برخی از سوپرمارکتها بدون توجه به برخی از قوانین و مقرراتی که برای صنف آنها در نظر گرفته شده است، علاوه بر فروش مواد غذایی به فروش سیدی، لوازم بهداشتی، کتاب و در نهایت عروسکهای خارجی بدون تأیید وزارتخانهها و سازمانها میپردازند تا مخاطبانشان خیلی راحت و بدون اطلاع از اثرات منفی آنها، به سهولت بتوانند این محصولات فرهنگی را خریداری کنند.
در گذشته پخش کتابهای بیکیفیت و بیمحتوا در سوپرمارکتها دغدغه بسیاری از اهالی فرهنگ بود که اکنون فروش عروسکهای باربی به دغدغههای گذشته، افزوده شده است به گونهای که فروشندهها بدون در نظر گرفتن اثرات مضر و منفی شخصیتهای کارتونی دستساخته غربیها، این عروسکها را در کنار ترشیجات و محصولات و مایحتاج روزانه مردم قرار میدهند تا کودکی که به همراه خانواده خود برای خرید مایحتاج روزانه خود، به فروشگاه و سوپرمارکتی مراجعه میکند، این عروسکها را دیده و خریداری کند.
ناگفته نماند که تأثیرات عروسکهای غربی به ویژه «باربی» آنقدر بر روح و جسم کودکان ما تأثیرگذار است که برخی از کودکان و نوجوانان آرزو دارند در سن بزرگسالی خود شبیه و یا دارای اندامی زیبا همانند «باربی» باشند، که این به خودی خود اعلان زنگ خطری برای خانوادهها و به ویژه مسئولان کشور است که هر ساله به جای این که بر ورود محصولات فرهنگی خارجی و عرضه آنها در فروشگاهها، نظارت صحیحی داشته باشند، بر روی بسیاری از آثار مخرب و تأثیرگذار این محصولات چشم پوشی کرده و نسبت به فرزندان این مرز و بوم بیتوجه هستند.
حتی سایت رسمی مایکروسافت اشاره کرد که در یک مقاله با عنوان «Are bratz too sexy»، «آیا عروسکهای برتز بیش از حد عریان نیستند؟»، آثار مخرب و زیانبار این عروسکها را در روح و جسم کودکان و نوجوانان، گوشزد کردهاند.
به سراغ یکی از فروشندگان سوپرمارکتی میرویم که در حوالی میدان نامجو، به فروش اسباببازی، سیدیهای کارتونی با زیر نویس فارسی و در نهایت عروسکهای «باربی»، میپردازد، وی میگوید: همه این اسباببازیها از طریق فردی که پخش کننده اسباببازی در فروشگاهها و سوپرمارکتها است، برایمان ارسال میشود.
از وی میخواهیم که آدرس و یا شماره تماسی از این پخش کننده اسباببازی در اختیارمان بگذارد، که خود را شاگرد مسئول سوپرمارکت معرفی و از دادن نشانی و شماره تماس خودداری میکند.
در نهایت به شمارهای که بر روی بستهبندیهای اسباببازی درج شده، اکتفا کرده و به گرفتن شماره پرداختیم که فردی که جوابگوی ما در پشت گوشی بود، حاضر به عنوان ناماش در این گزارش نشد و درباره پخش عروسکهای «باربی» در سوپرمارکتهای تهران، میگوید: در گروه اسباببازی ما حدود 40 نوع اسباببازی و عروسک نظیر تفنگ، بازی فکری، ماشین و در نهایت یک و یا دو مدل عروسک «باربی» وجود دارد.
* عروسکهای «باربی» را از بازار تهران خریداری میکنیم
وی با تأکید بر این موضوع که عروسکهای عرضه شده در سوپرمارکتها، تولید کشور چین هستند، اضافه میکند: این اسباببازیها از کشور دیگر به ایران ورود مییابد و باری که به این ایران میآید مشکلی ندارد یعنی اماکن، تعزیرات و کسی بخواهد با ورود این نوع اسباببازیها مقابله کند، باید با بازار تهران مقابله کنند چراکه خرید ما از بازار تهران است که دارای مجوز فروش هستند.
این پخش کننده اسباببازی در تهران، معتقد است، اگر میخواهند از پخش و یا ورود عروسکهای «باربی» جلوگیری شود، در وهله نخست باید از خود بازار تهران این کار صورت گیرد زیرا ما اصلاً وارد کننده این اسباببازیها از چین نیستیم و خریدمان هم از جایی است که دارای مجوز فروش است.
