ایندیا تایمز طی گزارشی از مذاکرات اخیر ایران، هند و عمان برای صادرات گاز به شبهقاره نوشت: ایران از طریق خط لولهای که ساخته میشود هم میتواند گاز خود را به شبهقاره انتقال دهد و هم بهعنوان واسطه انتقال گاز ترکمنستان عمل کند.
به گزارش شهداي ايران به نقل از پایگاه اینترنتی ایندیا تایمز طی گزارشی نوشت: هند بار دیگر در حال بررسی احداث یک خط لوله انتقال انرژی از منطقه خلیج فارس است، اما این بار قرار است این خط لوله بهجای گذر از خاک پاکستان، از بستر دریا عبور کند. با کاهش تحریمها علیه ایران پس از توافق هستهای ژنو، این خط لوله انتقال گاز میتواند مثبتترین دستاورد منطقهای وضعیت جدید باشد.
این طرح جدید که هدف آن انتقال نفت و گاز از طریق خطوط لوله زیر دریا از طریق عمان است، فرآیندی است که میتوان در آن از منابع انرژی ایران، و حتی ترکمنستان و آذربایجان نیز استفاده کرد و بازار انرژی رو به گسترش هند را تأمین نمود. یوسف بن علوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه عمان، روز جمعه در جریان دیدارش با سلمان خورشید، وزیر امور خارجه هند، جنبههای مختلف این طرح را بررسی کرد.
عمان ده سال قبل ۹۰ میلیون دلار در این پروژه سرمایه گذاری کرد، اما در آن زمان این پروژه به سرانجام نرسید. اما اکنون، وزیر خارجه عمان مجدداً به دهلینو پیشنهاد کرده که این خط لوله گاز را از ایران و حتی قطر و کشورهای آسیای میانه به هند انتقال دهد.
بر اساس این گزارش خورشید در دیدار اخیرش با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران این موضوع را با همتای ایرانیاش مطرح کرد. ایرانیها گفتوگو در مورد خط لوله انتقال گاز از بستر دریا را پس از شکست پروژه انتقال گاز به پاکستان جدیتر تلقی میکنند. هند چند سال قبل بهبهانه نگرانیهای امنیتی و بالا بودن قیمت، از این پروژه کنار کشیده بود.
ظریف کنار پیشنهاد عمانیها، اضافه کرده که ایران بهطور جداگانه با ترکمنستان برای احداث یک خط لوله زمینی مذاکره کرده که میتواند گاز را به پایانههای گازی در ایران انتقال دهد تا از آنجا به هند صادر شود. اگر این مذاکره به نتیجه برسد، ایران میتواند به محل صدور گاز تولید شده نهتنها از میادین خود بلکه از دیگر عرضه کنندگان منطقهای، حتی نظیر قطر نیز تبدیل شود.
سوبوج جاین، مدیر شرکت سیج، شناخته شدهترین شرکت هندی در زمینه فنآوری ساخت خطوط لوله اینچنینی است، گفت: «یک خط لوله انتقال گاز در بستر دریا از ایران به هند میتواند در طول مدت ۳ تا ۴ سال تکمیل شود. مطالعات امکانسنجی ما نشان میدهد که ساخت این خط لوله در منطقه مذکور ۵ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.» چنین خط لولهای میتواند روازنه حدود ۳۱ میلیون متر مکعب گاز به هند انتقال دهد.
یک مقام دولتی هندی در این باره گفت: «هند وابسته به الانجی است... اما اگر ما تنها خودمان را محدود به الانجی کنیم، به واردات انرژیهای گرانقیمت معتاد خواهیم شد. بنابراین احداث یک خط لوله انتقال گاز بهخصوص برای بخش تولید برق، بسیار بااهمیت است.» وی افزود: «در آینده نیروگاههای تولید برق بهمیزان حدود ۲۰ هزار مگاوات بهدلیل کمبود گاز، تعطیل خواهند شد».
این گزارش افزود: اگر تجارت انرژی بین ایران و هند ادامه یابد، بندر چابهار اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. ظریف و خورشید توافق کردهاند که موافقتنامه نهایی در زمینه سرمایه گذاری در این بندر به امضا برسد. هند تا قبل از تعطیلات نوروز، ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری خواهد کرد. وزارت کشتیرانی هند مطالعات و برآوردهای قیمتی خود را تکمیل کرده، بنابراین کار روی این پروژه نباید کش پیدا کند.
با تکمیل توسعه بندر چابهار، این بندر دروازه ورود کالاهای هندی به منطقه آسیای میانه و مناطق فراتر از آن از طریق کریدور بین المللی مواصلاتی شمال جنوب خواهد شد. در سال ۲۰۱۲، ترکیه نیز بهصورت رسمی پیشنهاد پیوستن به کریدور شمال جنوب را مطرح کرد، اما با مشکلات اخیر به وجود آمده در خصوص موضوع هستهای ایران، هیچکس کاملاً مطمئن نیست که آیا این طرح همچنان امکان اجرایی شدن دارد یا نه.
در تصمیمی مرتبط، هند در ماه مارس مطالعاتی را در مورد کریدور شمال ــ جنوب در مسیر نهاوا شوا (بمبئی) ــ بندرعباس ــ تهران ــ بندرانزلی ــ آستاراخان روسیه انجام خواهد داد. این موضوع در جریان دیدار اخیر مقامات هند و جمهوری آذربایجان مورد توافق قرار گرفت. ایران و آذربایجان نیز برای تکمیل کریدور شمال ــ جنوب، باید خطآهن قزوین ــ رشت ــ آستارا (ایران) ــ آستارا (آذربایجان) را تکمیل کنند.
