوری یاد می كند كه توانسته است این نیاز ضروری را برای مخالفان دولت سوریه تامین كند. «ایندیك» پیش از این نیز، آرزوی تركیه برای پیوستن به اتحادیه اروپا را، انگیزه ای برای وارد كردن دولت اردوغان به حلقه كشورهای درگیر با سوریه دانسته بود!
گفتنی است دولت آقای اردوغان در این ماجرا با یك تناقض غیرقابل توجیه روبروست. چرا كه ادعای دموكراسی خواهی برای مردم سوریه نمی تواند در ائتلاف با عربستان و قطر و حمایت آشكار و بی پرده آمریكا و اسرائیل از این ائتلاف همخوانی داشته باشد. به بیان دیگر كدام ذهن كودنی ادعای دموكراسی خواهی عربستان را می پذیرد؟! كشوری كه به قول هانتینگتون در اجلاس 2005 نیكوزیا، مرتجع ترین كشور منطقه است و نظام حكومتی آن به ماقبل تاریخ تعلق دارد! و یا چه كسی باور می كند كه اسرائیل خیرخواه مردم سوریه باشد؟! و...
همین پنج شنبه گذشته، آقای اردوغان كه از خیزش های پراكنده اما جدی مردم تركیه علیه دولت خود به شدت عصبانی بود و در مقابل این پرسش كه چرا دولت تركیه همراه اسرائیل و عربستان وارد جنگ با سوریه است، بی آن كه پاسخ روشنی داشته باشد و در حالتی كه به گزارش فرانكفورتر آلگماینه، غیرعادی به نظر می رسید، زبان به گلایه از آمریكا گشود و گفت؛ «آمریكا در مقابله با سوریه ما را تنها گذاشته است».
شواهد یاد شده و بسیاری از شواهد و قرائن دیگر تردیدی باقی نمی گذارند كه «تركیه» به نیابت از آمریكا و اسرائیل و با دلارهای آل سعود و قطر به یك جنگ نیابتی علیه سوریه كشانده شده است. جنگی كه از هم اكنون می توان پایان آن را كه با هزینه سنگین دولت اردوغان
- و به قول معاون سابق وی سقوط وی و حزبش- همراه خواهد بود، پیش بینی كرد. این پایان نه فقط برای مردم مسلمان تركیه، بلكه برای همه ملت های مسلمان از جمله مردم و نظام جمهوری اسلامی ایران ناگوار است چرا كه تركیه یكی از كشورهای بزرگ اسلامی است و شكل گیری دولت اسلامگرای كنونی، امید و آرزوهای فراوان مردم تركیه و سایر ملت های مسلمان را در پی داشته است و در این میان برخی از صاحبنظران نیز با ارائه شواهدی درخور تامل و بعضا غیرقابل انكار بر این باورند كه آمریكا و اسرائیل با وارد كردن دولت تركیه به بحران سوریه، یك پروژه دومنظوره را دنبال می كنند. اول؛ بهره گیری از مرزهای مشترك تركیه برای ارسال اسلحه و اعزام تروریست به سوریه و دوم؛ انتقام از اسلامگرایان حزب رفاه كه به حاكمیت چندده ساله لائیك ها در تركیه پایان داده اند.
گفتنی است مرحوم نجم الدین اربكان، مؤسس حزب رفاه كه چندی قبل دار فانی را وداع كرد، با مواضع چند سال اخیر اردوغان به شدت مخالف بود. ایشان در گفت وگو با یكی از دیپلمات های عالی رتبه مسلمان با ابراز نگرانی گفته بود؛ اردوغان در ابتدا مانند یك خوشه انگور، شیرین بود و من نگرانم كه دشمنان تركیه از این انگور، شراب بگیرند!
حسین شریعتمداری