این روزها موضوع تصرف بخشی از زمین‌های حریم تهران توسط یکی از شرکت‌های خودروسازی به یکی از پربحث‌ترین موضوعات شهری تبدیل شده است؛ به‌طوری که شهردار تهران، معاونانش، رئیس و اعضای شورای اسلامی شهر تهران در اظهارات جداگانه به آن واکنش نشان داده و خواستار صیانت از حریم و احقاق حق شهروندان شده‌اند.
این زمین که بخشی از آن توسط شرکت خودروسازی دیوارکشی شده در محدوه منطقه 18 پایتخت واقع شده؛ ازاین‌رو رضا محمدی، شهردار این منطقه مهمان تلویزیون همشهری شد تا درباره کم‌وکیف این رویداد حساسیت‌برانگیز صحبت کند.
ماجرای تصرف زمین حریم تهران از کجا شروع شد؟
بهمن‌ماه سال گذشته استانداری مصوبه‌ای مبنی بر مدیریت یکپارچه حریم تهران را لغو کرد و این موضوع بهانه‌ای برای سوءاستفاده خیلی از کسانی شد که به حریم تهران چشم داشتند؛ چون اختیار به بخشداری‌ها و دهیاری‌ها تفویض می‌شد که قابلیت رصد نداشت. خطر لغو مصوبه و تهدیدی را که در کمین حریم است، آقای زاکانی شهردار تهران و اعضای شورای اسلامی شهر تهران بارها تأکید کرده‌اند و حتی آقای چمران گفتند که ما اجازه نمی‌دهیم دوباره در حریم شهر تهران تجربه تلخ دهه80 و ماجرای مرتضی‌گرد تکرار شود. در سایه نبود مدیریت یکپارچه و عدم‌شفافیت قانون، یکی از شرکت‌های خودروسازی 150هکتار از زمین‌های با کاربری کشاورزی را به‌فوریت خریداری کرده و دیوار 3متری کشیده است، و جالب اینجاست که روی دیوارهای بتنی، شعار سال یعنی «سال سرمایه‌گذاری برای تولید» را نوشته‌اند.
شما در مقابل این موضوع چه کردید؟
ما به‌دنبال صیانت از حریم هستیم نه مالکیت حریم، و ازاین‌رو به موضوع وارد شدیم؛ اما به‌هرحال دستگاه قضا هم طبق مصوبه‌ای که از سوی استانداری لغو شده استناد می‌کند که اینجا حریم تهران نیست و حریم شهر قدس است؛ پس ما نمی‌توانیم دستور قضایی بگیریم. حرف ما این است که حتی اگر حریم تهران نباشد، این شرکت خودروساز باید توضیح بدهد که با چه مجوزی دیوارکشی کرده است. این حریم به لحاظ زیست‌محیطی پشتیبان تهران است. کار دیگری که ما کردیم این است که از خبرنگاران و اصحاب رسانه دعوت کردیم که به این محدوده بیایند و این حصارکشی‌ها را ببینند و این موضوع را به معرض قضاوت رسانه‌ها گذاشتیم؛ چراکه این زمین‌ها ریه‌های تنفسی شهر تهران هستند و اگر قرار باشد دستخوش تغییر شوند حتما باید در کارگروه‌هایی طرح شود، به‌درستی بررسی و سپس تصمیم‌گیری شود.
در بازدید خبرنگاران از زمین محصورشده چه اتفاقی افتاد؟
خوشبختانه خبرنگارها در مسیر بازدیدشان دیوارکشی و کانتینرها را دیدند. نمایندگان شرکت هم آمدند و با خبرنگارها صحبت کردند و به‌صراحت گفتند که ما برای این دیوارکشی مجوزی نداریم.
با توجه به اینکه شورای شهرسازی یک مرجع رسمی است، چطور مصوبه این شورا لغو شده است؟
شورای شهرسازی بالاترین مقام تصمیم‌گیر است و کسی نمی‌تواند مصوبه آن را لغو کند، مگر اینکه دیوان عدالت اداری رأی دهد. استانداری می‌گوید ما مصوبه شورا را لغو نکردیم بلکه ابلاغ مصوبه را لغو کردیم. خب در نتیجه کار که تأثیری ندارد؛ یعنی همچنان مصوبه طرح راهبردی ابلاغ نشده است و شهرداری نمی‌تواند از حریم پایتخت صیانت کند.