آنچه روشن است اینکه ایران در حال بازگشت به جریان معادلات ژئواستراتژیک منطقه است.
این طرح جدید که هدف آن انتقال نفت و گاز از طریق خطوط لوله زیر دریا از طریق عمان است، فرآیندی است که میتوان در آن از منابع انرژی ایران، و حتی ترکمنستان و آذربایجان نیز استفاده کرد و بازار انرژی رو به گسترش هند را تأمین نمود. یوسف بن علوی بن عبدالله، وزیر امور خارجه عمان، روز جمعه در جریان دیدارش با سلمان خورشید، وزیر امور خارجه هند، جنبههای مختلف این طرح را بررسی کرد.
عمان ده سال قبل ۹۰ میلیون دلار در این پروژه سرمایه گذاری کرد، اما در آن زمان این پروژه به سرانجام نرسید. اما اکنون، وزیر خارجه عمان مجدداً به دهلینو پیشنهاد کرده که این خط لوله گاز را از ایران و حتی قطر و کشورهای آسیای میانه به هند انتقال دهد.
بر اساس این گزارش خورشید در دیدار اخیرش با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران این موضوع را با همتای ایرانیاش مطرح کرد. ایرانیها گفتوگو در مورد خط لوله انتقال گاز از بستر دریا را پس از شکست پروژه انتقال گاز به پاکستان جدیتر تلقی میکنند. هند چند سال قبل بهبهانه نگرانیهای امنیتی و بالا بودن قیمت، از این پروژه کنار کشیده بود.
ظریف کنار پیشنهاد عمانیها، اضافه کرده که ایران بهطور جداگانه با ترکمنستان برای احداث یک خط لوله زمینی مذاکره کرده که میتواند گاز را به پایانههای گازی در ایران انتقال دهد تا از آنجا به هند صادر شود. اگر این مذاکره به نتیجه برسد، ایران میتواند به محل صدور گاز تولید شده نهتنها از میادین خود بلکه از دیگر عرضه کنندگان منطقهای، حتی نظیر قطر نیز تبدیل شود.
سوبوج جاین، مدیر شرکت سیج، شناخته شدهترین شرکت هندی در زمینه فنآوری ساخت خطوط لوله اینچنینی است، گفت: «یک خط لوله انتقال گاز در بستر دریا از ایران به هند میتواند در طول مدت ۳ تا ۴ سال تکمیل شود. مطالعات امکانسنجی ما نشان میدهد که ساخت این خط لوله در منطقه مذکور ۵ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.» چنین خط لولهای میتواند روازنه حدود ۳۱ میلیون متر مکعب گاز به هند انتقال دهد.
یک مقام دولتی هندی در این باره گفت: «هند وابسته به الانجی است... اما اگر ما تنها خودمان را محدود به الانجی کنیم، به واردات انرژیهای گرانقیمت معتاد خواهیم شد. بنابراین احداث یک خط لوله انتقال گاز بهخصوص برای بخش تولید برق، بسیار بااهمیت است.» وی افزود: «در آینده نیروگاههای تولید برق بهمیزان حدود ۲۰ هزار مگاوات بهدلیل کمبود گاز، تعطیل خواهند شد».
این گزارش افزود: اگر تجارت انرژی بین ایران و هند ادامه یابد، بندر چابهار اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. ظریف و خورشید توافق کردهاند که موافقتنامه نهایی در زمینه سرمایه گذاری در این بندر به امضا برسد. هند تا قبل از تعطیلات نوروز، ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری خواهد کرد. وزارت کشتیرانی هند مطالعات و برآوردهای قیمتی خود را تکمیل کرده، بنابراین کار روی این پروژه نباید کش پیدا کند.
با تکمیل توسعه بندر چابهار، این بندر دروازه ورود کالاهای هندی به منطقه آسیای میانه و مناطق فراتر از آن از طریق کریدور بین المللی مواصلاتی شمال جنوب خواهد شد. در سال ۲۰۱۲، ترکیه نیز بهصورت رسمی پیشنهاد پیوستن به کریدور شمال جنوب را مطرح کرد، اما با مشکلات اخیر به وجود آمده در خصوص موضوع هستهای ایران، هیچکس کاملاً مطمئن نیست که آیا این طرح همچنان امکان اجرایی شدن دارد یا نه.
در تصمیمی مرتبط، هند در ماه مارس مطالعاتی را در مورد کریدور شمال ــ جنوب در مسیر نهاوا شوا (بمبئی) ــ بندرعباس ــ تهران ــ بندرانزلی ــ آستاراخان روسیه انجام خواهد داد. این موضوع در جریان دیدار اخیر مقامات هند و جمهوری آذربایجان مورد توافق قرار گرفت. ایران و آذربایجان نیز برای تکمیل کریدور شمال ــ جنوب، باید خطآهن قزوین ــ رشت ــ آستارا (ایران) ــ آستارا (آذربایجان) را تکمیل کنند.
آنچه روشن است اینکه ایران در حال بازگشت به جریان معادلات ژئواستراتژیک منطقه است.