هشدار درباره نفوذ خزنده فرهنگی در آموزش و پرورش/ پروژه «آندلسیسازی» مدارس کلید خورد؟
شهدای ایران:سرویس فرهنگی/در پی انتشار ویدئوهایی از برخی مدارس کشور در آستانه سال تحصیلی جدید و بازتاب آن در رسانههای معاند، نگرانیها درباره تلاش جریانهای معارض برای نفوذ فرهنگی در محیطهای آموزشی افزایش یافته است. کارشناسان و ناظران فرهنگی نسبت به عادیسازی رفتارهای مغایر با ارزشهای تربیتی در مدارس هشدار میدهند.
با فروکش کردن اغتشاشات سال ۱۴۰۱ و ماجرای موسوم به «زن، زندگی، آزادی»، بررسیها نشان میدهد که جریانهای معارض تلاش دارند تا با تغییر راهبرد، نفوذ فرهنگی خود را از مسیر نهاد تعلیم و تربیت دنبال کنند. آنچه در آن سال برای نخستینبار رخ داد، بهرهبرداری از مدارس بهعنوان میدان عملیات روانی و فرهنگی بود؛ اقدامی که اگرچه ناکام ماند، اما نشانهای از تغییر جهت دشمنان انقلاب اسلامی بهسمت اثرگذاری بلندمدت بر نوجوانان و نسل آینده بود.
در ایام سال تحصیلی جدید، بازنشر برخی تصاویر و ویدئوها از مراسمهای برگزارشده در مدارس، بهانهای شد برای بازتاب گسترده آن در رسانههای معاند. کارشناسان فرهنگی معتقدند این تصاویر ـ هرچند نماینده کلیت نظام آموزشی کشور نیست ـ اما بهدلیل نمادسازی رسانهای، میتواند به ابزاری برای تخریب هویت تربیتی مدارس تبدیل شود.
در همین رابطه، برخی والدین نیز با ارسال گزارشهایی به نهادهای نظارتی، نسبت به ظاهر، پوشش و نحوه حضور برخی معلمان در فضای مجازی ابراز نگرانی کردهاند. استفاده از آرایشهای غلیظ، کاشت ناخن، و انتشار محتواهایی خارج از شأن معلمی در شبکههای اجتماعی، از جمله مواردی است که از سوی خانوادهها مطرح شده است.
اگرچه مسئولان آموزش و پرورش بارها بر متعهد بودن بدنه معلمی کشور تأکید کردهاند و اکثریت قریببهاتفاق معلمان را انسانهایی شریف، وظیفهشناس و انقلابی میدانند، اما حضور اقلیت کوچکی که بعضاً با عنوان «معلمبلاگر» شناخته میشوند، تصویری نادرست و غیرواقعی از جامعه معلمان به نمایش میگذارد. این موضوع در کنار بهرهبرداری رسانههای بیگانه از موارد خاص، زمینهساز ایجاد تردید در ذهن خانوادهها شده است.
کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت برای مقابله با این روند، مجموعهای از اقدامات فوری را ضروری میدانند؛ از جمله:
۱. تدوین ضوابط مشخص برای پوشش، رفتار حرفهای و حضور معلمان در فضای مجازی؛
۲. افزایش نظارت داخلی در مدارس با مشارکت جدی اولیاء؛
۳. الگوسازی رسانهای از معلمان مؤمن، متخصص و متعهد؛
۴. رصد هوشمند فعالیتهای فرهنگی معلمان در فضای مجازی و برخورد با تخلفات.
*در شرایطی که مدرسه بهعنوان سنگر اصلی تربیت نسل آینده شناخته میشود، بسیاری از فعالان فرهنگی و آموزشی نسبت به عادیسازی پدیدههایی چون بیقیدی ظاهری، سطحینگری و خودنمایی در محیطهای آموزشی هشدار دادهاند. به اعتقاد آنان، صیانت از مرزهای فرهنگی مدرسه نهتنها وظیفهای سازمانی، بلکه مسئولیتی ملی و شرعی است که نباید در برابر آن تساهلی صورت گیرد.