به گزارش شهدای ایران در دیداری که امیر دریادار حبیبالله سیاری از خبرگزاری دانشجو انجام داد در گفت و گویی تفصیلی وی به سؤالات مختلف و متعددی پاسخ داد. مشروح این گفت و گو به شرح زیر است:
دلیل اهمیت و شاخص بودن نیروی دریایی چیست؟
امیر سیاری: موضوع نیروی دریایی که در چند سال گذشته مورد توجه فرمانده کل قوا قرار گرفته خود نیروی دریایی نیست بلکه یک مولفه دیگری است که بر اهمیت نیروی دریایی تأثیر میگذارد و آن هم اهمیت دریا برای پیشرفت کشور است دریا برای همه کشورها ساحلی و ما بسیار مهم است. زیرا مهمترین منابع غذایی است که تا کنون در کشور مورد توجه قرار نگرفته است اگر به سبد غذایی خانواده ایرانی نگاه کنیم چقدر ماهی و میگو مصرف میشود؟
بهترین منبع پروتئین در این مواد است اما ما کمتر به آن توجه میکنیم دریا دارای مهمترین منابع زیرزمینی مانند نفت و گاز است. دریا مهمترین منابع تولید انرژیهای نو است که از جذر و مد و امواج به دست میآید دریا از نظردرمانی و تولید دارو امروز جایگاه خاص خود را دارد و از نظر مزارع دریایی امروز جایگاه بزرگی در جهان دارد و دریا از نظر تجارت حرف اول را میزند که چند مورد آن را مثال می زنم میگویند اگر جمعیت دنیا پنج برابر شود و بشر بتواند از منابع غذایی دریا استفاده کند دریا جوابگوی این جمعیت خواهد بود و با کمبود روبرو نمیشویم.
از نظر انرژی می توان به دریای خزر اشاره کرد که مورد توجه همه دنیا قرار گرفته است از نظر تجارت بزرگترین تجارت از طریق دریا است. بالای ۹۳ درصد تجارت صادرات و واردات همه کشورهای دنیا از جمله جمهوری اسلامی ایران از طریق دریا صورت میگیرد و این رقم بالایی است.
بنابر این مقام معظم رهبری میفرمایند: «منافع کشور در دنیا منافع راهبردی و کلان است پس برای ما مشهود است اگر بتوانیم از منابع موجود در دریا استفاده کنیم،کشور ما رو به رشد خواهد شد» پس آنچه مورد توجه مقام معظم رهبری است پیشرفت کشور از جایی است که تا کنون به آن توجه نکردیم. ایشان ۳۰ سال پیش فرمودند که باید به دریا توجه کنیم و از منابع دریا استفاده نماییم اما تا کنون زمینه مساعد برای توجه به دریا وجود نداشته است. از چند سال گذشته اقداماتی در دست انجام است تا به طرف استفاده از این منابع برویم حال چرا از این منابع استفاده نکردهایم این کاری استعماری است یعنی ما را از دریا دور کردهاند تا از دریا استفاده نکنیم. تمام شهرهای مهم دنیا ک مانند لندن پاریس، واشنگتن، نیویورک، بمبئی، کراچی، دبی کنار دریا هستند اما چرا کشورهای مهم ما کنار دریا نیست؟ کشور ما کشور دریایی است و این کشور دریایی نیاز به نیروی دریایی برجسته و مهم دارد چرا میگوییم کشور ما دریایی است زیرا نزدیک به ۸۰۰ الی ۹۰۰ کیلومتر در شمال و ۲۰۰۰ کیلومتر در جنوب مرز دریایی داریم از این قسمت مرز دریایی یعنی سواحل خزر، خلیج فارس و سواحل دریایی عمان مهمترین مرز دریایی ما عمان است زیرا مشرف به اقیانویس است.
دو سوم جمعیت جهان یا کنار دریا هستند یا در فاصله حداکثر ۲۰۰ کیلومتری دریا زندگی می کنند اما در کشور ما چه اتفاقی افتاده؟ ما جمعیت خوبی برای استفاد از منابع و منافع دریایی بلکه برای تفریح در کنار خزر داریم و نزدیک به هفت میلیون نفر جمیت در استانهای نزدیک خزر یعنی گیلان، مازندران، گلستان جمعیت وجود دارد. در سواحل خلیج فارس بوشهر جمعیت کمی وجود دارد. بندرعباس نیز بعد از انقلاب رشد رشد کمی داشته است اما مهمترین ساحل یعنی بندرعباس تا مرز پاکستان و صد کیلومتر بعد از چابهار، روستایی با عنوان پساوندر مهمترین مرز دریایی کشور است و قانونا باید مهمترین شهرهای ما در آنجا قرار گیرد اکنون نه تنها مهمترین شهرهای ما آنجا نیست بلکه اصلا شهری در آنجا وجود ندارد.
امیر سیاری: استعمارگران از جمله انگلستان ما را از دریا دور کرده اند
در هزار کیلومتر ساحل که مهمترین منابع و مصالح ما آنجا است فقط ۴۵۰ هزار نفر جمعیت دارد این سخن مقام معظم رهبری است که ما را از دریا دور کردهاند زیرا استعمار برنامهریزی نمیکند که شما فردا آسیب ببینید بلکه برنامههایی را ریخته که صدسال بعد آسیب آن را ببینید. ما را که زمانی قدرت دریایی بودهایم از دریا دور کردهاند زیرا ایران در زمان هخامنشی قدرت دریایی بوده است البته با تفکر ایرانی هایی که میخواسند یونان را تصرف کنند کاری نداریم زیرا ما ایده تعرض نداریم اما باید از منابع خود استفاده کنیم مقام معظم رهبری میفرماید: ما که چند صد سال قدرت دریایی بودهایم اکنون چه اتفاقی افتاده که آنان که اصلا در دریا نبوده اند اکنون در دریا قدمت هستند استعمار انگلیس به مرور زمان ما را از دریا دور کرده است.
هرگاه بخواهید ملتی را درچنگ داشته باشید باید سرنخ منافعش در دستتان باشد و نباید گذاشت که فرد آگاه شود.این موضوع باعث شده است که مقام معظم رهبری میفرمایند: «بودن در دریای عمان برای ما یک گنج است و باید اعتراف کنیم که آن را کشف نکردهایم و تاکنون نسبت به آنجا غفلت شده است» بعد از انقلاب و جنگ توجهی به دریا نشده اما اکنون باید به آن توجه کرد اینکه اهمیت نیروی دریایی بالا میرود به دلیل اینکه دریا مهم است دریا برای چه کسی مهم است؟ برای مردم و کشور مهم است که اگر بتوانیم از دریا استفاده کنیم محصور اصلی کار در کشور میتواند دریا باشد.
قبل از انقلاب قرار بود که اقداماتی انجام شود اما اگر بعد از انقلاب دو بندر جاسک و کنارک یا چابهار را توسعه میدادیم هیچ گاه جزایر دوبی شکل نمیگرفت زیرا درآمد نفت تمام این کشورها علاوه بر نفت شان از این بندرها است.این ساحل مهم است اگر دو تا بندر بزرگ در این ساحل بود هیچ شرکت اقتصادی یا نجاری بارش را به دریای عمان نمیآورد.
دریای عمان نیز دریای مکران بوده است این دریا از تنگه هرمز به خلیج فارس و سواحل جنوبی خلیج فارس و به جیل و دبی میرود هر شرکت تجاری که جاسک و چابهار به سر راهش باشد مجبور است راه اضافه برود زیرا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست دوم از زمان پیتر کبیر که به دنبال آبهای گرم بودند آنان به دنبال این مسئله بودند که آسیای میانه به دریا وصل کنند برای اینکه به آب آزاد راه ندارد.
و کشورهایی مانند ترکمنستان قرقیزستان تاجیکستان که در شمال قرار گرفتهاند اگر به دریا وصل کنید تجارت دریایی چه می شود شاهکاری برای جمهوری اسلامی است زیرا آسیای میانه را به دریا وصل میکند و این مسیر ترانزیت که به آن کوریدور شمال به جنوب میگویند اتفاق مهمی صورت می گیرد.
اگر این کالاها در جاسک پیاده شود از همان جا به طرف آسیای میانه برود چه اتفاقی میافتد! به این شکل آبادانی در سیستان و بلوچستان و کرمان و مشهد صورت می گیرد که اگر این کار را انجام داده بودیم آن بنادر اصلا شکل نمیگرفت. امروز دنیا دنیای اقتصاد است و اگر کسی بداند کالا اینجا ارزانتر جابهجا میشود آنجا نمیرود.
بندری خوب است که کانال ورودی نداشته باشد کانال ورودی یعنی اینکه از اتوبان به خیابان و از خیابان به کوچه شش متری و از آنجا به خیابان بنبست بروید. تنها بندری که در کشور ما و در حاشیه جنوبی خلیج فارس کانال ندارد جاسک و چابهار است که مال خود ما است جبل و دوبی و بحرین هم همه کانال ورودی بزرگی دارند که عمق آنها کمتر است وقتی کانال داشته باشید کشتی خراب شود و مشکلی ایجاد شود بسته است. بندر امام در ماهشهر ۸۵ کیلومتر کانال دارد و ما به آن بندر استعماری میگوییم در آن زمانی که متفقین به خاطر این بود که خود را در جنگ جهانی اول دوم به شمال برسانند آن را درست کردند با این راه آهن که درست کردند و جفت آن استعماری است این راه آهن از کنار هیچ کدام از شهرهای بزرگ ایران رد نشده و سر آن نیز به بندر انزلی که بندر مهمی است وصل نشده است.