مشکلات و تهدیدات به‌وجودآمده را به استانداری اطلاع داده‌اید؟
بله، جا دارد یک خبر خوب را اعلام کنم که در چند روز گذشته با حضور لطف‌الله فروزنده، معاون امور مناطق جلسه‌ای با استاندار و معاونانشان گذاشتیم و مباحث و دغدغه‌هایمان را طرح کردیم. جمع‌بندی این شد که کارگروهی با حضور نمایندگانی از شهرداری و استانداری تشکیل شود تا به‌فوریت شیوه‌‌نامه‌ای تنظیم کند و در آن وظایف دستگاه‌ها شفاف و روشن طرح شود و مورد مناقشه نباشد و راه سوءاستفاده بسته شود.
ظاهرا آن شرکت خودروسازی در رسانه‌ها اعلام کرده که با شهرداری بر سر این زمین به توافق رسیده بوده است؟
این شرکت قبلا هم زمینی به مساحت 40 تا 50هکتار در آن محدوده داشته و در سال‌های گذشته یعنی حدود 30، 40سال پیش در آن یک کارخانه ساخته است. آن زمان هم تخلفاتی انجام شده که در کمیسیون ماده100 قانون شهرداری رأی دارد، و بعدها در قالب بند «ت» توافقاتی با شهرداری انجام شده است. حالا این شرکت آمده و خارج از مجموعه کارخانه‌اش دور یک زمین کشاورزی را دیوارکشی کرده است. این 2موضوع ارتباطی به هم ندارد.
پس موضوعی که آن شرکت در رسانه‌ها اعلام کرده که ما سند زمین را داریم، درست است؟
داشتن سند مالکیت اشکالی ندارد. مالکیت زمین کشاورزی منعی ندارد و هرکس می‌تواند داشته باشد؛ ولی حق ندارد کاربری‌اش را عوض کند. تبدیل زمین کشاورزی به محل دپوی کانتینرها و این دیوارکشی که انجام شده، تخلف است.
پس تغییر کاربری زمین توسط شرکت خودروساز محرز شده است؟
دور زمین را غیرقانونی حصار کشیده‌اند و داخل آن را پر از کانتینر کرده‌اند. من به کنایه به آنها گفتم تا جایی که ما اطلاع داریم در زمین کشاورزی گندم سبز می‌شود، نه کانتینر. در نقشه هوایی سال1402 زمین سبز بوده؛ ولی الان حدود 10هکتار زمین پر از کانتینر است. خب اگر این مصداق تغییر کاربری نیست پس چیست؟ اینکه زمین را خریداری کرده‌اند غیرقانونی نیست؛ هرکسی می‌تواند زمین کشاورزی را برای کشاورزی خریداری کند. اما اینکه خارج از تمام استانداردها و ضوابط تغییر کاربری بدهند، این مشکل دارد. حتی نهری به نام قوری‌چای داخل زمین است که مسیر آن را عوض کرده‌اند و در کنار زمین کانالی ایجاد کرده‌اند که روستایی نزدیک آن است و با ورود مردم آن روستا کار متوقف شده است. درواقع دارند بستر طبیعی و جغرافیایی زمین را تغییر می‌دهند.
فکر می‌کنید نتیجه کار چه می‌شود؟
تخلف این شرکت برای ما مشخص است و ما براساس قانون برخورد می‌کنیم. رأی ماده۱۰۰ را می‌گیریم و حتما این دیوارکشی را جمع می‌کنیم. شک نکنید که این اتفاق خواهد افتاد. شهردار تهران، آقای زاکانی هفته پیش در ابلاغیه‌ای که به همه مناطق ارسال کردند، صراحتا اعلام کردند که صیانت از حریم وظیفه و تکلیف قانونی ماست و اجازه نمی‌دهیم اینگونه ساخت‌وسازها انجام شود. ما و همه مناطقی که حریم دارند و همکارانمان در نواحی شبانه‌روز رصد می‌کنیم. البته این کار سختی‌های خودش را دارد؛ چون ما برای مواجه‌شدن با متخلفان حتما نیاز به دستور مقام قضایی داریم و مقام قضا به استناد مصوبه لغوشده می‌گوید شما اول بروید تکلیف مدیریت حریم را روشن کنید. البته من بسیار خوش‌بین هستم که این موضوع به‌زودی حل‌وفصل شود؛ چون در جلسه‌ای که با استاندار داشتیم ایشان بعد از شنیدن توضیحات ما خیلی استقبال کردند که با تشکیل کارگروه، این مناقشات زودتر حل شود. کار در مسیر درست پیگیری می‌شود. آقای رئیس‌جمهور خودشان به موضوع وارد شده‌اند. آقای زاکانی و مسئولان وزارت کشور و استانداری هم وارد ماجرا شده‌اند. در مدیریت کلان این موضوع طرح شده تا زودتر اختلاف دیدگاه‌ها رفع شود و به تصمیم واحدی برسند که به نفع مردم و شهر باشد. به‌نظر من در 2هفته آینده به یک تصمیم واحد و مشترک می‌رسیم.
