شهدای ایران:سعیدشهرابی فراهانی مدیرتبیین اتاق تحلیل جبهه مقاومت نوشت:
در حالی که جمهوری اسلامی ایران همچنان بر ماهیت صلح‌آمیز و شفاف برنامه هسته‌ای خود تأکید می‌ورزد و آن را در چارچوب استانداردهای بین‌المللی و ذیل نظارت پیوسته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اداره می‌کند، نشانه‌هایی از باز شدن دریچه‌های جدید در عرصه دیپلماسی هسته‌ای به چشم می‌خورد. رئیس سازمان انرژی اتمی با لحنی آشکارا آرام‌بخش، تصریح کرده است که هیچ‌گونه انحراف یا عدم شفافیتی در طول تاریخ صنعت هسته‌ای کشور وجود نداشته، و مسیر پیش‌رو نیز کماکان متعهد به اصول صلح‌آمیز باقی خواهد ماند.
در سطحی بالاتر، گزارش‌هایی غیررسمی از آغاز گفت‌وگوهایی میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده حکایت دارد، گفت‌وگوهایی که هدف آن «تعیین پارامترهای یک چارچوب توافق جدید» پیرامون فعالیت‌های هسته‌ای تهران است. این چارچوب احتمالی که به نظر می‌رسد بر مبنای مدل «توافق ناتمام با تعلیق جزئی» تعریف شده، بخش قابل‌توجهی از جزئیات فنی و حقوقی را به مراحل بعدی گفت‌وگو واگذار می‌کند؛ رویکردی که به‌نوعی تلاش برای باز کردن فضای تنفس در دیپلماسی بحران‌زده تلقی می‌شود.
در همین راستا، موضع اخیر مهندس اسلامی، مبنی بر امکان بررسی حضور «بازرسان آمریکایی» در تأسیسات هسته‌ای کشور، هرچند مشروط به توافق و نه تعهد، دارای ابعاد بسیار حساس و چندلایه‌ای است. چنین گشایشی، در صورت تحقق، می‌تواند پیام‌هایی دوگانه به افکار عمومی منطقه‌ای و بین‌المللی مخابره کند: از سویی حاکی از اعتمادبه‌نفس و بلوغ راهبردی ایران، و از سوی دیگر حامل سیگنال‌هایی محتاطانه نسبت به ورود به مرحله‌ای تازه از اعتمادسازی مشروط با طرف غربی.
در سطح منطقه‌ای، امریکابدون ارائه جزئیات روشن، از طرحی مبهم برای ساخت نیروگاه هسته‌ای مشترک میان ایران و عربستان سعودی تحت نظارت واشنگتن سخن گفته است؛ موضوعی که در ظاهر، نشانه‌ای از تلاش برای مهندسی توازن هسته‌ای کنترل‌شده در خلیج فارس تلقی می‌شود، اما در بطن خود می‌تواند حامل نوعی بازی پیچیده برای مدیریت همزمان مهار و هضم توانمندی‌های ایران در قالب توافقات جدید منطقه‌ای باشد.
همزمان، پیشنهاد مطرح‌شده از سوی عمان مبنی بر توقف شش‌ماهه غنی‌سازی اورانیوم، اگرچه به صورت رسمی تأیید نشده، اما در صورت پیگیری، می‌تواند به‌عنوان پل تنفسی برای ایجاد موازنه میان فشارهای بیرونی و اقتدار فنی داخلی تلقی شود. با این حال، منابع نزدیک به کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی هشدار داده‌اند که هرگونه اختلال در مسیر گفت‌وگوها می‌تواند موجب بهره‌برداری داخلی از ذخایر استراتژیک اورانیوم غنی‌شده شود. طبق گفته انهابرآوردهای اعلام‌نشده حاکی از دستیابی ایران به حدود ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا است؛ ذخیره‌ای که – صرفاً در مقام هشدار بازدارنده – ظرفیت تئوریک لازم برای تولید نزدیک به ده کلاهک هسته‌ای را دارد، هرچند جمهوری اسلامی همواره بر دکترین بازدارندگی غیراتمی و ممنوعیت شرعی سلاح‌های کشتار جمعی تأکید داشته است.
جمع‌بندی راهبردی:
پرونده هسته‌ای ایران در وضعیت مبهم و پیچیده‌ای قرار گرفته است؛ از یک‌سو تاکید بر شفافیت و نظارت بین‌المللی، و از سوی دیگر سیگنال‌هایی محتاطانه از امکان ورود به یک سازوکار جدید گفت‌وگو. در این میان، مواضع منطقه‌ای، ابتکارات ابهام‌آمیز امریکا، و پیشنهادهای ثالث چون طرح عمان، فضای بازی را چندبعدی و پرریسک ساخته‌اند. پیشنهاد می‌شود در سطح راهبردی، ضمن حفظ اصول فنی و حقوقی فعلی، زمینه برای مانورهای دیپلماتیک هدفمندباهماهنگی بیشترباستادکل نیروهای مسلح وجامعه اطلاعاتی( جهت حفظ امنیت ومنافع ملی) کشور فراهم شود؛ مشروط بر حفظ کرامت ملی، اقتدار فنی، و خطوط قرمز تثبیت‌شده در سیاست‌های کلان نظام.