خود بندر امام از خور موسی ۸۵ کیلومتر کانال دارد بندر بوشهر اصلا قابل بهرهبرداری نیست زیرا ۱۸-۱۹ کیلومتر کانال دارد که دو پیچ آن به پیچ مرگ مشهور است. بندر عباس به بندر شهید رجایی ۱۰ کیلومتر کانال دارد ضمن اینکه همه در خلیج فارس هستند و تنگهای به نامه تنگه هرمز جلو آن است.
امیر سیاری: از ۷۰ درصد مرز خشکیها فقط ۷ درصد صادرات و واردات انجام میشود
اهمیت بنادر در اینجا معلوم میشود که متاسفانه توجه نشده است و معلوم می شود ۹۳ درصد تجارت از طریق دریا است به چه معنا است؟
در فرمول دیگر هر چه قدر حجم کالا زیادتر باشد و مساحت طولانی تر باشد حمل و نقل در دریا مناسب تر است وقتی که گفته میشود کشتی ۱۵ هزار تنی به جزیره خارک آمده و بار زده اگر بخواهیم آن را به بار تریلی تقسیم کنیم ۲۵ هزار تریلی میشود تا بار یک کشتی ۱۵ هزار تنی را جابهجا کند طول هر تریلی ۲۰ متر است ۲۵ هزار تریلی ضرب در ۲۰ متر ۵۰۰ کیلومتر میشود یعنی از تهران تا اصفهان تریلی پشت سر هم باشد تا بار کشتی را جابهجا کند در مجلس با آمار این موضوع را نشان دادم که از ۷۰ درصد مرز خشکیها ۷ درصد صادرات و واردات انجام میشود از ۳۰ درصد مرز دریایی ۹۳ درصد صادرات و واردات انجام میشود برخی از نمایندگان مجلس به ویژه آذربایجان غربی اعتراض کردند که پس مرز باذرگان با این عظمت رفت و آمد زیادی انجام میشود و یا گمرک شلمچه چه می شود؟
ما در کشور از دریا استفاده نکردهایم این سواحل بهترین مزارع میگو را دارد در برخی مواقع نیز درست کردهاند اما ما چه استفادهای از آن کردهایم اما یا به آن رسیدگی نشده یا مریضی آمده یا وام ندادند و باعث تعطیلی آن شده است کشتیهایی را که استفاده میکنیم یا اسکرات مینماییم به پاکستان میدهیم تا این اقدامات را انجام دهد خودمان انجام نمیدهیم تمام این سواحل یک پس کرانه ندارد نه یک جاده یا کارخانه یا پتروشیمی ندارد.
ما باید به دریای آزاد راه داشته باشیم اما پس کرانههای ماخالی است مقام معظم رهبری تاکید دارند که نفت خام نفروشیم نفت را به فرآورده تبدیل کنیم مواد خام را نباید فروخت. امروزه بندرها طبقهبندی میشوند مهمترین بندر این است که کالا در آن وارد میشود و بعد با تریلی خارج شود از بندر دیگر بارگیری میشود و به جای دیگر میرود اما از بنادر پیشرفته کالا یا مواد اولیه داخل میشود سپس خارج میشود همانجا تبدیل به محصول و بارگیری میشود و بعد خارج می شود.
سیاری: دغدغه مقام معظم رهبری این است که چه زمانی میخواهیم از دریا برای پیشرفت کشور استفاده کنیم
این ساحل عظیم ما با این استعداد اگر این اتفاق در آن بیفتد چه قدر کار در کشور تولید میشود چه قدر منابع ثروت در کشور افزایش مییابد اما متاسفانه دانش این کار وجود ندارد دغدغه مقام معظم رهبری این است که چه زمانی میخواهیم از دریا برای پیشرفت کشور استفاده کنیم زیرا منافع راهبردی و کلان داریم اکنون با این اهمیت دریا در بعد دفاعی، ساحل برای هر کشور هم فرصت است و هم تهدید اگر از سواحل استفاده نکنیم مانند سواحل یمن و سومالی تهدید است.
اما اگر بتوانیم استفاده کنیم یعنی بتوان پس کناره و بندر درست کنیم فرصت است.
امیر سیاری: عمان در حال درست کردن بندر در سواحل خود است که به کشتی های عبوری خدمات بدهد
اکنون عمان در حال درست کردن بندر در سواحل خود است که به کشتی های عبوری خدمات بدهد این کار را ما باید انجام بدهیم.
نیروی دریایی در آنجا با حداقل امکانات مستقر شده که مقامات و مسئولان به آنجا آمدند و در آنجا همایش برگزار کردیم که رئیس جمهور قبلی نیز به آنجا آمده بود و ما با تلاش زیاد در سواحل مستقر شده ایم.
رهبری می فرماید: «یک کشور دریایی نیاز به نیروی برجسته و ممتاز دارد» حال برای اینکه از این امکانات استفاده کنیم به ویژه در دریاهای آزاد باید نیروی دریایی قوی داشته باشیم زیرا اقدامات در سایه امنیت انجام می شود اگر امنیت نباشد صبح تا ظهر همه امکانات از بین می رود و سپس ما در سواحل پس کرانه، هم در آب های خود و هم در آب های آزاد منافع و منابع داریم و نیروی دریایی باید آن را حفظ کند.
اکنون نیروهای دریایی فرمان مقام معظم رهبری را اجرا کرده و در این سواحل مهم کشور یعنی سواحل میناب، سیریک، جاسک و فسا مستقر شده و از همین جا ناوها به آب های آزاد دنیا می رود.
مقام معظم رهبری می فرمایند: ما که اهل تعدی به مرزهای دیگران نیستیم اما چون دریای آزاد متعلق به همه ملت ها است ما معذور هستیم زمانی ما عنوان نیروی دریایی آب های کم عمق مشهور بودیم اکنون مسئولیت ما را مدار ۱۰ درجه برده اند یعنی از زیر هندوستان به سومالی و ما در منطقه بزرگ اقیانوس گشت می زنیم و توانمندی های خود را نشان می دهیم همچنین به دنبال حضور در دریاهای آزاد هستیم که ناامنی دریایی در خلیج عدن اتفاق افتاد.
امیر سیاری: جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که برای مبارزه با تروریسم دریایی در منطقه حاضر شد
وقتی سازمان ملل یا کشتیرانی بین المللی اعلام کرد که کشتی های تجاری در خلیج عدن در قطر هستند و این موضوع را به عنوان تروریسم دریایی معرفی کردند جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که برای مبارزه با تروریسم در منطقه حاضر شد و به واسطه این ما ۴ عدد تقدیرنامه از آن سازمان به خاطر اقداماتی که انجام داده ایم دریافت کردیم.
این ناامنی خسارات زیادی برای دنیا و جمهوری اسلامی ایران داشت اما همه به دنبال این بودند که امنیت برقرار شود ما نیز به دنبال امنیت رفتیم تا امروز نزدیک به دو هزار کشتی را سالم برده و آورده ایم. یکی دو کشتی را نیز که در منطقه ای دزدیده بودند نجات دادیم که این موضوع در دنیا سر و صدا کرد. غیر از ما نزدیک به ۳۵ کشور در خلیج عدن دور می زنند که ۳۰ کشتی تحت کنترل ناتو است البته برخی از جمله چین، روسیه که مستقل عمل می کنند و این اقتدار نظام است هر کدام را که بدزدند ببرند ۳۰ -۴۰ میلیارد تومان پول می گیرند، ۶ ماه نیز طول می کشد و وجهه نظام نیز زیر سئوال می رود.
امیر سیاری: از سال ۸۷ بعد از تدبیر مقام معظم رهبری در آب های آزاد مستقر شده ایم
ما تا وسط دریای سرخ و جنوب هندوستان حضور داریم از سال ۸۷ بعد از تدبیر مقام معظم رهبری که در آب های آزاد مستقر شوید این اتفاق افتاد همچنین مقام معظم رهبری به دنبال این هستند که همه جای دنیا حضور داشته باشیم، ناو گروه ها که ناوشکن است و همراه بالگرد
ما به آنجا رفتیم به ما مجوز عبور نمیدادند و چهار پنج روز همان جا مانده بودیم که ما را راه نمیدادند و بچهها میگفتند چه کنیم گفتند دعای توسل بخوانیم آن قدر دعای توسل خواندند که تا وقتی ما آنجا بودیم مبارک سرنگون شد و ظرف مدت ۴۸ ساعت ما مجوز عبور گرفتیم.
و زیردریایی است پلمپ را تحویل گرفت که این نشان از اقتدار ما است.
