«غار کلدر» در خرم‌آباد با قدمت ۵۴ هزار سال، قدیمی‌ترین محوطه پارینه‌سنگی ایران است که نشان‌دهنده نقش ایران به‌عنوان یکی از نخستین خاستگاه‌های مهاجرت انسان‌ها به اروپا است.
به گزارش شهدای ایران،در دامنه‌های سرسبز رشته‌کوه‌های زاگرس، غاری باستانی پنهان است که حامل یکی از مهم‌ترین فصول تاریخ بشری است.
غار کلدر. این غار که امروزه به‌عنوان یکی از محوطه‌های کلیدی دوران پارینه‌سنگی میانه و جدید در ایران و غرب آسیا شناخته می‌شود، پنجره‌ای به گذشته‌ای دور می‌گشاید؛ زمانی که انسان‌های هوشمند اولین گام‌ها را به‌سوی قاره‌های جدید برداشتند.
کشفیاتی که تاریخ را بازنویسی کردند
تیم بین‌المللی به سرپرستی دکتر بهروز بازگیر، طی سه فصل کاوش، پرده از اسرار این غار کهن برداشتند. دستاوردهای این پژوهش‌ها که در معتبرترین مجلات جهانی منتشر شده‌اند، نه‌تنها فهم ما از تاریخ کهن ایران را دگرگون ساخت، بلکه جایگاه این سرزمین را در نقشه مهاجرت انسان‌های هوشمند (Homo sapiens) تغییر داد.
غار کلدر با قدمتی فراتر از ۵۴ هزار سال، به‌عنوان قدیمی‌ترین محوطه پارینه‌سنگی جدید در ایران شناخته می‌شود. اما اهمیت آن تنها به عدد سال‌ها محدود نمی‌شود؛ این غار، ایران را در زمره نخستین خاستگاه‌های انسان‌ها قرارداد که برای اولین‌بار پا به قاره اروپا گذاشتند.
بازنویسی نظریه‌های جهانی
پیش‌ازاین، باستان‌شناسان بر این باور بودند که انسان‌های هوشمند ساکن در منطقه شامات (محوطه‌های منوت و کسار اکیل با قدمتی حدود ۴۸ تا ۴۹ هزار سال) نیاکان نخستین ساکنان اروپا بودند. اما تاریخ‌نگاری لایه‌های غار کلدر، این نظریه را به چالش کشید. قدمت ۵۴ هزار‌ساله این محوطه نشان داد که موج مهاجرت انسان‌ها به اروپا، ریشه‌هایی کهن‌تر و شرقی‌تر داشته است.
در سومین فصل کاوش، لایه‌هایی از دوران پارینه‌سنگی میانه مورد بررسی قرار گرفت و تاریخ‌گذاری شگفت‌انگیزی انجام شد: ۶۳ هزار سال پیش. این یافته نه‌تنها بر غنای تاریخی غار کلدر افزود، بلکه نشان داد که این مکان برای هزاران سال، پناهگاه و زیستگاه گروه‌های مختلف انسانی بوده است.
غار کلدر؛ نقطه عطفی در باستان‌شناسی جهان
امروزه، غار کلدر تنها یک محوطه باستانی نیست، بلکه نمادی از پیوند دیرینه انسان و طبیعت، و گواهی بر نقش ایران در شکل‌گیری تمدن بشری است. کشفیات این غار ثابت کرد که فلات ایران یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های تکامل انسان بوده و نقش انکارناپذیری در پراکندگی انسان‌های هوشمند در اوراسیا داشته است.
چطور به غار کلدر برویم
اگر می‌خواهید به این غار شگفت‌انگیز بروید، باید راهی شهرستان خرم‌آباد شوید. از مرکز شهر به سمت بخش مرکزی حرکت کنید و پس از عبور از دهستان رباط نمکی به روستای قلعه سنگی خواهید رسید، این روستا، دروازه‌ای به‌سوی غار کلدر است.
اگر با خودروی شخصی سفر می‌کنید، حتماً یک خودروی مناسب انتخاب کنید. همچنین بهتر است پیش از سفر، از راهنمایان محلی یا افراد آشنا به منطقه کمک بگیرید تا راه را گم نکنید و از طبیعت اطراف نهایت لذت را ببرید.
بهار بهترین زمان برای بازدید از غار کلدر
فصل بهار، به‌ویژه ماه‌های فروردین و اردیبهشت، بهترین زمان برای بازدید از این غار است. در این فصل، طبیعت اطراف غار سرسبز و زیبا بوده و هوا معتدل است. علاوه بر این، جریان آب در رودخانه‌ها و چشمه‌های اطراف غار زیبایی خاصی به این منطقه می‌بخشد.
پاییز نیز با برگ‌های رنگارنگ و هوای خنک، زمان مناسبی برای سفر به غار کلدر است. اما در زمستان‌ها به دلیل بارش برف و سرمای شدید، بازدید از این غار دشوار خواهد بود و نیاز به راهنمای محلی و تجهیزات ویژه دارد.
غار کلدر، نه‌تنها جاذبه‌ای باستانی و تاریخی است، بلکه ارتباطی عمیق با تکامل انسان و دنیای طبیعی اطراف خود برقرار کرده که تجربه بازدید از آن را به یک سفر بی‌نظیر در تاریخ تبدیل می‌کند.
