شهدای ایران:سرویس فرهنگی/نمایش مکرر خشونت در شبکه نمایش خانگی، سلامت روان جامعه را تهدید کرده و باعث عادیسازی رفتارهای آسیبزننده، بهویژه در نوجوانان میشود.
در سالهای اخیر، جامعه ایران با مجموعهای از رویدادهای پرفشار و ضربههای روانی متوالی مواجه بوده است. بحرانهای اقتصادی، نا آرامیهای اجتماعی، فقدان امنیت روانی و آینده مبهم برای بسیاری از مردم، نوعی خستگی عمیق ذهنی و روانی در لایههای مختلف جامعه ایجاد کرده است و ظهور و گسترش پلتفرمهای شبکه نمایش خانگی با محتوایی آمیخته به خشونت، قتل و تجاوز، نه تنها مرهمی برای زخمها نبوده، بلکه به عاملی برای تشدید اختلالات روانی و اضطراب عمومی بدل شده است.
شبکه نمایش خانگی که در ابتدا امید میرفت بستر تازهای برای روایتهای خلاق، سرگرمی سالم و بازتاب متنوع فرهنگ ایرانی باشد، حالا به صحنهای برای بازتولید تلخترین و سیاهترین وجوه زندگی تبدیل شده است و قتلهای سریالی، خشونتهای خانوادگی و اجتماعی، به شکلی بیوقفه و در قالب داستانهایی پرزرق و برق اما تلخ، به مخاطب ارائه میشود.
*****
لازم به ذکر است؛ حسین سلطان محمدی، منتقد سینما و تلویزیون چندی قبل درباره این حجم از پرداختن به ژانر جنایی در سریالهای شبکه نمایش خانگی گفته است: پرداختن به این نوع روایتها به تنهایی جذابیت نمیآورد؛ مگر اینکه یک فضای تبلیغاتی همراه برایشان بسازیم. حال آن پلتفرمی که این نوع فیلمها را میزبانی و سرمایهگذاری کرده، روی تبلیغاتش هم سرمایهگذاری میکند. عناوین سریالها و ... دست به دست هم میدهد تا مردم خشونت ببینند. عمده آثار هم خشن است.
سلطان محمدی ادامه داد: نهتنها در تبلیغات در سطح شهر از المانهای خشونتآمیز استفاده میکنند، حتی آگاهانه بعضی از بازیگران را به این بازیها میکشانند و چهرهای که سالها در بین مردم از خود ساختند، میشکنند. مثلاً بازیگری که در سریال «منصور» نقش یک چهره ماندگار در تاریخ مقدس را ایفا کرد، ناگهان در سریال «داریوش» در خشنترین و منفیترین حالت به تصویر کشیده شد!
این منتقد با بیان اینکه بعد آنهایی که از لحاظ مالی تامین میشوند و دست به قلم هستند مینویسند عجب ارتقای نقشی را شاهدیم! تصریح کرد: وقتی این هویتشکنیها را در بازیگران انجام میدهند، احتیاط، اصرار و فشار مراجع دینی میآید مبنی اینکه اگر فلان بازیگر ایفاگر نقش معصومین است، چهرهاش نشان داده نشود؛ چون آن بازیگر در اثر دیگری بازی میکند و حرمت و هاله آن نقش مقدس شکسته میشود. شکسته شدن خیلی قواعد، شکسته شدن باورها و جریانسازی با افزایش خشونت تولید و توزیع میشود، آن هم با پشتوانه سنگین اقتصادی که دارند. هرچند میگوییم فیلمنامه به چیزی نیاز دارد که به اوج و فرود برسد، گره و گرهگشایی صورت بگیرد، اما میتوان تمام آنها را در خشونت کمتر هم اعمال کرد. نمیگوییم خشونت را نادیده بگیرید؛ چون جزئی از زندگی بشر است. اما عطوفت هم باید در این سریالها رعایت بشود.