امیر سیاری: یک سوم تجارت جهانی در مثلث مالزی، اندونزی و تنگه هرمز انجام می شود
در همایشی که در جاکارتا پایتخت اندونزی با حضور حدود ۴۵ کشور با عنوان امنیت دریاها برگزار شد که تعدادی از کشورهای حاشیه اقیانوس هند و جنوب شرق آسیا در آن شرکت کرده بودند. امنیت دریا به دلیل اثرگذار بودن بر اقتصاد مهم است زیرا جنوب شرق آسیا نیز همه کشور های اقتصادی هستند و این موضوع برای آنها از همه جا مهم تر است. برای ما و اقیانوس هند نیز مهم است در این منطقه دو همایش عمده یکی به عنوان همایش فرماندهان نیروهای دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند و دیگری در جنوب شرق آسیا برگزار شد. حال چرا اینجا اینقدر مهم است و دیگر جاهای دنیا مهم نیست؟ برای اینکه نزدیک به یک دوم تجارت جهان در این مناطق انجام می شود یعنی در منطقه جنوب شرق آسیا، تنگه ای به نام مالاکا بین مالزی و اندونزی، تنگه هرمز که متعلق به ما است و اگر در باب البندر یک مثلث بکشید یک سوم تجارت جهانی دراین مثلث انجام می شود.
امنیت دریا حرف اول را در اقتصاد جهان می زند در همان جلسه درجاکارتا احترام زیادی به ما می گذاشتند و ما را به عنوان سخنران ویژه معرفی کردند. سخنرانی ما در مقابل وزیر دفاع و وزیر مجلس اندونزی مبتنی بر یکی از تدابیر رهبری بود و گفتیم رهبر ما این را می گوید مقام معظم رهبری ۳۰ سال پیش فرمودند: «ان شاء الله نیروی دریایی چابک و توانمند و میدان دار ما بتواند در سیاست های کلی کشور اثرگذار باشد» و ما گفتیم ان شاء الله، نیروهای دریایی کشورهای دریایی بتواند در سیاست های کلی کشورها اثرگذار باشند و سخنرانی را با عنوان نیروی دریایی متناسب با وضع ژئوپولتیکی کشور که کلید امنیت منطقه است را ارائه دادیم و همه کشورهایی که در جلسه حضور داشتند از سخنرانی ما تشکر کردند.
امیر سیاری: در سریلانکا وقتی نام ناو شکن جماران بیان می شد همه به احترام بلند می شدند و با تعجب می گفتند که شما چگونه با تحریم های موجود به اینجا رسیده اید؟
اروپایی ها به ما مراجعه کردند که شما دست بر روی نکته ای گذاشتید که بسیار مهم است ما با ده کشور آسیایی جنوب شرقی، اروپایی و امریکایی مذاکره رودررو کردیم و همه اینها نسبت به جمهوری اسلامی علاقه فراوان نشان می دهند. چند مورد به ما بحث هسته ای را تبریک گفتند و می گفتند این باعث خواهد شد که ما ارتباط مان را با شما زیادتر کنیم حضور ایران در دریای آزاد یا قدرت ساخت و ساز را به ما تبریک می گفتند زیرا ناوشکن جماران را همه در دنیا می شناسند یا وقتی زیردریایی ما در بمبئی بود و می خواست به سمت سریلانکا برود همه می گفتند چرا پیش ما نمی آید؟ وقتی نام زیردریایی می آمد همه بلند می شدند و تعجب می کردند که شما چگونه با تحریم های موجود به اینجا رسیده اید؟! مقاومت و ایستادگی ما را تبریک می گفتند زیرا در دلشان ما را به عنوان افرادی قوی قبول دارند.
امیر سیاری: نیروی دریایی مانند وزارت خارجه و دولت در عمق دادن به استراتژیک ما در دنیا مؤثر است
وقتی ناوگروه شما به میان بنادر مختلف جهان می رود این نگاه روی آن وجود دارد یعنی توان علمی و صنعت دانشگاه ما به جایی رسیده که این صنعت را جا به جا می کند، می سازد، نگه داری می کند و روی پای خود ایستاده است و امنیت را برقرار کرده و به جهان کمک می کند. زیرا رهبری فرمودند: حضور شما در آب های آزاد مهم است شما نیز مانند وزارت خارجه و دولت در عمق دادن به استراتژیک ما در دنیا مؤثر هستید در ارتقاء دیپلماسی کشور مؤثر هستید، وزارت امور خارجه کارش برقراری ارتباط و حفظ و ارتقاء ارتباط است ما نیز همان کار را می کنیم ایشان می فرمایند: نیروی دریایی هم نظامی، هم علمی، هم سیاسی و بین المللی است.
علمی است زیرا فقط در نیروی دریایی همه موارد با علم سر و کار دارد زیردریا یک علم است؛ زیردریایی علم دیگری را نیاز دارد، روی دریا هوا و ناوشکن هر کدام یک علم است.
سیاسی است زیرا با کشورها ارتباط برقرار می کنیم و در لابه لای آن انتقال فرهنگ داریم و در میان کشورها الهام بخش است و بین المللی است زیرا همه حرکات ما در بعد بین المللی است.
هر نیرویی مانند نیروی زمینی و هوایی در چارچوب مرزها است و بیرون از مرز نمی تواند برود اما کار نیروی دریایی بیرون از مرزها و در آب های آزاد و بین المللی است.
اگر توجه مقام معظم رهبری به این مسئله است زیرا در ابتدا ایران کشوری دریایی است و تاکنون مغفول مانده و به آن توجه نشده است. در دریاها هستیم و امنیت اقتصاد کشور را تامین می کنیم تا بتوانیم جایگاه اصلی خود را پیدا کنیم اکنون در دولت مشغول هستیم و کارگروهی در دولت تشکیل شده با عنوان کارگروه توسعه سواحل مکران که معاون اول در دولت قبلی حضور داشت که در دولت جدید این کارگروه حفظ شده که اولین جلسه توسط آقایی جهانگیری گذاشته شده است.
دومین جلسه قرار است در کُنارک گذاشته شود و این کار اثر اقدامات دولت را نیز نشان می دهد. ما این موضوع را از طریق دولت پیگیری می کنیم در این راستا همه وزارتخانه ها باید پای کار بیایند نیروی دریایی نیز امنیت را در آنجا برقرار می کند پس به این دلایل توجه به دریا صورت می گیرد و ما امیدواریم همه مردم بتوانند به دریا نزدیک شوند و از منابع خدادادی استفاده کنند تا کشور توسعه پیدا کند اگر همه منابع روی زمین تمام شود تنها جایی که باقی می ماند دریا است که میراث بشریت در آن وجود دارد هر چه عمق زیادتر شود اما دسترسی های بیشتر وجود ندارد.
امیر سیاری: شناسایی میراث بشریت در عمق ۳ یا ۴ هزار متر برای کشور حائز اهمیت است
تمام چیزهایی که در کف و در عمق ۳ یا ۴ هزار متر در دریا است به عنوان میراث بشریت معروف است و کسی نباید به آن دست بزند اما برخی رفته و شناسایی نیز کرده اند و این مسئله برای کشور مهم است.
حجم تجارت اقتصادی ما از دریا چقدر است؟
امیر سیاری: در رتبه بندی کشور ۲۵ تا ۳۰ دنیا هستیم در بهره برداری از امکاناتی که در دریا داریم ۴۴کشور دنیا دریا ندارند بر روی تجارت کار کرده ایم اما جایی که باید سرمایه گذاری کنیم و کار را جلو ببریم کارهای لازم را انجام نداده ایم، آمریکا همه جا حضور دارد اما به این معنا نیست که ما به آنجا نرویم، ۸۸ درصد جمعیت کشور، شمال غرب و غرب کشور و ۱۲ درصد در شرق و جنوب شرقی زندگی می کنند.
گفته میشود سرمایه را نباید به مرزها برد؟
امیر سیاری: شما نمیتوانید دریا را وسط کشور بیاورید وقتی یک سوم جمعیت دنیا در کنار دریا زندگی میکنند. چه اتفاقی افتاده که اینگونه شده؟ ما اگر از عراق تهدید داریم نباید پالایشگاه را در آبادان بسازیم و باید آن را به مرکز بیاوریم که زیر گلوله نباشد اینکه بگوییم آمریکا دشمن ماست و نباید در دریا باشیم که نمیشود وگرنه باید همه عسلویه را جمع کنیم.
خاطره ای را برای ما بیان کنید
امیر سیاری: نیروی دریایی ظرفیتها و فرماندهی خوبی دارد ۷ آذر که نزد مقام معظم رهبری رفتیم فرمودند که حضور شما در تلویزیون خوب است.
همه میگویند ما در سال اول جنگ شکست خوردیم ما روز ۷ آذر ۵۹ که ۶۷ روز از جنگ گذشته موفق شدیم نیروی دریایی دشمن را شکست دهیم. هر جنگ سه پایه زمینی، هوایی و دریایی دارد که ما پایه دریایی دشمن را و نه تنها توان نظامی بلکه اقتصادیاش را از بین بردیم.
با وجود اینکه ۹۳ درصد تجارت از طریق دریاست ما سه بندر رفت و آمدی نبود صادرات نفت را نیز از البکروالامیه بود که آن را قطع کردیم و عراق نمیتوانست پیش از پنج_ شش ماه جنگ را ادامه دهد زیرا پول نداشت اما کویت را به آن داد در آن زمان امام(ره) فرمودند: «به عراق کمک نکنید زیرا وقتی کارش با ما تمام شود سراغ شما میآید» که همین گونه هم شد ما عراق را بیچاره کردیم که گفته نشد. یا بعد از اینکه با انواع هواپیماها آمدند همین بلا را سر ما بیاورند و به اقتصاد ما ضربه بزنند که نتوانستند واگر میتوانستند قحطی میشد این همه وارداتها قطع می شد. ما ده هزار کشتی تجاری را از تنگه هرمز تا منطقه امام اسکورت کردیم چون در آن زمان بندر شهید رجایی را نیز نداشتیم بالای ۳۵۰ میلیون تن کالا را جابهجا و همه صادرات نفت را از خارک اسکرت کردیم تا اقتصاد کشور فلج نشود.