این گزارش حاکی از آن است، به مقوله اسباببازی که یکی از کالاهای فرهنگی در سراسر جهان محسوب میشود، در کشورمان نسبت به آن بیتوجهیهایی صورت گرفته و به وفور شاهد قاچاق اسباببازیهای مختلف غربی در کشورمان هستیم که متأسفانه در جاهایی نیز به فروش میرسد که فروشنده دارای مجوز و یا جواز کسب است، اما به دلیل اینکه نظارتها به صورت دغدغهوار صورت نمیگیرد، هر روز شاهد عرضه این محصولات مخرب فرهنگی در کشور و در میان کودکان و نوجوانان معصوم هستیم.
* روایت مجید قادری از تأثیر عروسک و اسباببازی در شکلگیری شخصیت کودکان
در این راستا به انتشار بخشی از مصاحبهای که این خبرگزاری با مجید قادری، مدیر مرکز سرگرمیهای سازنده کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان داشته است، میپردازیم، وی میگوید: بازیها به ویژه عروسکها با شخصیت انسانی در روح و روان کودکان آن چنان تأثیری است که باعث انتخاب شغل و یا شیوه زندگی میشود این امر به خصوص در دختر بچهها بسیار مشهود است.
وی ادامه میدهد: اسباببازی و عروسکها باعث رشد عاطفی و رشد اجتماعی کودکان میشوند یعنی عروسکها در دورههای سنی مختلف نیز در کودکان تأثیرات مختلف دارند؛ نوزادان از 3 ماهگی تا پایان نوجوانی اول با عروسکها ارتباط برقرار میکنند، تأثیر میپذیرند، عروسکهای این دوره کودکی دارای استاندارهای بسیار بالایی هستند تا به کاربر مربوطه لطمه وارد نکنند، عروسکها موجب رشد عاطفی کودکان و شناخت آنها در ارتباط با ارتباطات اجتماعی میشوند.
قادری میگوید: مطلبی که در این راستا حائز اهمیت بوده، این است که عروسکها به خاطر تأثیرگذاری ویژهای که دارند و به دلیل ارتباط حسی، لمسی و عاطفی که با کاربر دارند، هم در دامنه زندگی کودک و هم در جریان رشد کودک حتی تا بزرگسالی و میانسالی حضور و نقش بسزایی دارند؛ عروسکها به ویژه عروسکهای انسانی نماد یک فرهنگ و نژاد هستند که در رنگ مو، چشم و حتی نوع آرایش و پوشش کاربر تأثیرگذار هستند و این فرهنگ با حسی نوستالژی، تا آخر عمر نیز با او همراه خواهد بود.
وی میافزاید: در حوزه عروسک و ارتباط آن با دختربچهها از نگاه آسیبشناسی و ضرورتهای ایجابی صحبتهای بسیاری شده است، اما متأسفانه ما هنوز به علت عدم توجه لازم، مصرفکننده عروسکهای وارداتی هستیم و از این موضع جامعه مصرف ما متحمل خسارتهای جبران ناپذیری است.
این کارشناس حوزه اسباببازی معتقد است، صنعت ساخت اسباببازی در کشورهایی همچون چین، تایوان و اسپانیا وجود دارد یعنی الان 11 کارخانه ساخت عروسک «باربی» در چین به ساخت عروسک میپردازند یعنی بزرگترین کمپانیهای اروپایی و آمریکایی همانند «متل» که شخصیت عروسک «باربی» را نیز تولید میکند، کشورهایی مانند انگلیس است که شرکتهای مهم اسباببازیهای چوبی، عروسکی و پلاستیکی در آلمان، انگلیس و اسرائیل در چین تولید میشود به نوعی یکی از صنعتهای جدی در اسرائیل، صنعت تولید اسباببازی است یعنی در غرفههایی که در نمایشگاههای بینالمللی رفتهام اسرائیل دارای غرفههای بزرگ اسباببازی است.
وی ادامه میدهد: بسیاری از گروههای اسباببازی متعلق به کشور اسرائیل است و آنها هم بسیار معتقد هستند که خود را یک شرکت چندملیتی نشان ندهند و حتماً بیان کنند این محصولات متعلق به کشور «اسرائیل» است.
بر مبنای این گزارش، دشمن روزبهروز بر خاکریز ما ورود مییابد، یک روز با تهاجم فرهنگی، یک روز با شبیخون فرهنگی و یک روز هم با ناتوی فرهنگی که بارها بارها، مقام معظم رهبری این موارد را به مسئولان گوشزد کردهاند اما باز همچنان شاهد غفلت آنها در حوزه فرهنگی هستیم که اگر باز هم بر این موارد چشمپوشی شود، دیگر نخواهیم توانست روح و جسم کودکی که باید سرشار از هویت اسلامی _ ایرانی باشد را از آلودگیهای جهان غرب و دشمنان اسلام بزدائیم.