امیر سیاری: ما اکنون شروع به نوشتن تاریخ جنگ کرده ایم
پرسیده میشود که شما چند شهید دارید؟ نباید مقایسه کرد زیرا هواپیمایی که عراق را بمباران کرد دو نفر سرنشین داشته است. کشتی ایران در خلیج عدن ۲۵۰ میلیون دلار سرمایه کشور است که ما امنیت آن را با ناوشکن تامین میکنیم و ناوشکن ۱۲۰ نفر نیرو دارد آیا شما میتوانید با ده هزار نفر این امنیت را در دریای عدن برقرار کنید؟ این موضوعات را کسی نمیداند افتخار بسیاری از مسئولان این بود که بسیجی بودهاند در جنگ بودهاند این خیلی خوب است اما آیا از دریا خبر دارید؟ کسی نمیداند و چون اطلاعات وجود ندارد فرهنگ آن کمتر است ما شروع کردهایم تاریخ جنگ را بنویسیم برنامه تا ثریا علاقهمند به کارهای ما است زیر دریایی ما کاملا بومی است در تمام نیروهای داخلی تجهیزات نیروی دریایی ساخت داخل است.
کانال سوئز و اهمیت آن چیست؟
امیر سیاری: دریای آزاد مهم است جایی که نیروی دریایی کشورها توانمندی شان را نشان میدهد ارتباطشان را با کشورهای دنیا برقرار میکنند که این اثرات حضور در دریای آزاد است وقتی ما برای اولین بار میخواستیم به دستور رهبری به آبهای آزاد برویم و مجوز گرفتیم به مدیترانه وبه شرق اقیانوس هند برویم ناوگروه دوازدهم بود که از کانال سوئز عبور کردیم کانال سوئز کانال مصنوعی است و در اختیار کشور مصر است و از این کانال سالانه میلیاردها دلار درآمد دارد.
امیر سیاری: برای رژیم صهیونیستی خیلی سنگین بود که ما در کانال سوئز حضور پیدا کردیم
مبنای کانال کندن متعلق به زمان داریوش است و مبنای کانال سوئز را ایرانیها کندهاند و دریای سرخ را به مدیترانه وصل کردند البته این کانال سوئز همان کانال ایرانیها نیست اما بقایای آن در کنارش است میتوانستند اجازه ندهند کشتیها رد شوند و هر کشتی که رد شود باید پول بدهد ما به آنجا رفتیم به ما مجوز عبور نمیدادند و چهار پنج روز همان جا مانده بودیم که ما را راه نمیدادند و بچهها میگفتند چه کنیم گفتند دعای توسل بخوانیم آن قدر دعای توسل خواندند که تا وقتی ما آنجا بودیم مبارک سرنگون شد و ظرف مدت ۴۸ ساعت ما مجوز عبور گرفتیم همه فکر میکردند ما رفتیم مبارک را سرنگون کردیم دعای توسل کارساز شد ما عبور کردیم برای رژیم صهیونیستی خیلی سنگین بود که ما آنجا حضور پیدا کردیم.
اصلا بزرگترین تبلیغ را رژیم صهیونیستی برای ما انجام داد یک جمله گفته بود اینکه جمهوری اسلامی ایران اعتماد به نفس خود را با حضور در دریای آزاد نشان داد.
غنیسازی سوخت برای ناوها و زیر دریایی در دنیا چگونه است؟
امیر سیاری: این باید در دستور کار باشد. سیستم کشوری باید وارد این قضیه شود تا بتوانند راهکاری را ارائه دهند که غنیسازی را به درصدی که میخواهند تولید کنند. همه زیردریاییهای بزرگ آمریکا هستهای است زیرا زیردریایی بزرگ همه هستهای هستند.
آقای عباسی در زمان گذشته گفته بودند هر گاه نیاز کشور به بحث هستهای در زمینه هسته ای باشد به این سمت حرکت میکنیم زیرا نیاز کشور است.خلع های موجود دولت های مختلف در نیروی دریایی چیست؟
امیر سیاری: باید در سال حماسه اقتصادی برای توجه به دریا فرهنگ سازی شود
امیر سیاری: سخنان مقام معظم رهبری این است که از نیروی دریایی برای پیشرفت کشور استفاده کنیم و لازم است که همه قانون گذاران مجریان و دست اندرکاران به این موضوع توجه کنند. ما می توانیم از مهمترین سواحل کشور بهره لازم را ببریم هر چیز دیگری که غیر از این درج شود، چالشی خواهد بود با ما همکاری لازم انجام نمی شود و باید در کشور در سال حماسه اقتصادی به این موضوعات توجه شود و باید فرهنگ سازی و توجه به موضوعات دریا صورت گیرد.
آیا این موضوعات به عنوان پایان نامه دانشجویی ارائه شده است؟
امیر سیاری: خیلی از دانشگاه ها دعوت کردند ما یک بار در پردیس دانشجویی دانشگاه تهران، یک بار در صنعتی شریف، یک بار در امیرکبیر، علم و صنعت، فردوسی مشهد، در دانشگاه گیلان، مازندران ، حوزه علمیه قم صحبت کردیم. برای کمیسیون های مجلس این بحث را داشته ایم و با پاورپوینت و نقشه توضیح داده ایم که مقام معظم رهبری چه می گوید و به عنوان رساله در دانشگاه عالی دفاع ملی در دانشگاه این بحث را مطرح کرده ایم و دانشجویان آنجا رساله هایشان را جلو می برند.
از نظر شما مشکلی برای ارتباط دانشگاه با صنایع دفاعی در حوزه دریا وجود ندارد؟
امیر سیاری: باید بیشتر توجه شود ما در مقطع دکتری، معماری کشتی داریم در صورتی که معماران کشتی ما کشتی سوار نشده اند مانند جراحی که علم را خوانده باشد اما پای کار نرفته باشد اگر ارتباط با نیروی دریایی برقرار باشد دریا رفتن یعنی ناوشکن سوار شدن و ۶ ماه نیامدن است آنکه که دکترای معماری کشتی می خواند باید ۱۰ یا ۲۰ روز سفر دریایی برود با سازه ناوشکن آشنا شود و ما این آمادگی را برای تبادل علم و تبادل دانشجو داریم و همه جا گفته ایم که ناوشکن را ما نساخته ایم ما مجری هستیم ما نساخته ایم وزارت دفاع صنایع و دانشگاه ها نیز هستند.
خیلی از صنایع ما با دانشگاه ها است خیلی از پروژه ها جنگ الکترونیک ما، رادار ما ،سونار دانشجو اساتید و دانشگاه را دارد، ارتباطات ما باید بیشتر از این باشد.
گره ارتباطات کجاست؟
امیر سیاری: یکی اینکه فرهنگ دریایی ما را خیلی جا نیافتاده مثال اینکه چرا در دریا فیلم سینمایی یا سریال نداریم در صورتی که در دریا این همه اتفاق افتاده است. ما از اصحاب رسانه گلایه داریم البته علت آن مشخص است یک سریال در تهران خانه ای، نیروی پلیس ، نیروی انسانی هست و سریال ساخته می شود حال اگر بخواهد در دریا سریال بسازند باید سوار کشتی شود شرجی، گرما هست، دستگاه می افتد آسیب می بیند، هزینه زیاد است، شاید در دانشگاه نیز همین گونه است که به سمت کارهایی که زودبازده باشد، می روند البته دانشگاه ما دانشگاه خوبی است. در نوشهر برای اینکه ثابت کنیم خوب است می گوییم از تولید به مصرف.
امیر سیاری: ما باید بتوانیم به قطب جنوب دسترسی پیدا کنیم
چقدر از تحقیقات تان در داخل دانشگاه و چقدر در بیرون است؟
امیر سیاری: دانشجویانی که فارغ التحصیل می شوند بلا فاصله با ناوها دریانوردی می کنند ما در دانشگاه های خود و هم در بیرون تحقیق و پژوهش داریم بار اصلی کجاست، بار اصلی تحقیق بیرون است اما تحقیقات ما باید بیش از این باشد.
چرا ما نباید در قطب جنوب نباشیم قطب شمال ما را راه نمی دهند همه کشورهای دنیا رفتند و جا گرفتند اما همه می روند در قطب جنوب ایستگاه می گیرند و ما باید به آنجا دسترسی پیدا کنیم اینها جایگاه کشورها را نشان می دهد.
پاسخ شما به آقای ظریف که آمریکا اگر یک موشک به ایران بزند تمامی سیستم های مخابراتی ایران مختل می شود چیست؟
امیر سیاری: نیروی مسلح ما ۷۵ میلیون نفر است زیرا دفاع ما دفاع مردمی است
امیر سیاری: توان جمهوری اسلامی ایران توان نظامی نیست ما با سفیر یکی از کشورها ملاقات داشتیم وی گفت: ما این تجهیزات و یک میلیون نیروی مسلح داریم. من گفتم: نیروی مسلح ما ۷۵ میلیون نفر است زیرا دفاع ما دفاع مردمی است این هنر امام بود. ابزار نظام، دریا است و هر چه مردم بخواهند انجام می شود.
به گفته مقام معظم رهبری اقتدار که موشک ناو و ناوچه نیست اقتدار آدم عزم و روحیه اراده است اگر جای ظریف بودم این سخن را نمی گفتم هر کدام از شما یک بمب هستید.
دلیل اهمیت و شاخص بودن نیروی دریایی چیست؟
امیر سیاری: موضوع نیروی دریایی که در چند سال گذشته مورد توجه فرمانده کل قوا قرار گرفته خود نیروی دریایی نیست بلکه یک مولفه دیگری است که بر اهمیت نیروی دریایی تأثیر میگذارد و آن هم اهمیت دریا برای پیشرفت کشور است دریا برای همه کشورها ساحلی و ما بسیار مهم است. زیرا مهمترین منابع غذایی است که تا کنون در کشور مورد توجه قرار نگرفته است اگر به سبد غذایی خانواده ایرانی نگاه کنیم چقدر ماهی و میگو مصرف میشود؟
بهترین منبع پروتئین در این مواد است اما ما کمتر به آن توجه میکنیم دریا دارای مهمترین منابع زیرزمینی مانند نفت و گاز است. دریا مهمترین منابع تولید انرژیهای نو است که از جذر و مد و امواج به دست میآید دریا از نظردرمانی و تولید دارو امروز جایگاه خاص خود را دارد و از نظر مزارع دریایی امروز جایگاه بزرگی در جهان دارد و دریا از نظر تجارت حرف اول را میزند که چند مورد آن را مثال می زنم میگویند اگر جمعیت دنیا پنج برابر شود و بشر بتواند از منابع غذایی دریا استفاده کند دریا جوابگوی این جمعیت خواهد بود و با کمبود روبرو نمیشویم.
از نظر انرژی می توان به دریای خزر اشاره کرد که مورد توجه همه دنیا قرار گرفته است از نظر تجارت بزرگترین تجارت از طریق دریا است. بالای ۹۳ درصد تجارت صادرات و واردات همه کشورهای دنیا از جمله جمهوری اسلامی ایران از طریق دریا صورت میگیرد و این رقم بالایی است.
بنابر این مقام معظم رهبری میفرمایند: «منافع کشور در دنیا منافع راهبردی و کلان است پس برای ما مشهود است اگر بتوانیم از منابع موجود در دریا استفاده کنیم،کشور ما رو به رشد خواهد شد» پس آنچه مورد توجه مقام معظم رهبری است پیشرفت کشور از جایی است که تا کنون به آن توجه نکردیم. ایشان ۳۰ سال پیش فرمودند که باید به دریا توجه کنیم و از منابع دریا استفاده نماییم اما تا کنون زمینه مساعد برای توجه به دریا وجود نداشته است. از چند سال گذشته اقداماتی در دست انجام است تا به طرف استفاده از این منابع برویم حال چرا از این منابع استفاده نکردهایم این کاری استعماری است یعنی ما را از دریا دور کردهاند تا از دریا استفاده نکنیم. تمام شهرهای مهم دنیا ک مانند لندن پاریس، واشنگتن، نیویورک، بمبئی، کراچی، دبی کنار دریا هستند اما چرا کشورهای مهم ما کنار دریا نیست؟ کشور ما کشور دریایی است و این کشور دریایی نیاز به نیروی دریایی برجسته و مهم دارد چرا میگوییم کشور ما دریایی است زیرا نزدیک به ۸۰۰ الی ۹۰۰ کیلومتر در شمال و ۲۰۰۰ کیلومتر در جنوب مرز دریایی داریم از این قسمت مرز دریایی یعنی سواحل خزر، خلیج فارس و سواحل دریایی عمان مهمترین مرز دریایی ما عمان است زیرا مشرف به اقیانویس است.
دو سوم جمعیت جهان یا کنار دریا هستند یا در فاصله حداکثر ۲۰۰ کیلومتری دریا زندگی می کنند اما در کشور ما چه اتفاقی افتاده؟ ما جمعیت خوبی برای استفاد از منابع و منافع دریایی بلکه برای تفریح در کنار خزر داریم و نزدیک به هفت میلیون نفر جمیت در استانهای نزدیک خزر یعنی گیلان، مازندران، گلستان جمعیت وجود دارد. در سواحل خلیج فارس بوشهر جمعیت کمی وجود دارد. بندرعباس نیز بعد از انقلاب رشد رشد کمی داشته است اما مهمترین ساحل یعنی بندرعباس تا مرز پاکستان و صد کیلومتر بعد از چابهار، روستایی با عنوان پساوندر مهمترین مرز دریایی کشور است و قانونا باید مهمترین شهرهای ما در آنجا قرار گیرد اکنون نه تنها مهمترین شهرهای ما آنجا نیست بلکه اصلا شهری در آنجا وجود ندارد.
امیر سیاری: استعمارگران از جمله انگلستان ما را از دریا دور کرده اند
در هزار کیلومتر ساحل که مهمترین منابع و مصالح ما آنجا است فقط ۴۵۰ هزار نفر جمعیت دارد این سخن مقام معظم رهبری است که ما را از دریا دور کردهاند زیرا استعمار برنامهریزی نمیکند که شما فردا آسیب ببینید بلکه برنامههایی را ریخته که صدسال بعد آسیب آن را ببینید. ما را که زمانی قدرت دریایی بودهایم از دریا دور کردهاند زیرا ایران در زمان هخامنشی قدرت دریایی بوده است البته با تفکر ایرانی هایی که میخواسند یونان را تصرف کنند کاری نداریم زیرا ما ایده تعرض نداریم اما باید از منابع خود استفاده کنیم مقام معظم رهبری میفرماید: ما که چند صد سال قدرت دریایی بودهایم اکنون چه اتفاقی افتاده که آنان که اصلا در دریا نبوده اند اکنون در دریا قدمت هستند استعمار انگلیس به مرور زمان ما را از دریا دور کرده است.
هرگاه بخواهید ملتی را درچنگ داشته باشید باید سرنخ منافعش در دستتان باشد و نباید گذاشت که فرد آگاه شود.این موضوع باعث شده است که مقام معظم رهبری میفرمایند: «بودن در دریای عمان برای ما یک گنج است و باید اعتراف کنیم که آن را کشف نکردهایم و تاکنون نسبت به آنجا غفلت شده است» بعد از انقلاب و جنگ توجهی به دریا نشده اما اکنون باید به آن توجه کرد اینکه اهمیت نیروی دریایی بالا میرود به دلیل اینکه دریا مهم است دریا برای چه کسی مهم است؟ برای مردم و کشور مهم است که اگر بتوانیم از دریا استفاده کنیم محصور اصلی کار در کشور میتواند دریا باشد.
قبل از انقلاب قرار بود که اقداماتی انجام شود اما اگر بعد از انقلاب دو بندر جاسک و کنارک یا چابهار را توسعه میدادیم هیچ گاه جزایر دوبی شکل نمیگرفت زیرا درآمد نفت تمام این کشورها علاوه بر نفت شان از این بندرها است.این ساحل مهم است اگر دو تا بندر بزرگ در این ساحل بود هیچ شرکت اقتصادی یا نجاری بارش را به دریای عمان نمیآورد.
دریای عمان نیز دریای مکران بوده است این دریا از تنگه هرمز به خلیج فارس و سواحل جنوبی خلیج فارس و به جیل و دبی میرود هر شرکت تجاری که جاسک و چابهار به سر راهش باشد مجبور است راه اضافه برود زیرا از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست دوم از زمان پیتر کبیر که به دنبال آبهای گرم بودند آنان به دنبال این مسئله بودند که آسیای میانه به دریا وصل کنند برای اینکه به آب آزاد راه ندارد.
و کشورهایی مانند ترکمنستان قرقیزستان تاجیکستان که در شمال قرار گرفتهاند اگر به دریا وصل کنید تجارت دریایی چه می شود شاهکاری برای جمهوری اسلامی است زیرا آسیای میانه را به دریا وصل میکند و این مسیر ترانزیت که به آن کوریدور شمال به جنوب میگویند اتفاق مهمی صورت می گیرد.
اگر این کالاها در جاسک پیاده شود از همان جا به طرف آسیای میانه برود چه اتفاقی میافتد! به این شکل آبادانی در سیستان و بلوچستان و کرمان و مشهد صورت می گیرد که اگر این کار را انجام داده بودیم آن بنادر اصلا شکل نمیگرفت. امروز دنیا دنیای اقتصاد است و اگر کسی بداند کالا اینجا ارزانتر جابهجا میشود آنجا نمیرود.
بندری خوب است که کانال ورودی نداشته باشد کانال ورودی یعنی اینکه از اتوبان به خیابان و از خیابان به کوچه شش متری و از آنجا به خیابان بنبست بروید. تنها بندری که در کشور ما و در حاشیه جنوبی خلیج فارس کانال ندارد جاسک و چابهار است که مال خود ما است جبل و دوبی و بحرین هم همه کانال ورودی بزرگی دارند که عمق آنها کمتر است وقتی کانال داشته باشید کشتی خراب شود و مشکلی ایجاد شود بسته است. بندر امام در ماهشهر ۸۵ کیلومتر کانال دارد و ما به آن بندر استعماری میگوییم در آن زمانی که متفقین به خاطر این بود که خود را در جنگ جهانی اول دوم به شمال برسانند آن را درست کردند با این راه آهن که درست کردند و جفت آن استعماری است این راه آهن از کنار هیچ کدام از شهرهای بزرگ ایران رد نشده و سر آن نیز به بندر انزلی که بندر مهمی است وصل نشده است.
خود بندر امام از خور موسی ۸۵ کیلومتر کانال دارد بندر بوشهر اصلا قابل بهرهبرداری نیست زیرا ۱۸-۱۹ کیلومتر کانال دارد که دو پیچ آن به پیچ مرگ مشهور است. بندر عباس به بندر شهید رجایی ۱۰ کیلومتر کانال دارد ضمن اینکه همه در خلیج فارس هستند و تنگهای به نامه تنگه هرمز جلو آن است.
امیر سیاری: از ۷۰ درصد مرز خشکیها فقط ۷ درصد صادرات و واردات انجام میشود
اهمیت بنادر در اینجا معلوم میشود که متاسفانه توجه نشده است و معلوم می شود ۹۳ درصد تجارت از طریق دریا است به چه معنا است؟
در فرمول دیگر هر چه قدر حجم کالا زیادتر باشد و مساحت طولانی تر باشد حمل و نقل در دریا مناسب تر است وقتی که گفته میشود کشتی ۱۵ هزار تنی به جزیره خارک آمده و بار زده اگر بخواهیم آن را به بار تریلی تقسیم کنیم ۲۵ هزار تریلی میشود تا بار یک کشتی ۱۵ هزار تنی را جابهجا کند طول هر تریلی ۲۰ متر است ۲۵ هزار تریلی ضرب در ۲۰ متر ۵۰۰ کیلومتر میشود یعنی از تهران تا اصفهان تریلی پشت سر هم باشد تا بار کشتی را جابهجا کند در مجلس با آمار این موضوع را نشان دادم که از ۷۰ درصد مرز خشکیها ۷ درصد صادرات و واردات انجام میشود از ۳۰ درصد مرز دریایی ۹۳ درصد صادرات و واردات انجام میشود برخی از نمایندگان مجلس به ویژه آذربایجان غربی اعتراض کردند که پس مرز باذرگان با این عظمت رفت و آمد زیادی انجام میشود و یا گمرک شلمچه چه می شود؟
ما در کشور از دریا استفاده نکردهایم این سواحل بهترین مزارع میگو را دارد در برخی مواقع نیز درست کردهاند اما ما چه استفادهای از آن کردهایم اما یا به آن رسیدگی نشده یا مریضی آمده یا وام ندادند و باعث تعطیلی آن شده است کشتیهایی را که استفاده میکنیم یا اسکرات مینماییم به پاکستان میدهیم تا این اقدامات را انجام دهد خودمان انجام نمیدهیم تمام این سواحل یک پس کرانه ندارد نه یک جاده یا کارخانه یا پتروشیمی ندارد.
ما باید به دریای آزاد راه داشته باشیم اما پس کرانههای ماخالی است مقام معظم رهبری تاکید دارند که نفت خام نفروشیم نفت را به فرآورده تبدیل کنیم مواد خام را نباید فروخت. امروزه بندرها طبقهبندی میشوند مهمترین بندر این است که کالا در آن وارد میشود و بعد با تریلی خارج شود از بندر دیگر بارگیری میشود و به جای دیگر میرود اما از بنادر پیشرفته کالا یا مواد اولیه داخل میشود سپس خارج میشود همانجا تبدیل به محصول و بارگیری میشود و بعد خارج می شود.
سیاری: دغدغه مقام معظم رهبری این است که چه زمانی میخواهیم از دریا برای پیشرفت کشور استفاده کنیم
این ساحل عظیم ما با این استعداد اگر این اتفاق در آن بیفتد چه قدر کار در کشور تولید میشود چه قدر منابع ثروت در کشور افزایش مییابد اما متاسفانه دانش این کار وجود ندارد دغدغه مقام معظم رهبری این است که چه زمانی میخواهیم از دریا برای پیشرفت کشور استفاده کنیم زیرا منافع راهبردی و کلان داریم اکنون با این اهمیت دریا در بعد دفاعی، ساحل برای هر کشور هم فرصت است و هم تهدید اگر از سواحل استفاده نکنیم مانند سواحل یمن و سومالی تهدید است.
اما اگر بتوانیم استفاده کنیم یعنی بتوان پس کناره و بندر درست کنیم فرصت است.
امیر سیاری: عمان در حال درست کردن بندر در سواحل خود است که به کشتی های عبوری خدمات بدهد
اکنون عمان در حال درست کردن بندر در سواحل خود است که به کشتی های عبوری خدمات بدهد این کار را ما باید انجام بدهیم.
نیروی دریایی در آنجا با حداقل امکانات مستقر شده که مقامات و مسئولان به آنجا آمدند و در آنجا همایش برگزار کردیم که رئیس جمهور قبلی نیز به آنجا آمده بود و ما با تلاش زیاد در سواحل مستقر شده ایم.
رهبری می فرماید: «یک کشور دریایی نیاز به نیروی برجسته و ممتاز دارد» حال برای اینکه از این امکانات استفاده کنیم به ویژه در دریاهای آزاد باید نیروی دریایی قوی داشته باشیم زیرا اقدامات در سایه امنیت انجام می شود اگر امنیت نباشد صبح تا ظهر همه امکانات از بین می رود و سپس ما در سواحل پس کرانه، هم در آب های خود و هم در آب های آزاد منافع و منابع داریم و نیروی دریایی باید آن را حفظ کند.
اکنون نیروهای دریایی فرمان مقام معظم رهبری را اجرا کرده و در این سواحل مهم کشور یعنی سواحل میناب، سیریک، جاسک و فسا مستقر شده و از همین جا ناوها به آب های آزاد دنیا می رود.
مقام معظم رهبری می فرمایند: ما که اهل تعدی به مرزهای دیگران نیستیم اما چون دریای آزاد متعلق به همه ملت ها است ما معذور هستیم زمانی ما عنوان نیروی دریایی آب های کم عمق مشهور بودیم اکنون مسئولیت ما را مدار ۱۰ درجه برده اند یعنی از زیر هندوستان به سومالی و ما در منطقه بزرگ اقیانوس گشت می زنیم و توانمندی های خود را نشان می دهیم همچنین به دنبال حضور در دریاهای آزاد هستیم که ناامنی دریایی در خلیج عدن اتفاق افتاد.
امیر سیاری: جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که برای مبارزه با تروریسم دریایی در منطقه حاضر شد
وقتی سازمان ملل یا کشتیرانی بین المللی اعلام کرد که کشتی های تجاری در خلیج عدن در قطر هستند و این موضوع را به عنوان تروریسم دریایی معرفی کردند جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که برای مبارزه با تروریسم در منطقه حاضر شد و به واسطه این ما ۴ عدد تقدیرنامه از آن سازمان به خاطر اقداماتی که انجام داده ایم دریافت کردیم.
این ناامنی خسارات زیادی برای دنیا و جمهوری اسلامی ایران داشت اما همه به دنبال این بودند که امنیت برقرار شود ما نیز به دنبال امنیت رفتیم تا امروز نزدیک به دو هزار کشتی را سالم برده و آورده ایم. یکی دو کشتی را نیز که در منطقه ای دزدیده بودند نجات دادیم که این موضوع در دنیا سر و صدا کرد. غیر از ما نزدیک به ۳۵ کشور در خلیج عدن دور می زنند که ۳۰ کشتی تحت کنترل ناتو است البته برخی از جمله چین، روسیه که مستقل عمل می کنند و این اقتدار نظام است هر کدام را که بدزدند ببرند ۳۰ -۴۰ میلیارد تومان پول می گیرند، ۶ ماه نیز طول می کشد و وجهه نظام نیز زیر سئوال می رود.
امیر سیاری: از سال ۸۷ بعد از تدبیر مقام معظم رهبری در آب های آزاد مستقر شده ایم
ما تا وسط دریای سرخ و جنوب هندوستان حضور داریم از سال ۸۷ بعد از تدبیر مقام معظم رهبری که در آب های آزاد مستقر شوید این اتفاق افتاد همچنین مقام معظم رهبری به دنبال این هستند که همه جای دنیا حضور داشته باشیم، ناو گروه ها که ناوشکن است و همراه بالگرد
ما به آنجا رفتیم به ما مجوز عبور نمیدادند و چهار پنج روز همان جا مانده بودیم که ما را راه نمیدادند و بچهها میگفتند چه کنیم گفتند دعای توسل بخوانیم آن قدر دعای توسل خواندند که تا وقتی ما آنجا بودیم مبارک سرنگون شد و ظرف مدت ۴۸ ساعت ما مجوز عبور گرفتیم.
و زیردریایی است پلمپ را تحویل گرفت که این نشان از اقتدار ما است.
امیر سیاری: یک سوم تجارت جهانی در مثلث مالزی، اندونزی و تنگه هرمز انجام می شود
در همایشی که در جاکارتا پایتخت اندونزی با حضور حدود ۴۵ کشور با عنوان امنیت دریاها برگزار شد که تعدادی از کشورهای حاشیه اقیانوس هند و جنوب شرق آسیا در آن شرکت کرده بودند. امنیت دریا به دلیل اثرگذار بودن بر اقتصاد مهم است زیرا جنوب شرق آسیا نیز همه کشور های اقتصادی هستند و این موضوع برای آنها از همه جا مهم تر است. برای ما و اقیانوس هند نیز مهم است در این منطقه دو همایش عمده یکی به عنوان همایش فرماندهان نیروهای دریایی کشورهای حاشیه اقیانوس هند و دیگری در جنوب شرق آسیا برگزار شد. حال چرا اینجا اینقدر مهم است و دیگر جاهای دنیا مهم نیست؟ برای اینکه نزدیک به یک دوم تجارت جهان در این مناطق انجام می شود یعنی در منطقه جنوب شرق آسیا، تنگه ای به نام مالاکا بین مالزی و اندونزی، تنگه هرمز که متعلق به ما است و اگر در باب البندر یک مثلث بکشید یک سوم تجارت جهانی دراین مثلث انجام می شود.
امنیت دریا حرف اول را در اقتصاد جهان می زند در همان جلسه درجاکارتا احترام زیادی به ما می گذاشتند و ما را به عنوان سخنران ویژه معرفی کردند. سخنرانی ما در مقابل وزیر دفاع و وزیر مجلس اندونزی مبتنی بر یکی از تدابیر رهبری بود و گفتیم رهبر ما این را می گوید مقام معظم رهبری ۳۰ سال پیش فرمودند: «ان شاء الله نیروی دریایی چابک و توانمند و میدان دار ما بتواند در سیاست های کلی کشور اثرگذار باشد» و ما گفتیم ان شاء الله، نیروهای دریایی کشورهای دریایی بتواند در سیاست های کلی کشورها اثرگذار باشند و سخنرانی را با عنوان نیروی دریایی متناسب با وضع ژئوپولتیکی کشور که کلید امنیت منطقه است را ارائه دادیم و همه کشورهایی که در جلسه حضور داشتند از سخنرانی ما تشکر کردند.
امیر سیاری: در سریلانکا وقتی نام ناو شکن جماران بیان می شد همه به احترام بلند می شدند و با تعجب می گفتند که شما چگونه با تحریم های موجود به اینجا رسیده اید؟
اروپایی ها به ما مراجعه کردند که شما دست بر روی نکته ای گذاشتید که بسیار مهم است ما با ده کشور آسیایی جنوب شرقی، اروپایی و امریکایی مذاکره رودررو کردیم و همه اینها نسبت به جمهوری اسلامی علاقه فراوان نشان می دهند. چند مورد به ما بحث هسته ای را تبریک گفتند و می گفتند این باعث خواهد شد که ما ارتباط مان را با شما زیادتر کنیم حضور ایران در دریای آزاد یا قدرت ساخت و ساز را به ما تبریک می گفتند زیرا ناوشکن جماران را همه در دنیا می شناسند یا وقتی زیردریایی ما در بمبئی بود و می خواست به سمت سریلانکا برود همه می گفتند چرا پیش ما نمی آید؟ وقتی نام زیردریایی می آمد همه بلند می شدند و تعجب می کردند که شما چگونه با تحریم های موجود به اینجا رسیده اید؟! مقاومت و ایستادگی ما را تبریک می گفتند زیرا در دلشان ما را به عنوان افرادی قوی قبول دارند.
امیر سیاری: نیروی دریایی مانند وزارت خارجه و دولت در عمق دادن به استراتژیک ما در دنیا مؤثر است
وقتی ناوگروه شما به میان بنادر مختلف جهان می رود این نگاه روی آن وجود دارد یعنی توان علمی و صنعت دانشگاه ما به جایی رسیده که این صنعت را جا به جا می کند، می سازد، نگه داری می کند و روی پای خود ایستاده است و امنیت را برقرار کرده و به جهان کمک می کند. زیرا رهبری فرمودند: حضور شما در آب های آزاد مهم است شما نیز مانند وزارت خارجه و دولت در عمق دادن به استراتژیک ما در دنیا مؤثر هستید در ارتقاء دیپلماسی کشور مؤثر هستید، وزارت امور خارجه کارش برقراری ارتباط و حفظ و ارتقاء ارتباط است ما نیز همان کار را می کنیم ایشان می فرمایند: نیروی دریایی هم نظامی، هم علمی، هم سیاسی و بین المللی است.
علمی است زیرا فقط در نیروی دریایی همه موارد با علم سر و کار دارد زیردریا یک علم است؛ زیردریایی علم دیگری را نیاز دارد، روی دریا هوا و ناوشکن هر کدام یک علم است.
سیاسی است زیرا با کشورها ارتباط برقرار می کنیم و در لابه لای آن انتقال فرهنگ داریم و در میان کشورها الهام بخش است و بین المللی است زیرا همه حرکات ما در بعد بین المللی است.
هر نیرویی مانند نیروی زمینی و هوایی در چارچوب مرزها است و بیرون از مرز نمی تواند برود اما کار نیروی دریایی بیرون از مرزها و در آب های آزاد و بین المللی است.
اگر توجه مقام معظم رهبری به این مسئله است زیرا در ابتدا ایران کشوری دریایی است و تاکنون مغفول مانده و به آن توجه نشده است. در دریاها هستیم و امنیت اقتصاد کشور را تامین می کنیم تا بتوانیم جایگاه اصلی خود را پیدا کنیم اکنون در دولت مشغول هستیم و کارگروهی در دولت تشکیل شده با عنوان کارگروه توسعه سواحل مکران که معاون اول در دولت قبلی حضور داشت که در دولت جدید این کارگروه حفظ شده که اولین جلسه توسط آقایی جهانگیری گذاشته شده است.
دومین جلسه قرار است در کُنارک گذاشته شود و این کار اثر اقدامات دولت را نیز نشان می دهد. ما این موضوع را از طریق دولت پیگیری می کنیم در این راستا همه وزارتخانه ها باید پای کار بیایند نیروی دریایی نیز امنیت را در آنجا برقرار می کند پس به این دلایل توجه به دریا صورت می گیرد و ما امیدواریم همه مردم بتوانند به دریا نزدیک شوند و از منابع خدادادی استفاده کنند تا کشور توسعه پیدا کند اگر همه منابع روی زمین تمام شود تنها جایی که باقی می ماند دریا است که میراث بشریت در آن وجود دارد هر چه عمق زیادتر شود اما دسترسی های بیشتر وجود ندارد.
امیر سیاری: شناسایی میراث بشریت در عمق ۳ یا ۴ هزار متر برای کشور حائز اهمیت است
تمام چیزهایی که در کف و در عمق ۳ یا ۴ هزار متر در دریا است به عنوان میراث بشریت معروف است و کسی نباید به آن دست بزند اما برخی رفته و شناسایی نیز کرده اند و این مسئله برای کشور مهم است.
حجم تجارت اقتصادی ما از دریا چقدر است؟
امیر سیاری: در رتبه بندی کشور ۲۵ تا ۳۰ دنیا هستیم در بهره برداری از امکاناتی که در دریا داریم ۴۴کشور دنیا دریا ندارند بر روی تجارت کار کرده ایم اما جایی که باید سرمایه گذاری کنیم و کار را جلو ببریم کارهای لازم را انجام نداده ایم، آمریکا همه جا حضور دارد اما به این معنا نیست که ما به آنجا نرویم، ۸۸ درصد جمعیت کشور، شمال غرب و غرب کشور و ۱۲ درصد در شرق و جنوب شرقی زندگی می کنند.
گفته میشود سرمایه را نباید به مرزها برد؟
امیر سیاری: شما نمیتوانید دریا را وسط کشور بیاورید وقتی یک سوم جمعیت دنیا در کنار دریا زندگی میکنند. چه اتفاقی افتاده که اینگونه شده؟ ما اگر از عراق تهدید داریم نباید پالایشگاه را در آبادان بسازیم و باید آن را به مرکز بیاوریم که زیر گلوله نباشد اینکه بگوییم آمریکا دشمن ماست و نباید در دریا باشیم که نمیشود وگرنه باید همه عسلویه را جمع کنیم.
خاطره ای را برای ما بیان کنید
امیر سیاری: نیروی دریایی ظرفیتها و فرماندهی خوبی دارد ۷ آذر که نزد مقام معظم رهبری رفتیم فرمودند که حضور شما در تلویزیون خوب است.
همه میگویند ما در سال اول جنگ شکست خوردیم ما روز ۷ آذر ۵۹ که ۶۷ روز از جنگ گذشته موفق شدیم نیروی دریایی دشمن را شکست دهیم. هر جنگ سه پایه زمینی، هوایی و دریایی دارد که ما پایه دریایی دشمن را و نه تنها توان نظامی بلکه اقتصادیاش را از بین بردیم.
با وجود اینکه ۹۳ درصد تجارت از طریق دریاست ما سه بندر رفت و آمدی نبود صادرات نفت را نیز از البکروالامیه بود که آن را قطع کردیم و عراق نمیتوانست پیش از پنج_ شش ماه جنگ را ادامه دهد زیرا پول نداشت اما کویت را به آن داد در آن زمان امام(ره) فرمودند: «به عراق کمک نکنید زیرا وقتی کارش با ما تمام شود سراغ شما میآید» که همین گونه هم شد ما عراق را بیچاره کردیم که گفته نشد. یا بعد از اینکه با انواع هواپیماها آمدند همین بلا را سر ما بیاورند و به اقتصاد ما ضربه بزنند که نتوانستند واگر میتوانستند قحطی میشد این همه وارداتها قطع می شد. ما ده هزار کشتی تجاری را از تنگه هرمز تا منطقه امام اسکورت کردیم چون در آن زمان بندر شهید رجایی را نیز نداشتیم بالای ۳۵۰ میلیون تن کالا را جابهجا و همه صادرات نفت را از خارک اسکرت کردیم تا اقتصاد کشور فلج نشود.
امیر سیاری: ما اکنون شروع به نوشتن تاریخ جنگ کرده ایم
پرسیده میشود که شما چند شهید دارید؟ نباید مقایسه کرد زیرا هواپیمایی که عراق را بمباران کرد دو نفر سرنشین داشته است. کشتی ایران در خلیج عدن ۲۵۰ میلیون دلار سرمایه کشور است که ما امنیت آن را با ناوشکن تامین میکنیم و ناوشکن ۱۲۰ نفر نیرو دارد آیا شما میتوانید با ده هزار نفر این امنیت را در دریای عدن برقرار کنید؟ این موضوعات را کسی نمیداند افتخار بسیاری از مسئولان این بود که بسیجی بودهاند در جنگ بودهاند این خیلی خوب است اما آیا از دریا خبر دارید؟ کسی نمیداند و چون اطلاعات وجود ندارد فرهنگ آن کمتر است ما شروع کردهایم تاریخ جنگ را بنویسیم برنامه تا ثریا علاقهمند به کارهای ما است زیر دریایی ما کاملا بومی است در تمام نیروهای داخلی تجهیزات نیروی دریایی ساخت داخل است.
کانال سوئز و اهمیت آن چیست؟
امیر سیاری: دریای آزاد مهم است جایی که نیروی دریایی کشورها توانمندی شان را نشان میدهد ارتباطشان را با کشورهای دنیا برقرار میکنند که این اثرات حضور در دریای آزاد است وقتی ما برای اولین بار میخواستیم به دستور رهبری به آبهای آزاد برویم و مجوز گرفتیم به مدیترانه وبه شرق اقیانوس هند برویم ناوگروه دوازدهم بود که از کانال سوئز عبور کردیم کانال سوئز کانال مصنوعی است و در اختیار کشور مصر است و از این کانال سالانه میلیاردها دلار درآمد دارد.
امیر سیاری: برای رژیم صهیونیستی خیلی سنگین بود که ما در کانال سوئز حضور پیدا کردیم
مبنای کانال کندن متعلق به زمان داریوش است و مبنای کانال سوئز را ایرانیها کندهاند و دریای سرخ را به مدیترانه وصل کردند البته این کانال سوئز همان کانال ایرانیها نیست اما بقایای آن در کنارش است میتوانستند اجازه ندهند کشتیها رد شوند و هر کشتی که رد شود باید پول بدهد ما به آنجا رفتیم به ما مجوز عبور نمیدادند و چهار پنج روز همان جا مانده بودیم که ما را راه نمیدادند و بچهها میگفتند چه کنیم گفتند دعای توسل بخوانیم آن قدر دعای توسل خواندند که تا وقتی ما آنجا بودیم مبارک سرنگون شد و ظرف مدت ۴۸ ساعت ما مجوز عبور گرفتیم همه فکر میکردند ما رفتیم مبارک را سرنگون کردیم دعای توسل کارساز شد ما عبور کردیم برای رژیم صهیونیستی خیلی سنگین بود که ما آنجا حضور پیدا کردیم.
اصلا بزرگترین تبلیغ را رژیم صهیونیستی برای ما انجام داد یک جمله گفته بود اینکه جمهوری اسلامی ایران اعتماد به نفس خود را با حضور در دریای آزاد نشان داد.
غنیسازی سوخت برای ناوها و زیر دریایی در دنیا چگونه است؟
امیر سیاری: این باید در دستور کار باشد. سیستم کشوری باید وارد این قضیه شود تا بتوانند راهکاری را ارائه دهند که غنیسازی را به درصدی که میخواهند تولید کنند. همه زیردریاییهای بزرگ آمریکا هستهای است زیرا زیردریایی بزرگ همه هستهای هستند.
آقای عباسی در زمان گذشته گفته بودند هر گاه نیاز کشور به بحث هستهای در زمینه هسته ای باشد به این سمت حرکت میکنیم زیرا نیاز کشور است.خلع های موجود دولت های مختلف در نیروی دریایی چیست؟
امیر سیاری: باید در سال حماسه اقتصادی برای توجه به دریا فرهنگ سازی شود
امیر سیاری: سخنان مقام معظم رهبری این است که از نیروی دریایی برای پیشرفت کشور استفاده کنیم و لازم است که همه قانون گذاران مجریان و دست اندرکاران به این موضوع توجه کنند. ما می توانیم از مهمترین سواحل کشور بهره لازم را ببریم هر چیز دیگری که غیر از این درج شود، چالشی خواهد بود با ما همکاری لازم انجام نمی شود و باید در کشور در سال حماسه اقتصادی به این موضوعات توجه شود و باید فرهنگ سازی و توجه به موضوعات دریا صورت گیرد.
آیا این موضوعات به عنوان پایان نامه دانشجویی ارائه شده است؟
امیر سیاری: خیلی از دانشگاه ها دعوت کردند ما یک بار در پردیس دانشجویی دانشگاه تهران، یک بار در صنعتی شریف، یک بار در امیرکبیر، علم و صنعت، فردوسی مشهد، در دانشگاه گیلان، مازندران ، حوزه علمیه قم صحبت کردیم. برای کمیسیون های مجلس این بحث را داشته ایم و با پاورپوینت و نقشه توضیح داده ایم که مقام معظم رهبری چه می گوید و به عنوان رساله در دانشگاه عالی دفاع ملی در دانشگاه این بحث را مطرح کرده ایم و دانشجویان آنجا رساله هایشان را جلو می برند.
از نظر شما مشکلی برای ارتباط دانشگاه با صنایع دفاعی در حوزه دریا وجود ندارد؟
امیر سیاری: باید بیشتر توجه شود ما در مقطع دکتری، معماری کشتی داریم در صورتی که معماران کشتی ما کشتی سوار نشده اند مانند جراحی که علم را خوانده باشد اما پای کار نرفته باشد اگر ارتباط با نیروی دریایی برقرار باشد دریا رفتن یعنی ناوشکن سوار شدن و ۶ ماه نیامدن است آنکه که دکترای معماری کشتی می خواند باید ۱۰ یا ۲۰ روز سفر دریایی برود با سازه ناوشکن آشنا شود و ما این آمادگی را برای تبادل علم و تبادل دانشجو داریم و همه جا گفته ایم که ناوشکن را ما نساخته ایم ما مجری هستیم ما نساخته ایم وزارت دفاع صنایع و دانشگاه ها نیز هستند.
خیلی از صنایع ما با دانشگاه ها است خیلی از پروژه ها جنگ الکترونیک ما، رادار ما ،سونار دانشجو اساتید و دانشگاه را دارد، ارتباطات ما باید بیشتر از این باشد.
گره ارتباطات کجاست؟
امیر سیاری: یکی اینکه فرهنگ دریایی ما را خیلی جا نیافتاده مثال اینکه چرا در دریا فیلم سینمایی یا سریال نداریم در صورتی که در دریا این همه اتفاق افتاده است. ما از اصحاب رسانه گلایه داریم البته علت آن مشخص است یک سریال در تهران خانه ای، نیروی پلیس ، نیروی انسانی هست و سریال ساخته می شود حال اگر بخواهد در دریا سریال بسازند باید سوار کشتی شود شرجی، گرما هست، دستگاه می افتد آسیب می بیند، هزینه زیاد است، شاید در دانشگاه نیز همین گونه است که به سمت کارهایی که زودبازده باشد، می روند البته دانشگاه ما دانشگاه خوبی است. در نوشهر برای اینکه ثابت کنیم خوب است می گوییم از تولید به مصرف.
امیر سیاری: ما باید بتوانیم به قطب جنوب دسترسی پیدا کنیم
چقدر از تحقیقات تان در داخل دانشگاه و چقدر در بیرون است؟
امیر سیاری: دانشجویانی که فارغ التحصیل می شوند بلا فاصله با ناوها دریانوردی می کنند ما در دانشگاه های خود و هم در بیرون تحقیق و پژوهش داریم بار اصلی کجاست، بار اصلی تحقیق بیرون است اما تحقیقات ما باید بیش از این باشد.
چرا ما نباید در قطب جنوب نباشیم قطب شمال ما را راه نمی دهند همه کشورهای دنیا رفتند و جا گرفتند اما همه می روند در قطب جنوب ایستگاه می گیرند و ما باید به آنجا دسترسی پیدا کنیم اینها جایگاه کشورها را نشان می دهد.
پاسخ شما به آقای ظریف که آمریکا اگر یک موشک به ایران بزند تمامی سیستم های مخابراتی ایران مختل می شود چیست؟
امیر سیاری: نیروی مسلح ما ۷۵ میلیون نفر است زیرا دفاع ما دفاع مردمی است
امیر سیاری: توان جمهوری اسلامی ایران توان نظامی نیست ما با سفیر یکی از کشورها ملاقات داشتیم وی گفت: ما این تجهیزات و یک میلیون نیروی مسلح داریم. من گفتم: نیروی مسلح ما ۷۵ میلیون نفر است زیرا دفاع ما دفاع مردمی است این هنر امام بود. ابزار نظام، دریا است و هر چه مردم بخواهند انجام می شود.
به گفته مقام معظم رهبری اقتدار که موشک ناو و ناوچه نیست اقتدار آدم عزم و روحیه اراده است اگر جای ظریف بودم این سخن را نمی گفتم هر کدام از شما یک بمب هستید.